Φρήντριχ Βίλχελμ Γιόζεφ Σέλινγκ
Φρήντριχ Βίλχελμ Γιόζεφ Σέλλινγκ | |
---|---|
Ο Σέλινγκ, από τον Γιόζεφ Καρλ Στίλερ, 1835 | |
Γέννηση | 27 Ιανουαρίου, 1775 Λέονμπεργκ, Βυτεμβέργη, Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία |
Θάνατος | 20 Αυγούστου 1854 (79 ετών) Μπαντ Ραγκάζ, Ελβετία |
Περίοδος | Φιλοσοφία 19ου αιώνα |
Περιοχή | Δυτική φιλοσοφία |
Σχολή | Γερμανικός ιδεαλισμός |
Κύρια Ενδιαφέροντα | Naturphilosophie, φυσική επιστήμη, αισθητική, μεταφυσική, επιστημολογία, φιλοσοφία της θρησκείας |
Επιδράσεις | Πλάτων, Μπέμε, Σπινόζα, Λάιμπνιτς, Καντ, Γιακόμπι, Χέρντερ, Γκαίτε, Χέλντερλιν, Φίχτε, Κιελμάγιερ |
Επηρέασε | Χέγκελ, Κόουλριτζ, Αστ, Κίρκεγκωρ, Γιουνγκ, Χαϊντέγκερ, Τίλιχ, Πηρς, Γκαίτε, Ζίζεκ[1] Krause, Ravaisson, Cousin, Grant, Hâjdeu |
Ο Φρήντριχ Βίλχελμ Γιόζεφ Σέλλινγκ (Friedrich Wilhelm Joseph Schelling, 27 Ιανουαρίου, 1775 – 20 Αυγούστου 1854), ήταν Γερμανός φιλόσοφος. Θεωρείται διανοητής που άσκησε σημαντική επίδραση στην ανάπτυξη του γερμανικού ιδεαλισμού, μαζί με τον Γιόχαν Γκότλιμπ Φίχτε, διδάσκαλο των πρώτων χρόνων της ενασχόλησής του με τη φιλοσοφία και τον Γκέοργκ Βίλχελμ Φρήντριχ Χέγκελ, φίλο, συμμαθητή και αργότερα ανταγωνιστή του[2].
Η σκέψη του Σέλλινγκ είναι σχετικά παραμελημένη στον αγγλόφωνο κόσμο, καθώς ένα μεγάλο μέρος του έργου του παραμένει αμετάφραστο. Σημαντικός παράγοντας γι' αυτό ήταν η στάση του Χέγκελ, ο οποίος στα ώριμα έργα του περιγράφει λίγο-πολύ τον Σέλλινγκ ως απλή υποσημείωση στην ανάπτυξη του ιδεαλισμού. Επίσης, η φυσική φιλοσοφία του Σέλλινγκ έγινε αντικείμενο επίθεσης από τους επιστήμονες εξαιτίας της έλλειψης εμπειρικού προσανατολισμού της[2]. Ωστόσο, ορισμένοι φιλόσοφοι του 20ού αιώνα όπως ο Μάρτιν Χάιντεγκερ και ο Σλάβοϊ Ζίζεκ έδειξαν ενδιαφέρον για την επανεξέταση του έργου του Σέλλινγκ[3].
Έργα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η εργογραφία του Σέλλινγκ, όπως τουλάχιστον παρουσιάζεται στην Εγκυκλοπαίδεια Φιλοσοφίας του Στάνφορντ[2], έχει ως εξής:
- Friedrich Wilhelm Joseph Schelling's Sämmtliche Werke, [SW], ed. K.F.A. Schelling, I Abtheilung Vols. 1–10, II Abtheilung Vols. 1–4, Stuttgart: Cotta, 1856–61. Πλήρης συλλογή των έργων του Σέλλινγκ.
- Über die Möglichkeit einer Form der Philosophie überhaupt, 1794, (Περί της πιθανότητας μιας απόλυτης μορφής της φιλοσοφίας)
- Vom Ich als Prinzip der Philosophie oder über das Unbedingte im menschlichen Wissen, 1795, (Περί του Εγώ ως αρχή της φιλοσοφίας)
- Philosophische Briefe über Dogmatismus und Kriticismus, 1795, (Φιλοσοφικές επιστολές στο δογματισμό και κριτική), στο Το απεριόριστο στην ανθρώπινη γνώση: τέσσερα πρώιμα δοκίμια 1794–6.
