Αυτόχθων (αρχαία Ελλάδα)
Στην αρχαία Ελλάδα, η έννοια των αυτοχθόνων (από τα αρχαία ελληνικά αὐτός, και χθών, δηλαδή «οι άνθρωποι που ξεπήδησαν από την ίδια τη γη») περιλαμβάνει τους αυτόχθονες κατοίκους μιας χώρας, συμπεριλαμβανομένων μυθολογικών μορφών, σε αντίθεση με τους αποίκους, και εκείνους από τους απογόνους τους που κρατήθηκαν ελεύθεροι από μια ανάμειξη αποικιστικών οντοτήτων.
Στη μυθολογία, αυτόχθονες είναι εκείνοι οι θνητοί που έχουν ξεπηδήσει από το χώμα, τους βράχους και τα δέντρα. Είναι ριζωμένοι και ανήκουν στη γη αιώνια.
Επίσης η έννοια του ότι οι άνθρωποι σε μια περιοχή είναι αυτόχθονες σημαίνει ότι είναι ο πρώτος πολιτισμός που από την αρχαιότητα κατοίκησε σε ένα μέρος χωρίς να έχει έρθει από κάπου αλλού.
Σύμφωνα με τις έρευνες στο Σπήλαιο των Πετραλώνων στην Χαλκιδική ο πιο αρχαίος άνθρωπος που έχει βρεθεί είναι ο αρχάνθρωπος των Πετραλώνων πριν από 700 χιλιάδες χρόνια, στην σπηλιά την οποία βρέθηκε και στάχτη από φωτιά που είχε ανάψει άνθρωπος πριν από 1 εκατομμύριο χρόνια. Υπάρχουν μεγάλες αμφιβολίες για το αν ο άνθρωπος ξεκίνησε από την Αφρικανική σαβάνα και για το πόσο παλιά είναι η προέλευση των ανθρώπων, διότι είναι γνωστό ότι η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα υποστηρίζει πως οι πρώτοι άνθρωποι εμφανίστηκαν πρίν από 200 με 300 χιλιάδες χρόνια. Δυστυχώς οι κρατικοί επιστήμονες όταν πήραν στα χέρια τους τον σκελετό από το σπήλαιο των Πετραλώνων από τον ανθρωπολόγο που ασχολήθηκε πρώτος με τον αρχάνθρωπο, υποστηρίζουν ότι χάσανε τον σκελετό, η στάχτη από την φωτιά πετάχτηκε από αυτούς γιατί θεωρήθηκε μη σημαντικό εύρημα και το κρανίο υποστηρίζουν πως δεν μπορούν να το δείξουν σε κανέναν πλέον.
Μυθολογία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι αυτόχθονες που αναφέρονται στη μυθολογία των εξής περιοχών είναι: Στην Αττική: Αμφικτύων, Κέκροπας Α', Κραναός, Εριχθόνιος, Περίφας. Στη Βοιωτία: Ωγυγές, Αλαλκομενέας, Σπαρτοί . Στην Πελοπόννησο: Πελασγός της Αρκαδίας, Λέλεγας της Λακωνίας και ο Άρας Φλιασίας. Τέλος, στην Ατλαντίδα, ο Ευήνορας.
Η πρακτική στην αρχαία Ελλάδα να χαρακτηρίζονται θρυλικοί ήρωες και άνδρες αρχαίας καταγωγής ως άνθρωποι της γης ενίσχυσε πολύ το δόγμα της αυτοχθονίας. Στη Θήβα, η φυλή των Σπαρτών πίστευαν ότι ξεπήδησε από ένα χωράφι σπαρμένο με δόντια δράκων. Οι Φρύγες Κορυβάντες είχαν αναγκαστεί να βγουν από την πλαγιά του λόφου σαν δέντρα από τη Ρέα, τη μεγάλη μητέρα, και γι' αυτό ονομάστηκαν δενδροφυεῖς. Είναι σαφές από το αρχαίο ελληνικό έργο Προμηθεύς Δεσμώτης, που συνήθως αποδίδεται στον Αισχύλο, ότι οι πρωτόγονοι άνθρωποι υποτίθεται ότι στην αρχή ζούσαν σαν ζώα σε σπηλιές και δάση, ώσπου με τη βοήθεια των θεών και των ηρώων ανέβηκαν σε ένα στάδιο πολιτισμού.[1]
Φυλές στην ιστοριογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο αρχαίος μύθος της αυτοχθονίας στην ιστοριογραφία είναι η πεποίθηση του ιστορικού ή της ίδιας της φυλής, ότι ήταν αυτόχθονες, οι πρώτοι άνθρωποι που κατοικούσαν στην κατεχόμενη γη τους. Ο όρος απαντάται αρχικά σε εθνογραφικά αποσπάσματα του 5ου αιώνα π.Χ.[2]
Σε απόσπασμα του Ελλάδικου, ο συγγραφέας αναφέρει ότι «οι Αθηναίοι, οι Αρκάδες, οι Αιγινήτες και οι Θηβαίοι είναι αυτόχθονες».[3] Ο Στράβων, επεξεργαζόμενος το εθνογραφικό ομηρικό απόσπασμα για την Κρήτη, περιγράφει Κύδωνες και Ετεοκρήτες ως αυτόχθονους. [4]
