Μετάβαση στο περιεχόμενο

Lockheed C-5 Galaxy

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Lockheed C-5 Galaxy
Το Lockheed C-5 Galaxy σε πτήση
ΤύποςΣτρατηγικός αερομεταφορέας
ΚατασκευαστήςLockheed Corp
Lockheed Martin
Χώρα προέλευσης Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής
ΣχεδιασμόςLockheed
Παρθενική πτήση30 Ιουνίου 1963, πριν 61 έτη (1963-06-30)
Πρώτη παρουσίαση1970
ΚατάστασηΣε υπηρεσία
Κύριος χειριστήςΑμερικανική Πολεμική Αεροπορία
Παραγωγή
  • C-5A: 1968–1973
  • C-5B: 1985–1989
Μονάδες που παρήχθησαν131
  • C-5A: 1968–1973
  • C-5B: 1985–1989
Πηγή Ισχύος
Τύπος κινητήραTurbojet T39

Το Lockheed C-5 Galaxy είναι μεγάλο στρατιωτικό μεταγωγικό αεροσκάφος που σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε από τη Lockheed, και τώρα συντηρείται και αναβαθμίζεται από τον διάδοχό της, Lockheed Martin. Παρέχει στην Πολεμική Αεροπορία των Ηνωμένων Πολιτειών (USAF) μια ικανότητα στρατηγικής αερομεταφοράς διηπειρωτικής εμβέλειας, που μπορεί να μεταφέρει μεγάλα και υπερμεγέθη φορτία, συμπεριλαμβανομένων όλων των φορτίων που πιστοποιούνται για τον αέρα. Το C-5 Galaxy έχει πολλές ομοιότητες με το μικρότερο Lockheed C-141 Starlifter και το μεταγενέστερο Boeing C-17 Globemaster III . Το C-5 είναι ένα από τα μεγαλύτερα στρατιωτικά αεροσκάφη στον κόσμο.

Η ανάπτυξη του C-5 Galaxy ήταν περίπλοκη, συμπεριλαμβανομένων σημαντικών υπερβάσεων κόστους, και η Lockheed υπέστη σημαντικές οικονομικές δυσκολίες. Λίγο μετά την έναρξη της υπηρεσίας του, ανακαλύφθηκαν ρωγμές στα φτερά πολλών αεροσκαφών και ο στόλος C-5 περιορίστηκε σε μεταφορική ικανότητα μέχρι να ολοκληρωθούν οι διορθωτικές εργασίες. Το C-5M Super Galaxy είναι μια αναβαθμισμένη έκδοση με νέους κινητήρες και εκσυγχρονισμένα ηλεκτρονικά συστήματα σχεδιασμένα να επεκτείνουν τη διάρκεια ζωής του έως το 2040 και μετά.

Η Αμερικανική Πολεμική Αεροπορία χειρίζεται το C-5 από το 1969. Εκείνη την περίοδο, το αεροσκάφος υποστήριξε στρατιωτικές επιχειρήσεις των ΗΠΑ σε όλες τις μεγάλες συγκρούσεις, συμπεριλαμβανομένου του Βιετνάμ, του Ιράκ, της Γιουγκοσλαβίας και του Αφγανιστάν, καθώς και συμμαχική υποστήριξη, όπως προς το Ισραήλ κατά τον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ και τις επιχειρήσεις στον Πόλεμο του Κόλπου . Το C-5 Galaxy έχει επίσης διανείμει ανθρωπιστική βοήθεια, έχει προσφέρει βοήθεια σε περιπτώσεις καταστροφών και έχει υποστηρίξει το διαστημικό πρόγραμμα των ΗΠΑ.

Ανάπτυξη

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

CX-4 και Heavy Logistics System

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ένα από τα πρώτα μοντέλα C-5A υποβάλλεται σε τελική επιθεώρηση πριν από τη δοκιμή στην υπερηχητική αεροδυναμική σήραγγα 16 ποδιών στο Arnold Engineering Development Complex στην αεροπορική βάση Άρνολντ στα μέσα της δεκαετίας του 1960.

