Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μελισσοφάγος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μελισσοφάγος
Ενήλικοι μελισσοφάγοι
Ενήλικοι μελισσοφάγοι
Κατάσταση διατήρησης

Ελαχίστης Ανησυχίας (IUCN 3.1)
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα (Animalia)
Συνομοταξία: Πτηνά (Aves)
Ομοταξία: Χορδωτά (Chordata)
Τάξη: Κορακιόμορφα (Coraciiformes)
Οικογένεια: Μεροπίδες (Meropidae)
Γένος: Μέροπας (Merops)
Είδος: M. apiaster
Διώνυμο
Merops apiaster (Μέροπας ο μελισσοφάγος)
Linnaeus, 1758

Κατανομή του μελισσοφάγου

Ο Μελισσοφάγος είναι μικρό πολύχρωμο πουλί της οικογένειας των Μεροπιδών, που απαντά και στον ελλαδικό χώρο. Εξαπλώνεται σε Νότια Ευρώπη, Δυτική Ασία και Νότια Αφρική. Η επιστημονική του ονομασία είναι Merops apiaster και δεν περιλαμβάνει υποείδη (μονοτυπικό).

Μελισσοφάγος εν πτήσει

Ο μελισσοφάγος είναι κορακιόμορφο μεσαίου μεγέθους. Έχει μήκος 25-29 εκ., με προέκταση ουράς 0-3 εκ., και άνοιγμα φτερών 36-40 εκ[1]. Επίσης αποτελεί το πιο πολύχρωμο πτηνό της Ευρώπης[2]. Έχει πλούσια και φανταχτερά εξωτικά χρώματα. Το ενήλικο με κίτρινο λαιμό, γαλαζωπό σώμα, κιτρινόλευκα μπαλώματα ώμων και καστανοκόκκινη κορόνα-πλάτη. Οι φτερούγες του είναι ως προς τη μεριά του βραχίωνα πρασινομπέζ, ενώ τα ερετικά τα πρωτεύοντα γαλαζωπά και τα δευτερεύοντα κόκκινα. Απ' την κάτω μεριά οι φτερούγες είναι μπεζ και οι άκρες και από τις δύο μεριές μαύρες. Συγχέεται με τον Πράσινο μελισσοφάγο (Merops persicus) αν τον δεις από την κάτω μεριά. Πετά με μακρές κυματιστές κινήσεις. Το νεαρό είναι σαν μια ξεθωριασμένη εκδοχή του ενήλικου, με την πάνω μεριά του σώματος μπεζ.

Μελισσοφάγος τρέφεται- Το θηλυκό (μπροστά) περιμένει την πρόταση του αρσενικού

Ο μελισσοφάγος αναπαράγεται σε ανοιχτές ζεστές περιοχές, καλλιέργειες, βοσκοτόπια, συχνά κοντά σε απότομα αμμώδη πρανή ποταμών, δρόμων κλπ. Είναι καλοκαιρινός επισκέπτης (μέσα Απριλίου - Αύγουστο) στη Νότια Ευρώπη και την Ασία και διαχειμάζει στη Δυτική και Νότια Αφρική. Επιδημητικό στο νοτιότερο τμήμα της ηπείρου. Μπορεί όμως να παρατηρηθεί και σε άλλες περιοχές. Είναι καχύποπτο πουλί. Χαρακτηριστικά τα ανοιξιάτικα περαστικά κοπάδια που κάθονται στα σύρματα ή περνούν ψηλά και προδίδονται από τη φωνή. Τρέφονται αποκλειστικά με έντομα που τα πιάνουν πετώντας και όπως φαίνεται και από το όνομά τους τρώνε συχνά μέλισσες και άλλα υμενόπτερα. Το κεντρί συνήθως το αφαιρούν τρίβοντας το έντομο στο χώμα, αλλά πολλές φορές το καταπίνουν και μερικές φορές τσιμπιούνται από τα έντομα που τρώνε. Οι μελισσοφάγοι φωλιάζουν σε χαλαρές αποικίες. Κατά την περίοδο αναπαραγωγής, φτιάχνουν τις φωλιές τους στο έδαφος σκάβοντας σε πλαγιές, όχθες ποταμών και αμμόλακους, βάθους 70 – 200 εκατοστών. Γεννούν 6-7 αυγά τα οποία κλωσάνε και το θηλυκό και το αρσενικό, στην αναπαραγωγή τα ζευγάρια έχουν και βοηθούς στην ανατροφή των νεοσσών που είναι συνήθως ανώριμα αρσενικά άτομα[3].

Ο μελισσοφάγος στην Ευρώπη κατανέμεται σ' όλες τις μεσογειακές χώρες (Ισπανία, Πορτογαλία, Ιταλία, Βαλκάνια, Κύπρο), την Ουκρανία και μέρος της Ρωσίας. Στη Δυτική Ασία εξαπλώνεται σε Τουρκία, Καζακστάν, Πακιστάν, Ιράκ και τα Ιεροσόλυμα. Σε Αφρική στη Δημοκρατία του Κογκό, την Μποτσουάνα και τη Νότια Αφρική.

Στην Ελλάδα είναι κοινό αναπαραγόμενο είδος σε Μακεδονία και Θράκη, αλλά πιο σπάνιο προς τα νότια[3].

  1. Lars, Svensson (2015). Τα Πουλιά της Ελλάδας της Κύπρου και της Ευρώπης. Ελλάδα: Bonnier Fakta. σελ. σ. 240. ISBN 978-960-6861-33-8. 
  2. Εθνικό, Τυπογραφείο (2013). Κυνηγετικός Οδηγός. Ελλάδα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. σ. 62. 
  3. 3,0 3,1 «Μελισσοφάγος | Κατάκαλη». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Ιουλίου 2012.