Μετάβαση στο περιεχόμενο

Κάρεν Βαν Ντάικ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια


Κάρεν Βαν Ντάικ
Γέννηση1961
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Εκπαίδευσηδιδάκτωρ φιλοσοφίας
Ιδιότηταειδικός στην λογοτεχνία
ΒραβεύσειςLondon Hellenic Prize
δεδομένα (π • σ • ε )

Η Κάρεν Βαν Ντάικ (αγγλικά: Karen Van Dyck, γενν. 25 Ιανουαρίου 1961) είναι Αμερικανίδα κριτικός λογοτεχνίας, μεταφράστρια και καθηγήτρια Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας στο Τμήμα Κλασικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κολούμπια της Νέας Υόρκης.[1]

Σταδιοδρομία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Βαν Ντάικ γεννήθηκε στη Νέα Υόρκη και μεγάλωσε στο Σεντ Άντριου της Σκωτίας, στο Palisades της Νέας Υόρκης, στο Πρίνστον του Νιου Τζέρσεϊ και στη Μελβούρνη της Αυστραλίας. Ολοκλήρωσε τις προπτυχιακές της σπουδές στο Κολέγιο Γραμμάτων και Κλασικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Wesleyan το 1983 και το μεταπτυχιακό της στα Νέα Ελληνικά και τις Κλασικές Σπουδές στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης το 1985.[2] Το 1990 έλαβε το διδακτορικό της στις Μεσαιωνικές και Σύγχρονες Γλώσσες από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης για τη διατριβή της με θέμα Η ποιητική της λογοκρισίας στην ελληνική ποίηση, 1967-1990, υπό τους εξεταστές Peter Mackridge, Terry Eagleton, και Μάργκαρετ Αλεξίου.

Το 1988 ανέλαβε την πρώτη της έδρα στο Τμήμα Κλασικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κολούμπια, όπου δημιούργησε και διηύθυνε το διεπιστημονικό Πρόγραμμα Ελληνικών Σπουδών έως το 2016.[3] Το 2000 αναγορεύτηκε Καθηγήτρια Νέας Ελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας Kimon A. Doukas.[4] Έχει διδάξει στο κέντρο Έρευνας για τις Γυναίκες, τη Σεξουαλικότητα και το Φύλο και στο ινστιτούτο Συγκριτικής Λογοτεχνίας του Κολούμπια (ICLS), ενώ υπήρξε επίσης συνεργαζόμενο μέλος στο Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο του Πανεπιστημίου και στο Κέντρο Τουρκικών Σπουδών Sabançi.[5][6][7][8] Κατά τη διάρκεια της ακαδημαϊκής της πορείας, έχει ακόμη διευθύνει σεμινάρια στις Κλασικές Σπουδές και τις Γυναικείες Σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Michigan (1992-1993), και στις Βυζαντινές και Νεοελληνικές Σπουδές στο Πανεπιστήμιο Boğaziçi (2015).

Διακρίσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Την άνοιξη του 2022, η Βαν Ντάικ αναγορεύτηκε επίτιμη διδάκτορας του Πανεπιστημίου Αθηνών για τον καθοριστικό της ρόλο στη μετάφραση της ελληνικής ποίησης στα αγγλικά και την τοποθέτηση των Ελλήνων ποιητών και της ποιητικής τους στο πολιτικό και λογοτεχνικό πλαίσιο της παγκόσμιας λογοτεχνίας.[9]

Άλλες διακρίσεις της περιλαμβάνουν το London Hellenic Prize[10] για τη δίγλωσση ανθολογία Ελλήνων ποιητών Austerity Measures: The New Greek Poetry, το Βραβείο «Σταύρος Παπασταύρου» για την καλύτερη διδακτορική διατριβή στις Νεοελληνικές Σπουδές στο Ηνωμένο Βασίλειο και το βραβείο Sherman για αριστεία στις Κλασικές Σπουδές.[11][12][13][14]

Η Βαν Ντάικ έχει λάβει πολλές ερευνητικές υποτροφίες και χορηγίες, μεταξύ άλλων από τους φορείς Marshall, ACLS, NEA, Fulbright, την Αμερικανική Ακαδημία της Ρώμης, την Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα, το Institute for Ideas and Imagination του Πανεπιστημίου Κολούμπια, και το Heyman Center.[15][16][17][18]

