Ρικάρδο Θαμόρα
![]() Στο εξώφυλλο του El Gráfico, το 1926. | ||||||||||
Προσωπικές πληροφορίες | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Πλήρες όνομα | Ρικάρδο Θαμόρα Μαρτίνεθ | |||||||||
Ημερ. γέννησης | 14 Φεβρουαρίου 1901 | |||||||||
Τόπος γέννησης | Βαρκελώνη, Ισπανία | |||||||||
Ημερ. θανάτου | 8 Σεπτεμβρίου 1978 (77 ετών) | |||||||||
Τόπος θανάτου | Βαρκελώνη, Ισπανία | |||||||||
Ύψος | 1,86 μ. | |||||||||
Θέση | Τερματοφύλακας | |||||||||
Ομάδες νέων | ||||||||||
1914–1916 | Ουνιβερσιτιάρι | |||||||||
Επαγγελματική καριέρα* | ||||||||||
Περίοδος | Ομάδα | Συμμ.† | (Γκ.)† | |||||||
1916–1919 | Εσπανιόλ | |||||||||
1919–1922 | Μπαρτσελόνα | 28 | (0) | |||||||
1922–1930 | Εσπανιόλ | 41 | (0) | |||||||
1930–1936 | Ρεάλ Μαδρίτης | 82 | (0) | |||||||
1937–1938 | Νις | 30 | (0) | |||||||
Εθνική ομάδα | ||||||||||
Περίοδος | Ομάδα | Συμμ.† | (Γκ.)† | |||||||
1920–1936 | Ισπανία | 46 | (0) | |||||||
1920–1930 | Καταλονία | 13 | (0) | |||||||
Τίτλοι
| ||||||||||
* Οι συμμετοχές και τα γκολ στις προηγούμενες ομάδες υπολογίζονται μόνο για τα εγχώρια πρωταθλήματα. † Συμμετοχές (Γκολ). |
Ο Ρικάρδο Θαμόρα Μαρτίνεθ (ισπανικά: Ricardο Zamora Martínez, προφέρεται: [riˈkarðo θaˈmoɾa marˈtineθ], 14 Φεβρουαρίου 1901 – 8 Σεπτεμβρίου 1978), στα ελληνικά γνωστός και ως Ρικάρντο Ζαμόρα ήταν Ισπανός ποδοσφαιριστής. Θεωρείται ο κορυφαίος τερματοφύλακας στο πρώτο ήμισυ του 20ού αιώνα[1][2] και ένας από τους καλύτερους παίκτες της εποχής του, για πολλούς ο κορυφαίος.[3][4] Στις εκλογές της IFFHS για την ανάδειξη των κορυφαίων του 20ού αιώνα κατέλαβε την 5η θέση στην κατηγορία των τερματοφυλάκων.[5]
Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Γεννήθηκε το 1901 στη Βαρκελώνη. Ο πατέρας του ήταν γιατρός και ήθελε ο γιος του να ακολουθήσει το επάγγελμα του, όμως ο Ρικάρδο είχε άλλη προτεραιότητα.[6] Το 1915 σε ηλικία 14 ετών έγινε βασικός στην Ουνιβερσιτιάρι αγωνιζόμενος αρχικά ως επιθετικός, αλλά το 1916 πήγε στην Εσπανιόλ και αγωνιζόμενος ως τερματοφύλακας έκανε ένα ακατάρριπτο ρεκόρ, σε τρεις συνεχόμενες χρονιές να δεχθεί μόλις 10 τέρματα.
