Φύλαρχος (ιστορικός)

Φύλαρχος
Γέννηση	255 π.Χ. (περίπου); Αρχαία Αθήνα
Επιστημονική σταδιοδρομία
Ιδιότητα	ιστορικός, συγγραφέας και μυθογράφος
	δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Φύλαρχος ήταν ιστορικός και μυθογράφος του 3ου π.Χ. αιώνα. Ως γενέτειρά του αναφερόταν άλλοτε η Ναύκρατις της Αιγύπτου, άλλοτε η Αθήνα και άλλοτε η Σικυών. Το σίγουρο πάντως είναι ότι έζησε στην Αθήνα· ίσως όμως να γεννήθηκε στη Ναύκρατι.

Έγραψε, σύμφωνα με την Σούδα, τα εξής έξι έργα: ^[1]
- "Ιστορίαι" (αποτελούμενο από 28 βιβλία, το σημαντικότερο και εκτενέστερο έργο του) στο οποίο εξιστορούσε τα γεγονότα που συνέβηκαν από το 272 έως το 220 π.Χ., δηλαδή από την εκστρατεία του Ηπειρώτη Πύρρου εναντίον της Πελοποννήσου μέχρι τον θάνατο του βασιλιά της Σπάρτης Κλεομένη του Γ'.
- "Τα κατά Αντίοχον και Περγαμηνόν Ευμένη", ιστορικό επίσης έργο στο οποίο παρέθετε τα γεγονότα και τις διαμάχες από την εποχή του Ευμένη του Α΄ και του Αντιόχου Σωτήρος μέχρι την εποχή του Ευμένη του Β΄ και του Αντιόχου του Μεγάλου.
- "Επιτομή μυθική" και "Περί της του Διός επιφανείας". ^[2]
- "Περί ευρημάτων".
- "Παρεμβάσεις" (αποτελούμενο από εννιά βιβλία).
Ένα έβδομο έργο με τίτλο "Άγραφα", μυθολογικού επίσης περιεχομένου, αναφέρεται από τον Σχολιαστή του Αίλιου Αριστείδη. ^[3]

Ο Πολύβιος κατέκρινε τον Φύλαρχο για το ρητορικό και παθιασμένο ύφος του και τον κατηγόρησε για έλλειψη αντικειμενικότητας, μεροληψία υπέρ του Κλεομένη και εχθρότητα εναντίον των Αχαιών. Τις κατηγορίες αυτές υιοθέτησε και ο Πλούταρχος, ^[4] παρότι ο ίδιος δανείστηκε και ενσωμάτωσε στα δικά του έργα πολλές από τις πληροφορίες του Φυλάρχου (όπως αργότερα και ο Ιουστίνος). ^[5]

Στα έργα του Φυλάρχου αναφέρονται επίσης ο Αθήναιος (αρκετές φορές), ο Παρθένιος, ο Αιλιανός, ο Διογένης ο Λαέρτιος, ο Απολλώνιος ο Δύσκολος, ο Κωνσταντίνος ο Πορφυρογέννητος, ο Ιωάννης Τζέτζης, ο Ζηνόβιος, ο Αρποκρατίων, το Λεξικόν του Φωτίου, το Μέγα Ετυμολογικόν κ.ά. ^[6]

Παραπομπές

↑ Λεξικόν Σουΐδα, (Φύλαρχος, Ἀθηναῖος ἢ Ναυκρατίτης - οἱ δὲ Σικυώνιον, ἄλλοι Αἰγύπτιον ἔγραψαν - ἱστορικός, τὴν ἐπὶ Πελοπόννησον Πύρρου τοῦ Ἠπειρώτου στρατείαν ἐν βιβλίοις κη΄· κατάγει δὲ καὶ μέχρι Πτολεμαίου τοῦ Εὐεργέτου κληθέντος καὶ τῆς Βερενίκης τελευτῆς, καὶ ἕως τοῦ θανάτου Κλεομένους τοῦ Λακεδαιμονίου, ἐπιστρατεύσαντος αὐτῷ Ἀντιγόνου. τὰ κατὰ τὸν Ἀντίοχον καὶ τὸν Περγαμηνὸν Εὐμένη, Ἐπιτομὴν μυθικήν, Περὶ τῆς τοῦ Διὸς ἐπιφανείας, Περὶ εὑρημάτων, Παρεμβάσεων βιβλία θ΄).
↑ Αν και η Σούδα τα αναφέρει ως ξεχωριστά έργα, επρόκειτο μάλλον για ένα έργο με γενικό τίτλο Επιτομή μυθική, κεφάλαιο του οποίου ήταν το Περί της του Διός επιφανείας.
↑ William Smith, A dictionary of Greek and Roman biography and mythology (1859),Τόμος III, Phylarchus.
↑ Πλούταρχος, Βίοι παράλληλοι, Άρατος, 38.12 (Φύλαρχος […]καὶ καθάπερ ἐν δίκῃ τῇ ἱστορίᾳ τῷ μὲν ἀντιδικῶν διατελεῖ, τῷ δὲ συναγορεύων).
↑ W. Smith, ό.π.
↑ C. Müller, Fragmenta historicorum Graecorum (Αποσπάσματα Ελλήνων ιστορικών), Τόμος I, σελ. 334-358, Phylarchus.

[1] Λεξικόν Σουΐδα, (Φύλαρχος, Ἀθηναῖος ἢ Ναυκρατίτης - οἱ δὲ Σικυώνιον, ἄλλοι Αἰγύπτιον ἔγραψαν - ἱστορικός, τὴν ἐπὶ Πελοπόννησον Πύρρου τοῦ Ἠπειρώτου στρατείαν ἐν βιβλίοις κη΄· κατάγει δὲ καὶ μέχρι Πτολεμαίου τοῦ Εὐεργέτου κληθέντος καὶ τῆς Βερενίκης τελευτῆς, καὶ ἕως τοῦ θανάτου Κλεομένους τοῦ Λακεδαιμονίου, ἐπιστρατεύσαντος αὐτῷ Ἀντιγόνου. τὰ κατὰ τὸν Ἀντίοχον καὶ τὸν Περγαμηνὸν Εὐμένη, Ἐπιτομὴν μυθικήν, Περὶ τῆς τοῦ Διὸς ἐπιφανείας, Περὶ εὑρημάτων, Παρεμβάσεων βιβλία θ΄).

[2] Αν και η Σούδα τα αναφέρει ως ξεχωριστά έργα, επρόκειτο μάλλον για ένα έργο με γενικό τίτλο Επιτομή μυθική, κεφάλαιο του οποίου ήταν το Περί της του Διός επιφανείας.

[3] William Smith, A dictionary of Greek and Roman biography and mythology (1859),Τόμος III, Phylarchus.

[4] Πλούταρχος, Βίοι παράλληλοι, Άρατος, 38.12 (Φύλαρχος […]καὶ καθάπερ ἐν δίκῃ τῇ ἱστορίᾳ τῷ μὲν ἀντιδικῶν διατελεῖ, τῷ δὲ συναγορεύων).

[5] W. Smith, ό.π.

[6] C. Müller, Fragmenta historicorum Graecorum (Αποσπάσματα Ελλήνων ιστορικών), Τόμος I, σελ. 334-358, Phylarchus.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]