Μετάβαση στο περιεχόμενο

Χαμπιμπουλάχ Καλακανί

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Χαμπιμπουλάχ Καλακανί
Ο Χαμπιμπουλάχ Καλακανί
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		حبیب الله کلکانی (Περσικά)
Γέννηση19  Ιανουαρίου 1890[1]
Καμπούλ
Θάνατος2  Νοεμβρίου 1929 ή 17  Οκτωβρίου 1929[2]
Καμπούλ
Αιτία θανάτουτραύμα από πυροβολισμό
Χώρα πολιτογράφησηςΑφγανιστάν
ΘρησκείαΙσλάμ
Σουνιτισμός
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΒασιλιάς του Αφγανιστάν (1928–1929)
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Χαμπιμπουλάχ Καλακανί (Νταρί: حبیب‌الله کلکانی), (19 Ιανουαρίου 1890 – 1 Νοεμβρίου 1929), ήταν Βασιλιάς του Αφγανιστάν από τον Ιανουάριο έως τον Οκτώβριο του 1929 μετά την εκθρόνιση του Αμανουλάχ Χαν.[3] Εκτελέστηκε 9 μήνες αργότερα από τον Μοχάμεντ Ναντίρ Σαχ.[4][5] Ο Χαλιλουλάχ Χαλιλί, σημαντικός ποιητής της εποχής, παρουσίασε τον Χαμπιμπουλάχ Καλακανί ως τον καλύτερο βασιλιά του Αφγανιστάν, και ως «καλύτερο διαχειριστή των κυβερνητικών εισαγωγών και εξαγωγών».[4] Ο Καλακανί είχε τα ψευδώνυμα Μπάτσα-ε Σακάβ (γιος του νεροκουβαλητή) και βασιλιάς ληστής.[6]

Πρώτα χρόνια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Εμίρης Χαμπιμπουλάχ Καλακανί γεννήθηκε το 1891 στο χωριό Καλακάν, βόρεια της Καμπούλ. Είχε τατζικική καταγωγή, και ο πατέρας του ονομαζόταν Αμινουλάχ και ήταν νεροκουβαλητής.

Στην εφηβεία του, ο Καλακανί αποχώρησε από το χωριό του και ταξίδεψε στην Καμπούλ. Στα νότια συναντήθηκε με έναν μεγάλο σούφι ο οποίος είπε στον νεαρό Χαμπιμπουλάχ ότι θα γίνει βασιλιάς μια μέρα. Αργότερα, επέστρεψε στην Καμπούλ και εντάχθηκε στο στρατό του βασιλιά Αμανουλάχ Χαν.

Ο Χαμπιμπουλάχ Καλακανί πολέμησε επίσης στην εξέγερση του Χοστ του 1924. Εκείνη την εποχή υπηρετούσε ως αξιωματικός στο «Πρότυπο Τάγμα» του Βασιλικού Στρατού και έλαβε διάκριση για την καταστολή των ανταρτών.[7] Μολαταύτα, εγκατέλειψε τη μονάδα σε κάποια απροσδιόριστη χρονική στιγμή και μετά την εργασία του στην Πεσαβάρ μετακόμισε στο Παρατσινάρ (στα σύνορα του Αφγανιστάν) όπου συνελήφθη και καταδικάστηκε σε έντεκα μήνες φυλάκισης.[8]

Στη συνέχεια, ο Καλακανί ξεκίνησε ληστρική ζωή, δεδομένου ότι θεωρούσε πως επαγγέλματα όπως η αμπελοκαλλιέργεια και η πώληση καυσόξυλων, δεν μπορούσαν ποτέ να του προσφέρουν τα προς το ζην. Αντ' αυτού, άρχισε να ληστεύει καραβάνια και κοντινά χωριά. Στο πλάι του στάθηκαν οι Σαγίντ Χουσεΐν και Μαλίκ Μουχσίν, μεταξύ άλλων, φτάνοντας εν τέλει σε μία ομάδα 24 ατόμων. Για τρία χρόνια ζούσαν σε σπηλιές, πραγματοποιώντας ληστείες κατά τη διάρκεια της μέρας. Τα βράδια κρυβόταν φοβούμενοι κυβερνητικά αντίποινα. Λίγο αργότερα, ο Καλακανί έφυγε για την Πεσαβάρ, όπου έγινε πωλητής τσαγιού και μικροκλέφτης.[8]