- Abhandlungen zur Erläuterung des Idealismus der Wissenschaftslehre, 1796–7, (Δοκίμια στην ερμηνεία του ιδεαλισμού στο δόγμα της επιστήμης).
- Ideen zu einer Philosophie der Natur als Einleitung in das Studium dieser Wissenschaft, 1797, (Ιδέες για μια φιλοσοφία της φύσης: εισαγωγή στη μελέτη αυτής της επιστήμης).
- Erster Entwurf eines Systems der Naturphilosophie, 1799, (Πρώτο σχέδιο ενός συστήματος φιλοσοφίας της φύσης).
- System des transcendentalen Idealismus, 1800, (Σύστημα του υπερβατικού ιδεαλισμού)
- Über den wahren Begriff der Naturphilosophie und die richtige Art, ihre Probleme zu lösen, 1801, (Περί της αληθούς εννοίας της φιλοσοφίας της φύσης και ο ορθός δρόμος προς την επίλυση των προβλημάτων της).
- Darstellung meines Systems der Philosophie, 1801, (Παρουσίαση του φιλοσοφικού μου συστήματος).
- Fernere Darstellungen aus dem System der Philosophie, 1802, (Επιπλέον παρουσιάσεις του συστήματος της φιλοσοφίας).
- Bruno oder über das göttliche und natürliche Prinzip der Dinge, 1802, (Μπρούνο, ή περί της φυσικής και θείας αρχής των πραγμάτων)
- Philosophie der Kunst, 1802–3, (Η φιλοσοφία της τέχνης)
- Vorlesungen über die Methode des akademischen Studiums, 1803 (Περί πανεπιστημιακών σπουδών)
- Philosophie und Religion, 1804, (Φιλοσοφία και θρησκεία).
- System der gesammten Philosophie und der Naturphilosophie insbesondere, 1804, (Σύστημα γενικής φιλοσοφίας και ειδικής φιλοσοφίας της φύσης).
- Aphorismen zur Einleitung in die Naturphilosophie, 1806, (Αφορισμοί ως εισαγωγή στη φιλοσοφία της φύσης).
- Aphorismen über die Naturphilosophie, 1806, (Αφορισμοί στη φιλοσοφία της φύσης).
- Über das Verhältnis der bildenden Künste zur Natur, 1807, (Περί της σχέσης των καλών τεχνών με τη φύση).
- Philosophische Untersuchungen über das Wesen der menschlichen Freiheit und die damit zusammenhängenden Gegenstände, 1809, (Περί της ανθρώπινης ελευθερίας)
- Briefwechsel mit Eschenmayer, 1810, (Αλληλογραφία με τον Εσενμάγιερ).
- Stuttgarter Privatvorlesungen, 1810, (Οι ιδιωτικές διαλέξεις της Στουτγκάρδης).
- Die Weltalter, 1811–15, (Οι εποχές του κόσμου)
- Über die Gottheiten von Samothrake, 1815, (Περί των θεοτήτων της Σαμοθράκης).
- Über die Nature der Philosophie als Wissenschaft, 1821, (Περί της φύσης της φιλοσοφίας ως επιστήμη).
- System der Weltalter, 1827–8, (Σύστημα των εποχών του κόσμου).
- Einleitung in die Philosophie, 1830, (Introduction to Philosophy), ed. W. E. Ehrhardt (Schellingiana 11), Stuttgart: Frommann-Holzboog, 1989.
- Grundlegung der positiven Philosophie, 1832–3, (Θεμέλια της θετικής φιλοσοφίας).
- Zur Geschichte der neueren Philosophie, πιθανώς 1833–4, (Περί της ιστορίας της σύγχρονης φιλοσοφίας).
- Philosophie der Offenbarung, 1841–2, (Φιλοσοφία της αποκάλυψης).
- Philosophie der Mythologie, 1842, (Φιλοσοφία της μυθολογίας).
- Philosophie der Offenbarung, 1842–3, (Φιλοσοφία της αποκάλυψης).
- Philosophische Einleitung in die Philosophie der Mythologie oder Darstellung der reinrationalen Philosophie, 1847 - 1852, (Εισαγωγή στη φιλοσοφία της μυθολογίας ή παρουσίαση της καθαρά ορθολογιστικής φιλοσοφίας).
