Σκίνος Χίου

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Καλλιεργούμενο μαστιχόδενδρο. Εδώ, ένας παραγωγός τοποθετεί ανθρακικό ασβέστιο, μια ουσία που μοιάζει με άσπρο χώμα που βελτιώνει την ποιότητα της ρητίνης της μαστίχας.

Το Μαστιχόδενδρο, (Pistacia lentiscus 'Chia'), που μερικές φορές αποκαλείται Σκίνος της Χίου ή Πυξάρι είναι μια καλλιεργούμενη ποικιλία του Σκίνου (Pistacia lentiscus L.). Το Μαστιχόδενδρο βρίσκεται μόνο στο νότιο τμήμα της Χίου, ένα νησί της Ελλάδας, σε μια σειρά από 24 χωριά που ονομάζονται «Μαστιχοχώρια». Το Μαστιχόδενδρο μπορεί επίσης να βρεθεί σε ορισμένες περιοχές κοντά στο Τσεσμέ και τα Αλάτσατα στην Τουρκία, αν και δεν καλλιεργείται εκτενώς.[1]

Το Μαστιχόδενδρο μπορεί να φτάσει σε ύψος μερικά μέτρα και ζει μέχρι και αρκετές δεκαετίες. Στη Χίο, είναι ευρέως γνωστό για τη ρητίνη του, που ονομάζεται Μαστίχα. Η μαστίχα χρησιμοποιείται ευρέως στην παραδοσιακή ιατρική και στα τρόφιμα, ιδιαίτερα στα επιδόρπια. Η ρητίνη επίσης γίνεται και τσίχλα και θεωρείται ότι είναι από τις πρώτες τσίχλες που εφευρέθηκαν ποτέ. Η συγκομιδή της ρητίνης γίνεται με δημιουργία «πληγών» (Κέντημα) στον κορμό και τα κλαδιά του δέντρου. Αυτό ενεργοποιεί την παραγωγή ρητίνης η οποία απελευθερώνεται υγρή και σκληραίνει σε βέλτιστες συνθήκες. Η ρητίνη και ορισμένα από τα παράγωγά της έχουν λάβει το καθεστώς ΠΟΠ από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ η τεχνογνωσία της καλλιέργειας αποτελεί μέρος της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO.[2][3]

Αν και οι άγριοι σκίνοι είναι διάσπαρτοι στην περιοχή της Μεσογείου, η συγκεκριμένη ποικιλία που παράγεται στο εμπόριο είναι γηγενής της Χίου. Στο παρελθόν έχουν γίνει προσπάθειες καλλιέργειας του δέντρου εκτός Μαστιχοχωρίων, σε περιοχές όπως η Ιταλία, η Τουρκία, ακόμη και το υπόλοιπο νησί, χωρίς όμως επιτυχία. Αυτό οφείλεται στο τοπικό μικροκλίμα και γεωλογία της περιοχής, καθώς και στην καλή φροντίδα από τους τοπικούς παραγωγούς.[4]

Το Μαστιχόδενδρο έχει και ορισμένους κλώνους, όπως ο Μαυρόσκινος, ο Βοτόμος, ο Καλλιμασιώτης, ο Λιβανός, ο Κρεμεντινός κ.α. Συνήθως καλλιεργούνται αρσενικά δέντρα.[5]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Tabanca, Nurhayat; Nalbantsoy, Ayse; Kendra, Paul E.; Demirci, Fatih; Demirci, Betul (January 2020). «Chemical Characterization and Biological Activity of the Mastic Gum Essential Oils of Pistacia lentiscus var. chia from Turkey» (στα αγγλικά). Molecules 25 (9): 2136. doi:10.3390/molecules25092136. ISSN 1420-3049. https://www.mdpi.com/1420-3049/25/9/2136. 
  2. «Chios, Greece: Visit the Aegean island renowned for mastic sap». Travel (στα Αγγλικά). 15 Νοεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουνίου 2023. 
  3. «UNESCO - Know-how of cultivating mastic on the island of Chios». ich.unesco.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 12 Ιουνίου 2023. 
  4. Malathronas, John (30 Σεπτεμβρίου 2019). «The mysterious healing plant that only grows on Greece's Chios island». CNN (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 12 Ιουνίου 2023. 
  5. «Mastic Tree | Mastic Gum | Chios Island». Mastic Masticlife (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 12 Ιουνίου 2023.