Χριστούγεννα στην Ουκρανία

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Δείπνο παραμονής Χριστουγέννων με δώδεκα πιάτα από τον Jacques Hnizdovsky

Οι παραδοσιακές ουκρανικές χριστουγεννιάτικες γιορτές ξεκινούν την παραμονή των Χριστουγέννων, η οποία γιορτάζεται από τις 24 Δεκεμβρίου έως τις 6 Ιανουαρίου, την ημερομηνία του εορτασμού της βάπτισης του Ιησού,[1] σύμφωνα με το Γρηγοριανό ημερολόγιο και το Αναθεωρημένο Ιουλιανό ημερολόγιο από την Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας[2], τους Λατινικούς και Έλληνες[3] Καθολικούς, καθώς και τις περισσότερες προτεσταντικές εκκλησίες.

Η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία του Πατριαρχείου Μόσχας (εκτός από τις ρουμανικές ενορίες[4]), ορισμένες ενορίες της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας και οι προτεσταντικές εκκλησίες γιορτάζουν τα Χριστούγεννα σύμφωνα με το Ιουλιανό ημερολόγιο, επομένως οι Γρηγοριανές διακοπές διαρκούν από τις 6 έως τις 19 Ιανουαρίου. Η Αρμενική Επισκοπή Ουκρανίας της Αρμενικής Αποστολικής Εκκλησίας και η Αρμενική Καθολική Εκκλησία στην Ουκρανία γιορτάζουν τα Χριστούγεννα από τις 5 έως τις 6 Ιανουαρίου μαζί με τα Θεοφάνια σύμφωνα με το Γρηγοριανό ημερολόγιο.[5][6]

Τα Χριστούγεννα διαγράφηκαν σε μεγάλο βαθμό από το ουκρανικό ημερολόγιο για μεγάλο μέρος του 20ού αιώνα λόγω των αντιθρησκευτικών πολιτικών της Σοβιετικής Ένωσης, αλλά πολλές από τις παραδόσεις της επέζησαν και αναβιώνουν ξανά.

Ημερομηνία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κύριο λήμμα: Μεταρρύθμιση του εκκλησιαστικού ημερολογίου στην Ουκρανία

Από το 2017, η 25η Δεκεμβρίου, η ημέρα τον Χριστουγέννων στο Γρηγοριανό ημερολόγιο, έγινε επίσημη αργία στη χώρα. Η Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία και η Ουκρανική Ελληνοκαθολική Εκκλησία ακολουθούν κατά κύριο λόγο το Ιουλιανό Ημερολόγιο, ενώ η 7η Ιανουαρίου είναι δημόσια αργία στη χώρα.[7]

Οι χειμερινές διακοπές στην Ουκρανία αρχίζουν την 1η Δεκεμβρίου (ημέρα του Αγίου Ρωμανού). Η περίοδος από την 1η Δεκεμβρίου μέχρι την 19η Ιανουαρίου λέγεται χιουμοριστικά "Ουκρανικό Ραμαζάνι".[8]

Στις 18 Οκτωβρίου 2022, η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας επέτρεψε στις μητροπόλεις να τελούν χριστουγεννιάτικες λειτουργίες σύμφωνα με το αναθεωρημένο Ιουλιανό ημερολόγιο, δηλαδή στις 25 Δεκεμβρίου. Σε περίπτωση θείας λειτουργίας, οι συμμετέχοντες απαλλάσσονται από τους περιορισμούς της νηστείας αυτήν την ημέρα.[9] Στις 24 Δεκεμβρίου 2022, κατά τη διάρκεια ενός ακροατηρίου, ο Ταγματάρχης Αρχιεπίσκοπος Σβιατόσλαβ παρουσίασε στον Μητροπολίτη Επιφάνιο μια επιστολή προς εξέταση, στην οποία εκτίθενται οι συζητήσεις των ιεραρχών του ΟΕΚΕ για τη μεταρρύθμιση του ημερολογίου. Τα πρωτεύοντα αποφάσισαν να συγκροτήσουν μια κοινή ομάδα εργασίας για συγκεκριμένες προτάσεις για τη μεταρρύθμιση του ημερολογίου.[10][11][12]

