Τέχνη στην Πολωνία

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μελαγχολία (1894), πίνακας του Γιάτσεκ Μαλτσέφσκι.

Η τέχνη στην Πολωνία αναφέρεται σε όλες τις μορφές εικαστικών τεχνών που συνδέονται με την Πολωνία.

Στάντσικ (Stańczyk, 1862), πίνακας του Γιαν Ματέικο.
Περίπτερο της Πολωνίας (Γιούζεφ Τσαϊκόφσκι) στο Παρίσι, 1925. Το κτίριο έλαβε το Βραβείο Grand Prix στο Παρίσι.[1]

19ος αιώνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πολωνική τέχνη αντανακλά συχνά τις ευρωπαϊκές τάσεις, διατηρώντας παράλληλα τον μοναδικό της χαρακτήρα. Η Σχολή Ιστορικής Ζωγραφικής της Κρακοβίας που αναπτύχθηκε από τον Γιαν Ματέικο, παρήγαγε μνημειώδης απεικονίσεις παραδοσιακών και σημαντικών γεγονότων της πολωνικής ιστορίας. Αναφέρεται ως ο πιο διάσημος Πολωνός ζωγράφος ή ακόμα και ο «εθνικός ζωγράφος» της Πολωνίας.[2][3][4] Ο Στανίσουαφ Βιτκιέβιτς ήταν ένθερμος υποστηρικτής του Ρεαλισμού στην πολωνική τέχνη, με τον κύριο εκπρόσωπο του τον Γιούζεφ Χεουμόνσκι.

Καζίμιες Σταμπρόφσκι, Παγώνι. Προσωπογραφία της Ζόφια Μπορουτσίνσκα, 1908

Το κίνημα Młoda Polska (Νέα Πολωνία) έγινε μάρτυρας της γέννησης της σύγχρονης πολωνικής τέχνης και συμμετείχε σε έναν μεγάλο επίσημο πειραματισμό με επικεφαλής τον Γιάτσεκ Μαλτσέφσκι (Συμβολισμός), τον Στανίσουαφ Βισπιάνσκι, τον Γιούζεφ Μεχόφερ και μια ομάδα Πολωνών ιμπρεσιονιστών.

20ός αιώνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι καλλιτέχνες του αβάν-γκαρντ του 20ου αιώνα αντιπροσώπευαν διάφορες σχολές και ζωές. Η τέχνη του Ταντέους Μακόφσκι επηρεάστηκε από τον Κυβισμό, ενώ ο Βουαντίσουαφ Στσεμίνσκι και ο Χένρικ Σταζέφσκι δούλεψαν στο ρεύμα του Κονστρουκτιβισμού. Διακεκριμένοι σύγχρονοι καλλιτέχνες περιλαμβάνουν τους Ρόμαν Οπάουκα, Βίλχελμ Σάσναλ, Λέον Ταρασέβιτς, Γέζι Νοβοσιέλσκι, Βόιτσεχ Σιούντμακ, Μίροσουαφ Μπάουκα και Καταζίνα Κοζίρα και τον Ζμπίγκνιεφ Βόνσιελ στη νεότερη γενιά. Η Ταμάρα ντε Γουεμπίτσκα ήταν μία Πολωνή καλλιτέχνιδα που δημιούργησε αρ ντεκό πίνακες. Ο Γιούζεφ Τσαϊκόφσκι ήταν καλλιτέχνης πολλών μορφών, όπως ζωγραφικής, αρχιτεκτονικής και σχεδιασμού επίπλων.[5] Οι πιο διάσημοι Πολωνοί γλύπτες περιλαμβάνουν τους Ξαβέρι Ντουνικόφσκι, Καταζίνα Κόμπρο, Αλίνα Σαποτσνίκοφ και Μαγκνταλένα Αμπανακόβιτς.  Από τα χρόνια του μεσοπολέμου, η πολωνική τέχνης και φωτογραφία ντοκιμαντέρ έχει αναγνωριστεί παγκοσμίως.

Μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο στην Πολωνία, μόνο λίγοι διάσημοι καλλιτέχνες, όπως οι ζωγράφοι Άντζεϊ Βρουμπλέφσκι, Μπρονίσουαφ Λίνκε και ο σκηνοθέτης Άντζεϊ Βάιντα (αποδέκτης Τιιμητικού Όσκαρ) τίμησαν με τα έργα τους τα θύματα του ναζιστικού Ολοκαυτώματος και της Εξέγερσης της Βαρσοβίας.

