Χρυσή πέννα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η χρυσή πέννα, αγγλ.: gold penny ήταν ένα μεσαιωνικό αγγλικό νόμισμα με αξία 20 πέννες (δηλ το 112 της λίρας στερλίνας).

Μέχρι τη βασιλεία του Ερρίκου Γ΄ της Αγγλίας (1216–1272), οποιαδήποτε ανάγκη στην Αγγλία για νομίσματα αξίας μεγαλύτερης από μία πέννα, την εποχή εκείνη το αργυρό νόμισμα, καλυπτόταν με τη χρήση βυζαντινών ή αραβικών χρυσών και αργυρών νομισμάτων, που κυκλοφορούσαν μεταξύ των εμπόρων και των πωλητών. Ωστόσο καθώς αυξανόταν το εμπόριο, αυξήθηκε και η ανάγκη για νομίσματα υψηλότερης αξίας. Το 1257 ο Ερρίκος έδωσε εντολή στον χρυσοχόο του, Γουίλιαμ του Γκλώστερ, να παράγει ένα νόμισμα από καθαρό χρυσό.

Εισήχθη η χρυσή δεκάρα, με αξία 20 πέννες. Η εμπρόσθια όψη του νομίσματος έδειχνε τον βασιλιά ένθρονο, με τη βασιλική του ενδυμασία, με ένα σκήπτρο στο δεξί του χέρι και μία σφαίρα με σταυρό στο αριστερό, με την επιγραφή HENRICUS REX III (βασιλιάς Ερρίκος Γ΄). Η πίσω όψη περιείχε έναν μακρύ σταυρό, που εκτεινόταν μέχρι την άκρη, με ένα άνθος σε κάθε τεταρτημόριο, και το όνομα αυτού που κόβει το νόμισμα στην επιγραφή, επομένως WILLEM ON LVND (Γουίλιαμ του Λονδίνου). Ορισμένα παραδείγματα διαβάζουν LVNDEN ή LVNDE αντί για LVND.[1]

Η χρυσή πέννα δεν ήταν δημοφιλής. Ο Tόμας Καρτ, στο Μία γενική ιστορία της Αγγλίας, λέει ότι οι πολίτες του Λονδίνου έστειλαν αντιπρόσωπο στον βασιλιά στις 24 Νοεμβρίου 1257 και ότι «ο βασιλιάς ήταν τόσο πρόθυμος να τους ικανοποιήσει, ώστε δημοσίευσε μία διακήρυξη, δηλώνοντας ότι κανείς δεν ήταν υποχρεωμένος να την πάρει [τη χρυσή πέννα]. Και όποιος το έκανε, θα μπορούσε να τη φέρει σε ανταλλαγή και να λάβει εκεί την αξία, με την οποία είχε κυκλοφορήσει, αφαιρώντας μόνο μισή πέννα από την καθεμία, πιθανότατα για έξοδα νομισμάτων».[2]

Σε σύγκριση με το βάρος του, το νόμισμα ήταν υποτιμημένο. Μέχρι το 1265 ο χρυσός στο νόμισμα άξιζε 24 πέννες αντί για είκοσι, και πιστεύεται ότι τα περισσότερα από τα νομίσματα λιώνοντο για κέρδος από ιδιώτες. Χρυσά νομίσματα δεν κόπηκαν ξανά στην Αγγλία μέχρι τη βασιλεία του βασιλιά Εδουάρδου Γ΄ περίπου 70 χρόνια αργότερα.

Καθώς όλα τα νομίσματα τα ανακαλούσαν και τα έλιωναν, η χρυσή πέννα εξαφανίστηκε εντελώς από το οπτικό πεδίο, και κάθε γνώση της προηγούμενης ύπαρξής της ξεχάστηκε. Ωστόσο στη δεκαετία του 1700, ήρθε στο φως τεκμηρίωση, που έδειχνε ότι είχε κοπεί. Αναπόφευκτα, μερικά νομίσματα ξέφυγαν από το λιώσιμο, ίσως χάθηκαν. Οκτώ παραδείγματα είναι πλέον γνωστό ότι σώζονται.[3]

Το 2022 ένα δείγμα που βρέθηκε με ανιχνευτή μετάλλων στο Hemyock [4][5], πωλήθηκε σε δημοπρασία για 540.000 £, τιμή ρεκόρ για ένα νόμισμα που βρέθηκε στο βρετανικό έδαφος.[6]

Βιβλιογραφικές αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Grueber, Herbert A. (1899). Handbook of the Coins of Great Britain and Ireland in the British Museum. London: British Museum. σελ. 42. 
  2. Rice, Steve (19 Απριλίου 2007). «Gold Coin of Henry 111». www.detecting.merseyblogs.co.uk. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Σεπτεμβρίου 2007. 
  3. «Gold Penny». Coin and Bullion Pages. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2020. 
  4. «I owe it to the kids». 24 Ιανουαρίου 2022. 
  5. Museum, The British· Street, Great Russell· T: +4420 73238618, London WC1B 3DG. «Record ID: DEV-C34DA6 - MEDIEVAL coin». The Portable Antiquities Scheme (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2022. 
  6. «The Planta Genista auction - A new gold penny of Henry III».