Μετάβαση στο περιεχόμενο

Στανίσουαφ Ζουουκιέφσκι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Στανίσουαφ Ζουουκιέφσκι
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Stanisław Żółkiewski (Πολωνικά)
Γέννηση1547[1][2]
Turynka
Θάνατος7  Οκτωβρίου 1620[3][4]
Țuțora[5][2]
Αιτία θανάτουπεσών σε μάχη[5][2]
Τόπος ταφήςSt. Lawrence's Church
Χώρα πολιτογράφησηςΠολωνική-Λιθουανική Κοινοπολιτεία[2]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠολωνικά[1][6]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταδιπλωμάτης
συγγραφέας
στρατιωτικός ηγέτης[7][2]
πολιτικός[7]
δημόσιος υπάλληλος[7]
Αξιοσημείωτο έργοThe Beginning and Progress of the Muscovy War
Οικογένεια
ΣύζυγοςRegina Herburt
ΤέκναJan Żółkiewski
Σοφία Ζούκιέβσκα
Katarzyna Żółkiewska
ΓονείςStanisław Żółkiewski και Zofia Lipska
ΟικογένειαŻółkiewski
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Πόλεμοι/μάχεςBattle of Lubieszów, Livonian campaign of Stephen Báthory, d:Q11794925, Battle of Byczyna, Battle of Cecora, Battle of Bucov, Πολωνοσουηδικός Πόλεμος (1600-1611), Battle of Reval, Siege of Weissenstein, Battle of Guzów, Battle of Dmitria, Πολωνικός-Μοσχοβίτικος Πόλεμος (1605-1618), Πολιορκία του Σμολένσκ (1609–1611), Μάχη του Κλούσινο, Battle of Orynin και Μάχη της Τσετσορά (1620)
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΜέγας Χετμάνος του Στέμματος (1618–1620)[5][2]
Chancellor of Poland (1618–1620)[8][2]
Χετμάνος του Στέμματος (1588–1618)[9]
Βοεβόδας του Κιέβου (1608–1618)[10]
γραμματέας του βασιλιά στο δικαστήριο της Πολωνίας
Πολωνός εκλογέας
d:Q64769510
d:Q66200788
d:Q66200890
d:Q66200935
d:Q66201032
d:Q66201065
d:Q66201073
castellan of Lwow
Deputy to the Sejm of the Polish–Lithuanian Commonwealth
Θυρεός
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Στανίσουαφ Ζουουκιέφσκι (πολωνικά: Stanisław Żółkiewski) ( 1547 – 7 Οκτωβρίου 1620) ήταν Πολωνός ευγενής του οικόσημου Λούμπιτς, μεγιστάνας, στρατιωτικός διοικητής και καγκελάριος του Πολωνικού στέμματος της Πολωνικής-Λιθουανικής Κοινοπολιτείας,[11] ο οποίος έλαβε μέρος σε πολλές εκστρατείες της Κοινοπολιτείας στα νότια και ανατολικά σύνορα. Κατέλαβε μια σειρά από υψηλόβαθμες θέσεις στη διοίκηση της Κοινοπολιτείας, συμπεριλαμβανομένου του καστελάνου του Λβουφ (από το 1590), του βοεβόδα του Βοεβοδάτου Κιέβου και του Μεγάλου Καγκελάριου του στέμματος (από το 1618). Από το 1588 ήταν επίσης Χετμάνος και το 1618 προήχθη σε Μέγας Χετμάνος του Στέμματος. Κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής του σταδιοδρομίας κέρδισε μεγάλες μάχες εναντίον της Σουηδικής Αυτοκρατορίας, της Μοσχοβίας, της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και των Τάταρων.

Η πιο γνωστή νίκη του Ζουουκιέφσκι ήταν εναντίον των συνδυασμένων ρωσικών και σουηδικών δυνάμεων στη Μάχη του Κλούσινο το 1610, στον απόηχο της οποίας οι Πολωνοί κατέλαβαν τη Μόσχα. Πέθανε στη Μάχη της Τσετσορά το 1620 κατά των Οθωμανών, αφού φέρεται να αρνήθηκε να υποχωρήσει. Ήδη γνωστός ως στρατιωτικός ηγέτης, ο ηρωικός θάνατος του Ζουουκιέφσκι ενίσχυσε περαιτέρω τη φήμη του. Θεωρείται ως ένας από τους πιο ολοκληρωμένους στρατιωτικούς διοικητές στην ιστορία της Πολωνικής-Λιθουανικής Κοινοπολιτείας.