Μερικοί από τους πιο σημαντικούς μεταπολεμικούς ζωγράφους ήταν οι: Καπιστές (Γιαν Τσίμπις, Γιαν Σάντσενμπαχ, Άρτουρ Ναχτ-Σαμπόρσκι, Χάνα Ρούντζκα-Τσιμπισόβα, Άντζεϊ Βρουμπλέφσκι), Grupa Krakowska ( Ταντέους Κάντορ, Μάρια Γιαρέμα, Γέζι Νοβοσιέλσκι), καθώς και μεμονωμένα άτομα όπως οι Πιότρ Ποτφορόφσκι, Βουαντίσουαφ Χάσιορ, Λούντβικ Κοναζέφσκι ο νεότερος, Γέζι Ντούντα-Γκρατς και Ζντζίσουαφ Μπεκσίνσκι.

Στη δεκαετία του 1960 ιδρύθηκε η Πολωνική Σχολή Αφισών, με επικεφαλής τον Χένρικ Τομασέφσκι και τον Βαλντέμαρ Σφιέζι.[6]

Σύγχρονη τέχνη από το 1989[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μερικοί από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της σύγχρονης τέχνης είναι οι Βίλχελμ Σάσναλ, Ράφαου Μπουϊνόφσκι, Γιούζεφ Ρομπακόφσκι, Πάβεου Αλτχάμερ, Άρτουρ Ζμιγέφσκι, Μίροσουαφ Μπάουκα, Λέσεκ Κναφλέφσκι, Ρόμπερτ Κουσμιρόφσκι, Ζουζάνα Γιάνιν, Κσίστοφ Βοντίτσκο, Παουλίνα Οουόφσκα, Καταζίνα Κοζίρα και Γιοάννα Ραϊκόφσκα.

Ανεξάρτητες εκθέσεις τέχνης, κυρίως στη Βαρσοβία, την Κρακοβία και το Πόζναν, παίζουν σημαντικό ρόλο. Σε πολλές πόλεις χτίζονται μουσεία μοντέρνας τέχνης, συγκεντρώνοντας όχι μόνο εθνικές αλλά και διεθνείς συλλογές (Κρακοβία, Βρότσουαφ και Τόρουν). Στη Βαρσοβία, βρίσκονται σε εξέλιξη εργασίες για την κατασκευή του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, το οποίο λειτουργεί προσωρινό κτίριο, δημιουργώντας μια διεθνή συλλογή σύγχρονης τέχνης. Είναι ανοιχτό στο κοινό από το 2013.

Εικόνες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κορυφαίοι Πολωνοί ζωγράφοι
Ντάνιελ Σουλτς
(1615-1683)
Πιότρ Μιχαουόφσκι
(1800-1855)
Γιαν Ματέικο
(1838-1893)
Γιάτσεκ Μαλτσέφσκι
(1854-1929)
Χένρυκ Σιεμιράντζκι
(1843-1902)
Στανίσουαφ Βισπιάνσκι
(1869-1907)
Στανίσουαφ Ιγκνάτσι Βιτκιέβιτς
(1885-1939)
Ζντζίσουαφ Μπεκσίνσκι
(1929-2005)

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. https://culture.pl/pl/artykul/pawilony-polskie
  2. «Jan Matejko: The Painter and Patriot Fostering Polish Nationalism». Info-poland.buffalo.edu. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Μαΐου 2007. Ανακτήθηκε στις 12 Σεπτεμβρίου 2011. 
  3. «History's Impact on Polish Art». Info-poland.buffalo.edu. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Σεπτεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 12 Σεπτεμβρίου 2011. 
  4. Γουίλιαμ Φίντιαν Ρέντγουεϊ (1971). The Cambridge History of Poland. CUP Archive. σελ. 547. GGKEY:2G7C1LPZ3RN. 
  5. «Józef Czajkowski Design». https://culture.pl/en/artist/jozef-czajkowski. Ανακτήθηκε στις 2020-12-31. 
  6. Υπουργείο Εξωτερικών της Πολωνίας, 2002–2007, Επισκόπηση του πολιτισμού της Πολωνίας. Αρχειοθετήθηκε 2009-04-02 στο Wayback Machine. Πρόσβαση στις 13 Δεκεμβρίου 2007.