Σκέψη και Επιρροή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Βαν Ντάικ εργάζεται πάνω στην ελληνική γλώσσα και λογοτεχνία, στην ελληνική διασπορά, τη μετανάστευση, τη θεωρία του φύλου και τη θεωρία της μετάφρασης. Η προσέγγισή της στη διδασκαλία και μετάφραση της ελληνικής λογοτεχνίας υπήρξε ανέκαθεν διεθνής και διαγλωσσική. Το ερώτημα στον πυρήνα του κριτικού της έργου αφορά το πώς η λογοτεχνική παραγωγή, και ιδιαίτερα η ποίηση με την εξαιρετική προσοχή στη μορφή, μας βοηθάει να αναλύσουμε ευρύτερα κοινωνικά πρότυπα, καθώς και το πώς αυτό μπορεί να γίνει διαθέσιμο σε αναγνώστες με διαφορετικά πολιτισμικά και γλωσσικά υπόβαθρα.

Ο ταξιδιωτικός οδηγός της Insight Guide: Greece (1988) περιείχε ένα πολιτιστικό λεξικό με λήμματα από τα «Ακρωνύμια» μέχρι τον «Ζορμπά», το οποίο χρησιμοποιείται ακόμη και σήμερα στις σχολικές αίθουσες. Το βιβλίο της Η Κασσάνδρα και Οι Λογοκριτές της στη Νεοελληνική Ποίηση, 1967-1990 (1998, ελληνική μετάφραση 2002) εξέτασε την ελληνική λογοτεχνία κατά τη διάρκεια της δικτατορίας (1967-1974), και προπάντων τον κρίσιμο ρόλο που έπαιξαν οι γυναίκες ποιήτριες στη δημιουργία μιας ποιητικής που μπορούσε αφενός να διαφύγει από τη λογοκρισία επί Συνταγματαρχών, και αφετέρου να χρησιμοποιηθεί για φεμινιστικούς σκοπούς μετά την πτώση του καθεστώτος.[19][20] Μια ανθολογία των μεταφράσεών της The Rehearsal of Misunderstanding (1998) έκανε διαθέσιμα στα αγγλικά τα έργα τριών από αυτές τις ποιήτριες (Ρέα Γαλανάκη, Τζένη Μαστοράκη, Μαρία Λαϊνά).

Σε μια προσπάθεια αντιμετώπισης της άνισης ανάπτυξης μεταξύ πολιτισμών και γλωσσών, η επιστημονική της δραστηριότητα έχει επικεντρωθεί στη μετάφραση και τη διαγλωσσικότητα. Η μεταφραστική της πρακτική έχει μάλιστα αναμετρηθεί αρκετές φορές με την ειδική πρόκληση της διαγλωσσικότητας. Η δίγλωσση ανθολογία που συνεπιμελήθηκε, A Century of Greek Poetry (2004), αποτέλεσε γόνιμο έδαφος για την εξέταση της δυσκολίας μεταφοράς εκείνων των έργων της ελληνικής ποιητικής παράδοσης που αφορούν διαφορετικές γλώσσες. Η επιχείρηση επέκτασης της μελέτης της από τα 100 χρόνια στα 3000 χρόνια για τον τόμο The Greek Poets: Homer to the Present (2010) περιελάμβανε ομοίως πολλές συζητήσεις σχετικά με το ποια έργα μπορούσαν να συμπεριληφθούν.[21]

Η αγγλική μετάφραση της Βαν Ντάικ νέων και επιλεγμένων ποιημάτων της Κατερίνας Αγγελάκη-Ρουκ στο The Scattered Papers of Penelope (2009) βραβεύτηκε με το Lannan Translation Selection, ενώ η μετάφρασή της του μυθιστορήματος-ορόσημο της Μαργαρίτας Λυμπεράκη Τα Ψάθινα Καπέλα (Three Summers) έχει επανεκδοθεί δύο φορές από την αρχική της έκδοση το 1995, από το NYRB και τη σειρά Penguin European Writers το 2019 και το 2021 αντίστοιχα.[22] Το 2016, η δίγλωσση ανθολογία της Μέτρα λιτότητας (ελληνική μετάφραση 2017) χαρτογράφησε τους ποικίλους χώρους της ελληνικής ποιητικής παραγωγής που άρχισε να παίρνει μορφή κατά την οικονομική κρίση των αρχών της δεκαετίας του 2010, και παράλληλα αποκάλυψε ορισμένες πλούσιες νέες υφάνσεις του επιχειρήματος περί διαγλωσσικότητας και μετάφρασης: μεγάλο μέρος της σύγχρονης ελληνικής ποίησης που περιλαμβάνεται στον τόμο γράφτηκε από ποιητές των οποίων η πρώτη γλώσσα δεν ήταν η ελληνική ή οι οποίοι ζούσαν εκτός Ελλάδας. Η συλλογή απέσπασε το London Hellenic Prize και αποτέλεσε New Statesman Pick of the Year και βιβλίο ποίησης του μήνα του περιοδικού Guardian. Ορισμένες από τις πιο πρόσφατες συνεργασίες της Βαν Ντάικ περιλαμβάνουν το The Light that Burns Us (2021), μια αγγλική έκδοση του Έλληνα ποιητή Jazra Khaleed, το Hers (Μάιος 2022), μια μετάφραση της ποιητικής συλλογής Δικό της της Μαρίας Λαϊνά, και την επερχόμενη δίγλωσση συλλογή των δικών της ευρημένων ποιημάτων υπό τον ελληνικό τίτλο Αλλωνών (Ιούνιος 2022), από τις εκδόσεις ΑΓΡΑ.[23][24]

