Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ρότζερ Μόρτιμερ του Τσιρκ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ρότζερ Μόρτιμερ του Τσιρκ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1256 (περίπου)
Θάνατος3  Αυγούστου 1326 ή 1326[1]
Λονδίνο
Χώρα πολιτογράφησηςΟυαλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητααριστοκράτης
Οικογένεια
ΓονείςΡότζερ Μόρτιμερ, 1ος βαρόνος του Μόρτιμερ[2] και Maud de Braose, Baroness Wigmore[2]
ΑδέλφιαΈντμοντ Μόρτιμερ, 2ος βαρόνος του Μόρτιμερ
Isabella Mortimer, Countess of Arundel
ΟικογένειαΟικογένεια Μόρτιμερ
δεδομένα

Ο Ρότζερ Μόρτιμερ του Τσιρκ (1356 - 3 Αυγούστου 1326) ισχυρός ευγενής και γαιοκτήμονας των συνόρων της Μαρς τον 14ο αιώνα ήταν τρίτος γιος του Ρότζερ Μόρτιμερ, 1ου βαρόνου του Μόρτιμερ και της Ματθίλδης του Μπράουζ. Ο Ρότζερ έμεινε γνωστός για τη σκληρή αντίδραση εναντίον του Εδουάρδου Β΄ της Αγγλίας όταν ξέσπασε ο "Πόλεμος των Ντεσπένσερ". Η οικογένεια του ήταν στη δεύτερη σειρά ιεραρχίας των ευγενών και ανέβηκε λόγω της πίστης που έδειξε στους Πλανταγενέτες αλλά όπως ακούγεται ήταν άνθρωπος επιπόλαιος και βίαιος.[3]

Ο Ρότζερ παντρεύτηκε τη Λουκύ ντε Γουάβρ, τρίτη κόρη του Σερ Ρόμπερτ λα Γουάβρ λόρδου του Χάμπτον Γουάφερ στο Χερεφορντσάιρ και απέκτησε έναν γιο που λεγόταν επίσης Ρότζερ.[4][5] Ο γάμος τους έγινε όταν ο Ρότζερ Μόρτιμερ παρουσιάστηκε στο Τέντστον Γουάφερ (8 Ιουνίου 1286).[6] Ο λόρδος των βόρειων Ποουίς πέθανε αφήνοντας δυο ανήλικους γιους (1277), ο Εδουάρδος Α΄ της Αγγλίας παραχώρησε στον Ρότζερ Μόρτιμερ την κηδεμονία τους. Σε τέσσερα χρόνια τα δυο αδέλφια βρέθηκαν πνιγμένα στον ποταμό Ντι και ο Ρότζερ κατηγορήθηκε για τη δολοφονίες του, ο βασιλιάς όμως παρά τις υποψίες του παραχώρησε τα εδάφη τους, αυτό του επέτρεψε να γίνει κηδεμόνας του ανιψιού του Ρότζερ Μόρτιμερ.[7]

Υπηρεσίες στην Ουαλία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1282 ξέσπασε πόλεμος με τους Ουαλούς και ο Μόρτιμερ σαν σκληρός στρατιώτης έγινε Καπετάνιος του βασιλικού στρατού. Από το 1296 ξεκίνησε την κατασκευή του κάστρου του Τσιρκ με σχέδια του Τζέιμς του Σαιν Τζωρτζ αρχιτέκτονα του κάστρου του Μπωμαρί αλλά δεν ολοκληρώθηκε όταν πέθανε.[8]