Αθηναϊκή αυτοχθονία ως έννοια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι Αθηναίοι του 5ου και 4ου αιώνα π.Χ, στην εποχή της Συμμαχίας της Δήλου, ισχυρίζονταν με περηφάνια ότι ήταν ένα αυτόχθονο έθνος, που δεν είχε αλλάξει ποτέ τον τόπο κατοίκησής τους.[5] Σύμφωνα με τον Θουκυδίδη, η Αττική, όπου βρίσκεται η Αθήνα, γνώρισε λίγες μεταναστεύσεις λόγω της φτώχειας του εδάφους.[6] Είχαν προσωποποιήσει την αυτοχθονία τους με τη μορφή του Ερεχθέα ή του Κέκροπα Α' και φορούσαν χρυσές τεττίγες,[7] ή στολίδια σε σχήμα τζιτζικιού στα μαλλιά τους ως ένδειξη που αντιπροσώπευε την πεποίθησή τους ότι, όπως τα τζιτζίκια, οι Αθηναίοι γεννήθηκαν από το χώμα και έτσι πάντα ζούσε στην Αττική.[8][9] Αυτό χρησίμευε επίσης ως ένας άλλος σύνδεσμος μεταξύ της Αθηνάς και της Αθήνας, καθώς ο Ερεχθέας πιστευόταν ότι ανατράφηκε από την Αθηνά.[10]
Ξεχωριστή από την πολιτική ιδεολογία του αυτοχθονισμού, αυτή η έννοια της αθηναϊκής αυτοχθονίας έχει συνδεθεί με την άνοδο της αθηναϊκής δημοκρατίας. Σε αντίθεση με το προηγούμενο καθεστώς των τυράννων και των ολιγαρχών και τις αυστηρές ιεραρχίες εξουσίας τους, η αυτοχθονία ήταν επιχείρημα υπέρ της δημοκρατίας και της ισότητας. Όλοι οι Αθηναίοι ήταν αδέρφια της γης και έτσι άξιζαν να έχουν ίση πρόσβαση στην πολιτική εξουσία.[11]
Η αυτοχθονία των Αθηναίων ήταν κοινό θέμα στις αγγειογραφίες, στην πολιτική ρητορική και στην τραγική σκηνή.[12]
Η αθηναϊκή αυτοχθονία συνδέεται επίσης με την εθνικιστική πολιτική ιδεολογία τον πέμπτο και τέταρτο αιώνα π.Χ. Δικαιολογεί το αθηναϊκό μεγαλείο και την κατάκτηση έναντι άλλων πόλεων.[13] Στο Μενέξενος, ο Πλάτωνας έχει τον Σωκράτη να εξηγεί το μίσος των Αθηναίων εναντίον των βαρβάρων.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Aeschylus (1961). Philip Vellacott, trans. and, επιμ. Prometheus Bound and Other Plays. Harmondsworth: Penguin. ISBN 0140441123.
- ↑ Blok, Josine H. (2009). «Gentrifying Genealogy: On the Genesis of the Athenian Autochthony Myth». Στο: Ueli Dill and Christine Walde Page. Antike Mythen: Medien, Transformationen und Konstruktionen. Berlin: Walter de Gruyter. σελίδες 251–74. ISBN 9783110209099.
- ↑ Jacoby, Felix (1961). Die Fragmente Der Griechischen Historiker. [Fragments of the Greek Historians]. Leiden: E. J. Brill. σελ. 323a, F27.
- ↑ Geographica. Book 10, Section 6.
- ↑ Rosivach, Vincent J (1987). «Autochthony and the Athenians». The Classical Quarterly 37 (2): 294–306. doi:. https://archive.org/details/sim_classical-quarterly_1987_37_2/page/294.
- ↑ Thucydides. 1.2.1
- ↑ τέττιξ. tettiges (pl.) is most often translated as "cicada," although in some works it is also seen as "grasshopper."
See Liddell, Henry George and Robert Scott (1940). Sir Henry Stuart Jones and Roderick McKenzie, επιμ. A Greek-English Lexicon. Oxford: Clarendon Press. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Αυγούστου 2020. Ανακτήθηκε στις 20 Φεβρουαρίου 2021. - ↑ Thucydides 1. 6
- ↑ Cowan, Frank. Curious Facts in the History of Insects, Including Spiders and Scorpions. Philadelphia: Lippincott & Co. σελ. 251.
- ↑ «Encyclopædia Britannica». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Σεπτεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 5 Αυγούστου 2015.
- ↑ Erskine, Andrew, επιμ. (2007). "The Myth of Athenian Autochthony." in A Companion to Ancient History. Oxford: Blackwell. σελίδες 158–163. ISBN 978-1405131506. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Απριλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2020.
- ↑ Loraux, Nicole. (2000). Selina Stewart, trans. and, επιμ. "The Benefits of Autochthony." in Born of the Earth: Myth and Politics in Athens. Ithaca: Cornell University Press. σελίδες 13–27. ISBN 0-8014-3419-X. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Απριλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2020.
- ↑ Race and Citizen Identity in the Classical Athenian Democracy. Cambridge: Cambridge. 2010. σελίδες 100–105. ISBN 9780521191043. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Απριλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2020.