Στις 2 Φεβρουαρίου 2023, η Ιερά Σύνοδος του Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας επέτρεψε και ενέκρινε τη διαδικασία ευλογίας ενοριών και μοναστηριών για πλήρη χρήση του Αναθεωρημένου Ιουλιανού ημερολογίου[13] και στις 24 Μαΐου 2023 να γίνει συνεδρίαση του Συμβουλίου των Επισκόπων, όπου θα τεθεί το θέμα της ημερολογιακής μεταρρύθμισης.[14]

Από τις 24 Μαΐου 2023, η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας ανακοίνωσε επίσημα ότι η 25η Δεκεμβρίου θα είναι η μόνιμη ημερομηνία για τις Χριστουγεννιάτικες εορταστικές εκδηλώσεις και γιορτές για τους Ουκρανούς Ορθόδοξους πιστούς, καθώς η Εκκλησία επισημοποίησε επίσημα την υιοθέτηση του Αναθεωρημένου Ιουλιανού ημερολογίου για σταθερές εορτές και εορτές, σύμφωνα με τον άλλο ορθόδοξο κόσμο, σύμφωνα με τους παλιούς ορθόδοξους ναούς της Ανατολής.[15][16][17]

Τον Φεβρουάριο του 2023 το Ουκρανική Ελληνοκαθολική Εκκλησία αποφάσισε να μεταβεί σε ένα νέο στυλ (Αναθεωρημένο Ιουλιανό ημερολόγιο) για σταθερές αργίες (δηλαδή εκτός από το Πάσχα) από τον Σεπτέμβριο του 2023.[18]

Στις 28 Ιουνίου 2023, ο Πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, υπέβαλε στη Βερχόβνα Ράντα νομοσχέδιο για τον αποκλεισμό των Χριστουγέννων στις 7 Ιανουαρίου σύμφωνα με το Ιουλιανό ημερολόγιο και την αναγνώριση της 25ης Δεκεμβρίου ως ενιαία επίσημη αργία, αντικατοπτρίζοντας τις αλλαγές στα ημερολόγια του Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας και Ουκρανική Ελληνοκαθολική Εκκλησία.[19][20] Το κοινοβούλιο ενέκρινε αυτόν τον νόμο στις 14 Ιουλίου 2023, ο νόμος υποστηρίχθηκε από 241 λαϊκούς βουλευτές.[21][22]

Σύμφωνα με μελέτη που διεξήχθη από τη διεθνή εταιρεία Deloitte τον Νοέμβριο του 2023, μετά τη μετάβαση των ουκρανικών χριστιανικών εκκλησιών σε νέο στυλ, η πλειοψηφία των Ουκρανών (περίπου 45%) θα γιορτάσει τα Χριστούγεννα στις 25 Δεκεμβρίου και μόνο το 17% στις 7 Ιανουαρίου. Το 32% σχεδιάζει να γιορτάσει δύο φορές.[23][24]

Άγιο Βράδυ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η παραμονή των Χριστουγένων λέγεται "Σβιάτ/Σβιατύϊ Βέτσιρ" στα ουκρανικά ("Άγιο Βράδυ") και είναι γεμάτη με πολλά έθιμα και τελετουργίες. Στα έθιμα περιλαμβάνονται τα παρακάτω: η διακόσμηση του σπιτιού και του εορταστικού τραπεζιού με ειδικά αντικείμενα (ντίντουχ, σκόρδο, άχυρο και άλλα), τραγουδούν οι κολιάντκοι ( τα κάλαντα) και ούτω καθεξής. Κάθε τελετουργία έχει το δικό της νόημα και σκοπό. Π.χ. μερικές τούφες σανό τοποθετούνται κεντημένο τραπεζομάντηλο, ως υπενθύμιση της φάτνης στη Βηθλεέμ. Ένα από τα πιο εξέχοντα έθιμα της νύχτας είναι ένα ειδικό δείπνο, το Άγιο Δείπνο (Σβιατά Βετσέρια).

