Χέρριτ Ντάου: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 25: Γραμμή 25:
[[File:Gerrit Dou (Dutch - Astronomer by Candlelight - Google Art Project.jpg|thumb|upright|left|''Αστρονόμος στο φως του κεριού'']]
[[File:Gerrit Dou (Dutch - Astronomer by Candlelight - Google Art Project.jpg|thumb|upright|left|''Αστρονόμος στο φως του κεριού'']]
[[File:Dou, Gerard - Young Woman in a Black Veil - c. 1660.jpg|thumb|left|upright|''Νεαρή γυναίκα με μαύρο βέλο'' , περ. 1660]]
[[File:Dou, Gerard - Young Woman in a Black Veil - c. 1660.jpg|thumb|left|upright|''Νεαρή γυναίκα με μαύρο βέλο'' , περ. 1660]]
Σημαντικός όγκος κειμένων γράφηκαν σχετικά με τον Ντάου κατά τη διάρκεια της ζωής του: Για παράδειγμα, ο Φίλιπς Άνχελς (Philips Angels) επαινεί τον Ντάου στο βιβλίο του ''Lof der Schilderkunst'' (= έπαινος της ζωγραφικής) για τη αποτύπωση της φύσης καθώς και για τις οπτικές του ψευδαισθήσεις. Ο Άνχελς τονίζει επίσης το πώς οι πίνακες του Ντάου εκφράζουν άποψη για τη λεγόμενη "διαμάχη paragone" (ιταλ. paragone = σύγκριση) η οποία τότε βρισκόταν εν πλήρει εξελίξει. Η διαμάχη αυτή είχε ως αντικείμενο ποια από τις τέχνες της ζωγραφικής, της γλυπτικής και της ποίησης αποτελούσε την πληρέστερη αναπαράσταση της φύσης. Ήταν ιδιαίτερα αναπτυγμένη στο Λέιντεν, όπου οι ζωγράφοι αναζητούσαν την ευκαιρία της δημιουργίας Συντεχνίας τους από το δημοτικό συμβούλιο της πόλης, ώστε να αποκτήσουν νόμους σχετικούς με την προστασία των οικονομικών τους συμφερόντων.<ref>Eric Jan Sluijter: De Lof der Schilderkunst. Over schilderijen van Gerrit Dou (1613-1675) en een traktaat van Philips Angel uit 1642 , Hilversum 1993 (Zeven Provinciën Reeks; Uitgeverij Verloren). 83 σελ. + 45 εικόνες</ref>
[[File:Gerard Dou - Maid at the Window - Google Art Project.jpg|thumb|''Κοπέλα στο παράθυρο'', περ. 1660]]
Η "διαμάχη paragone" δεν αναφέρεται μόνον σε γραπτά της εποχής, αλλά ανακλάται και ως θέμα σε μερικούς από τους πίνακες του Ντάου. Παράδειγμα τέτοιου πίνακα είναι ''Ο γερο-ζωγράφος σε ώρα εργασίας'', στον οποίο ένας ηλικιωμένος ζωγράφος απεικονίζεται να εργάζεται σε καμβά πίσω από τραπέζι, πάνω στο οποίο βρίσκονται αντικείμενα που καταδεικνύουν τις ικανότητές του στην αναπαράστασή τους. Ο ηλικωμένος ζωγράφος αναφέρεται σε επιχείρημα της διαμάχης ότι ο ζωγράφος μπορεί να δημιουργήσει τα καλύτερα έργα του σε μεγάλη ηλικία, ενώ ο γλύπτης δεν μπορεί, λόγω των αυξημένων φυσικών δυνάμεων που απαιτεί η γλυπτική. Στο τραπέζι υπάρχουν μια γλυπτή κεφαλή κι ένα βιβλίο, απεικονιζόμενα με ρεαλιστικό τρόπο ώστε να καταδείξουν ότι η ζωγραφική μπορεί να αναπαραστήσει τόσο τη γλυπτική όσο και το τυπωμένο χαρτί, ενισχύοντας έτσι την άποψη ότι η ζωγραφική ξεπερνά τη γλυπτική. Σύμφωνα με τον Eric Jan Sluijter, καθηγητή της ιστορίας της τέχνης στο Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ, "το εκπληκτικό, σχεδόν ζωντανό παγώνι και το κέλυφος ενός τρίτωνα, πλάι στο χάλκινο δοχείο με τις λεπτομερέστατες ανακλάσεις" αποδεικνύουν ότι η τέχνη υπερνικά τη φύση. Ο Sluijter υποστηρίζει ότι το παγώνι αντιπροσωπεύει την ικανότητα της τέχνης "να διατηρεί τα παροδικά δημιουργήματα της φύσης, και, συνεπώς, ξεπερνώντας την".<ref>Sluijter, 2000</ref>