Ως μελετήτρια-μεταφράστρια, η Βαν Ντάικ είναι αφοσιωμένη στο να δίνει φωνή σε δευτερεύοντα πεδία, γλώσσες και λογοτεχνίες, καθώς και στις μειονότητες των οποίων τις ιστορίες αφηγούνται. Οι ανθολογίες της επιχειρούν να αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο οι αναγνώστες αντιλαμβάνονται την ποίηση στις παρυφές της Ευρώπης.

Δοκίμια, μεταφράσεις και ποιήματά της έχουν δημοσιευθεί στα περιοδικά PMLA, Journal of Modern Greek Studies, Los Angeles Review of Books,[25] The Guardian,[26] Brooklyn Rail, Asymptote,[27] The Paris Review,[28] World Literature Today, Ποιητική, [φρμκ] και Tender.

Επιλεγμένα Έργα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Insight Guide: Greece (1988)
  • Η Κασσάνδρα και Οι Λογοκριτές της στη Νεοελληνική Ποίηση, 1967-1990 (2002, πρωτότυπη έκδοση στα αγγλικά 1998)
  • Literature Between Languages and the Question of Translation (2010)
  • Ιουλία Περσάκη: Κατοχή και Πείνα: Ιστορίες της Κάθε Μέρας (2016. Επιμέλεια με Φαίη Ζήκα)
  • Αλλωνών (2022. Ελληνική μετάφραση υπό Kyoko Kishida)

Επιλεγμένες Μεταφράσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Three Summers (1995, 2019, 2021. Μετάφραση από τα ελληνικά του μυθιστορήματος της Μαργαρίτας Λυμπεράκη Τα Ψάθινα Καπέλα)
  • The Rehearsal of Misunderstanding: Three Collections of Poetry by Contemporary Greek Women Poets (1998. Μεταφράσεις από τα ελληνικά των ποιητικών συλλογών Το Κέικ της Ρέας Γαλανάκη, Ιστορίες από τα Βαθιά της Τζένης Μαστοράκη, και Δικό της της Μαρίας Λαϊνά)
  • A Century of Greek Poetry: 1900 – 2000 (2004. Επιμέλεια και μετάφραση με τους Peter Bien,[29] Peter Constantine,[30] και Edmund Keeley[31])
  • The Scattered Papers of Penelope: New and Selected Poems by Katerina Anghelaki-Rooke (2008, 2009. Επιμέλεια και μετάφραση)
  • The Greek Poets: Homer to the Present (2010. Επιμέλεια και μετάφραση με τους Peter Constantine, Rachel Hadas,[32] και Edmund Keeley)
  • Austerity Measures: The New Greek Poetry (2016, 2017, ελληνική έκδοση 2017. Επιμέλεια και μετάφραση)
  • The Light that Burns Us (2021. Επιμέλεια και μετάφραση από τα ελληνικά του Jazra Khaleed)
  • Hers (2022. Μετάφραση από τα ελληνικά του Δικό της της Μαρίας Λαϊνά)

