Καθεδρικός Ναός της Νάντης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Καθεδρικός Ναός των Αγίων Πέτρου και Παύλου
Βασικές πληροφορίες
ΤοποθεσίαΝάντη, Γαλλία
Γεωγραφικές συντεταγμένες47°13΄05΄΄ Β,
1°33΄03΄΄ Δ
ΥπαγωγήΡωμαιοκαθολική Εκκλησία
ΕπαρχίαΕπισκοπή της Νάντης
ΧώραΓαλλία
Καταστατικόλειτουργική
Αρχιτεκτονική περιγραφή
Αρχιτεκτονικός ρυθμόςύστερος γοτθικός,
ρομανικός
Έναρξη ανέγερσης1434
Αποπεράτωση1891
Λεπτομέρειες
Μήκος103 m
Πλάτος (κυρίως ναός)38,5 m
Ύψος (μέγιστο)63 m
Θόλος/Θόλοι1
Ύψος θόλου (εσωτερικό)49 m

Ο Καθεδρικός Ναός των Αγίων Πέτρου και Παύλου της Νάντης (γαλλ. Cathédrale Saint-Pierre-et-Saint-Paul de Nantes), είναι ρωμαιοκαθολικός ναός γοτθικού αρχιτεκτονικού ρυθμού, στην πόλη Νάντη της Γαλλίας. Η κατασκευή του άρχισε το 1434 στη θέση προϋπάρχοντος καθεδρικού ναού σε ρομανικού ρυθμού και χρειάσθηκε 457 χρόνια για να ολοκληρωθεί, μέχρι το έτος 1891. Ωστόσο, ήδη από το 1862 έχει ανακηρυχθεί «ιστορικό μνημείο» (monument historique) από το Γαλλικό Υπουργείο Πολιτισμού.[1]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο θεμέλιος λίθος του ναού τέθηκε στις 14 Απριλίου 1434 από τον Ιωάννη Ε΄, Δούκα της Βρετάνης, και τον Ιωάννη του Μαλετρουά, επίσκοπο Νάντης (1417-1443). Ο πρώτος αρχιτέκτονας του ναού ήταν ο Γκυγιώμ ντε Νταμαρτέν (Guillaume de Dammartin), που αντικαταστάθηκε αργότερα από τον Ματυρέν Ροντιέ (Mathurin Rodier). Η ανέγερση ξεκίνησε με τη δυτική όψη, τα κλίτη του κυρίως ναού και τα πλευρικά παρεκκλήσια.[2]

Οι Leniaud κ.ά.[3] διακρίνουν πέντε φάσεις οικοδομήσεως του ναού. Η πρώτη φάση ήταν μεταξύ του 1434 και του 1470 περίπου. Τότε ανεγέρθηκε η δυτική όψη και κατασκευάσθηκε η βάση του πύργου, καθώς και το νότιο κλίτος με τα παρεκκλήσιά του και το νότιο περιστύλιο. Ο θυρεός του δούκα Ιωάννη, που είχε πεθάνει το 1442, τοποθετήθηκαν στο κλιμακοστάσιο προς τον εξώστη πάνω από τη «δουκική πύλη», στη νότια πλευρά της βάσεως του νότιου πύργου. Το τριφόριο (διάδρομος στον όροφο) διαμορφώθηκε σε προγενέστερο αρχιτεκτονικό ρυθμό από τον κυρίως ναό. Η μπρούτζινη διακόσμηση των θυρών της κεντρικής πύλης έγινε το 1482.

Το κεντρικό κλίτος του κυρίως ναού

Η δεύτερη φάση τοποθετείται περίπου από το 1470 έως το 1490. Τότε οικοδομήθηκαν το κεντρικό κλίτος του κυρίως ναού και το βόρειο κλίτος με τα παρεκκλήσιά του. Ο δυτικός τοίχος του βόρειου κάθετου κλίτους και η στήριξη του βορειοδυτικού περάσματος, πιθανώς μέχρι το ύψος των κιονοκράνων, οικοδομήθηκαν επίσης σε αυτή τη φάση.