Αυτά τα δώδεκα πιάτα παραδοσιακά δεν περιέχουν κρέας, γάλα ή αυγά, όταν σερβίρονται γι'αυτό το σκοπό.[25] Η κούτια (πουτίγκα με γλυκό σιτάρι) σερβίρεται παραδοσιακά στο ουκρανικό Χριστουγεννιάτικο τραπέζι. Συχνά είναι το πρώτο πιάτο στα δώδεκα πιάτα του δείπνου της παραμονής Χριστουγέννων δείπνο ενώ τρώγεται σπάνια το υπόλοιπο έτος.[26]

Κολιάντκοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στο τέλος του Αγίου Δείπνου συχνά η οικογένεια τραγουδά τα ουκρανικά κάλαντα, τα κολιάντκοι. Σε πολλές κοινότητες η αρχαία ουκρανική παράδοση των καλάντων εκτελούνται από νέους και μέλη οργανώσεων εκκλησιών που χτυπούν τα κουδούνια και συλλέγουν δωρεές. Το ουκρανικό τραγούδι "Σσέδρυκ" είναι η βάση του διεθνώς γνωστού "Carol of the Bells". Μια άλλη γνωστή έκδοση των ουκρανικών καλάντων ονομάζεται Μπογ πρεδβιτσνυι ναρόδύβσια.[27]

Ντιντούχ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όταν τα παιδιά βλέπουν το πρώτο αστέρι στον νυχτερινό ουρανό μπορεί να ξεκινήσει το δείπνο. Στις αγροτικές κοινότητες ο επικεφαλής του νοικοκυριού φέρνει σε ένα δεμάτι σιτάρι που ονομάζεται ντιντούχ/δίδουχ (παππούς) που αντιπροσωπεύει την σημασία του πλούσιου σιταριού της Ουκρανίας. Το ντιντούχ σημαίνει κυριολεκτικά "το πνεύμα των προγόνων", συμβολίζοντας τους προγόνους της οικογένειας. Στις πόλεις λίγο χρυσό σιτάρι σε ένα βάζο χρησιμοποιείται συχνά για την διακόσμηση του σπιτιού, αν και μπορεί να διακοσμηθεί και με σκόρδο.

Σόπκα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η σόπκα είναι μια παραδοσιακή φορητή σκηνή της φάτνης της γέννησης, η οποία χρησιμοποιείται για την αναπαράσταση της γέννησης και άλλων στοιχείων σε μορφή μαριονετών.