Πηγές - Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ «Karen Van Dyck». Columbia University Department of Classics (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2022. 
  2. ↑ «College of Letters, Wesleyan University - Wesleyan University». www.wesleyan.edu. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2022. 
  3. ↑ «Karen Van Dyck | Program in Hellenic Studies». hellenic.columbia.edu. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2022. 
  4. ↑ «Kimon A. Doukas Chair | Program in Hellenic Studies». hellenic.columbia.edu. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2022. 
  5. ↑ «Institute for Research on Women Gender & Sexuality». INCITE (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2022. 
  6. ↑ «ICLS | Columbia University | The Center for Comparative Literature and Society at Columbia University» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2022. 
  7. ↑ «European Institute». europe.columbia.edu. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2022. 
  8. ↑ «Sakıp Sabancı Center for Turkish Studies». sakipsabancicenter.columbia.edu. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2022. 
  9. ↑ «Επίτιμη Διδάκτορας του Τμήματος Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του ΕΚΠΑ η Καθηγήτρια Karen Van Dyck». Hub ΕΚΠΑ. 23 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2022. 
  10. ↑ «The Winner of the 2016 London Hellenic Prize | London Hellenic Prize» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Απριλίου 2022. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2022. 
  11. ↑ Dyck, Karen Van (28 Μαρτίου 2017). Austerity Measures: The New Greek Poetry. New York Review of Books. ISBN 978-1-68137-114-6. 
  12. ↑ Γρηγόρης, Μπέκος (26 Ιανουαρίου 2018). «Κάρεν Βαν Ντάικ: Με την ποίηση η Ελλάδα ανοίγεται ξανά στον κόσμο». Ειδήσεις - νέα - Το Βήμα Online. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2022. 
  13. ↑ «Meet the Greek writers revolutionising poetry in the age of austerity». the Guardian (στα Αγγλικά). 11 Μαΐου 2016. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2022. 
  14. ↑ nyrbclassics. «The Poets of AUSTERITY MEASURES, off the page». A Different Stripe. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2022. 
  15. ↑ «Home - Marshall Scholarships». www.marshallscholarship.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 11 Μαΐου 2022. 
  16. ↑ «National Endowment for the Arts Home Page | National Endowment for the Arts». www.arts.gov. Ανακτήθηκε στις 11 Μαΐου 2022. 
  17. ↑ «Home | Institute for Ideas and Imagination». ideasimagination.columbia.edu (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2022. 
  18. ↑ «SOF/Heyman | The Society of Fellows and Heyman Center for the Humanities». SOF/Heyman (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2022. 
  19. ↑ Dyck, Karen Van (31 Μαΐου 2018). Kassandra and the Censors: Greek Poetry since 1967. Cornell University Press. ISBN 978-1-5017-1722-2. 
  20. ↑ van Dyck, Karen (1994). «Reading between Worlds: Contemporary Greek Women's Writing and Censorship». PMLA 109 (1): 45–60. doi:10.2307/463010. ISSN 0030-8129. https://www.jstor.org/stable/463010. 
  21. ↑ Constantine, Peter· Hadas, R. (2010). The Greek Poets: Homer to the Present. W.W. Norton & Company. ISBN 978-0-393-06083-6. 
  22. ↑ Liberaki, Margarita (9 Ιουλίου 2019). Three Summers. New York Review of Books. ISBN 978-1-68137-330-0. 
  23. ↑ «The Light That Burns Us». www.spdbooks.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Μαΐου 2022. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2022. 
  24. ↑ «Hers». www.spdbooks.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Μαΐου 2022. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2022. 
  25. ↑ «Los Angeles Review of Books». Los Angeles Review of Books (στα Αγγλικά). 16 Φεβρουαρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2022. 
  26. ↑ Dyck, Karen Van (25 Μαρτίου 2016). «The new Greek poetry». the Guardian (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2022. 
  27. ↑ «Karen Van Dyck – Contributor(s) – Asymptote Blog» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2022. 
  28. ↑ Dyck, Karen Van (16 Ιουλίου 2019). «Three Sisters, Three Summers in the Greek Countryside». The Paris Review (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2022. 
  29. ↑ «Peter A. Bien, Ph.D». Department of English and Creative Writing (στα Αγγλικά). 13 Μαρτίου 2015. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2022. 
  30. ↑ Mutnuru, Muralidhar (10 Οκτωβρίου 2016). «Peter Constantine | Literatures, Cultures, and Languages» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2022. 
  31. ↑ Risen, Clay (2022-03-08). «Edmund Keeley Dies at 94; Shined a Light on Modern Greek Culture» (στα αγγλικά). The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/2022/03/08/books/edmund-keeley-dead.html. Ανακτήθηκε στις 2022-05-06. 
  32. ↑ Foundation, Poetry (5 Μαΐου 2022). «Rachel Hadas». Poetry Foundation (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2022. 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Κάρεν_Βαν_Ντάικ&oldid=10641101"