Σιριτόρι
![]() |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |

Το σιριτόρι (ιαπωνικά: しりとり, Χέπμπορν: shiritori) είναι ιαπωνικό παιχνίδι λέξεων. Οι παίκτες πρέπει με τη σειρά τους να πουν μια λέξη που να ξεκινά με την τελευταία συλλαβή (ακριβέστερα: τον ίδιο συλλαβικό χαρακτήρα κάνα) της λέξης του προηγούμενου παίκτη. Δεν υπάρχει διάκριση μεταξύ των δυο σετ συλλαβικών χαρακτήρων κάνα: Χιραγκάνα και Κατακάνα. Η λέξη σιριτόρι σημαίνει κυριολεκτικά "παίρνοντας από πίσω". Παραδοσιακά η Ιαπωνική γλώσσα γράφεται από πάνω προς τα κάτω και από τα δεξιά προς τα αριστερά, επομένως η τελευταία συλλαβή μιας λέξης βρίσκεται κάτω και δεξιότερα σε σχέση με την πρώτη συλλαβή της νέας λέξης.
Βασικοί κανόνες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Δυο ή περισσότερα άτομα παίζουν σε σειρά.
- Επιτρέπεται η χρήση μόνο ουσιαστικών
- Δεν επιτρέπονται λέξεις που τελειώνουν στο συλλαβικό "ν" (ん/ン, n'), καθώς καμιά ιαπωνική λέξη δεν περιέχει τον χαρακτήρα αυτό σε αρχική θέση.
- Οι λέξεις δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν πάνω από μια φορά.
- Φράσεις που συνδέονται με το κτητικό μόριο "νο" (の, no) γίνονται αποδεκτές μόνο αν έχουν παγιωθεί και θεωρούνται μια λέξη.
Για παράδειγμα: σακουρά (さくら)-> ράτζιο (ラジオ)-> ονίγκιρι (おにぎり)-> ρίσου (りす)-> σούιγιοου (すいよう) -> ούντον (うどん)
Το παιχνίδι τελειώνει με αυτόν που έχει χρησιμοποιήσει τη λέξη "ούντον" να είναι ο χαμένος.
Συμπληρωματικοί κανόνες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Υπάρχουν συμπληρωματικοί κανόνες τους οποίους οι παίχτες πρέπει να αποφασίσουν πριν από την έναρξη του παιχνιδιού.
- Τα σύμβολα που δηλώνουν αλλαγή προφοράς των συμφώνων (Ντακουτέν και Χαν'ντάκουτεν) μπορούν να αγνοηθούν. Για παράδειγμα, μετά το το σούουπου (スープ) μπορεί να ακολουθήσει το φουρό (フロ -κανονικά σε κάντζι· 風呂), καθώς η συλλαβή "που" γράφεται με τον χαρακτήρα "φου" και το σύμβολο χαν'ντάκουτεν που δηλώνει την τροπή του /h/ σε /p/.
- Τα μακρά φωνήεντα μπορούν να αγνοηθούν ή να θεωρηθούν ξεχωριστά φωνήεντα. Για παράδειγμα το Μίκισαα (ミキサー) μπορεί να ακολουθηθεί είτε από λέξη που ξεκινά με τον χαρακτήρα "σα" ή τον χαρακτήρα "α". Στις περιπτώσεις των μακρών "ο" και "ε" για τα οποία υπάρχουν δυο τρόποι αναπαράστασης (οο/οου και εε/εϊ) ανάλογα με την ετυμολογία της λέξης, ισχύουν οι ίδιοι κανόνες. Για παράδειγμα η λέξη ”せんせい" (κάντζι: 先生, προφορά: σενσέϊ, η τελευταία συλλαβή περιέχει μακρό "ε" που συμβολίζεται ως "εϊ") μπορεί να ακολουθηθεί είτε από μια λέξη που ξεκινά με "σε" ή "ι" (που εδώ θα έχει την πραγματική του φωνητική αξία, "ι").
- Στην περίπτωση που η λέξη τελειώνει σε συνιζημένη συλλαβή, μπορεί είτε να αναλυθεί σε δυο συλλαβές και να γίνει η χρήση της τελευταίας (συνήθως για, γιου, γιο) είτε να θεωρηθεί ως μια συλλαβή. Για παράδειγμα: Το ουντενσ'α (σ'α=σι+για, ρομάτζι: untensha, sha=shi+ya) μπορεί να ακολουθηθεί από λέξη που ξεκινά με τον ήχο "σ'α" (sha) ή τον ήχο "για" (ya).
- Επιτρέπεται η χρήση συχνών τοπωνυμίων.
- Επιτρέπεται η χρήση ομόηχων λέξεων (η διάκριση γίνεται με την γραφή των λέξεων σε κάντζι).
Άλλοι κανόνες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι ακόλουθοι κανόνες προσθέτουν μεγαλύτερη δυσκολία στο παιχνίδι. Όπως και οι συμπληρωματικοί κανόνες, πρέπει να συμφωνηθούν από τους παίχτες.
- Οι λέξεις πρέπει να ανήκουν σε συγκεκριμένη θεματική κατηγορία
- Αντί για τον τελευταίο συλλαβικό χαρακτήρα, πρέπει να επαναληφθούν οι δύο τελευταίοι. Σε αυτή την περίπτωση ο τελευταίος χαρακτήρας μιας λέξης μπορεί να είναι το συλλαβικό "ν" αφού θα βρεθεί στη δεύτερη θέση της νέας λέξης.
- Οι λέξεις πρέπει να είναι τουλάχιστον τρισύλλαβες.
- Οι λέξεις πρέπει να ξεκινούν και να τελειώνουν σε χαρακτήρα που χρησιμοποιεί σύμβολο αλλαγής προφοράς.
Παρόμοια παιχνίδια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Παρόμοια παιχνίδια υπάρχουν στις περισσότερες γλώσσες. Στα Ελληνικά ονομάζεται συνήθως "αλυσίδα" λέξεων" και επαναλαμβάνεται ο τελευταίος χαρακτήρας της λέξης. Λόγω της αλφαβητικής γραφής της Ελληνικής και των πιο χαλαρών φωνοτακτικών περιορισμών, χωρίς ειδικούς κανόνες, το παιχνίδι στα Ελληνικά θεωρητικά δεν τελειώνει ποτέ.