Χριστουγεννιάτικο δέντρο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

(;;;)Τα μικρά στολίδια σε σχήμα αράχνης (γνωστά ως πάβουτσκι, κυριολεκτικά "αράχνες") καθώς και οι ιστοί αράχνης είναι παραδοσιακά μέρος των διακοσμήσεων του Χριστουγενιάτικου δέντρου στην Ουκρανία. Αυτός είναι ο μύθος της αράχνης των Χριστουγέννων.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ Christmas Traditions
  2. ↑ «Orthodox Church of Ukraine to switch to Revised Julian calendar, celebrate Christmas on Dec. 25». The Kyiv Independent (στα Αγγλικά). 24 Μαΐου 2023. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουνίου 2023. 
  3. ↑ «Ukraine Catholic Church moves from Russian-affiliated Julian calendar». The Pillar (στα Αγγλικά). 6 Φεβρουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 6 Φεβρουαρίου 2023. 
  4. ↑ Кралюк, Петро (2023-01-02). ««Є сподівання, що ПЦУ і УГКЦ перейдуть на святкування Різдва 25 грудня» – професор Петро Кралюк» (στα uk). Радіо Свобода. https://www.radiosvoboda.org/a/rizdvo-tserkovnyy-kalendar/32201163.html. Ανακτήθηκε στις 2023-03-27. 
  5. ↑ «Do Lvivians know that Armenians celebrate Christmas on January 6?». tvoemisto.tv. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουνίου 2023. 
  6. ↑ Терещук, Галина (2020-01-06). «Christmas in Lviv: three dates of the family holiday» (στα uk). Радіо Свобода. https://www.radiosvoboda.org/a/30362341.html. Ανακτήθηκε στις 2023-06-18. 
  7. ↑ «Ukraine seeks distance from Moscow with new Christmas holiday». m.digitaljournal.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Νοεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2017. 
  8. ↑ «Від Романа до Йордана – український Рамадан: стартували зимові празники». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Νοεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 25 Δεκεμβρίου 2020. 
  9. ↑ «ПЦУ разрешила рождественские богослужения 25 декабря». Украинская правда (στα Ρωσικά). Ανακτήθηκε στις 18 Οκτωβρίου 2022. 
  10. ↑ «Heads of OCU, UGCC agree to set up working group to reform church calendar». www.ukrinform.net (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 24 Δεκεμβρίου 2022. 
  11. ↑ «During the meeting of His Beatitude Sviatoslav with His Beatitude Epiphanius, they talked about the reform of the church calendar». Українська Греко-Католицька Церква (στα Ουκρανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Δεκεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 24 Δεκεμβρίου 2022. 
  12. ↑ «There was a meeting of the Primate of the OCU with the Father and the Primate of the UGCC». OCU (στα Ουκρανικά). 24 Δεκεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 24 Δεκεμβρίου 2022. 
  13. ↑ «Decree of the Holy Synod on the procedure for blessing parishes and monasteries for the use of the Revised Julian calendar». OCU (στα Ουκρανικά). 2 Φεβρουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2023. 
  14. ↑ «Official notice of the meeting of the Holy Synod on February 2, 2023». OCU (στα Ουκρανικά). 2 Φεβρουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2023. 
  15. ↑ RFE/RL. «Orthodox Church Of Ukraine Approves Calendar Switch In Widening Diversion From Russia» (στα αγγλικά). RadioFreeEurope/RadioLiberty. https://www.rferl.org/a/orthodox-church-ukraine-approves-calendar-switch-russia/32426292.html. Ανακτήθηκε στις 2023-06-18. 
  16. ↑ «Orthodox Church of Ukraine to switch to Revised Julian calendar, celebrate Christmas on Dec. 25». The Kyiv Independent (στα Αγγλικά). 24 Μαΐου 2023. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουνίου 2023. 
  17. ↑ «Orthodox Church of Ukraine Decides to Celebrate Christmas on Dec. 25». Get the Latest Ukraine News Today - KyivPost (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 18 Ιουνίου 2023. 
  18. ↑ «HISTORICAL DECISION: THE UGCC IN UKRAINE SWITCHES TO A NEW CALENDAR». Ukrainian Greek Catholic Church (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 19 Ιουλίου 2023. 
  19. ↑ «Zelensky Introduces Proposed Draft Law to Change Holiday Dates». Get the Latest Ukraine News Today - KyivPost (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 29 Ιουνίου 2023. 
  20. ↑ «Zelensky submitted to the Verkhovna Rada a law on changing holiday dates». babel.ua (στα Αγγλικά). 28 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουνίου 2023. 
  21. ↑ «Parliament changes dates of Christmas, Statehood Day, Day of Defenders». Ukrinform (στα Αγγλικά). 14 Ιουλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουλίου 2023. 
  22. ↑ «Now officially: the Verkhovna Rada relocated Christmas to December 25». Ukrainska Pravda – Zhyttia ("Life") (στα Ukrainian). 14 Ιουλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουλίου 2023. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  23. ↑ «More donations to the Armed Forces, new traditions and the continuation of the boycott of sellers still working in the Russian Federation - Deloitte research on New Year's shopping of Ukrainians». "Deloitte" in Ukraine (στα Ουκρανικά). Ανακτήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2023. 
  24. ↑ «The vast majority of Ukrainians will celebrate Christmas on December 25 - survey». Religious Pravda (στα Ουκρανικά). 8 Δεκεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2023. 
  25. ↑ «Christmas in Ukraine». Why Christmas. Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2020. 
  26. ↑ Sviat Vechir
  27. ↑ «Boh predvičnyj». Metropolitan Cantor Institute. Byzantine Catholic. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 12 Αυγούστου 2015. 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Χριστούγεννα_στην_Ουκρανία&oldid=10364494"