Ο Μόρτιμερ πολέμησε στη μάχη του Φόλκερκ (1298) που ο Γουίλιαμ Γουάλας συνετρίβη, ο βασιλιάς δημιούργησε την ηγεμονία του Τσιρκ.[9] Οι Μόρτιμερ έμειναν πιστοί στη βασιλική πολιτική στην Ουαλία και στη Μαρς, ο Τσιρκ έμεινε πιστός και στον Εδουάρδο Β΄ της Αγγλίας και βρέθηκε μαζί του όταν έκλεισε τον γάμο με την Ισαβέλλα της Γαλλίας (1295-1358). Έφτασαν στο Ντόβερ (19 Ιανουαρίου 1308) και ο Μόρτιμερ άφησε τον Εδουάρδο Β΄ να διασχίσει το κανάλι.[10] Ο Τσιρκ στέφθηκε ιππότης στο Ουεστμίνστερ και ο τίτλος τον ανέβασε σε συνοδό του βασιλιά.[11] Ο Τσιρκ απέκτησε μεγάλες εκτάσεις και Κοντοσταυλίες στη βόρεια Ουαλία, η δύναμη του ήταν ισοδύναμη με του αναπληρωτή πρίγκιπα της Ουαλίας. Προβλέποντας τη σύγκρουση των ευγενών με τον Πιρς Γκάβεστον απέτυχε να συγκρουστεί ο ίδιος όταν διορίστηκε από τον Εδουάρδο Β΄ αντιβασιλιάς και αναπληρωτής του στην περίοδο απουσίας του.

Ο Μόρτιμερ αποφάσισε να επιτεθεί στον Γκρίφιθ ντε λα Πολ απόγονο του Γκρίφιθ απ Ογουάν, κυβερνήτη του Ποουίς τον 13ο αιώνα.[12] Ο διάδοχος του πέθανε σαν βασιλικός φύλακας αφήνοντας μόνο μια κόρη την Αουίς που παντρεύτηκε τον Τόμας του Τσάρλτον.[13] Ο Γκρίφιθ ήταν θείος της αλλά σύμφωνα με τον πανάρχαιο Σαλικό νόμο ήταν διάδοχος, επιτέθηκε στον Τζων του Τσάρλτον στο κάστρο του Γουέλσπουλ για να ανακτήσει την περιουσία του ενώ ο βασιλιάς αγνόησε τη νομική επίλυση του ζητήματος. Ο Γκρίφιθ είχε ελπίδες να αποκτήσει τη βοήθεια του Τόμας, 2ου κόμη του Λάνκαστερ που είχε παντρευτεί τη διάδοχο του Λίνκολν Αλίκη.[14] Ο Τσιρκ πήρε εντολή να σπάσει την πολιορκία αλλά ο ντε λα Πολ αρνήθηκε τη βασιλική διαιτησία, ο βασιλικός Στιούαρτ Τζων Κρόμγουελ πήγε να κλείσει ειρήνη αλλά και πάλι ο Γκρίφιθ αρνήθηκε κάθε βοήθεια. Όταν τον εγκατέλειψε ο Λάνκαστερ ο Γκρίφιθ απέκτησε οπαδό τον κόμη του Αρουντέλ αλλά η πράξη αυτή ήταν προδοσία. Ο Τσιρκ έσπασε την αντίσταση του κάστρου και πήρε τον Γκρίφιθ αιχμάλωτο, ο Λάνκαστερ βλέποντας την ελάττωση των συμμάχων στη Σύσκεψη του Ουέστμινστερ συγκρούστηκε σκληρά με τον Τσιρκ. Ο Λάνκαστερ ορκίστηκε πόλεμο με τους Μόρτιμερ που οδήγησε τελικά στην καταστροφή και των δυο, ο θάνατος του Γκάβεστον λίγους μήνες αργότερα άφησε τους Μόρτιμερ ανυπεράσπιστους από τους Λάνκαστερ.

