Γεώργιος ΙΑ΄ του Κάρτλι
| Γεώργιος ΙΑ΄ του Κάρτλι | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | გიორგი XI (Γεωργιανά) |
| Γέννηση | 1651 Τιφλίδα |
| Θάνατος | 21 Απριλίου 1709 Αφγανιστάν |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ιράν |
| Θρησκεία | Γεωργιανή Ορθόδοξη Εκκλησία Ισλάμ |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | πολιτικός |
| Οικογένεια | |
| Τέκνα | Princess Rodam of Kartli |
| Γονείς | Βαχτάνγκ Ε΄ του Κάρτλι |
| Αδέλφια | Αρτσίλ του Ιμερέτι (γιος Βαχτάνγκ Ε΄) Λέβαν του Κάρτλι |
| Οικογένεια | Οίκος του Μουχράνι |
| Στρατιωτική σταδιοδρομία | |
| Βαθμός/στρατός | στρατηγός |
| Υπογραφή | |
 | |
| Θυρεός | |
 | |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Γεώργιος ΙΑ΄, γεωργιανά: გიორგი XI, Γκιόργκι ΙΑ΄, (1651 – 21 Απριλίου 1709), γνωστός ως Γκουργκίν Χαν στο Ιράν, ήταν Γεωργιανός μονάρχης, που κυβέρνησε το βασίλειο τού Κάρτλι (κεντρική Γεωργία) ως Σαφαβιδικός Πέρσης υπήκοος από το 1676 έως το 1688 και ξανά από το 1703 έως το 1709. Είναι περισσότερο γνωστός για τον αγώνα του εναντίον των Σαφαβιδών, που κυριάρχησαν στο αποδυναμωμένο βασίλειό του και αργότερα ως αρχιστράτηγος των Σαφαβιδών στο σημερινό Αφγανιστάν . Όντας Ανατολικός Ορθόδοξος Χριστιανός, ασπάστηκε το σιιτικό Ισλάμ των Περσών πριν από τον διορισμό του ως κυβερνήτη της Κανταχάρ. [1]
Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ήταν γιος τού Βάχτανγκ Ε΄, τον οποίο διαδέχθηκε ως ηγεμόνας τού Κάρτλι το 1676. Όπως και με πολλούς άλλους γεωργιανούς ηγεμόνες, έπρεπε να αποδεχθεί ονομαστικά το Ισλάμ [2] και να πάρει το όνομα Σαχναβάζ Β΄, προτού μπορέσει να επιβεβαιωθεί ως αντιβασιλιάς από τον σάχη Σολαϋμάν Α΄. Ωστόσο, οι Γεωργιανοί συνέχισαν να τον θεωρούν βασιλιά τους με το χριστιανικό του όνομα Γκιόργκι (Γεώργιος).
Οι ειρηνικές σχέσεις σχεδόν μισού αιώνα μεταξύ τού Κάρτλι και των Περσών επικυριαρχών του επιδεινώθηκαν σημαντικά. Ο Γεώργιος προσπάθησε να συγκεντρώσει τη χαλαρή βασιλική εξουσία στο Κάρτλι και να αποδυναμώσει την περσική επιρροή. Υποστήριξε τους Καθολικούς ιεραπόστολους και είχε αλληλογραφία με τον Ιννοκέντιο ΙΑ΄. Μετά την ήττα των Οθωμανών στη μάχη της Βιέννης, ο Γεώργιος ΙΑ΄ ήλπιζε να εκμεταλλευτεί τη νέα αδυναμία αυτής της αυτοκρατορίας. Σε μία επιστολή προς τον Ιννοκέντιο ΙΑ΄ με ημερομηνία 29 Απριλίου 1687, ορκίστηκε να είναι καθολικός βασιλιάς και δήλωσε την ετοιμότητα και την προθυμία αυτού και των στρατευμάτων του να υπακούσουν σε οποιαδήποτε εντολή τού πάπα της Ρώμης. Σύμφωνα με τους Καθολικούς ιεραποστόλους, ο Γεώργιος παρέμεινε μέχρι το τέλος του πιστός καθολικός.
