Άγιος Επίκτητος Κερύνειας
Συντεταγμένες: 35°19′35.10631″N 33°23′35.33806″E / 35.3264184194°N 33.3931494611°E
| Άγιος Επίκτητος Κερύνειας | |
|---|---|
| (τουρκ.: Çatalköy) | |
 Η τοποθεσία της Αγίας Ειρήνης στην επαρχία Κερύνειας. | |
  Άγιος Επίκτητος | |
| Χώρα | (de jure) Κυπριακή Δημοκρατία |
| Επαρχία | Κερύνειας |
| Χώρα | (de facto) Τ.Δ.Β.Κ. |
| Επαρχία | Γκίρνε |
| Πληθυσμός | 5.110 (2011) |
Ο Άγιος Επίκτητος (τουρκικά: Τσατάλκιοϊ, Çatalköy) είναι χωριό στην βόρεια Κύπρο.
Το έδαφος του οικισμού ανήκει εκ του νόμου (de jure) στην Κυπριακή Δημοκρατία, της οποίας είναι κοινότητα που υπάγεται διοικητικά στην Επαρχία Κερύνειας. Ωστόσο, μετά την τουρκική εισβολή του 1974, το χωριό ελέγχεται εκ των πραγμάτων (de facto) από την μη αναγνωρισμένη Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου.
Τοποθεσία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Άγιος Επίκτητος βρίσκεται στο βόρειο τμήμα της Κύπρου, 6 χιλιόμετρα ανατολικά της Κερύνειας.[1] Στα ανατολικά συνορεύει με την Κλεπίνη, στα νοτιοδυτικά με το Μπέλλα-Πάις και στα δυτικά με το Καζάφανι. Το βόρειο τμήμα της διοικητικής του έκτασης είναι παραθαλάσσιο.
Ονομασία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το χωριό πήρε την ονομασία του από τον Άγιο Επίκτητο, ο οποίος ήταν ένας από τους αλαμάνους άγιους που πήγαν στην Κύπρο τον 12ο αιώνα.[1][2][3] Στον Άγιο Επίκτητο είναι αφιερωμένη η εκκλησία του χωριού (κτίσμα του 1856), ο οποίος, σύμφωνα με την παράδοση, ασκήτευσε σε σπήλαιο που βρίσκεται κάτω από την εκκλησία.[2] Με την πάροδο των χρόνων όλο και περισσότερος κόσμος κατοίκησε δίπλα από το σπήλαιο στο οποίο ζούσε ο Άγιος Επίκτητος, δημιουργώντας ένα μικρό οικισμό που εξελίχθηκε σε χωριό.[3][4]
Οι Τουρκοκύπριοι ονόμαζαν το χωριό Τσαταλκιόι, που σημαίνει χωριό με διχάλι (σημείο στο οποίο ο δρόμος χωρίζεται σε δύο παρακλάδια), πιθανόν λόγω της ύπαρξης διχαλωτού δρόμου στο κέντρο του χωριού.[1]
Πληθυσμός
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Άγιος Επίκτητος, έως το 1974, κατοικείτο κυρίως από Ελληνοκύπριους. Σύμφωνα με τις απογραφές πληθυσμού, έως το 1946 υπήρχε ένας μικρός αριθμός Τουρκοκυπρίων σε μα γειτονιά του χωριού. Λόγω των δικοινοτικών διαταραχών, το 1958 οι Τουρκοκύπριοι κάτοικοι του χωριού το εγκατέλειψαν και εγκαταστάθηκαν στη Λευκωσία. Το 1960 υπήρχαν μόνο 9 Τουρκοκύπριοι στο χωριό, οι οποίο είχαν επιστρέψει. Ξαναέφυγαν την περίοδο των δικοινοτικών διαταραχών της περιόδου 1963-64. Το 1973 δεν υπήρχε κανένας Τουρκοκύπριος στο χωριό.[1]
Κατά τη διάρκεια της τουρκικής εισβολής του 1974, οι περισσότεροι Ελληνοκύπριοι κάτοικοι του διέφυγαν στο νότιο μέρος της Κύπρου. Περίπου 160 Ελληνοκύπριοι παρέμειναν στο χωριό έως τον Οκτώβριο του 1975, οπόταν και μεταφέρθηκαν και αυτή στις νότιες περιοχές της Κύπρου. Στον Άγιο Επίκτητο επέστρεψαν οι λίγοι Τουρκοκύπριοι κάτοικοι του. Επιπλέον, εγκαταστάθηκαν σε αυτόν Τουρκοκύπριοι πρόσφυγες από περιοχές της επαρχίας Λεμεσού και κυρίως από την Αυδήμου. Μερικοί προέρχονταν και από το Πραστειό Κελοκεδάρων.[1]
Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τον πληθυσμό του χωριού σύμφωνα με τις απογραφές πληθυσμού που πραγματοποιήθηκαν στην Κύπρο έως το 1973. Μετά την τουρκική εισβολή του 1974 δεν πραγματοποιήθηκε απογραφή στο χωριό από την Κυπριακή Δημοκρατία, αφού το έδαφος του δεν ελέγχεται από αυτήν.