Αφού η βρετανική αστυνομία συνέλαβε και φυλάκισε έναν συνεργό του, διέφυγε στην Πεσαβάρ, όπου παρέμεινε για λίγο, βγάζοντας τα προς το ζην μέσα από μικροκλοπές. Ο Καλακανί και η ομάδα ληστών του σκότωσαν επίσης τον Γκουλάμ Γκάους Χαν, κυβερνήτη του Τσαρικάρ.[8]

Εξέγερση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ενώ ο Αφγανικός Εθνικός Στρατός βρισκόταν σε μάχη με φυλές Παστούν στο Λαγκμάν και το Νανγκαράρ στα ανατολικά της χώρας, ο Καλακανί και οι συνεργοί του άρχισαν να επιτίθενται στην απροστάτευτη Καμπούλ από το βορρά το 1928. Η εξέγερση έλαβε μεγάλες διαστάσεις και η χώρα εισήλθε σε εμφύλια σύρραξη. Άγριες φυλές από το Βαζιριστάν περικύκλωσαν τις νότιες περιοχές της Καμπούλ, και οι δυνάμεις του Καλακανί κινούνταν προς την καρδιά της Καμπούλ από τον βορρά.[9]

Τα μεσάνυχτα της 14ης Ιανουαρίου 1929, ο Αμανουλάχ Χαν παρέδωσε τη διακυβέρνηση του βασιλείου στον αδελφό του Ιναγιατουλάχ Χαν και δραπέτευσε από την Καμπούλ, νότια προς την Κανταχάρ, φοβούμενος την οργή του λαού. Δύο μέρες αργότερα, στις 16 Ιανουαρίου 1929, ο Καλακανί έστειλε τελεσίγραφο στον βασιλιά Ιναγιατουλάχ Χαν αναφέροντας του είτε να παραδοθεί είτε να προετοιμαστεί για πόλεμο. Ο Ιναγιατουλάχ Χαν απάντησε εξηγώντας ότι ποτέ δεν ήθελε να γίνει βασιλιάς, και συμφώνησε να παραιτηθεί.[10]

Βασιλεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

left|thumb|Ο Χαμπιμπουλάχ Καλακανί το 1929 Οι ισχυρές φυλές των Παστούν, συμπεριλαμβανομένων των Γκιλζάι, οι οποίοι τον υποστήριξαν αρχικά ενάντια στον Αμανουλάχ, ερεθιζόταν όσο βρισκόταν υπό την εξουσία ενός μη Παστούν. Όταν η τελευταία αδύναμη απόπειρα του Αμανουλάχ να ανέλθει και πάλι στον θρόνο του απέτυχε, εκείνοι που ακολουθούσαν στη συνέχεια ήταν οι αδελφοί Μουσαχιμπάν. Καταγόταν επίσης από τις φατρίες Μοχαμεντζάι και Μπαρακζάι και προπάππους τους ήταν ο μεγαλύτερος αδελφός του Ντοστ Μοχαμάντ.[11]

Στους πέντε εξέχοντες αδελφούς Μουσαχιμπάν περιλάμβαναν ο Ναντίρ Σαχ, ο μεγαλύτερος τους, ο οποίος ήταν υπουργός πολέμου του Αμανουλάχ. Τους επετράπη να διασχίσουν το Χαϊμπέρ Παχτούνκουα για να εισέλθουν στο Αφγανιστάν και να πάρουν τα όπλα. Όσο βρισκόταν όμως στην άλλη πλευρά δεν τους επιτρεπόταν τα περάσματα από την μεθόριο, ούτε να χρησιμοποιούν τη βρετανική-ινδική επικράτεια ως άσυλο, ενώ δεν τους επετράπη να συγκεντρώσουν φυλετικό στρατό στη βρετανική πλευρά της γραμμής Ντουράντ. Ωστόσο, οι αδελφοί Μουσαχιμπάν και οι φυλές με επιτυχία αγνόησαν αυτούς τους κανόνες.

Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου οι αντισοβιετικοί αντάρτες από την Κεντρική Ασία, γνωστοί ως Μπασμάτσι, εκμεταλλεύτηκαν την περίοδο αστάθειας στο Αφγανιστάν για να ξεκινήσουν επιδρομές στη Σοβιετική Ένωση. Οι Μπασμάτσι είχαν καταφύγει στο Αφγανιστάν νωρίτερα μέσα στη δεκαετία μετά από την απομάκρυνσή τους από τη Σοβιετική Κεντρική Ασία από τους Σοβιετικούς στρατιωτικούς και ορκίστηκαν την υπακοή στον Έμιρη της Μπουχάρα, ο οποίος ζούσε εξόριστος στην Καμπούλ. Μία από αυτές τις επιδρομές καθοδηγήθηκε από τον Φαϊζάλ Μακσούμ, ο οποίος επιχειρούσε υπό τις εντολές του διοικητή Ιμπραχίμ Μπεκ των Μπασμάτσι. Οι δυνάμεις του Φαϊζάλ Μακσούμ κατέλαβαν για μικρό διάστημα την πόλη Γκαρμ έως ότου εκδιώχθηκαν από τις σοβιετικές δυνάμεις.[12][13] Οι Μπασμάτσι επιχειρούσαν στο Αφγανιστάν λόγω της συμμαχίας τους με τον Χαμπιμπουλάχ Καλακανί και μετά την πτώση του από την εξουσία εκδιώχθηκαν από τη χώρα.[14]

Μετά από αρκετές ανεπιτυχείς προσπάθειες, ο Ναντίρ και οι αδελφοί του συγκέντρωσαν τελικά μια αρκετά μεγάλη δύναμη—κυρίως από τη βρετανική πλευρά της γραμμής Ντουράντ—για να καταλάβουν την Καμπούλ στις 10 Οκτωβρίου 1929. Έξι μέρες αργότερα, ο Ναντίρ Χαν, ο μεγαλύτερος των αδελφών Μουσαχιμπάν, ανακηρύχθηκε Βασιλιάς Ναντίρ Σαχ. Ο Χαμπιμπουλάχ Καλακανί εγκατέλειψε την Καμπούλ, αλλά αργότερα συνελήφθη στο Κοχιστάν και εκτελέστηκε στις 13 Οκτωβρίου 1929.[15] Ο Ναντίρ λεηλάτησε την Καμπούλ επειδή το θησαυροφυλάκιο ήταν άδειο.[16]

Η εθνική σημαία κατά τη σύντομη διακυβέρνηση του Καλακανί

Θάνατος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά από εννέα μήνες στην εξουσία, τα στρατεύματα του Ναντίρ Σαχ περικύκλωσαν και κατέλαβαν την Καμπούλ. Ο Καλακανί, ο αδελφός του και οι βοηθοί του δολοφονήθηκαν από την ομάδα του Ναντίρ Σαχ την 1η Νοεμβρίου 1929.[17]

Το σώμα του τοποθετήθηκε σε ένα μαυσωλείο στην κορυφή ενός λόφου σε τοποθεσία που παρέμεινε άγνωστη για 87 χρόνια, μέχρι το 2016 όταν πραγματοποιήθηκε αποστολή από τατζίκους μελετητές που ήθελαν να τον θάψουν σε καλύτερη τοποθεσία.[18] Το γεγονός αυτό προκάλεσε πολυήμερες πολιτικές και θρησκευτικές εντάσεις στην Καμπούλ. Πέρσες και μελετητές, οι οποίοι θεωρούσαν πως ο Καλακανί ήταν αφοσιωμένος μουσουλμάνος, ήθελαν να ταφεί στο λόφο Σαχράρα και ζήτησαν από τον Πρόεδρο Ασράφ Γκανί να σχεδιάσει έναν δημόσιο τάφο. Οι αντίπαλοι του Καλακανί, ως επί το πλείστον Παστούν και αντικληρικοί, ήταν αντίθετοι με αυτό το σχέδιο, συμπεριλαμβανομένου του αντιπροέδρου Αμπντούλ Ρασίντ Ντοστούμ ο οποίος ισχυρίστηκε ότι δεν θα μπορούσε να ταφεί σε λόφο σημαντικό για την ουζμπεκική κληρονομιά.[19] Τελικά τάφηκε στον λόφο στις 2 Σεπτεμβρίου, με τις συγκρούσεις να έχουν ως αποτέλεσμα τέσσερις τραυματισμούς και έναν θάνατο.[20]

