Άγιος Αμβρόσιος Κερύνειας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 35°20′22.19255″N 33°34′57.77987″E / 35.3394979306°N 33.5827166306°E / 35.3394979306; 33.5827166306

Αυτό το λήμμα αφορά το χωριό της Κυπριακής Δημοκρατίας. Για το χωριό της ΤΔΒΚ, δείτε: Εσέντεπε (ΤΔΒΚ).
Άγιος Αμβρόσιος Κερύνειας
Κοινότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας
Η τοποθεσία του Αγίου Αμβροσίου στην επαρχία Κερύνειας.
Τοποθεσία στον χάρτη της χώρας.
Τοποθεσία στον χάρτη της χώρας.
Άγιος Αμβρόσιος Κερύνειας
ΧώραΚύπρος[1][2]
Διοικητική μονάδαΕπαρχία Κερύνειας[1][2]
Διοίκηση
 • ΣώμαΚοινοτικό Συμβούλιο Αγίου Αμβροσίου Κερύνειας[3]
 • ΚοινοτάρχηςΣάββας Ξιούρης (από 2012)[3]
 • Μέλος του/τηςΈνωση Κοινοτήτων Κύπρου[3]
Έκταση37,2565 km²[4][5]
Γ.Κ.2201[2][1]
Ζώνη ώραςUTC+02:00 (επίσημη ώρα)
UTC+03:00 (θερινή ώρα)
ΙστοσελίδαΕπίσημος ιστότοπος

Ο Άγιος Αμβρόσιος είναι κοινότητα της επαρχίας Κερύνειας στην Κύπρο. Μετά την τουρκική εισβολή του 1974, το χωριό δεν ελέγχεται από την Κυπριακή Δημοκρατία. Το έδαφος της κοινότητας ανήκει εκ του νόμου (de jure) στην Κυπριακή Δημοκρατία, ενώ εκ των πραγμάτων (de facto) ανήκει στο μη αναγνωρισμένο κράτος της Τουρκικής Δημοκρατίας Βορείου Κύπρου.

Τοποθεσία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Άγιος Αμβρόσιος βρίσκεται στο βόρειο τμήμα της Κύπρου, 24 χιλιόμετρα ανατολικά της Κερύνειας.[6] Στα ανατολικά συνορεύει με την Καλογραία, στα νοτιοανατολικά με την Τρυπημένη, στα νότια με τον Άγιο Χαρίτονα, στα νοτιοδυτικά με τον Κορνόκηπο, στα δυτικά με την Τράπεζα Κερύνειας και την Κλεπίνη και στα ανατολικά, νότια και δυτικά με την Χάρτζια. Το βόρειο τμήμα της διοικητικής του έκτασης είναι παραθαλάσσιο.

Ονομασία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το χωριό πήρε την ονομασία του από τον Άγιο Αμβρόσιο της Κύπρου,[7][8] στον οποίο ήταν αφιερωμένη η εκκλησία του χωριού, η οποία κατασκευάστηκε το 1910. Σήμερα η εκκλησία έχει μετατραπεί σε τζαμί. Ο Άγιος Αμβρόσιος της Κύπρου δεν είναι ο Άγιος Αμβρόσιος Μεδιολάνων, επίσκοπος Μιλάνου. Επειδή ο δεύτερος ήταν πιο γνωστός, λόγω άγνοιας και σύγχυσης, οι κάτοικοι του χωριού τιμούσαν (έως το 1974) τον Άγιο Αμβρόσιο Μεδιολάνων και όχι τον Άγιο Αμβρόσιο της Κύπρου.[8]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Την περίοδο του Τρωικού Πολέμου Έλληνες από την Αρκαδία έφτασαν στην Κύπρο και ίδρυσαν μια μεγάλη πολιτεία, την Μακαρία. Η Μακαρία διατηρήθηκε ως το τέλος της βυζαντινής αυτοκρατορίας και καταστράφηκε από τις αραβικές επιδρομές. Ακολούθως, τον 10ο μ.Χ. αιώνα, στα θέση της Μακαρίας οικοδομήθηκαν τα χωριά Άγιος Αμβρόσιος, Καλογραία, Χάρτζια και Μελανήσοικον.[7]

Πληθυσμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πριν το 1974, ο Άγιος Αμβρόσιος κατοικείτο μόνο από Ελληνοκύπριους. Κατά τη διάρκεια της τουρκικής εισβολής του 1974, οι κάτοικοι του διέφυγαν στο νότιο μέρος της Κύπρου. Διασκορπίστηκαν σε πολλές περιοχές του νησιού που ελέγχονταν από την Κυπριακή Δημοκρατία, κυρίως σε Λευκωσία και Λεμεσό. Στον Άγιο Αμβρόσιο εγκαταστάθηκαν Τουρκοκύπριοι από το νότιο μέρος της Κύπρου, οι οποίοι προέρχονταν κυρίως από τον Άγιο Νικόλαο Πάφου. Κάποιοι άλλοι προέρχονταν από το Κιδάσι και τον Μάρωνα και μερικοί από τη Λεμεσό. Επιπλέον, στο χωριό μεταφέρθηκαν έποικοι από την Τουρκία. Το χωριό μετονομάστηκε σε Εσέντεπε το 1975. Με το ίδιο όνομα αποκαλούσαν, από το 1958, οι Τουρκοκύπριοι το χωριό Άγιος Νικόλαος Πάφου και για αυτό μετονόμασαν τον νέο χώρο διαμονής τους με την ίδια ονομασία.[6]

Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τον πληθυσμό του χωριού σύμφωνα με τις απογραφές πληθυσμού που πραγματοποιήθηκαν στην Κύπρο έως το 1973. Μετά την τουρκική εισβολή του 1974 δεν πραγματοποιήθηκε απογραφή στο χωριό από την Κυπριακή Δημοκρατία, αφού το έδαφος του δεν ελέγχεται από αυτήν.

Ιστορικό απογραφών Διάγραμμα Εξέλιξης Πληθυσμού
Ιστορικό απογραφών [9]
Απογραφή Πληθυσμός Άνδρες Γυναίκες
1881481[10]—  258223
1891566[11]17.7%293273
1901764[12]35.0%382382
1911906[13]18.6%453453
19211.114[14]23.0%554560
19311.367[15]22.7%674693
19461.779[16]30.1%
19601.508[17]-15.2%707801
19731.543[18]2.3%759784
Πληροφορίες για τον πληθυσμό και το διάγραμμα από τα δεδομένα.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 «STATISTICAL CODES OF MUNICIPALITIES/COMMUNITIES AND QUARTERS OF CYPRUS, 2015». (Αγγλικά) Γεωγραφικοί κωδικοί Κυπριακής Δημοκρατίας. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 13  Ιανουαρίου 2018.
  2. 2,0 2,1 2,2 «ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΟΙ ΚΩΔΙΚΟΙ ΔΗΜΩΝ/ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΕΝΟΡΙΩΝ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ, 2015». (Ελληνικά) Γεωγραφικοί κωδικοί Κυπριακής Δημοκρατίας. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 13  Ιανουαρίου 2018.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 «Ένωση Κατεχόμενων Κοινοτήτων Επαρχίας Κερύνειας». (Ελληνικά) Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28  Αυγούστου 2018. Ανακτήθηκε στις 28  Αυγούστου 2018.
  4. 4,0 4,1 «ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΒΑΘΜΟ ΑΣΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ». (Ελληνικά) Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Μαΐου 2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 13  Ιανουαρίου 2018.
  5. 5,0 5,1 «CLASSIFICATION FOR THE DEGREE OF URBANISATION IN CYPRUS». (Αγγλικά) Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Μαΐου 2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 13  Ιανουαρίου 2018.
  6. 6,0 6,1 «Agios Amvrosios». www.prio-cyprus-displacement.net. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Αυγούστου 2018. Ανακτήθηκε στις 28 Αυγούστου 2018. 
  7. 7,0 7,1 «Άγιος Αμβρόσιος». 19 Φεβρουαρίου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Αυγούστου 2018. Ανακτήθηκε στις 28 Αυγούστου 2018. 
  8. 8,0 8,1 «Προσκυνητής: Ο Άγιος Αμβρόσιος της Κερύνειας». Προσκυνητής. 14 Δεκεμβρίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Αυγούστου 2018. Ανακτήθηκε στις 28 Αυγούστου 2018. 
  9. Πληροφορίες για τον πληθυσμό και το διάγραμμα από τα Wikidata.
  10. 10,0 10,1 «Census of Cyprus, 1881». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1881. 4  Απριλίου 1881. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 4  Αυγούστου 2018. σελ. 6.
  11. «Census of Cyprus, 1891». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1891. 6  Απριλίου 1891. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 4  Αυγούστου 2018. σελ. 19.
  12. «Census of Cyprus, 1901». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1901. 31  Μαρτίου 1901. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 5  Αυγούστου 2018. σελ. 18.
  13. «Census of Cyprus, 1911». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1911. 2  Απριλίου 1911. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 5  Αυγούστου 2018. σελ. 18.
  14. «Census of Cyprus, 1921». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1921. 24  Απριλίου 1921. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 5  Αυγούστου 2018. σελ. 17.
  15. «Census of Cyprus, 1931». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1931. 27  Απριλίου 1931. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 6  Αυγούστου 2018. σελ. 14.
  16. «Census of Population and Agriculture 1946». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1946. 10  Νοεμβρίου 1946. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 6  Αυγούστου 2018. σελ. 5.
  17. «Census of Population and Agriculture 1960». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1960. 11  Δεκεμβρίου 1960. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 6  Αυγούστου 2018. σελ. 8.
  18. «Cyprus census 1973» (Αγγλικά) Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Περαιτέρω ανάγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Ξιουρής, Σάββας (2015). Το χωριό Άγιος Αμβρόσιος Κερύνειας (1η έκδοση). Λευκωσία. ISBN 9789963216680. 
  • Χατζηκύρου, Κύρος (1992). Ο Άγιος Αμβρόσιος (Κερύνειας) (1η έκδοση). Λεμεσός.