| Απογραφή | Πληθυσμός | %± | Άνδρες | Γυναίκες |
|---|---|---|---|---|
| 1881 | 398[6] | — | 212 | 186 |
| 1891 | 444[7] | 11.6% | 226 | 218 |
| 1901 | 594[8] | 33.8% | 304 | 290 |
| 1911 | 753[9] | 26.8% | 355 | 398 |
| 1921 | 827[10] | 9.8% | 404 | 423 |
| 1931 | 777[11] | -6.0% | 355 | 422 |
| 1946 | 1.109[12] | 42.7% | ||
| 1960 | 1.192[13] | 7.5% | 560 | 632 |
| 1973 | 1.252[14] | 5.0% | 622 | 630 |
(Πληροφορίες για τον πληθυσμό και το διάγραμμα από τα δεδομένα).
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 «Agios Epiktitos». 28 Αυγούστου 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Αυγούστου 2018. Ανακτήθηκε στις 28 Αυγούστου 2018.
- ↑ 2,0 2,1 «Άγιος Επίκτητος». www.keryniaek.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Αυγούστου 2018. Ανακτήθηκε στις 28 Αυγούστου 2018.
- ↑ 3,0 3,1 «Ο Άγιος Επίκτητος ο Θαυματουργός». Εκκλησία της Κύπρου. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-08-28. https://web.archive.org/web/20180828211920/http://churchofcyprus.org.cy/17283. Ανακτήθηκε στις 2018-08-28.
- ↑ «Άγιος Επίκτητος». www.soliacy.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Αυγούστου 2018. Ανακτήθηκε στις 28 Αυγούστου 2018.
- ↑ Πληροφορίες για τον πληθυσμό και το διάγραμμα από τα Wikidata.
- ↑ 6,0 6,1 «Census of Cyprus, 1881». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1881. 4 Απριλίου 1881. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 4 Αυγούστου 2018. σελ. 6.
- ↑ «Census of Cyprus, 1891». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1891. 6 Απριλίου 1891. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 4 Αυγούστου 2018. σελ. 19.
- ↑ «Census of Cyprus, 1901». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1901. 31 Μαρτίου 1901. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 5 Αυγούστου 2018. σελ. 18.
- ↑ «Census of Cyprus, 1911». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1911. 2 Απριλίου 1911. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 5 Αυγούστου 2018. σελ. 18.
- ↑ «Census of Cyprus, 1921». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1921. 24 Απριλίου 1921. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 5 Αυγούστου 2018. σελ. 17.
- ↑ «Census of Cyprus, 1931». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1931. 27 Απριλίου 1931. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 6 Αυγούστου 2018. σελ. 14.
- ↑ «Census of Population and Agriculture 1946». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1946. 10 Νοεμβρίου 1946. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 6 Αυγούστου 2018. σελ. 5.
- ↑ «Census of Population and Agriculture 1960». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1960. 11 Δεκεμβρίου 1960. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 6 Αυγούστου 2018. σελ. 8.
- ↑ «Cyprus census 1973» (Αγγλικά) Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- «Agios Epiktitos». 28 Αυγούστου 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Αυγούστου 2018. Ανακτήθηκε στις 28 Αυγούστου 2018.
- «Άγιος Επίκτητος». www.keryniaek.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Αυγούστου 2018. Ανακτήθηκε στις 28 Αυγούστου 2018.
- «Άγιος Επίκτητος». www.soliacy.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Αυγούστου 2018. Ανακτήθηκε στις 28 Αυγούστου 2018.
- «Ο Άγιος Επίκτητος ο Θαυματουργός». Εκκλησία της Κύπρου. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-08-28. https://web.archive.org/web/20180828211920/http://churchofcyprus.org.cy/17283. Ανακτήθηκε στις 2018-08-28.