Η τρίτη φάση διάρκεσε από το 1500 περίπου έως το 1516. Σε αυτή εγκαταστάθηκε η υαλογραφία του μεγάλου δυτικού παραθύρου (1498) ως δώρο από τη Βασίλισσα Άννα. Το 1500 έγινε η επιστέγαση του πρώτου τμήματος του κυρίως ναού. Από το 1508 έως το 1516 ολοκληρώθηκαν και επιστεγάσθηκαν το ανατολικό τμήμα του νότιου κλίτους και το παρεκκλήσιό του, ενώ άρχισε η ανέγερση του νότιου κάθετου κλίτους, με ολοκλήρωση του μεγαλύτερου μέρους της δυτικής τοιχοποιίας μέχρι τον χειμώνα του 1519-1520. Η χρηματοδότηση προερχόταν από τον επίσκοπο Γουλιέλμο Γκεζέν (Guillaume Guegen), ενώ αρχιτέκτονας ήταν ένας τρίτος, ο Ζακ Ντρουέ (Jacques Drouet).

Η τέταρτη φάση αρχίζει αρκετά μετά το τέλος του Μεσαίωνα και διάρκεσε μόλις λίγα έτη: από περίπου το 1626 έως το 1630. Τότε ολοκληρώθηκε η υψηλή οροφή του κυρίως ναού, ενώ το νότιο κάθετο κλίτος τελείωσε κάποια στιγμή μεταξύ του 1631 και του 1637 (ή ίσως και λίγο αργότερα).[3] Ο γνωστός αρχιτέκτονας Λουί Λε Βω συνέστησε στην επισκοπή της Νάντης περί το 1650 να κατασκευάσουν και το τμήμα της χορωδίας (δηλαδή το αντίστοιχο του σολέα των ορθόδοξων ναών) σε γοτθικό ρυθμό.

Το υπόλοιπο του βόρειου κάθετου κλίτους και η βάση για τη χορωδία ολοκληρώθηκαν υπό τη διεύθυνση του δημοτικού αρχιτέκτονα Σαιν-Φελίξ Σεέ (Seheult) μεταξύ 1840 και 1891, μια εποχή έντονης αναζωογονήσεως της ρωμαιοκαθολικής πίστεως στη Γαλλία. Το μακρύ διάλειμμα οφειλόταν στο ότι ο παλαιός ρομανικού ρυθμού ναός στεκόταν δίπλα στα τείχη της πόλεως, που θα έπρεπε να κατεδαφιστούν επίσης προτού ολοκληρωθεί το τμήμα του σολέα (που έχει μήκος περί τα 30 μέτρα) μαζί με την κατεδάφιση του υπόλοιπου παλαιού καθεδρικού ναού καθώς θα καλύπτονταν από τον μεγαλύτερο νέο καθεδρικό.

Ο ναός έπαθε ζημιές από τους βομβαρδισμούς των Συμμάχων κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, συγκεκριμένα[4] στις 15 Ιουνίου 1944. Στις 28 Ιανουαρίου 1972 μια μεγάλη πυρκαγιά ξεκίνησε από την οροφή και πιστεύεται ότι οφειλόταν σε εργασίες οξυγονοκολλήσεως. Οι πυροσβέστες κατόρθωσαν τελικώς να τη θέσουν υπό έλεγχο, αλλά ο ξύλινος σκελετός και άλλες συνιστώσες υπέστησαν σοβαρή ζημιά.[5] Το γεγονός οδήγησε σε μια πλήρη ανακατασκευή του εσωτερικού του ναού.[6]

Η ανύψωση του ισόγειου επιπέδου και η κανονικότητα του σχεδίου του καθεδρικού είναι γαλλικά χαρακτηριστικά. Ωστόσο, η πλειονότητα των λεπτομερειών είναι υστερογοτθικές, π.χ. η απουσία κιονοκράνων, οι βάσεις των κιόνων με κοίλες πλευρές, κλπ..[7]

Ο εμπρησμός του 2020[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το κύριο εκκλησιαστικό όργανο του ναού πριν την καταστροφή του από την πυρκαγιά του 2020 μαζί με την υαλογραφία επάνω και πίσω του.

