Γεώργιος Ζαβίρας
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
| Γεώργιος Ζαβίρας | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Γεώργιος Ζαβίρας (Ελληνικά) |
| Γέννηση | 28 Μαΐου 1744[1] Σιάτιστα Κοζάνης |
| Θάνατος | 19 Σεπτεμβρίου 1804[2] Szabadszállás |
| Χώρα πολιτογράφησης | Οθωμανική Αυτοκρατορία |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | νέα ελληνική γλώσσα[1] |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | συγγραφέας έμπορος |
Ο Γεώργιος Ζαβίρας ήταν λόγιος και έμπορος από τη Σιάτιστα.
Η ζωή του
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Γεννήθηκε στις 28 Μαΐου 1744. Θείος του ήταν ο Μιχαήλ Παπαγεωργίου, ο οποίος του δίδαξε τα πρώτα γράμματα. Τα εγκύκλια μαθήματα παρακολούθησε στον Νικόλαο Βάρκοση. Έφυγε από τη γενέτειρά του σε ηλικία δεκαέξι χρονών και εγκαταστάθηκε στην Ουγγαρία, όπου είχε συγγενείς. Έμεινε διαδοχικά σε διάφορες πόλεις της Ουγγαρίας: το διάστημα 1760-1769 στο Ράτσεβε, στην Κάλοτσα από το 1769 μέχρι το 1773, στο Κουντσεντμίκλος (1773-1781), στο Ντουναβέτσε από το 1782 και για πέντε χρόνια και στο Ζαμπαντσάλας (1787- 1804). Συνέχισε τις σπουδές του στη Γερμανία. Επέστρεψε στην Ουγγαρία και έζησε 44 χρόνια, μέχρι το θάνατό του το 1804 ή 1805. Εκεί αρχικά εργάστηκε ως υπάλληλος και στη συνέχεια, ίσως το 1769, άνοιξε δική του εμπορική επιχείρηση. Δεν είναι γνωστό τι εμπορευόταν αλλά συχνά ταξίδευε για επαγγελματικούς λόγους και σε άλλες χώρες (Αυστροουγγαρία, Γερμανία, Ρουμανία κ.α.). Κατά τη διαμονή του στην Ουγγαρία συμπλήρωσε τις γνώσεις του σε σχολείο καθολικών μοναχών και έμαθε ευρωπαϊκές γλώσσες. Ίδρυσε σχολείο για ομογενείς στην Κάλοτσα, όπου ίσως δίδαξε και δημιούργησε αξιόλογη βιβλιοθήκη την οποία κληροδότησε στην Ελληνική Εκκλησία της Πέστης.
Έγραψε 16 έργα και μετέφρασε στα ελληνικά 19. Περισσότερο ασχολήθηκε με θεολογικά ζητήματα και ιδίως με τα ζητήματα εκείνα που διέκριναν τους Ορθόδοξους και τους Δυτικούς. Επίσης ασχολήθηκε, αν και λιγότερο, με γλωσσολογικά και ιστορικά θέματα. Το σπουδαιότερο και πιο πρωτότυπο έργο του είναι η Νέα Ελλάς ή Ελληνικόν Θέατρο που εκδόθηκε το 1872. Το έργο αυτό περιλαμβάνει βιογραφίες λόγιων της Τουρκοκρατίας και κρίνονται τα έργα τους. Χρησιμοποιήθηκε από άλλους λογίους ως βάση για ανάλογα έργα.
Περί της ημερομηνίας του θανάτου ο Σάθας αναφέρει ότι απεβίωσε στην Πέστη στις 28 Αυγούστου 1804, ενώ ο Γαζής αναφέρει τον Φεβρουάριο του 1805.
Εργογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Ιατρικαί παραινέσεις, Πέστη 1787
- Ιερά Ιστορία της Παλαιάς και Νέας Διαθήκης , Πέστη 1787
- Ονοματολογία βοτανική, Πέστη 1787
- Δ.Καντεμήρ, Συμβεβηκότα, Βιέννη 1795
- Μέθοδος αστρογνωσίας, Πέστη 1815
- Νέα Ελλάς, Αθήνα 1872
Ανέκδοτα (επιλογή)
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Βιβλιοθήκη πολεμική
- Ιστορία του ΙΗ’ αιώνος
- Θεολογία αστρονομική
- Συμβεβηκότα των ετών 1769 και 1770
- Πατριαρχική ιστορία της Κωνσταντινουπόλεως
- Ονομαστικόν εμπορικόν
- Σύνταγμα περί της ενώσεως και κράσεως του ιερού ποτηρίου της θείας Ευχαριστείας
- Περί της νηστείας της τετάρτης και του Σαββάτου
Το 1957 βρέθηκε και εκδόθηκε το οδοιπορικό ημερολόγιό του Περιήγησις.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data
.bnf .fr /ark: /12148 /cb10626371d. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015. - ↑ PIM authority. PIM225115. Ανακτήθηκε στις 28 Αυγούστου 2022.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς, τόμος 21
- Ανδρόνικος Δημητρακόπουλος (1872). Ορθόδοξος Ελλάς : ήτοι περί των Ελλήνων των γραψάντων κατά Λατίνων και περί των συγγραμμάτων αυτών. Εν Λειψίαι: Τύποις Μέτζγερ και Βίττιγ. σελίδες 196-197. Ανακτήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2010.
Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Γριτσόπουλος Τάσος, «Γεώργιος Ζαβίρας ο Σιατιστεύς, θεράπων του Λογίου Ερμού και του Κερδώου», Πνευματικοί άνδρες της Μακεδονίας κατά την Τουρκοκρατίαν, Θεσσαλονίκη 1972, σ. 135-184.
- Fuves Odon, «Ένα άγνωστο χειρόγραφο του Γεωργίου Ζαβίρα στη Βιβλιοθήκη του Σαιντεντρέ της Ουγγαρίας. Θέματα οπού παρέδιδεν ο Γεώργιος Ζαβίρας τω τότε Μαθητή αυτού Κωνσταντίνω Εμμανουήλ», Μακεδονικά, 6 (1964-1965), σ. 99-105.