Δυσχέρειες εμφανίζονται όταν κάποιος καλλιτέχνης θέλει να συσχετίσει μιαν έννοια με κάποιο συγκεκριμένο αντικείμενο.




<!-- A considerable amount was written about Dou in his own lifetime; for instance, Philips Angels praises Dou in his ''Lof der Schilderkunst'' for his imitation of nature and his visual illusions. Angels also stresses how Dou’s paintings expressed the [[Paragone|paragone debate]] current around that time. The debate was an ongoing competition between painting, sculpture and poetry as to which was the best representation of nature. It was especially popular in Leiden where the painters were seeking to obtain the rights of a guild from the town council in order to have laws for their economic protection.[Sluijter, 1993]{{Full citation needed|date=November 2014}}


<!-- One of the most troublesome and thus one of the most instructive objects in Dou’s oeuvre is a relief by [[François Duquesnoy]] called ''Putti Teasing a Goat''. This relief features in many of Dou’s pictures with a window-sill motif, and has been assigned various meanings. J. A. Emmens, for example, states that in ''The Trumpeter'' the relief represents "the deceitfulness of human desires, because the goat, personifying lust, can time and again be deceived by appearance, by the deceptive imitation, which is the mask". [Emmens, Opstellen, cit. (note 4), vol. 2, p 183 in Hecht, 2002]{{Full citation needed|date=November 2014}}
[[File:Gerard Dou - Maid at the Window - Google Art Project.jpg|thumb|''Maid at the Window'', c. 1660]]

The paragone debate is not only addressed in writings from that time but is also reflected in the subject matter of several of Dou’s paintings. An example of this is the ''Old Painter at work'', in which an old painter is shown working on a canvas behind a table displaying objects that show his capabilities of imitation. The aged painter refers to an argument in the paragone debate that a painter can achieve his best work at an old age, while a sculptor cannot because of the physical demands of sculpting. On the table, a sculptured head and a printed book are rendered in a lifelike fashion to show that painting can imitate both sculpture and printed paper, thereby reinforcing the notion that painting trumps sculpture. According to Sluijter, the "amazing true-to-life peacock and a beautiful Triton shell, next to a copper pot with the most refined reflections of light" show that art beats nature. Sluijter argues that the peacock stands for the ability of painting to "preserve the transient works of nature thereby even surpassing it". [Sluijter, 2000]{{Full citation needed|date=November 2014}}

Difficulties arise when an artist wants to associate a certain meaning with a specific object. One of the most troublesome and thus one of the most instructive objects in Dou’s oeuvre is a relief by [[François Duquesnoy]] called ''Putti Teasing a Goat''. This relief features in many of Dou’s pictures with a window-sill motif, and has been assigned various meanings. J. A. Emmens, for example, states that in ''The Trumpeter'' the relief represents "the deceitfulness of human desires, because the goat, personifying lust, can time and again be deceived by appearance, by the deceptive imitation, which is the mask". [Emmens, Opstellen, cit. (note 4), vol. 2, p 183 in Hecht, 2002]{{Full citation needed|date=November 2014}}