Δείτε επίσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 11921203X. Ανακτήθηκε στις 14  Οκτωβρίου 2015.
  2. ↑ (Αγγλικά) Library of Congress Authorities. Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου. nr94001898. Ανακτήθηκε στις 26  Μαΐου 2020.
  3. ↑ «Afghanistan». www.worldstatesmen.org. Ανακτήθηκε στις 26 Ιανουαρίου 2019. 
  4. ↑ 4,0 4,1 Adamec, Ludwig W. (2011). Historical Dictionary of Afghanistan. Lanham: Scarecrow Press. σελ. 183. ISBN 0-8108-7957-3. 
  5. ↑ Dupree, Louis: "Afghanistan", σελ. 459. Princeton University Press, 1973
  6. ↑ «Afghans Still Dispute Legacy Of Former 'Bandit King'». RadioFreeEurope/RadioLiberty (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 26 Ιανουαρίου 2019. 
  7. ↑ Shahrani, M. Nazif (1986). «State Building and Social Fragmentation in Afghanistan: A Social Perspective». Στο: Ali Banuazizi· Myron Weiner. The State, Religion, and Ethnic Politics: Afghanistan, Iran, and Pakistan (στα Αγγλικά). Syracuse, New York: Syracuse University Press. σελ. 57. 
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 Muḥammad, Fayz̤· Hazārah, Fayz̤ Muḥammad Kātib (1999). Kabul Under Siege: Fayz Muhammad's Account of the 1929 Uprising (στα Αγγλικά). USA: Markus Wiener Publishers. σελ. 32. ISBN 9781558761551. 
  9. ↑ Alikuzai, Hamid Wahed (2013). A Concise History of Afghanistan in 25 Volumes. USA: Trafford Publishing. σελ. 470. ISBN 9781490714479. 
  10. ↑ Lansford, Tom (2017). Afghanistan at War: From the 18th-Century Durrani Dynasty to the 21st Century. Santa Barbara: ABC-CLIO. σελ. 249. ISBN 9781598847604. 
  11. ↑ Afghanistan: A Country Study. Baton Rouge: Claitor's Law Books and Publishing. 2001. σελ. 47. ISBN 9781579807443. 
  12. ↑ Ritter, William S (1990). «Revolt in the Mountains: Fuzail Maksum and the Occupation of Garm, Spring 1929». Journal of Contemporary History 25: 547. doi:10.1177/002200949002500408. https://archive.org/details/sim_journal-of-contemporary-history_1990-10_25_4/page/547. 
  13. ↑ Ritter, William S (1985). «The Final Phase in the Liquidation of Anti-Soviet Resistance in Tadzhikistan: Ibrahim Bek and the Basmachi, 1924-31». Soviet Studies 37 (4). doi:10.1080/09668138508411604. 
  14. ↑ Fayz Muhammad, R. D. McChesney. Kabul Under Siege: Fayz Muhammad's Account of the 1929 Uprising. (Princeton: Markus Wiener Publishers, 1999.)
  15. ↑ Qassem, Ahmad Shayeq (2013). Afghanistan's Political Stability: A Dream Unrealised. Farnham, Surrey: Ashgate Publishing, Ltd. σελ. 175–. ISBN 978-1-4094-9942-8. 
  16. ↑ Sykes, Percy (2014). Hist Afghanistan V 1 & 2. New York: Routledge. σελ. 329. ISBN 9781317845874. 
  17. ↑ «ExecutedToday.com » 1929: Habibullah Kalakani, Tajik bandit-king» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Ιουλίου 2022. Ανακτήθηκε στις 27 Ιανουαρίου 2019. 
  18. ↑ Constable, Pamela; Salahuddin, Sayed (20 Αυγούστου 2016). «The Fight Over a Shrine for a Tyrannical Afghan King». The Washington Post. https://www.washingtonpost.com/world/asia_pacific/the-fight-over-a-shrine-for-a-tyrannical-afghan-king/2016/08/20/932f652e-6557-11e6-b4d8-33e931b5a26d_story.html. Ανακτήθηκε στις 27 Ιανουαρίου 2019. 
  19. ↑ Moslih, Hashmat (2 Σεπτεμβρίου 2016). «Kabul burial of Tajik King Kalakani stirs tension». www.aljazeera.com. Ανακτήθηκε στις 27 Ιανουαρίου 2019. 
  20. ↑ Bengali, Shashank· Faizy, Sultan (2 Σεπτεμβρίου 2016). «How a burial ceremony in Kabul turned deadly, illustrating Afghanistan's political crisis». latimes.com. Ανακτήθηκε στις 27 Ιανουαρίου 2019. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Βασιλικοί τίτλοι
Προκάτοχος
Ιναγιατουλάχ Χαν 		Βασιλιάς του Αφγανιστάν
17 Ιανουαρίου 1929 – 16 Οκτωβρίου 1929 		Διάδοχος
Μοχάμεντ Ναντίρ Σαχ
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Χαμπιμπουλάχ_Καλακανί&oldid=10573628"