Το 1688, ο Γεώργιος ηγήθηκε ενός αποτυχημένου πραξικοπήματος εναντίον ενός Πέρση κυβερνήτη της γειτονικής γεωργιανής περιοχής Kαχέτι (ανατολική Γεωργία), και προσπάθησε, αν και μάταια, να κερδίσει την υποστήριξη των Οθωμανών ενάντια στην κυριαρχία των Σαφαβιδών. Σε απάντηση, ο σάχης Σολαϋμάν καθαίρεσε τον Γεώργιο και έδωσε το στέμμα του στον αντίπαλο Καχετιανό πρίγκιπα Ηρακλή Α΄, ο οποίος στη συνέχεια ασπάστηκε το Ισλάμ και πήρε το όνομα Ναζάρ-Αλί Χαν. Ο Aμπάς-Κουλί Χαν, ο beglerbeg (γενικός κυβερνήτης) της Γκάνγια, τοποθετήθηκε επικεφαλής της κυβέρνησης στο Kαχέτι και ανατέθηκε να ενισχύσει τις θέσεις τού Ηρακλή στο Kάρτλι. Ο Γεώργιος κατέφυγε στη Ράτσα στη δυτική Γεωργία, από όπου έκανε αρκετές προσπάθειες να διεκδικήσει το βασίλειό του. Το 1696 κατάφερε να κάνει μία προσωρινή επιστροφή και βοήθησε τον αδελφό του Αρτσίλ να ανακτήσει προσωρινά το στέμμα τού Ιμερέτι (δυτική Γεωργία), αλλά τελικά αναγκάστηκε να αποσυρθεί ξανά από το Κάρτλι. Το 1694, μετά το θάνατο τού Σολαϋμάν, υπήρξε μία αλλαγή στη διακυβέρνηση στη Γεωργία: ο Aμπάς-Κουλί Χαν κατηγορήθηκε από τους αντιπάλους του, ότι υποστήριξε τον Γεώργιο ΙΑ΄. Με εντολή τού νέου σάχη Σολτάν Χοσάυν, συνελήφθη αμέσως από τον Ηρακλή και στάλθηκε στο Ισπαχάν φρουρούμενος, ενώ τα υπάρχοντά του κατασχέθηκαν. Ο Καλμπ-Αλί Χαν διορίστηκε διάδοχος τού Αμπάς-Κουλί Χαν ως Πέρσης κυβερνήτης τού Καχέτι. Ωστόσο, η διαμάχη στη Γεωργία καθώς και η αυτοκρατορία των Σαφαβιδών γενικά, ανάγκασαν τον Χουσάυν να συνάψει ειρήνη με τον Γεώργιο, που κλήθηκε στο Ισπαχάν το 1696. Ο σάχης τού εμπιστεύτηκε την αποκατάσταση της τάξης κατά μήκος των ανατολικών συνόρων της αυτοκρατορίας και τον διόρισε μπεηλέρμπεη τού Κερμάν το 1699. Ήταν η αρχή μίας λαμπρής αλλά, τελικά, τραγικής σταδιοδρομίας στην υπηρεσία των Σαφαβιδών.
Ο Γεώργιος, βοηθούμενος από τον αδελφό του Λέβαν, μέχρι το 1700 είχε αποκαταστήσει την κυριαρχία τού σάχη στο Κερμάν. Ως ανταμοιβή, ο Γεώργιος αποκαταστάθηκε στον θρόνο τού Κάρτλι το 1703, αλλά δεν τού επετράπη να επιστρέψει στη χώρα του. Αντίθετα, σύντομα τού ανατέθηκε να καταστείλει την αφγανική εξέγερση τον Μάιο του 1704. Τού απονεμήθηκε ο τίτλος τού Γκουργκίν Χαν από τον σάχη και διορίστηκε αντιβασιλιάς της επαρχίας Κανταχάρ και sipah salar (αρχιστράτηγος) των περσικών στρατευμάτων. Ενώ βρισκόταν στο πεδίο της μάχης, εμπιστεύτηκε τη διοίκηση της χώρας του, τού Κάρτλι σε έναν ανιψιό του, τον μελλοντικό βασιλιά Βαχτάνγκ ΣΤ΄. Ο Γκουργκίν κατάφερε να συντρίψει τις εξεγέρσεις των αφγανικών φυλών και κυβέρνησε το Κανταχάρ με αδιάλλακτη αυστηρότητα. Υπέταξε πολλούς από τους τοπικούς ηγέτες και έστειλε τον Mιρβάις Χαν Χοτάκ, έναν ισχυρό αρχηγό των Γκιλγί Αφγανών (Παστούν), αλυσοδεμένο στο Ισπαχάν. Ωστόσο, ο Μιρβάις Χαν κατάφερε να κερδίσει την εύνοια τού σάχη και μάλιστα να τού κινήσει την υποψία εναντίον τού μπεηλέρμπεη. Αποφασισμένος να επιφέρει την ανατροπή τού Γκουργκίν, ο Μιρβάις Χαν οργάνωσε ένα προσεκτικά σχεδιασμένο πραξικόπημα. Στις 21 Απριλίου 1709, όταν η πλειονότητα των γεωργιανών στρατευμάτων υπό τον ανιψιό τού Γκουργκίν, Αλέξανδρο, έλειπε από το Κανταχάρ σε μία επιδρομή κατά των εξεγερμένων, ο Μιρβάις κάλεσε τον Γκουργκίν σε ένα συμπόσιο στο εξοχικό του κτήμα στο Κοκαρόν στην πόλη Κανταχάρ και τον δολοφόνησε. Ο δολοφόνος υποτίθεται ότι ήταν ένας Αφγανός πολεμιστής, ο Γουνίς Κακάρ, ένας από τους αρχηγούς της φυλής τού Mιρβάις Χαν Χοτάκ. Η μικρή συνοδεία τού Γκουργκίν σφαγιάστηκε επίσης και ο Μιρβάις κατέλαβε την εξουσία στην Κανταχάρ. [3] [4] Έστειλε στο Ισπαχάν τον σταυρό και το βιβλίο των Ψαλμών, που βρέθηκαν στον δολοφονηθέντα Γεωργιανό στρατηγό, ως απόδειξη της κρυφής αποστασίας τού τελευταίου.