Το 1961, αρκετές εταιρείες αεροσκαφών άρχισαν να μελετούν σχέδια μεταφοράς βαρέων τζετ που θα αντικαθιστούσαν το Douglas C-133 Cargomaster και θα συμπλήρωναν τα Lockheed C-141 Starlifters. Εκτός από την υψηλότερη συνολική απόδοση, ο Στρατός των ΗΠΑ ήθελε ένα μεταφορικό αεροσκάφος με μεγαλύτερο χώρο φορτίου από το C-141, του οποίου το εσωτερικό ήταν πολύ μικρό για να μεταφέρει μια ποικιλία από τον υπερμεγέθη εξοπλισμό τους. Αυτή η ανάγκη οδήγησε στην απαίτηση CX-4 του Ιουλίου 1962, για την οποία οι εταιρείες Lockheed, Boeing, Convair και Douglas πρότειναν σχέδια με έξι κινητήρες. Όταν ο στρατός των ΗΠΑ έκρινε τις προδιαγραφές CX-4 ανεπαρκείς για τις απαιτήσεις του, στα τέλη του 1963 η προδιαγραφή CX-4 έδωσε τη θέση της στην απαίτηση CX-HLC που καθόριζε ένα αερομεταφορέα με τέσσερις κινητήρες, εξοπλισμένο μεικτό βάρος 550,000 pounds (250,000 kg), μέγιστο ωφέλιμο φορτίο 180,000 pounds (82,000 kg), και ταχύτητα Mach 0,75 ( 500 miles per hour (800 km/h) ). Το διαμέρισμα φορτίου ήταν 17,2 feet (5,2 m) πλάτος κατά 13,5 feet (4,1 m) ψηλά και 100 feet (30 m) μακρύ με μπροστινές και πίσω πόρτες πρόσβασης. Οι μελέτες της USAF έδειξαν ότι χρειάζονταν κινητήρες στροβιλοανεμιστήρα υψηλής παράκαμψης για απαιτήσεις ώσης και απόδοσης καυσίμου . [1]

Τα κριτήρια οριστικοποιήθηκαν και ένα επίσημο αίτημα για παραγωγή εκδόθηκε τον Απρίλιο του 1964 για το "Heavy Logistics System" (CX-HLS) (προηγουμένως CX-HLC). Τον Μάιο του 1964, ελήφθησαν προτάσεις για αεροσκάφη από τις Boeing, Douglas, General Dynamics, Lockheed και Martin Marietta . Η General Electric, η Curtiss-Wright και η Pratt & Whitney υπέβαλαν προτάσεις για τους κινητήρες. Μετά από μια υποεπιλογή, οι Boeing, Douglas και Lockheed έλαβαν συμβόλαια μελέτης ενός έτους για το πλαίσιο του αεροσκάφους, μαζί με την General Electric και την Pratt & Whitney για τους κινητήρες. [2] Και τα τρία σχέδια μοιράζονταν μια σειρά από χαρακτηριστικά. Το πιλοτήριο τοποθετήθηκε πολύ πάνω από τον χώρο φόρτωσης για να επιτρέπεται η φόρτωση του φορτίου μέσω μιας μύτης πόρτας. Τα σχέδια των Boeing και Douglas χρησιμοποίησαν ένα χώρο στο πάνω μέρος της ατράκτου που περιείχε το πιλοτήριο, ενώ το σχέδιο της Lockheed επέκτεινε το κόκπιτ του πιλοτηρίου κατά μήκος της ατράκτου, δίνοντάς του μια διατομή σε σχήμα αυγού. Όλα τα σχέδια είχαν σαρωτικά φτερά, καθώς και μπροστινές και πίσω πόρτες φορτίου, επιτρέποντας την ταυτόχρονη φόρτωση και εκφόρτωση. [3] Το σχέδιο της Lockheed είχε μια ουρά Τ, ενώ τα σχέδια των Boeing και Douglas είχαν συμβατικές ουρές. [4] [5] [6]

Η Πολεμική Αεροπορία θεώρησε ότι το σχέδιο της Boeing ήταν καλύτερο από αυτό της Lockheed, αλλά η πρόταση της Lockheed ήταν η χαμηλότερη προσφορά συνολικού κόστους. [7] Η Lockheed επιλέχθηκε για την παραγωγή τον Σεπτέμβριο του 1965 και στη συνέχεια της ανατέθηκε σύμβαση τον Δεκέμβριο του 1965. [4] [8] Ο κινητήρας TF39 της General Electric επιλέχθηκε τον Αύγουστο του 1965 για να τροφοδοτήσει το νέο μεταφορικό αεροπλάνο. [4] Εκείνη την εποχή, η ιδέα του κινητήρα της GE ήταν επαναστατική, καθώς όλοι οι κινητήρες πριν είχαν αναλογία παράκαμψης μικρότερη από δύο προς ένα, ενώ το TF39 υποσχέθηκε και θα πετύχαινε μια αναλογία οκτώ προς ένα, η οποία είχε τα πλεονεκτήματα της αυξημένης ώσης κινητήρα και χαμηλότερη κατανάλωση καυσίμου. [9] [10] Η Boeing έχασε το στρατιωτικό συμβόλαιο, αλλά συνέχισε να αναπτύσσει το επιτυχημένο πολιτικό αεροσκάφος 747 με πάνω από 1.500 αεροσκάφη που κατασκευάστηκαν όταν η κατασκευή έληξε το 2022 μετά από 54 χρόνια παραγωγής.