Στις πρώτες πρωινές ώρες της 18ης Ιουλίου 2020 μια πυρκαγιά ξέσπασε σε τρία διαφορετικά σημεία του ναού: Το ένα πάνω στο κύριο εκκλησιαστικό όργανο (grand orgue) στη δυτική πλευρά, κατασκευασμένο στην αρχική μορφή του από τον Ζακ Ζιραρντέ το 1621, το οποίο καταστράφηκε[8][9][10], ένα δεύτερο κοντά σε ένα μικρότερο τέτοιο όργανο στην αριστερή πλευρά του ιερού και το τρίτο σημείο στα δεξιά της Αγίας Τράπεζας. Περίπου εκατό πυροσβέστες απασχολήθηκαν για να σβήσουν την πυρκαγιά[11], ενώ η αστυνομία ερεύνησε το συμβάν ως πιθανό εμπρησμό. Ο ναός πάντως υπέστη σαφώς μικρότερες ζημιές από ό,τι η Παναγία των Παρισίων στην πυρκαγιά της του 2019.[12]

Μετά τη φωτιά, ένας 39χρονος εθελοντής βοηθός στον ναό, ο Εμανυέλ Αμπαγισενγκά (E. Abayisenga)[13], παράτυπος μετανάστης από τη Ρουάντα που ζούσε στη Γαλλία από το 2012[14], κρατήθηκε για ανάκριση, αλλά ελευθερώθηκε χωρίς να του απαγγελθούν κατηγορίες.[11][15] Αργότερα όμως συνελήφθη και πάλι, οπότε ομολόγησε ότι εκείνος είχε βάλει τη φωτιά στον καθεδρικό ναό της Νάντης.[14] Ο δικηγόρος του δήλωσε σε εφημερίδα ότι ο πελάτης του «μετανοεί πικρώς» για την πράξη του.[16]

Το επόμενο καλοκαίρι, στις 9 Αυγούστου 2021, ο Αμπαγισενγκά δολοφόνησε τον εξηντάχρονο ιερέα Ολιβιέ Μαιρ στο Σαιν-Λωράν-συρ-Σεβρ και συνελήφθη έχοντας παραδοθεί μόνος του σε τοπικό αστυνομικό τμήμα.[17]

Αρχιτεκτονική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σχέδιο της κατόψεως του ναού στο επίπεδο του ισογείου

Εξωτερικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πρόσοψη του Καθεδρικού ναού της Νάντης κυριαρχείται από δύο μεγάλους πύργους, που εκτείνονται προς τα πάνω από την οροφή. Αρκετά είναι τα αξιοσημείωτα χαρακτηριστικά της εξωτερικής εμφανίσεως του ναού, όπως (1) η ύπαρξη ενός εξωτερικού άμβωνα, ώστε να γίνεται κήρυγμα σε πλήθος συγκεντρωμένο στην πλατεία «καιρού επιτρέποντος» και (2) η παρουσία πέντε πλουσίως διακοσμημένων πυλών, τριών εξ αυτών στην πρόσοψη και δύο στις πλευρές (βλ. σχέδιο του ναού): 1: Κύρια πύλη. 2: Πύλη Αποστόλου Παύλου. 3: Πύλη του Αγίου Υβ. 32: Πύλη των Αγίων Δονατιανού και Ρογατιανού. 33: Πύλη Αποστόλου Πέτρου.

Εσωτερικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η σχετικώς λιτή πρόσοψη του ναού «εξισορροπείται» από τη λαμπρότητα του εσωτερικού του. Η λευκότητα της πέτρας, οι επιβλητικές διαστάσεις του κυρίως ναού και των πλευρικών κλιτών, καθώς και η εντύπωση από τις τεράστιες κολώνες, δημιουργούν από κοινού μια γοτθική ατμόσφαιρα.

Ο Καθεδρικός Ναός της Νάντης φιλοξενεί (στο μέσο περίπου της νότιας πλευράς του εσωτερικού) τον τάφο των γονέων της Βασίλισσας Άννας: του δούκα Φραγκίσκου Β΄ της Βρετάνης και της συζύγου του Μαργαρίτας. Πρόκεται για ένα μεγαλόπρεπο ταφικό μνημείο, που σχεδιάσθηκε και φιλοτεχνήθηκε στις αρχές του 16ου αιώνα από τους Ζαν Περεάλ και Μισέλ Κολόμπ αντιστοίχως. Ο ναός στεγάζει επίσης το κενοτάφιο του στρατηγού ντε Λαμορισιέρ, ένα μνημείο που στήθηκε το 1878 ως φόρος τιμής από τον Πάπα.