Μια τιμωρητική αποστολή στα αφγανικά εδάφη με επικεφαλής τον ανιψιό τού Γεωργίου, Καϊχοσρό, τελείωσε καταστροφικά τον Οκτώβριο του 1711 με το τέλος του και την καταστροφή σχεδόν ολόκληρης της δύναμης των 30.000 ατόμων. [5]
Οικογένεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Γεώργιος ΙΑ΄ νυμφεύτηκε δύο φορές. Ο πρώτος γάμος του ήταν με την Tάμαρ, κόρη τού πρίγκιπα Νταβίντ Νταβιτσβίλι το 1676. Απεβίωσε στις 4 Δεκεμβρίου 1683, έχοντας αποκτήσει δύο παιδιά:
- Βαγράτ (απεβ. 1692/94), ο οποίος στάλθηκε στον σάχη ως πολιτικός όμηρος και απεβίωσεε στο Χεράτ.
- Μαριάμ (απεβ. 1715), παντρεύτηκε το 1687 τον Ντάβιντ Κβενιπνιβέλι, δούκα τού Κσάνι και απέκτησε εννέα παιδιά.
Ο Γεώργιος ΙΑ΄ έκανε δεύτερο γάμο με την Χορεσάν (απεβ. στις 24 Φεβρουαρίου 1695), κόρη τού πρίγκιπα Γκιόργκι Μικελάτζε, στο Koγιόρι το 1687. Τού γέννησε μία κόρη:
- Ροντάμ (απεβ. 1730).
Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Βιβλιογραφικές αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Nadir Shah and the Afsharid Legacy, The Cambridge history of Iran: From Nadir Shah to the Islamic Republic, Ed. Peter Avery, William Bayne Fisher, Gavin Hambly and Charles Melville, (Cambridge University Press, 1991), 11.
- ↑ Thomas De Waal. The Caucasus: An Introduction. Oxford, UK: Oxford University Press, 2010, 22-23;"Under Iranian Safavids, Georgian monarchs converted to Islam...in a rather nominal fashion, while the rest of society remained Christian.".
- ↑ «Afghanland – Mirwais Khan Hotaki». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Μαρτίου 2007. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουλίου 2007.
- ↑ Nancy Hatch Dupree at American University of Afghanistan, An Historical Guide to Afghanistan, Mir Wais Hotak (1709–1715)
- ↑ Packard Humanities Institute – Persian Literature in Translation – Chapter IV: An Outline Of The History Of Persia During The Last Two Centuries (A.D. 1722–1922)...Link
Περαιτέρω ανάγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Η βιογραφία Αρχειοθετήθηκε 2011-12-29 στο Wayback Machine. του Γκόργκιν Χαν του Ρούντι Μάθι στην Εγκυκλοπαίδεια Ιρανικά
- Μάρτιν Σίκερ, Ο Ισλαμικός Κόσμος σε Παρακμή: Από τη Συνθήκη του Κάρλοβιτς στη Διάσπαση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (Σκληρό εξώφυλλο) (2000), Praeger/Greenwood,(ISBN 0-275-96891-X), σελίδα 44
- The Cambridge History of Iran: Volume 6, the Timurid and Safavid Periods, επιμέλεια Peter Jackson, Stanley I Grossman, Laurence Lockhart: Reissue edition (1986), Cambridge University Press,(ISBN 0-521-20094-6), σελίδα 315
- Willem Vogelsang, The Afghans (2001), Blackwell Publishing(ISBN 0-631-19841-5)
- (in αγγλική) Political history of Georgia 1658–1703, απόσπασμα από τον David Marshall Lang, The Last Years of the Georgia Monarchy, 1658–1832
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Γιώργος XI (Στα Γεωργιανά)[νεκρός σύνδεσμος][ μόνιμος νεκρός σύνδεσμος ]
- Αφγανιστάν – Mirwais Khan Hotaki Αρχειοθετήθηκε 2007-03-11 στο Wayback Machine. Archived