Καριέρα σε συλλόγους[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το 1919, εξαιτίας μιας διαφωνίας με ένα μέλος της διοίκησης της καταλανικής ομάδας, πήρε μεταγραφή στη Μπαρτσελόνα. Το 1922 επέστρεψε στην Εσπανιόλ με την οποία κατέκτησε το πρώτο Κύπελλο Ισπανίας στην ιστορία του συλλόγου το 1929.[7][8] Το 1930 μεταγράφηκε στη Ρεάλ Μαδρίτης, την οποία βοήθησε να κατακτήσει το πρώτο πρωτάθλημα της ιστορίας της το 1931–32 και να επαναλάβει το θρίαμβο την επόμενη χρονιά.[6]
Ο Θαμόρα ήταν γνωστός και με το προσωνύμιο El Divino («Ο θεϊκός»), φορούσε καπέλο και λευκό πουλόβερ στο γήπεδο. Ισχυρίστηκε ότι ήταν για να τον προστατεύσει τόσο από τον ήλιο όσο και από τους αντιπάλους του. Ως τερματοφύλακας, ήταν ασύγκριτα ανωτέρος από όλους τους άλλους τερματοφύλακες της εποχής του:[9][10] γνωστός για την αθλητικότητά του, τα γρήγορα αντανακλαστικά, το μεγάλο πλαίσιο δράσης που οφείλονταν στο μεγάλο ύψος του και τη γενναιότητα του. Δεν δίσταζε να πέφτει με αυτοθυσία στα πόδια των επιθετικών ή να συμπαρασύρει στις εξόδους του συμπαίκτες και αντιπάλους. Όσο δύσκολο κι αν φαντάζει, ο Καταλανός τερματοφύλακας σε μία πρώιμη εποχή για το ποδόσφαιρο, προσέφερε θέαμα.[11]
Το 1929 ενώ έπαιζε για την Ισπανία εναντίον της Αγγλίας, συνέχισε να παίζει παρά το κάταγμα του στέρνου του. Η Ισπανία κέρδισε το παιχνίδι 4–3, και έγινε η πρώτη ομάδα έξω από τα βρετανικά νησιά που κέρδισε την Αγγλία.[12][13] Ο Θαμόρα κάνει θαύματα, δεχόμενος λιγότερο από ένα γκολ ανά παιχνίδι μεταξύ 1931 και 1933. Κατά τη διάρκεια μιας περιοδείας στη Νότια Αμερική το 1926, μια εφημερίδα ανακοινώνει, αφού άκουσε αυτά τα κατορθώματα ότι προσφέρει ένα χρυσό μετάλλιο στον πρώτο παίκτη που θα πετύχαινε να σκοράρει εναντίον του Θαμόρα. Ο πρώτος χρονολογικά σπουδαίος Ουρουγουανός ποδοσφαιριστής Χοσέ Πιεντιμπένε της Πενιαρόλ ήταν αυτός που το πέτυχε μετά από αρκετά παιχνίδια.[14][15] Ένα ισπανικό ρητό στην εποχή του έλεγε ότι «υπάρχουν μόνο δύο τερματοφύλακες: ο Ρικάρντο Θαμόρα στη γη και ο Άγιος Πέτρος στον ουρανό».[11][16]
Έχει μείνει αξέχαστος για μια εντυπωσιακή απόκρουση της τελευταίας στιγμής που έκανε στον τελικό του Κόπα ντελ Πρεμιέρα (το Κύπελλο Ισπανίας) του 1936, ενώ έπαιζε για τη Ρεάλ Μαδρίτης εναντίον της Μπαρτσελόνα και που έδωσε το τρόπαιο στην ομάδα της πρωτεύουσας στο πρώτο Ελ Κλάσικο στην ιστορία του θεσμού.[12] Αυτό ήταν και το τελευταίο του παιχνίδι στην Ισπανία. Εκτός των δύο τίτλων πρωταθλήματος με τη Ρεάλ, κέρδισε το Κύπελλο Ισπανίας το 1920, 1922, 1929, 1934, 1936, το πρωτάθλημα Καταλωνίας το 1918, 1920, 1921, 1922 και το 1929.[14][13]
Διεθνής καριέρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στην εθνική Ισπανίας έγινε βασικός από το 1920 και είχε 46 συμμετοχές έως το 1936. Έχει κατακτήσει μαζί της το αργυρό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1920 επιλεγόμενος στην καλύτερη ομάδα της διοργάνωσης.[1][17] Συμμετείχε επίσης στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1934 και ψηφίστηκε στην καλύτερη ομάδα της διοργάνωσης.[18] Ήταν ο πρώτος τερματοφύλακας που απέκρουσε πέναλτι σε Παγκόσμιο Κύπελλο, στον αγώνα απέναντι στη Βραζιλία δίνοντας τη νίκη στην ομάδα του με 3–2 (το τελικό αποτέλεσμα είχε ήδη διαμορφωθεί).[7] Στον επόμενο γύρο αντιμετώπισε την εθνική Ιταλίας οι «ατζούρι» είχαν πράγματι μια πολύ καλή ομάδα, όμως το εμπόδιο στα προημιτελικά άκουγε στο όνομα Θαμόρα. Ο Καταλανός τερματοφύλακας απέκρουε τις ιταλικές επιθέσεις και στο ημίχρονο το σκορ ήταν 1–1. Στο δεύτερο μέρος άρχισε το βρώμικο παιχνίδι, που μαρτυρούσε ότι στην ανάπαυλα είχε δοθεί εντολή να βγει από τη μέση ο «πύργος» που υπήρχε μπροστά από τα ισπανικά καρέ. Σύμφωνα με μαρτυρίες της εποχής δέχθηκε πολλά χτυπήματα εκτός φάσης,[19] [20] αλλά ο διαιτητής δεν τιμωρούσε τους Ιταλούς. Ο σπουδαίος τερματοφύλακας έφυγε υποβασταζόμενος από το παιχνίδι και στη ρεβάνς ήταν τραυματίας. Η Ιταλία κέρδισε με 1–0 την Ισπανία και προκρίθηκε.[21][22] Την 46η και τελευταία του εμφάνιση με το εθνόσημο στη φανέλα την πραγματοποίησε τον Φεβρουάριο του 1936, σε φιλικό αγώνα με τη Γερμανία.[11] Σε 24 αγώνες ήταν αρχηγός της εθνικής ομάδας.[1] Ο αριθμός συμμετοχών του ήταν εθνικό ρεκόρ για 38 χρόνια.[23]