Εικόνες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Base Mérimée, PA00108654: Cathédrale Saint-Pierre Saint-Paul
  2. Frankl, P., αναθεώρηση Crossley, P.: Gothic architecture, Yale University Press, Pelican History of Art, 2000
  3. 3,0 3,1 Leniaud, J.-M., Bienvenu, G., Curie, P., Daboust, V., Eraud, D., Gros, C., James, F.-C. και Riffet, O.: «Nantes. La cathédrale», Loire-Atlantique, Inventaire Général des Monuments et des Richesses Artistiques de la France, Νάντη 1991
  4. «Nantes Cathedral, Nantes, France - SpottingHistory.com». www.spottinghistory.com. Ανακτήθηκε στις 19 Ιουλίου 2020. 
  5. The Times (London). 29 January 1972. (58388), στήλη C-D,
  6. Allain, Pierre-Henri (16 Απριλίου 2019). «La lente reconstruction de la cathédrale Saint-Pierre-et-Saint-Paul de Nantes». Le Point (στα Γαλλικά). 
  7. Russon, J.B. και Duret, D.: «La cathedrale de Nantes», Savenay 1933
  8. «Fire breaks out at Nantes cathedral». BBC News (BBC). 18 July 2020. https://www.bbc.co.uk/news/world-europe-53455142. Ανακτήθηκε στις 18 July 2020. 
  9. «Incendie de la cathédrale de Nantes: le grand orgue, 4 siècles et une histoire mouvementée» (στα γαλλικά). Le Parisien. AFP. 18 July 2020. https://www.leparisien.fr/societe/incendie-de-la-cathedrale-de-nantes-le-grand-orgue-quatre-siecles-et-une-histoire-mouvementee-18-07-2020-8355003.php. 
  10. «Le grand orgue : 4 siècles d'une histoire riche et mouvementée au service de la liturgie nantaise» (στα Γαλλικά). Nantes Cathedral. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουλίου 2020. 
  11. 11,0 11,1 Willsher, Kim; agencies (19 July 2020). «Nantes Cathedral fire started in three different places, say French police». The Guardian. ISSN 0261-3077. https://www.theguardian.com/world/2020/jul/19/french-police-question-man-over-nantes-cathedral-fire. Ανακτήθηκε στις 19 July 2020. 
  12. Tapiero, Eva (18 July 2020). «Nantes Cathedral blaze investigated as possible arson». CNN. https://www.cnn.com/2020/07/18/europe/nantes-cathedral-fire-intl/index.html. Ανακτήθηκε στις 18 July 2020. 
  13. «Incendie de la cathédrale de Nantes. Emmanuel, bénévole impliqué au parcours cabossé». Ouest-France.fr (στα Γαλλικά). 26 Ιουλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 27 Ιουλίου 2020. 
  14. 14,0 14,1 Chazan, David (26 Ιουλίου 2020). «-seeker is charged over blaze that threatened Nantes cathedral». The Telegraph. 
  15. «Incendie de la cathédrale de Nantes: ce que l'on sait du bénévole passé aux aveux». LExpress.fr (στα Γαλλικά). 26 Ιουλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 27 Ιουλίου 2020. 
  16. «Nantes cathedral fire: Volunteer admits starting blaze, says lawyer». BBC News. 26 July 2020. https://www.bbc.com/news/world-europe-53542936. 
  17. «Suspect in Nantes cathedral fire held over French priest's killing». BBC. 9 August 2021. https://www.bbc.com/news/world-europe-58145468. «The unnamed suspect, a failed asylum seeker housed by the priest, turned himself in and confessed, reports say» 

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Cocke, T.H.: «Gothique Moderne: The Use of Gothic in Seventeenth Century France», στο Medieval Architecture and its Intellectual Context. Studies in Honour of Peter Kidson, Λονδίνο και Ronceverte 1990, σσ. 249-257

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]