Ο ηρωικός θάνατος του Ζουουκιέφσκι – που απεικονίζεται σε πολλά έργα τέχνης από σύγχρονους – τόνωσε τη φήμη του και του εξασφάλισε μια θέση ανάμεσα στο πάνθεον των πιο διάσημων Πολωνών στρατιωτικών διοικητών. Στα χρόνια που ακολούθησαν τον θάνατό του αναφέρθηκε στα έργα συγγραφέων όπως οι Στέφαν Ζερόμσκι, Γιούζεφ Σούισκι, Γιούλιαν Ούρσιν Νιεμτσέβιτς και Μάρια Κονοπνίτσκα.[12] Μέχρι σήμερα, η ιστορία του θανάτου του είναι η πιο απομνημονευμένη πτυχή της ζωής του, με μια σειρά από πηγές να συζητούν τον «θρύλο του Ζουουκιέφσκι».[13][14]

Ένα μνημείο χτίστηκε στον τόπο του θανάτου του Ζουουκιέφσκι από τον γιο του, Γιαν, το 1621.[15] Υπάρχει μία επιγραφή με ένα σύνθημα από τον Οράτιο: «Quam dulce et decorum est pro patria mori» (Πόσο γλυκό και ταιριαστό είναι να πεθαίνεις για την πατρίδα σου).[15] Το μνημείο καταστράφηκε το 1868, ξαναχτίστηκε το 1912 και ανακαινίστηκε το 2003.[15] Είναι ένας χώρος εκδηλώσεων που διοργανώνονται από την πολωνική μειονότητα στη Μολδαβία.[15]

Το 1903 χτίστηκε ένα άγαλμα του Ζουουκιέφσκι στο Ζούουκιεφ, αλλά κατεδαφίστηκε το 1939 από τα σοβιετικά στρατεύματα στον απόηχο της σοβιετικής εισβολής στην Πολωνία.[12] Στη σύγχρονη Πολωνία, ο Ζουουκιέφσκι εορτάζεται ως στρατιωτικός ήρωας, αλλά η Ημέρα Ενότητας της σύγχρονης Ρωσίας γιορτάζει την επέτειο της παράδοσης των πολωνικών δυνάμεων που εγκατέστησε στη φρουρά της Μόσχας.[12] Από το 2011, η εκκλησία και το κάστρο του Αγίου Λαυρεντίου στη Ζούουκφια ανακαινίστηκε από μια ομάδα Πολωνών και Ουκρανών συντηρητών.[12]

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 12412165p. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 Venedikt Miakotin: «Жолкевский, Станислав» (Ρωσικά)
  3. pantheon.world/profile/person/Stanisław_Żółkiewski. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. (Πολωνικά) Internetowy Polski Słownik Biograficzny. stanislaw-zolkiewski-h-lubicz.
  5. 5,0 5,1 5,2 «Urzędnicy centralni i nadworni Polski XIV-XVIII wieku» (Πολωνικά) Βιβλιοθήκη του Κούρνικ. Κούρνικ. 1992. σελ. 42. ISBN-10 83-85213-04-X.
  6. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. js2016935266. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  7. 7,0 7,1 7,2 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. js2016935266. Ανακτήθηκε στις 17  Δεκεμβρίου 2022.
  8. «Urzędnicy centralni i nadworni Polski XIV-XVIII wieku» (Πολωνικά) Βιβλιοθήκη του Κούρνικ. Κούρνικ. 1992. σελ. 56. ISBN-10 83-85213-04-X.
  9. «Urzędnicy centralni i nadworni Polski XIV-XVIII wieku» (Πολωνικά) Βιβλιοθήκη του Κούρνικ. Κούρνικ. 1992. σελ. 46. ISBN-10 83-85213-04-X.
  10. «Urzędnicy województw kijowskiego i czernihowskiego XV-XVIII wieku: spisy» Βιβλιοθήκη του Κούρνικ. Κούρνικ. 2002. σελ. 67. ISBN-10 83-85213-37-6.
  11. «Stanisław Żółkiewski h. Lubicz (1547–1620)». www.wilanow-palac.pl. Ανακτήθηκε στις 24 Οκτωβρίου 2020. 
  12. 12,0 12,1 12,2 12,3 Stanisław S. Nicieja (16 Ιανουαρίου 2010). «Hetman Żółkiewski – zdobywca Kremla – 16 stycznia 2010». Nowa Trybuna Opolska (Nto.pl). Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2012. 
  13. Jadwiga Kuczyńska (1988). Stanisław Żółkiewski, hetman i pisarz. Ossolineum. σελ. 4. ISBN 978-83-04-03073-2. Ανακτήθηκε στις 24 Οκτωβρίου 2012. 
  14. Artur Śliwiński (1920). Hetman Zolkiewski. Wydawnictwo M. Arcta. σελ. 4. Ανακτήθηκε στις 24 Οκτωβρίου 2012. 
  15. 15,0 15,1 15,2 15,3 Krzysztof Szymański (13 Σεπτεμβρίου 2011). «Stanisław Żółkiewski – hetman i żołnierz do końca». Kurier Galicyjski. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Ιανουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2012. 

Περαιτέρω ανάγνωση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]