Four-engined jet transport with dark green and gray paint scheme in-flight above clouds
Το τέταρτο C-5A Galaxy 66-8306 στη δεκαετία του 1980

Επιχειρησιακό ιστορικό

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Φόρτωση άρματος M1 Abrams σε C-5 Galaxy

Το πρώτο C-5A παραδόθηκε στην USAF στις 17 Δεκεμβρίου 1969. Τα φτερά κατασκευάστηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 1970 στο Altus της Οκλαχόμα, στο Τσάρλεστον της Νότιας Καρολίνας, στο Ντόβερ του Ντέλαγουερ και στο Travis της Καλιφόρνια. Η πρώτη αποστολή του C-5 ήταν στις 9 Ιουλίου 1970, στη Νοτιοανατολική Ασία κατά τη διάρκεια του πολέμου του Βιετνάμ. Τα C-5 χρησιμοποιήθηκαν για τη μεταφορά εξοπλισμού και στρατευμάτων, συμπεριλαμβανομένων αρμάτων του στρατού και ακόμη και μερικών μικρών αεροσκαφών, κατά τα τελευταία χρόνια της αμερικανικής εμπλοκής στο Βιετνάμ. [11] Τις τελευταίες εβδομάδες του πολέμου, πριν από την Πτώση της Σαϊγκόν, πολλά C-5 συμμετείχαν σε προσπάθειες εκκένωσης. Κατά τη διάρκεια μιας τέτοιας αποστολής, ένα C-5A συνετρίβη ενώ μετέφερε μεγάλο αριθμό ορφανών, με πάνω από 140 νεκρούς. [12] [13]

Τα C-5 έχουν επίσης χρησιμοποιηθεί για την παροχή υποστήριξης και την ενίσχυση διαφόρων συμμάχων των ΗΠΑ όλα αυτά τα χρόνια. Κατά τη διάρκεια του πολέμου του Γιομ Κιπούρ το 1973, πολλά C-5 και C-141 Starlifters παρέδωσαν κρίσιμες προμήθειες πυρομαχικών, ανταλλακτικών όπλων και άλλες μορφές βοήθειας στο Ισραήλ, με την προσπάθεια των ΗΠΑ να ονομάστηκε Επιχείρηση Nickel Grass . [14] [15] Η απόδοση του C-5 Galaxy στο Ισραήλ ήταν τέτοια που το Πεντάγωνο άρχισε να εξετάζει περαιτέρω αγορές. Το C-5 διατίθετο τακτικά για να υποστηρίξει Αμερικανούς συμμάχους, όπως η πρωτοβουλία των Βρετανών ειρηνευτικών στη Ζιμπάμπουε το 1979.

Στις 24 Οκτωβρίου 1974, ο Οργανισμός Διαστημικών Συστημάτων και Πυραυλικών Συστημάτων διεξήγαγε επιτυχώς μια δοκιμή βαλλιστικού πυραύλου, όπου ένα αεροσκάφος C-5A Galaxy έριξε 86,000 pounds (39,000 kg) Minuteman ICBM από 20,000 feet (6,100 m) πάνω από τον Ειρηνικό Ωκεανό. Ο πύραυλος έπεσε στα 8,000 feet (2,400 m) πριν εκτοξευθεί ο πυραυλοκινητήρας του. Η ώθηση του κινητήρα των 10 δευτερολέπτων μετέφερε τον πύραυλο στα 20,000 feet (6,100 m) ξανά πριν πέσει στον ωκεανό. Η δοκιμή απέδειξε τη σκοπιμότητα της εκτόξευσης ενός διηπειρωτικού βαλλιστικού πυραύλου από τον αέρα. Η επιχειρησιακή ανάπτυξη απορρίφθηκε λόγω δυσκολιών μηχανικής και ασφάλειας, αν και η ικανότητα χρησιμοποιήθηκε ως σημείο διαπραγμάτευσης στις συνομιλίες για τον περιορισμό των στρατηγικών όπλων . [16] Το αεροσκάφος 69–0014, "Zero-One-Four" που χρησιμοποιήθηκε στη δοκιμή αποσύρθηκε στο Μουσείο Διοίκησης Αεροπορικής Κινητικότητας στην αεροπορική βάση του Ντόβερ. [17]

