Εορδαία (πόλη)
Η πόλη της οποίας το όνομα αλλά και η θέση της, συζητήθηκε πολύ τα τελευταία χρόνια από τους αρχαιολόγους και τους ιστορικούς ερευνητές, είναι η αρχαία Εορδαία, πρωτεύουσα κατά πάσα πιθανότητα της ομώνυμης μακεδονικής επαρχίας.
Εορδαϊκες Πόλεις στην Αρχαιότητα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Γνωστές αρχαίες πόλεις της Άνω Μακεδονίας είναι: Το Άργος Ορεστικό, το Κέλετρον, η Πέλκα, η Εράτυρα, η Ελίμεια, η Αιανή, οι Φύλακες, η Εορδαία, η Άρνισσα, η Ηράκλεια και βορειότερα τα Στύμβαρα, το Βρυάνιο, το Πισσαίο, οι Αλαλκομενές, και οι Στόβοι.
Η Άνω Μακεδονία σε αντίθεση με την Κάτω δεν είχε μεγάλες πόλεις και εμφανίζονται μόνο σαν διοικητικές περιφέρειες (φυλετικές «χώρες»), όπως η Ορεστίδα, η Ελίμεια, η Εορδαία και η Λυγκηστίδα [1]. Έτσι όλη η Άνω Μακεδονία ήταν δομημένη σε μικρές κώμες που αποτελούσαν γεωγραφικές και διοικητικές περιοχές.
Η επιπλέον διοικητική ενσωμάτωση της Εορδαίας στο κράτος των Αιγών, η οποία χρονολογείται να έγινε στον 6ο π.Χ. αιώνα, και η φυγή των ευγενών της περιοχής, αλλά και των πολιτικών παραγόντων στα αστικά κέντρα της κάτω Μακεδονίας, λόγω της μικρής σχετικά απόστασης, που τους χώριζε, ίσως να μην επέτρεπε τη δημιουργία ενός σημαντικού αστικού κέντρου, σαν την Ηράκλεια π.χ. της Λυγκηστίδας, ή την Αιανή της Ελίμειας.
Από τις αρχαίες πηγές αναφέρονται οι παρακάτω Εορδαϊκές πόλεις[2] :
- 1. η ομώνυμη πόλη Εορδαία,
- 2. η Άρνισσα,
- 3. η Γραία (Γρηία),
- 4. η Κέλλη,
- 5. η Κράννα
- 6. η Βοκερία,
- 7. τα Μέγαρα
Οι Κάτοικοι της Εορδαίας
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ως κάτοικοι της Εορδαίας θεωρούνται οι Εορδοί.
Σημείωση : Τους προϊστορικούς χρόνους στα βόρεια σύνορα της Εορδαίας κατοικούσαν οι Πελαγόνες (η περιοχή μέχρι σήμερα ονομάζεται Πελαγονία).
Πιθανή Θέση Αρχαίας Εορδαίας
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ένα κοινό χαρακτηριστικό των περιοχών στις οποίες διατηρήθηκε το όνομα Εορδαία, είναι το ότι βρίσκεται κοντά σε λίμνες. Ιστορικοί προσδιορίζουν την αρχαία αυτή πόλη στις εξής τοποθεσίες:
- 1. Στη σημερινή θέση της Πτολεμαΐδας, χωρίς να δικαιολογείται η άποψη αυτή.
- 2. Στην περιοχή γύρω από το χωριό Πύργοι (Κατράνιτσα)[3], κοντά στα σύνορα δηλαδή με το μακεδονικό κράτος των Αιγών της Ημαθίας, του οποίου αποτελούσε από πριν αναπόσπαστο τμήμα.
- 3. ΝΑ της λίμνης Οστρόβου (Βεγορίτιδος) και προς το χωριό Πύργοι.
Πότε η πανάρχαια αυτή πόλη της δυτικής Μακεδονίας έπαψε να υπάρχει, δεν μπορούμε να το προσδιορίσουμε με βεβαιότητα. Κατά την εποχή της ισχύος του κράτους των Αιγών και αργότερα όταν το κράτος ήταν στην ακμή του, αναδείχτηκε μια από τις σημαντικότερες πόλεις, Στα ρωμαϊκά χρόνια, μετά την κατασκευή της Εγνατίας οδού, ίσως να έχασε κάπως την προηγούμενη ακμή ή την αίγλη της.
Ιστορικά Πρόσωπα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Σημαντικά ιστορικά πρόσωπα από την Εορδαία είναι, σύμφωνα με τον Αρριανό
- • ο Πείθων ο Κρατεύα,
- • ο Αριστόνους ο Πεισαίου και
- • ο Πτολεμαίος ο Λάγου, ο γενάρχης της δυναστείας των Πτολεμαίων της Αιγύπτου, αλλά και μεγάλος ιστορικός της εποχής, κύρια πηγή του Αρριανού.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ [1] Αρχειοθετήθηκε 2017-04-24 στο Wayback Machine. Δημήτρης Κ. Σαμσάρης, Ιστορική γεωγραφία της ρωμαϊκής επαρχίας Μακεδονίας (Το τμήμα της σημερινής Δυτικής Μακεδονίας), Θεσσαλονίκη 1989 (έκδοση Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών), σ. 42-56. ISBN 960-7265-01-7.
- ↑ [2] Αρχειοθετήθηκε 2017-04-24 στο Wayback Machine. Δημ. Κ. Σαμσάρης, ό.π., σ. 168-171. ISBN 960-7265-01-7.
- ↑ [3] Αρχειοθετήθηκε 2017-04-24 στο Wayback Machine. Δημ. Κ. Σαμσάρης, ό.π., σ. 170, σημ. 21. ISBN 960-7265-01-7.
Σήμερα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στη σημερινή εποχή η Εορδαία είναι επαρχία και τελευταία Δήμος της Μακεδονίας και έχει πρωτεύουσα την πόλη της Πτολεμαΐδας,