Θορστάιν Βέμπλεν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Θορστάιν Βέμπλεν
Γέννηση30 Ιουλίου 1857 (1857-07-30)
Wisconsin
Θάνατος03 Αυγούστου 1929 (72 ετών)
Sand Hill Road, Καλιφόρνια
ΕθνικότηταΝορβηγοαμερικανός
Σχολή/παράδοσηΘεσμικά οικονομικά
ΠεδίοΕξελεκτική Οικονομία Κοινωνιολογία
Επηρεάστηκε απόΝτέιβιντ Χιουμ, Χέρμπερτ Σπένσερ,[1], Ουίλιαμ Σάμμερ, Κλεμάν Ζιγκλάρ, Καρλ Μαρξ, Λέστερ Γουόρντ, Ουίλιαμ Τζέιμς, Έντουαρντ Μπελαμί, Τζον Μπέιτς Κλαρκ, Ανρί ντε Σαιν-Σιμόν, [2],Σαρλ Φουριέ
ΕπηρέασεΤζον Κένεθ Γκάλμπρεϊθ,Ράιτ Μιλλς, Λεβίς Μάμφορντ, Χάρολντ Άνταμς Ίνις, Τζον Μωρίς Κλαρκ, Τζόναθαν Νίτζαν, Γιόζεφ Σουμπέτερ
ΣυνεισφορέςConspicuous consumption (προκλητική κατανάλωση), Conspicuous leisure (προκλητική αναψυχή), Επιχειρηματικότητα,Τα κατοχυρωμένα συμφέροντα
Υπογραφή

Ο Θορστάιν Βέμπλεν (Thorstein Veblen)(1857) Ουισκόνσιν ΗΠΑ βόρεια Καλιφόρνια (1929) ήταν οικονομολόγος καθηγητής στα τριάντα πέντε του στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου που συμπεριλήφθηκε στο βιβλίο «Οι φιλόσοφοι του οικονομικού κόσμου» (Τhe Worldly Philosophers) [3] που έτυχε αλλεπαλλήλων εκδόσεων. Στην εποχή του θεωρήθηκε περίεργη προσωπικότητα, αν όχι αιρετικός, τόσο από οικονομικούς όσο και πανεπιστημιακούς κύκλους.

Ο δάσκαλός του Τζον Μπέιτς Κλαρκ, που αργότερα θα γινόταν ένας από τους εξαίρετους ακαδημαϊκούς οικονομολόγους της χώρας τον συμπαθούσε αλλά τον θεωρούσε «απροσάρμοτο».[4]

Θεματολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αυστηρός επικριτής των κλασικών οικονομολόγων ασχολήθηκε περισσότερο με στατιστικές αναλύσεις και υπέδειξε το σημαντικό ρόλο της ψυχολογίας στη συμπεριφορά των ανθρώπων στις σχέσεις και στις στις συναλλαγές τους. Υποστήριζε, ότι με τη βοήθεια της τεχνικής και των Ινστιτούτων οικονομικών ερευνών είναι δυνατόν ν΄ αποφευχθούν οι περιοδικές οικονομικές κρίσεις, που αργότερα συστηματοποίησε ο Γιόζεφ Σουμπέτερ, που παίζουν ιδιαίτερο ρόλο στις σύγχρονες κοινωνίες. Ο Βέμπλεν είχε επισημάνει το κεντρικό ρόλο των επενδύσεων και της κατανάλωσης με εκτεταμένες μελέτες και αναλύσεις.[5]

Ρήσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Το αδυσώπητο παιχνίδι απόκτησης πλούτου μετανομάσθηκε ως διαδικασία «Φειδούς και συσσώρευσης», ενώ η ολοφάνερη απάτη ως «επιχειρηματικό δαιμόνιο.»
  • «Αν η Επιχειρηματική Πρωτοβουλία αδρανεί ο πλούτος μειώνεται, ό,τι και αν κάνει η Φειδώ
Θεωρούσε δε την Ατομική ιδιοκτησία ως στοιχείο κύρους της προσωπικότητας ενός ατόμου.[6]

Συγγράμματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εκτός από μια πλειάδα άρθρων που δημοσιεύτηκαν, κατά καιρός, σε έγκυρα περιοδικά, όπως το «Dial» [7]συγκαταλέγονται και τα παρακάτω βιβλία:

— (1923). Absentee Ownership and Business Enterprise in Recent Times: The Case of America. New York: B. W. Huebsch. (Επιχειρήσεις και κυριότητα: Η Περίπτωση της Αμερικής), έκδ. BW Huebsch.

Η πρώτη σελίδα από μια επανέκδοση του έργου του το 1924

Το σπουδαιότερο σύγγραμμά του είναι η Θεωρία της αργόσχολης τάξης που ολοκλήρωσε το 1899. Σ΄ αυτό εμπεριέχεται το σύνολο των ιδεών του καταγγέλοντας την ληστρική αρπαγή των παραγομένων αγαθών.

Γνωρίζοντας από σχετικές έρευνες, μελετώντας τον τρόπο ζωής κάποιων σχεδόν άγνωστων τότε λαών, όπως των Ινδιάνων της Αμερικής, των Τόντας, αλλά και των ιθαγενών της Αυστραλίας και της Ιαπωνίας κατέληξε σε σαφή συμπεράσματα που τα διατύπωσε με σαφήνεια. Και στα απλά αυτά οικονομικά συστήματα αυτών των φυλών έλειπε η αργόσχολη τάξη. Με τη γενική έννοια του όρου αναψυχή «αργόσχολη τάξη ο Βέμπλεν εννοεί την «εργασία» όχι μόνον αυτή που προέρχεται από πλούσιες κληρονομιές, μαύρη αγορά, πανουργία, παρασιτισμό, αλλά και όλους εκείνους που δεν συμμετέχουν καθόλου στην πραγματική παραγωγή του πλούτου με τον ιδρώτα ή την τέχνης τους.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Veblen 1898.
  2. Horowitz 2001, σελ. 142.
  3. The Worldly Philosophers, edit. Simon & Schuster, (1953
  4. Οι φιλόσοφοφοι του οικονομικού κόσμου, σ. 304, εκδ. ΚΡΙΤΙΚΗ 200ο ISBN 960218-190-7
  5. *Ρόμπερτ Χειλμπρόνερ, «Οι φιλόσοφοι του οικονομικού κόσμου» σ. , εκδ. ΚΡΙΤΙΚΗ ISBN 960-218-190-7
  6. «Η προέλευση της ιδιοκτησίας(La origini della proprietà) Η προέλευση της ιδιοκτησίας». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουλίου 2016. 
  7. in jstor

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

ISBN 960-218-190-7

  • Max Lerner, The Portable Veblen (Viking Press, Νέα Υόρκη 1950).
  • Jack Diggins, The Bard of Savagery (Seabury Press, Νέα Υόρκη 1978