Το C-5 έχει χρησιμοποιηθεί για πολλές ασυνήθιστες επιχειρήσεις. Κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης του μυστικού μαχητικού stealth, του Lockheed F-117 Nighthawk, τα C-5A Galaxy χρησιμοποιούνταν συχνά για να μεταφέρουν μερικώς αποσυναρμολογημένα αεροσκάφη, χωρίς να αφήνουν εξωτερικά σημάδια ως προς το φορτίο τους. [18] Το C-5 παραμένει το μεγαλύτερο αεροσκάφος που λειτουργεί στην Ανταρκτική, [19] ικανό να λειτουργεί από το πεδίο Γουίλιαμς κοντά στη Βάση ΜακΜέρντο . Το C-5 Galaxy ήταν ένα σημαντικό πλεονέκτημα εφοδιασμού στις επιχειρήσεις του διεθνούς συνασπισμού το 1990-91 κατά του Ιράκ στον Πόλεμο του Κόλπου. [20] [21] Τα C-5 έχουν συνήθως παραδώσει βοήθεια και ανθρωπιστικές προμήθειες σε περιοχές που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές ή κρίσεις. Πραγματοποιήθηκαν πολλαπλές πτήσεις πάνω από τη Ρουάντα το 1994. Το C-5 χρησιμοποιείται επίσης για τη μεταφορά του Marine One . [22]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Norton 2003, p. 7.
  2. ↑ Norton 2003, pp. 8–9.
  3. ↑ «Boeing CX-HLS proposal, artist concept». boeingimages.com.  «Image 1». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Δεκεμβρίου 2016.  «Image 2». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Δεκεμβρίου 2016. 
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Norton 2003, pp. 12–13.
  5. ↑ «Boeing CX-HLS Model at Boeing Corporate Archives – 1963/64». Airway News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Οκτωβρίου 2014. 
  6. ↑ «B747기의 전신 – 미 공군 CX-HLS 초대형수송기 사업 보잉사 설계안» [B747 aircraft – US Air Force CX-HLS super large transport business – Boeing company design] (στα Κορεατικά). 29 Αυγούστου 2012. Ανακτήθηκε στις 30 Μαΐου 2019.  «Next page». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Σεπτεμβρίου 2016. 
  7. ↑ Norton 2003, p. 11.
  8. ↑ Erving 1993, pp. 189–190.
  9. ↑ Bakse 1995, pp. 39, 74.
  10. ↑ Phillips 2004, p. 127.
  11. ↑ Norton 2003, pp. 43–44.
  12. ↑ «Orphan Plane Crashes». The Evening Independent. Associated Press (131): σελ. 1A. 4 April 1975. https://news.google.com/newspapers?nid=PZE8UkGerEcC&dat=19750404&printsec=frontpage. Ανακτήθηκε στις 23 September 2024. 
  13. ↑ «THE CREW OF THE C-5». Babylift revisited. 
  14. ↑ Norton 2003, pp. 45–46.
  15. ↑ Dunstan 2007, pp. 56, 88.
  16. ↑ Marti and Sarigul-Klijn. "A Study of Air Launch Methods for RLVs. Doc No. AIAA 2001–4619." Mechanical and Aeronautical Engineering Dept, University of California, Davis, California.
  17. ↑ Patterson, Thom (9 Αυγούστου 2013). «The 'radical' nuclear missile test that made history». CNN. 
  18. ↑ Jenkins 2001, p. 84.
  19. ↑ Dole, Ronald D. "Six Months "On Ice": Living And Working At The Bottom Of The World." KA1EFO . Retrieved 23 August 2011.
  20. ↑ Brenner, Elliot. "Massive airlift, sealift equals moving a town." Daily Gazette, 22 August 1990.
  21. ↑ Chant 2001, p. 47.
  22. ↑ "On Board Marine One, Presidential Fleet". National Geographic, 2009. Retrieved 5 September 2013.
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Lockheed_C-5_Galaxy&oldid=10781432"