Παραπομπές-σημειώσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Joseph B. Maier, Judith Marcus, and Zoltán Tarrp (ed.), German Jewry: Its History and Sociology: Selected Essays by Werner J. Cahnman[νεκρός σύνδεσμος], Transaction Publishers, 1989, p. 212.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Andrew Bowie (15 Οκτωβρίου 2010). «Friedrich Wilhelm Joseph von Schelling». Stanford Encyclopedia of Philosophy. Ανακτήθηκε στις 12 Απριλίου 2014.
- ↑ Βλ. για παράδειγμα το πρόβλημα της ελευθερίας στο Žižek, Slavoj (1997). The Abyss of Freedom. USA: University of Michigan Press. σελ. 4. ISBN 0-472-09652-4.
Μεταφράσεις στα ελληνικά
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Schelling, F. W. J. 1978: Η σχέση των πλαστικών τεχνών με τη φύση. Μετάφραση Βασίλης Λαμπρόπουλος. «Έρασμος», Αθήνα.
- Schelling, F. W. J. 1992: Η δραματική ποίηση. Τραγωδία και κωμωδία. Μετάφραση Θεόδωρος Λουπασάκης. «Έρασμος», Αθήνα.
- Schelling, F. W. J. 1995: Περί μύθων. Μετάφραση Θεόδωρος Λουπασάκης. «Θυμέλη», Αθήνα.
- Schelling, F. W. J. 1997: Έρευνες για την ουσία της ανθρώπινης ελευθερίας. Μετάφραση Χρήστος Μαρσέλλος. «Ίνδικτος», Αθήνα.
- Schelling, F. W. J. 2004: Φιλοσοφία της αποκαλύψεως. Μετάφραση Θεόδωρος Λουπασάκης, Πρόλογος Παύλος Κλιματσάκης. «Ροές», Αθήνα.
- Schelling – Hegel – Hölderlin 2011: «Το παλαιότερο πρόγραμμα Συστήματος του γερμανικού Ιδεαλισμού» (1796 ή 1797) στον τόμο: Hegel, G.W.F. 2011: Ποιος σκέπτεται αφηρημένα; Εισαγωγή στην Εγελιανή Φιλοσοφία με Ανθολογημένα Κείμενα σε μετάφραση και σχολιασμό Δημήτρη Τζωρτζόπουλου. “Gutenberg”, Αθήνα, σελ. 209-213.
- Schelling, F. W. J. 2015: Σύστημα του υπερβατολογικού ιδεαλισμού. Μετάφρ. Παναγιώτης Δάφνος, Πρόλογος-Εισαγωγή Θεόδωρος Πενολίδης. «Κράτερος», Αθήνα.
- Schelling, F. W. J. 2017: Φιλοσοφία και θρησκεία. Εισαγωγή-Μετάφραση-Σημειώσεις Φώτης Τερζάκης. «Ηριδανός», Αθήνα.
- Schelling, F. W. J. 2020: Φιλοσοφικές έρευνες περί της ουσίας της ανθρώπινης ελευθερίας και των συναφών με αυτήν αντικειμένων. Πρόλογος-Εισαγωγή-Μετάφραση-Σχόλια Θεόδωρος Πενολίδης. «Κράτερος», Αθήνα.
Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Žižek, Slavoj (1997). The Abyss of Freedom. USA: University of Michigan Press. ISBN 0-472-09652-4.
- Τζαβάρας, Γιάννης (2024): Η ανθρώπινη ελευθερία κατά τον Schelling. "Διανόηση", Αθήνα. ISBN 978-618-5670-16-0
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Friedrich Wilhelm Joseph von Schelling, 1807 «On the Relation of the Plastic Arts to Nature». Ανακτήθηκε στις 24 Σεπτεμβρίου 2010.
- Watson, John, 1847–1939, 1882 «Schelling's Transcendental Idealism». Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2010.
- Friedrich Wilhelm Joseph von Schelling λήμμα στην Internet Encyclopedia of Philosophy 2011
- Σύνδεσμοι σε κείμενα
- Βιογραφία του Schelling στο NNDB
- A History of philosophy: 18th and 19th century German Philosophy, By Frederick Charles Copleston, Continuum International Publishing Group, 2003 p. 94ff