Η ήττα του Μπάνοκμπερν

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τα σύμβολα του Ρότζερ Μόρτιμερ του Τσιρκ

Τον Μάρτιο του 1314 ο βασιλιάς διέταξε τον Τσιρκ με 3.000 Ουαλούς να προχωρήσει σε εκστρατεία στη Σκωτία, αναχώρησαν από τη Μαρς στις 27 Μαίου και προχώρησαν βόρεια. Ο στρατός είχε σκοπό να ενισχύσει το κάστρο του Στέρλινγκ που πολιορκούσε ο Ροβέρτος Α΄ της Σκωτίας, αναχώρησε από το Μπέργουικ στις 17 Ιουνίου και έφτασε σε τρεις μέρες στο Εδιμβούργο, από εκεί βάδισε για το Στέρλινγκ. Ο Ροβέρτος με 5.500 - 6.500 ακοντιστές ετοιμάστηκε να αποτρέψει τον στρατό του Εδουάρδου να φτάσει στο Στέρλινγκ. Η μάχη άρχισε στις 23 Ιουνίου καθώς ο Αγγλικός στρατός προσπάθησε να περάσει μέσα από τα οροπέδια του Μπάνοκμπερν που περιβάλλονταν από έλη. Οι αψιμαχίες ξέσπασαν ανάμεσα στις δυο πλευρές με πρώτη σημαντική απώλεια τον θάνατο του Ερρίκου του Μποχάν που ο Ροβέρτος σκότωσε σε προσωπική μονομαχία. Ο Εδουάρδος συνέχισε την επόμενη μέρα την επέλαση του, ξαφνικά εμφανίστηκε μπροστά του χωρίς να το περιμένει ο κύριος όγκος των Σκωτσέζων μέσα από τα δάση του Νιού Παρκ. Η καταστροφική μάχη ξεκίνησε στις 24 Ιουνίου και ο Τσιρκ βρισκόταν στους σωματοφύλακες του Εδουάρδου Β΄, συγκεντρώθηκαν γύρω από τον βασιλιά περίπου 500 ιππότες αλλά η μάχη φαινόταν χαμένη. Ο Τσιρκ ήταν στη βασιλική οπισθοφυλακή υπό την ηγεσία του κόμη του Πέρμπροκ καθώς ο βασιλιάς δραπέτευσε από το κάστρο, σχετίζεται επίσης με τους βασιλικούς σωματοφύλακες στην πολιορκία του Καρλάβεροκ (1300). Ο ιστορικός Ίαν Μόρτιμερ (γεν.το 1967) σημειώνει ότι ο 54χρονος Τσιρκ πιθανότατα ήταν σύμβουλος στους Ουαλούς τοξότες.[15]

Οι Μόρτιμερ και οι οπαδοί τους βρέθηκαν στη βασιλική αυλή και η παρουσία τους επιβεβαιώθηκε από το Κοινοβούλιο στη Γιορκ τον Νοέμβριο του 1314, συμμάχησε με τους κόμητες του Πέρμπροκ και του Αρουντέλ και δημιούργησαν ένα κόμμα με ρόλο αντιπολίτευσης στους Ντεσπένσερ. Ο Τζων Τσάρλτον έγινε Καγκελάριος και αρχιεπίσκοπος της Υόρκης και ο Γουίλιαμ Μέλτον φύλακας της γκαρνταρόμπας.[16] Οι Μόρτιμερ έγιναν θανάσιμοι εχθροί για τον νεαρό Ντεσπένσερ που ήθελε να εκδικηθεί τη θανάτωση του παππού του από τον πατέρα του Τσιρκ στη μάχη του Ίβσαμ (1265).

Σύγκρουση με τους Ντεσπένσερ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το κάστρο του Τσιρκ