''The Kitchen Maid with a Boy in a Window'' features a maidservant, fish and a little boy holding a hare, cramped together with a bunch of vegetables, a dead bird and copperware. Sluijter acknowledges that a contemporary viewer would have certainly approved of this scene as representing an approximation of life since the rendering of all the material is very realistic. On the overall series of maidservant-scenes, Sluijter remarks that the image of a maidservant was generally associated with a sexual undertone. According to de Jongh, this motif has erotic references. In his article on [[Erotica]] in 17th-century genre pieces, de Jongh argues that dead hunted birds and animals most likely all refer to the notion of eroticism and availability of the woman depicted because birding and hunting were synonyms for sexual encounters. All images of maidservants accompanied by dead birds or animals refer to hunting and ''vogelen'' (birding), which in Dutch means to copulate. The maidservants are thereby explicitly erotic. Certainly, a cock as a bird refers to a cock as the male sex organ and this can been seen hanging from the wall in ''Kitchen Maid with a Boy in a Window''. [de Jongh, 1968–1969]{{Full citation needed|date=November 2014}} De Jongh´s erotic interpretations can be disputed regarding the paintings by Gerard Dou because he depicts his dead chicks and furry hares not only with seductive maidservants but also as props in motifs with old servants, or in domestic household scenes, such as the ''Young Mother''.
''The Kitchen Maid with a Boy in a Window'' features a maidservant, fish and a little boy holding a hare, cramped together with a bunch of vegetables, a dead bird and copperware. Sluijter acknowledges that a contemporary viewer would have certainly approved of this scene as representing an approximation of life since the rendering of all the material is very realistic. On the overall series of maidservant-scenes, Sluijter remarks that the image of a maidservant was generally associated with a sexual undertone. According to de Jongh, this motif has erotic references. In his article on [[Erotica]] in 17th-century genre pieces, de Jongh argues that dead hunted birds and animals most likely all refer to the notion of eroticism and availability of the woman depicted because birding and hunting were synonyms for sexual encounters. All images of maidservants accompanied by dead birds or animals refer to hunting and ''vogelen'' (birding), which in Dutch means to copulate. The maidservants are thereby explicitly erotic. Certainly, a cock as a bird refers to a cock as the male sex organ and this can been seen hanging from the wall in ''Kitchen Maid with a Boy in a Window''. [de Jongh, 1968–1969]{{Full citation needed|date=November 2014}} De Jongh´s erotic interpretations can be disputed regarding the paintings by Gerard Dou because he depicts his dead chicks and furry hares not only with seductive maidservants but also as props in motifs with old servants, or in domestic household scenes, such as the ''Young Mother''.

Έκδοση από την 13:23, 8 Φεβρουαρίου 2017

Χέρριτ Ντάου
Γέννηση7  Απριλίου 1613[1][2][3]
Λέιντεν[4]
Θάνατος9  Φεβρουαρίου 1675[3][5][6]
Λέιντεν[7]
Τόπος ταφήςναός του Αποστόλου Πέτρου στο Λέιντεν
Χώρα πολιτογράφησηςΟλλανδία[8]
Ιδιότηταζωγράφος[9] και εικαστικός καλλιτέχνης[10]
ΓονείςDouwe Jansz. και Marijtje Jansdr. van Rosenburg
Κίνημαζωγραφική της "Χρυσής ολλανδικής εποχής" και fijnschilder[11]
Καλλιτεχνικά ρεύματαζωγραφική της "Χρυσής ολλανδικής εποχής" και fijnschilder[11]
Σημαντικά έργαΝεαρή μητέρα, Νεαρή γυναίκα που κρατά μια λάμπα, Άνδρας που καπνίζει πίπα και The Dropsical Woman[12]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Χέρριτ Ντάου (ολλανδικά: Gerrit Dou, αναγραφόμενος και Gerard (μικρό όνομα) και Douw ή Dow (επώνυμο), 7 Απριλίου 1613 – 9 Φεβρουαρίου 1675) ήταν Ολλανδός ζωγράφος της ολλανδικής Χρυσής Εποχής, του οποίου οι μικροί, πολύ φροντισμένοι πίνακες είναι χαρακτηριστικοί της Σχολής των fijnschilders (σε ελεύθερη απόδοση "λεπτών ζωγράφων") του Λέιντεν. Ειδικευόταν σε ρωπογραφίες και είναι γνωστός για τους πίνακες με "οφθαλμαπάτη" σε εσοχές και τον φωτισμό των σκηνών με κεριά, χρησιμοποιώντας την τεχνική του κιαροσκούρο. Διετέλεσε μαθητής του Ρέμπραντ.