Ο Θαμόρα υπήρξε αντικείμενο διαμάχης καθ' όλη τη διάρκεια της καριέρας του. Υποτίθεται ότι απολάμβανε να πίνει κονιάκ και να καπνίζει έως και τρία πακέτα τσιγάρων την ημέρα. Κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων του 1920, αποβλήθηκε σε αγώνα με αντίπαλο την Ιταλία μετά το χτύπημα ενός αντιπάλου και κατά την επιστροφή του από το ίδιο τουρνουά συνελήφθη, φυλακίστηκε και επιβλήθηκε πρόστιμο για απόπειρα λαθρεμπορίου πούρων Αβάνας.[24] Το 1922 τέθηκε σε αποκλεισμό για ένα έτος όταν είπε ψέματα στις φορολογικές αρχές για την υπογραφή αμοιβής που έλαβε όταν επέστρεψε στην Εσπανιόλ. Έλαβε 40.000 πεσέτες από το ποσό των 150.000 που δόθηκαν από τη Ρεάλ Μαδρίτης (κόστος υπέρογκο για την εποχή). Πρωταγωνίστησε σε διαφημίσεις και σε δύο κινηματογραφικές ταινίες, Zamora (1926) και Campeones (1942), γεγονότα πρωτόγνωρα για την εποχή του που αύξησαν τη δημοφιλία του, ιδιαίτερα στο αντίθετο φύλο.[25]
Ο εμφύλιος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι φαινομενικές πολιτικές συμμαχίες του Θαμόρα αποτέλεσαν επίσης αντικείμενο συζητήσεων και αντιπαραθέσεων. Παρά το γεγονός ότι έπαιζε τακτικά για την Καταλανική XI (ανεπίσημη εθνική), κατηγορήθηκε ότι απέρριψε τον Καταλανικό εθνικισμό. Το 1934, του απονεμήθηκε το μετάλλιο του Τάγματος της Δημοκρατίας από τον Νιθέτο Αλκαλά-Θαμόρα, πρόεδρο της Δεύτερης Ισπανικής Δημοκρατίας, ενώ κατά στις πρώτες μέρες του Ισπανικού εμφυλίου πολέμου η εφημερίδα ABC ανέφερε ψευδώς ότι ο Θαμόρα σκοτώθηκε από τους δημοκρατικούς. Οι εθνικιστές στη συνέχεια προσπάθησαν να το εκμεταλλευτούν ως προπαγάνδα. Ωστόσο, ήταν καλά και καθώς άρχισαν να διαδίδονται οι φήμες για το θάνατό του, συνελήφθη από τη δημοκρατική πολιτοφυλακή και στη συνέχεια φυλακίστηκε. Απελευθερώθηκε τελικά μετά την παρέμβαση της πρεσβείας της Αργεντινής.[25] Στη συνέχεια αναγκάστηκε να καταφύγει στη Γαλλία, όπου επανενώθηκε με τον τέως συμπαίκτη του Σαμιτιέρ στη Νις. Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1950 του απονεμήθηκε ο Μεγάλος Σταυρός του Τάγματος του Σίσνερου από το καθεστώς του Φράνκο.[23]
Μετά το τέλος της ενεργού δράσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Δούλεψε και σαν προπονητής αρχικά στη Νις (1937–38), και αργότερα στις Θέλτα (1946–49, 1953–55, 1960), Ατλέτικο Μαδρίτης (1939–46), Μάλαγα (1949–51) και στην Εθνική Ισπανίας (για μικρό χρονικό διάστημα το 1952), κατακτώντας το Πρωτάθλημα το 1940 και 1941 με την Ατλέτικο Μαδρίτης. Τελείωσε την καριέρα του ως προπονητής το 1961 στην Εσπανιόλ.[26][27]
Το βραβείο για τον καλύτερο τερματοφύλακα του ισπανικού πρωτάθληματος ονομάστηκε προς τιμήν του (Ricardo Zamora Trophy) το 1959.[28] Στις 27 Σεπτεμβρίου 1967 η Βασιλική Ισπανική Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου διοργάνωσε επετειακό αγώνα με την ευκαιρία των 65 χρόνων του στην οποία η Μικτή Κόσμου νίκησε την ισπανική εθνική με 3–0 στο Στάδιο Σαντιάγο Μπερναμπέου.[29] Απεβίωσε το 1978 στη Βαρκελώνη. Στην κηδεία του παραβρέθηκαν 40.000 φίλοι και θαυμαστές του.[26] Το 2012 έγινε ο δεύτερος τερματοφύλακας που εισήχθη στην Αίθουσα Φήμης του ποδοσφαίρου (Salón de la Fama del Fútbol) στην Πατσούκα της πολιτείας Ιδάλγο του Μεξικού μετά τον Λεβ Γιασίν.[30][31]
Τίτλοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Εσπανιόλ