Ο σερίφης του Γκλάμοργκαν και οι άντρες του που υπεράσπιζαν τα τείχη στο κάστρο του Κέρφιλι δέχτηκαν επίθεση από μια Ουαλική φρουρά υπό τη διοίκηση του Λιουέλιν Μπρεν (28 Ιανουαρίου 1316), οι Ουαλοί ήθελαν να εκδικηθούν την κακοδιοίκηση του νέου βασιλικού απεσταλμένου Παίν ντε Τουρμπέρβιλ. Τα πολλά χρόνια πείνας και η ψηλή φορολογία ανάγκασαν τον Λιουέλιν να πάρει σκληρά μέτρα για να υποστηρίξει τον λαό του.[17] Ο κόμης του Χέρεφορντ και οι Μόρτιμερ πήραν εντολή να καταπνίξουν την εξέγερση, ένας βασιλικός στρατός 2.150 ανδρών βάδισε από το Μπρίστολ για το Κέρφιλι και ο Λιουέλιν βρέθηκε στην κοιλάδα. Ο Κλίρκ λίγο από το γεγονός αυτό βρέθηκε στον γάμο του μικρανεψιού του Έντμοντ Μόρτιμερ με την Ελισάβετ του Μπάντλσμιρ.[18] Είναι πολύ πιθανό να συμμετείχε στην πολιορκία του Μπρίστολ (26 Ιουλίου 1316). Ο Λάνκαστερ απομάκρυναν τον Τσιρκ από το αξίωμα του λόγω των ταραχών που ξέσπασαν στην Ουαλία τον Ιανουάριο του 1315, αλλά όταν επανήλθε η ειρήνη τον Οκτώβριο του 1316 διορίστηκε ξανά δικαστής στη βόρεια Ουαλία τον Οκτώβριο του 1316.[8] Στα μέσα της δεκαετίας του 1320 ο Τσιρκ ήρθε σε σκληρή σύγκρουση με τους Ντεσπένσερ μια οικογένεια αντίπαλων λόρδων που εκπροσωπούσαν ο Ούγος Ντεσπένσερ ο Πρεσβύτερος και ο γιος του Ούγος Ντεσπένσερ ο νεώτερος, ερωμένος του βασιλιά Εδουάρδου Β΄. Πολιόρκησαν την ηγεμονία του Γκόουερ και πολλές άλλες περιοχές σε έναν σκληρό πόλεμο που ξέσπασε.

Ήττα και αιμαλωσία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά την εξορία των Ντεσπένσερ η Ισαβέλλα της Γαλλίας (1295-1358) υποστήριξε τον σύζυγο της, οδήγησε έναν στρατό με τον κόμη του Αρουντέλ με στόχο να πολιορκήσει τον βαρόνο του Μπάντλσμιρ έναν οπαδό του Λάνκαστερ στο κάστρο του Ληντς στο Κεντ.[19] Η πολιορκία ολοκληρώθηκε με την παράδοση του Μπλάντλσιμ τον Οκτώβριο.[20] Ο βασιλιάς μετακινήθηκε από το Γκλόστερ στην κοιλάδα του ποταμού Σέβερν, έφτασε στο Κίρενκεστερ (8 Δεκεμβρίου 1321) και ενώθηκε με τους εξόριστους Ντεσπένσερ. Οι Μόρτιμερ διέσχισαν τον ποταμό στο Σρούσμπερυ αλλά βλέποντας ότι δεν έχουν ελπίδες παραδόθηκαν τον Ιανουάριο του 1322 ενώ άλλοι όπως ο Ρότζερ Ντόμερι ενώθηκαν με τον Λάνκαστερ. Ο Τσιρκ και ο ανιψιός του Ρότζερ Μόρτιμερ, 1ος κόμης του Μαρς μεταφέρθηκαν στον Πύργο του Λονδίνου και οι υπόλοιποι άντρες στο κάστρο του Γουόλινγκφορντ. Ο Ίαν Μόρτιμερ διαφωνεί με τον συγγραφέα Πολ Ντόχερτι (γεν. το 1946) ότι ο Τσιρκ τραυματίστηκε θανάσιμα στη μάχη λαμβάνοντας υπόψιν ότι έζησε άλλα τρία χρόνια.[21]