Βιογραφία

Κορίτσι τεμαχίζει κρεμμύδια, 1646

Ο Ντάου γεννήθηκε στο Λέιντεν, όπου ο πατέρας του ήταν κατασκευαστής έγχρωμων γυαλιών.[13] Σπούδασε σχέδιο με τον Μπαρτολομέους Ντολέντο και στη συνέχεια εκπαιδεύτηκε στο υαλουργείο έγχρωμων γυαλιών του Πίτερ Κάουβενχορν. Τον Φεβρουάριο του 1628, σε ηλικία 14 ετών, ο πατέρας του τον έστειλε να εκπαιδευτεί στο εργαστήριο του Ρέμπραντ (ο οποίος τότε ήταν 21 ετών), ο οποίος ζούσε εκεί κοντά.[13] Από τον Ρέμπραντ, με τον οποίο παρέμεινε για τρία περίπου χρόνια, απέκτησε την ικανότητα στον χρωματισμό και το ύφος του Δασκάλου του είναι εμφανές σε μερικούς από τους πρώτους του πίνακες, ιδιαίτερα σε αυτοπροσωπογραφία του σε ηλικία 22 ετών (Συλλογή Μπριτζγουότερ) και στο έργο Ο τυφλός Τωβίτ πηγαίνει να συναντήσει τον γιο του (Κάστρο Wardour) (σημ. οι θέσεις των πινάκων ίσως σήμερα είναι διαφορετικές).[14]

Σε σχετικά πρώιμο σημείο της σταδιοδρομίας του, όμως, ανέπτυξε το δικό του, ξεχωριστό ύφος, το οποίο διέφερε σημαντικά από αυτό του Ρέμπραντ, στο οποίο καλλιέργησε λεπτό και περίτεχνο τρόπο επεξεργασίας του έργου του. Λέγεται ότι κάποτε χρειάστηκε πέντε ημέρες για να ζωγραφίσει ένα χέρι και το έργο του ήταν τόσο προσεγμένο, ώστε θεώρησε αναγκαίο να φτιάξει δικά του πινέλα.[14]

Γυναίκα που παίζει Κλαβίχορδο, περ. 1665

Παρά τη λεπτολογία του, το γενικό αποτέλεσμα είναι αρμονικό και απαλλαγμένο από ακαμψίες, ενώ οι χρωματισμοί του είναι πάντα δροσεροί και διάφανοι. Συχνά οι σκηνές του φωτίζονται από μικρά φανάρια ή κεριά, με το αποτέλεσμα αυτών των φωτισμών να αναπαράγεται με απαράμιλλη πιστότητα κι επιδεξιότητα. Συχνά ζωγράφιζε με τη βοήθεια ενός κοίλου κατόπτρου και, για να επιτύχει τη μέγιστη ακρίβεια κοιτούσε το αντικείμενο που απεικόνιζε μέσω πλαισίου, στο οποίο είχε δημιουργήσει τετράγωνα με μεταξωτό νήμα. Η ενασχόλησή του με τα πορτρέτα, η οποία αρχικά ήταν σημαντική, σταδιακά έφθινε, καθώς τα μοντέλα του δεν ήταν διατεθειμένα να του διαθέσουν τον χρόνο που αυτός θεωρούσε απαραίτητο. Οι πίνακές του ήταν πάντα μικροί σε μέγεθος. Σήμερα του αποδίδονται περί τα 200 έργα, τα οποία μπορεί κανείς να συναντήσει σε όλες τις μεγάλες μουσειακές συλλογές ανά την Ευρώπη.[14] Ως αριστουργήματά του θεωρούνται Η υδρωπική γυναίακα (1663) και η Ολλανδέζα νοικοκυρά (1650), σήμερα και τα δύο στο Μουσείο του Λούβρου. Το νυκτερινό σχολείο, σήμερα στο Ρέικσμουζεουμ του Άμστερνταμ είναι το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα σκηνής φωτισμένης με κερί, τομέας στον οποίο διέπρεψε. Στην Εθνική Πινακοθήκη Λονδίνου συναντά κανείς τα έργα του ''το κατάστημα του ορνιθοπώλη (1672) και την αυτοπροσωπογραφία του (στο πλαίσιο παρουσίασης του παρόντος λήμματος).[14] Οι πίνακές του ήταν ιδιαίτερα ακριβείς, αποτιμούνταν σε υψηλές τιμές κι ένας πάτρονάς του, ο Πίτερ Σπίρινγκ (Pieter Spiering), ο οποίος δραστηριοποιούνταν στη Χάγη ως πρεσβευτής της Σουηδίας από τα μέσα της δεκαετίας του 1630, του κατέβαλε 500 γκίλντερς ετησίως, απλά για να έχει το δικαίωμα της πρώτης άρνησης των τελευταίων του έργων.[15] Η βασίλισσα Χριστίνα της Σουηδίας διέθετε έντεκα πίνακες του Ντάου και ο Κόζιμο Γ΄ των Μεδίκων επισκέφθηκε την οικία του, απ' όπου πιθανόν και αγόρασε τουλάχιστον ένα έργο του, από αυτά που σήμερα διαθέτει η πινακοθήκη Ουφίτσι. Η Ολλανδική Βασιλική Αυλή, ωστόσο, προτιμούσε έργα με περισσότερο κλασικές τάσεις.[16]

Ο Ντάου απεβίωσε στο Λέιντεν.[14] Ανάμεσα στους πλέον αξιόλογους μαθητές του περιλαμβάνονται οι Φρανς φαν Μίρις ο πρεσβύτερος[14] και ο Χάμπριιλ Μέτσου. Μαθητές του διετέλεσαν, επίσης, οι Μπαρτολομέους Μάτον, Κάρελ ντε Μόορ, Ματτάις Ναιβέ, Άμπραχαμ ντε Πάπε, Χόντφριντ Σχάλκεν, Πίτερ Κορνέλις φαν Σλίνγκενλαντ, Ντομένικους φαν Τολλ, Χάισμπερτ Άντριενς Φερμπρούγκε και Πίτερ Χέρμανς Φερέλστ.[17]

Φωτοθήκη Ι

Ερμηνείες

Αστρονόμος στο φως του κεριού
Νεαρή γυναίκα με μαύρο βέλο , περ. 1660

Σημαντικός όγκος κειμένων γράφηκαν σχετικά με τον Ντάου κατά τη διάρκεια της ζωής του: Για παράδειγμα, ο Φίλιπς Άνχελς (Philips Angels) επαινεί τον Ντάου στο βιβλίο του Lof der Schilderkunst (= έπαινος της ζωγραφικής) για τη αποτύπωση της φύσης καθώς και για τις οπτικές του ψευδαισθήσεις. Ο Άνχελς τονίζει επίσης το πώς οι πίνακες του Ντάου εκφράζουν άποψη για τη λεγόμενη "διαμάχη paragone" (ιταλ. paragone = σύγκριση) η οποία τότε βρισκόταν εν πλήρει εξελίξει. Η διαμάχη αυτή είχε ως αντικείμενο ποια από τις τέχνες της ζωγραφικής, της γλυπτικής και της ποίησης αποτελούσε την πληρέστερη αναπαράσταση της φύσης. Ήταν ιδιαίτερα αναπτυγμένη στο Λέιντεν, όπου οι ζωγράφοι αναζητούσαν την ευκαιρία της δημιουργίας Συντεχνίας τους από το δημοτικό συμβούλιο της πόλης, ώστε να αποκτήσουν νόμους σχετικούς με την προστασία των οικονομικών τους συμφερόντων.[18]