O Τσιρκ και ο ανιψιός του Ρότζερ Μόρτιμερ ο μετέπειτα ερωμένος της Ισαβέλλας της Γαλλίας διαπραγματεύτηκαν σκληρά πριν παραδοθούν και απέφυγαν την εκτέλεση, μεταφέρθηκαν στον Πύργο του Λονδίνου σε άθλιες συνθήκες και ο Τσιρκ πέθανε τρία χρόνια αργότερα (3 Αυγούστου 1326).[8][22] Τάφηκε στην Αυγουστιανινή μονή του Μπρίστολ.[23] Ο ανιψιός του Ρότζερ Μόρτιμερ αργότερα δραπέτευσε στη Γαλλία και ενώθηκε με την Ισαβέλλα εναντίον του Εδουάρδου Β΄. Ο ανιψιός του κατάφερε να ολοκληρώσει το κάστρο του Τσιρκ που ήταν η μεγάλη του επιθυμία πριν την εκτέλεση του (1330).[8]

Τέχνη

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ρότζερ Μόρτιμερ του Τσιρκ ήταν πρωταγωνιστής στο μυθιστόρημα "η λύκαινα της Γαλλίας" που ήταν τμήμα της μεγάλης σειράς των έργων του Μωρίς Ντρουόν "Οι καταραμένοι βασιλείς", στη Γαλλική τηλεοπτική παραγωγή (1972) παριστάνεται απ΄τον ηθοποιό Σάμσον Φαίνσμπιλλερ.

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ p40547.htm#i405465.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
  3. ↑ Weir, 10-14
  4. ↑ Robinson, Charles J. "A history of the mansions and manors of Herefordshire"
  5. ↑ The History of the Foundation and Founders of Wigmore Priory[Dugdale, Monasticon Anglicanum, vol.6, part 1, p. 351 (Caley's edn, 1817-30)].
  6. ↑ Canterbury and York Society, vol. 6, p. 526 (1909); cf. John Duncumb, Collections towards the History and Antiquities of the County of Hereford, vol. 2, part 1, p. 263, which gives the date as 1285.
  7. ↑ Mortimer, 14
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 Pettifer, p.60.
  9. ↑ Welsh territorial lordships: Lord of Gower, Lord of Wigmore, and Lord of Chirk were created in the Welsh territories, and differed from english earldoms and baronies.
  10. ↑ Ian Mortimer, 34, n.7
  11. ↑ Prestwich, "Plantagenet England" - for the role of knights in medieval England. Parliamentary Roll of Arms calculated 1,150 knights in England for 1324.
  12. ↑ known as Gruffydd in welsh
  13. ↑ Thomas was John de Charlton's brother. Prestwich and Mortimer have differing views on the man who married into the baronial family.
  14. ↑ de Lacy's family were kin of the de Geneville's, Roger Mortimer, Earl of March's wife's family.
  15. ↑ Mortimer, 60-64
  16. ↑ A moderate, Melton oversaw a revolution in royal finances transferring more powers to the Exchequer, making taxation more accountable to the Commons.
  17. ↑ Prestwich, Plantagenet England, 5-7
  18. ↑ Badlesmere was a bad constable of Bristol causing the rebellion led by Sir John Tavener. As tenant of Leeds Castle, he was ousted by Queen Isabella, helping to divide king and barons
  19. ↑ Doherty, p.71.
  20. ↑ Weir, p.135.
  21. ↑ Doherty, 86
  22. ↑ Doherty, p.72.
  23. ↑ St Austin's or Augustine's is now the Cathedral

Πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Doherty, Paul, Isabella and the Strange Death of Edward II. London: Robinson, 2003.
  • Morris, J.E., The Welsh Wars of Edward I Oxford, 1901.
  • Pettifer, Adrian, Welsh Castles: a Guide by Counties. Woodbridge: Boydell Press, 2000.
  • Pratt, Derek, "The Marcher lordship of Chirk, 1329-1330", Trans of Denbighshire Hist Soc., XXXIX, 1990
  • Prestwich, W, The Three Edwards: War and State in England, 1265-1377, London, 2003.
  • Prestwich, M, Plantagenet England, 1215-1377, London, 2005.
  • Weir, A, Isabella, she-wolf of France, Queen of England, London: Jonathan Cape, 2005.
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ρότζερ_Μόρτιμερ_του_Τσιρκ&oldid=10611868"