Κοπέλα στο παράθυρο, περ. 1660

Η "διαμάχη paragone" δεν αναφέρεται μόνον σε γραπτά της εποχής, αλλά ανακλάται και ως θέμα σε μερικούς από τους πίνακες του Ντάου. Παράδειγμα τέτοιου πίνακα είναι Ο γερο-ζωγράφος σε ώρα εργασίας, στον οποίο ένας ηλικιωμένος ζωγράφος απεικονίζεται να εργάζεται σε καμβά πίσω από τραπέζι, πάνω στο οποίο βρίσκονται αντικείμενα που καταδεικνύουν τις ικανότητές του στην αναπαράστασή τους. Ο ηλικωμένος ζωγράφος αναφέρεται σε επιχείρημα της διαμάχης ότι ο ζωγράφος μπορεί να δημιουργήσει τα καλύτερα έργα του σε μεγάλη ηλικία, ενώ ο γλύπτης δεν μπορεί, λόγω των αυξημένων φυσικών δυνάμεων που απαιτεί η γλυπτική. Στο τραπέζι υπάρχουν μια γλυπτή κεφαλή κι ένα βιβλίο, απεικονιζόμενα με ρεαλιστικό τρόπο ώστε να καταδείξουν ότι η ζωγραφική μπορεί να αναπαραστήσει τόσο τη γλυπτική όσο και το τυπωμένο χαρτί, ενισχύοντας έτσι την άποψη ότι η ζωγραφική ξεπερνά τη γλυπτική. Σύμφωνα με τον Eric Jan Sluijter, καθηγητή της ιστορίας της τέχνης στο Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ, "το εκπληκτικό, σχεδόν ζωντανό παγώνι και το κέλυφος ενός τρίτωνα, πλάι στο χάλκινο δοχείο με τις λεπτομερέστατες ανακλάσεις" αποδεικνύουν ότι η τέχνη υπερνικά τη φύση. Ο Sluijter υποστηρίζει ότι το παγώνι αντιπροσωπεύει την ικανότητα της τέχνης "να διατηρεί τα παροδικά δημιουργήματα της φύσης, και, συνεπώς, ξεπερνώντας την".[19]

Δυσχέρειες εμφανίζονται όταν κάποιος καλλιτέχνης θέλει να συσχετίσει μιαν έννοια με κάποιο συγκεκριμένο αντικείμενο.



Παραπομπές

  1. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb14465757r. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. «Gerard Dou». (Ολλανδικά) RKDartists. 23986.
  3. 3,0 3,1 «Gerrit Dou». Biografisch Portaal. 02449813.
  4. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jn20011018112. Ανακτήθηκε στις 28  Ιανουαρίου 2023.
  5. «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Gerrit-Dou. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  6. (Αγγλικά) SNAC. w6g45g98. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  7. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jn20011018112. Ανακτήθηκε στις 29  Ιανουαρίου 2023.
  8. artist list of the National Museum of Sweden. 12  Φεβρουαρίου 2016. kulturnav.org/2909b8b6-b036-4b85-b33d-34a4d4f2a787. Ανακτήθηκε στις 27  Φεβρουαρίου 2016.
  9. The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/58869. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  10. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jn20011018112. Ανακτήθηκε στις 15  Δεκεμβρίου 2022.
  11. 11,0 11,1 Ανακτήθηκε στις 30  Σεπτεμβρίου 2016.
  12. Τζον Σμιθ: (Αγγλικά) Gerard Dow catalogue raisonné, 1829. 1829. archive.org/details/catalogueraisonn01smituoft/page/3/mode/1up. σελ. 3.
  13. 13,0 13,1 Baer, σελ. 28
  14. 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 14,5 Encyclopaedia Britannica 1911
  15. Baer, σελ. 30. Ο Σπίρινγκ ήταν γιος ευκατάστατου κατασκευαστή ταπισερί από το Ντελφτ.
  16. Baer, σελ. 32
  17. «Home Gerard Dou». rkd.nl. 
  18. Eric Jan Sluijter: De Lof der Schilderkunst. Over schilderijen van Gerrit Dou (1613-1675) en een traktaat van Philips Angel uit 1642 , Hilversum 1993 (Zeven Provinciën Reeks; Uitgeverij Verloren). 83 σελ. + 45 εικόνες
  19. Sluijter, 2000

Πηγές

  • Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο, σήμερα σε κοινή χρήση: Chisholm, Hugh, ed. (1911). "Douw, Gerhard". Encyclopædia Britannica (11th ed.). Cambridge University Press.
  • Baer, Ronni (2000). «The Life and Art of Gerrit Dou». Στο: Wheelock, Arthur K. Gerrit Dou 1613–75: Master Painter in the Age of Rembrandt (exhibition catalogue). National Gallery of Art Washington; Yale University Press. ISBN 0 89468 248 2. 
  • Gerrit Dou (1613–1675): Master Painter in the Age of Rembrandt at the National Gallery of Art

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Gerard Dou στο Wikimedia Commons Πρότυπο:Wikisourcepar