- Κύπελλο Ισπανίας : 1928–29
- Καταλανικοί πρωταθλητές (2) : 1917–18, 1928–29
Μπαρτσελόνα
- Κύπελλο Ισπανίας (2) : 1920, 1922
- Καταλανικοί πρωταθλητές (3) : 1919–20, 1920–21, 1921–22
Ρεάλ Μαδρίτης
- Πρωτάθλημα Ισπανίας (2) : 1931–32, 1932–33
- Κύπελλο Ισπανίας (2) : 1934, 1936
Καταλονία XI
- Κύπελλο Πρίγκιπα της Αστούριας (3) : 1922, 1924, 1926
Ισπανία
- Ολυμπιακοί Αγώνες : Ασημένιο μετάλλιο 1920
Ατομικές διακρίσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- IFFHS : Καλύτερος Ισπανός τερματοφύλακας του 20ού αιώνα.
- IFFHS : 4ος καλύτερος Ευρωπαίος τερματοφύλακας του 20ού αιώνα.
- IFFHS : 5ος καλύτερος τερματοφύλακας του 20ού αιώνα.
- World Soccer περιοδικό : Οι 100 καλύτεροι ποδοσφαιριστές του 20ού αιώνα
- Τερματοφύλακας Βερολίνου-Britz της δεκαετίας του 1920
- Καλύτερη ομάδα Παγκόσμιου Κυπέλλου : 1934
- Καλύτερος τερματοφύλακας Παγκόσμιου Κυπέλλου : 1934
- Καλύτερος τερματοφύλακας Ολυμπιακού τουρνουά ποδοσφαίρου : 1920
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 «IOC : Ricardo ZAMORA MARTINEZ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Δεκεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2021.
- ↑ «Olympic athletes : Ricardo Zamora». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Ιουλίου 2009. Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2020.
- ↑ «Picking the Greatest Soccer Player of Every Decade Since 1920». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Μαΐου 2023. Ανακτήθηκε στις 22 Νοεμβρίου 2022.
- ↑ «Best Soccer Players Of All Time From Each Decade Starting From 1920s». Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2020.
- ↑ «IFFHS Century Elections». Ανακτήθηκε στις 26 Ιανουαρίου 2020.
- ↑ 6,0 6,1 «Ricardo Zamora Martinez». Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2020.
- ↑ 7,0 7,1 «HOW RICARDO ZAMORA BECAME SPANISH FOOTBALL'S FIRST IDOL AND BLAZED A PATH FOR FUTURE GOALKEEPING GREATS». Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2020.
- ↑ «Life at FC Barcelona before Cruyff». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2021.
- ↑ «Ρικάρντο Θαμόρα - "El Divino"». Ανακτήθηκε στις 10 Απριλίου 2021.
- ↑ «Ricardo Zamora: The greatest between the posts». Ανακτήθηκε στις 10 Απριλίου 2021.
- ↑ 11,0 11,1 11,2 «Ρικάρντο Ζαμόρα: Ο παίκτης που έβαλε τα θεμέλια στις εστίες». Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2020.
- ↑ 12,0 12,1 «THE MAN BEHIND THE GLOVES – A goalkeeping legend». Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2020.
- ↑ 13,0 13,1 «Sesenta y siete años y veinte como jugador». Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2021.
- ↑ 14,0 14,1 «Football-the-story : Ricardo Zamora». Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2020.
- ↑ «Before The 'D'...Association Football around the world, 1863-1937». Ανακτήθηκε στις 21 Αυγούστου 2020.
- ↑ «Ricardo Zamora, el Divino». Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2021.
- ↑ «VII. Olympiad Antwerp 1920 Football Tournament». Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2021.
- ↑ «FIFA World Cup All Star teams». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουνίου 2016. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2020.
- ↑ «I più grandi Numeri Uno». Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2020.
- ↑ «World Cup 1934». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιουνίου 2020. Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2020.
- ↑ «The 100 greatest football moments of all time». Ανακτήθηκε στις 2 Νοεμβρίου 2022.
- ↑ «Ο τερματοφύλακας της Ρεάλ που σταμάτησε την ιταλική επίθεση». Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2020.
- ↑ 23,0 23,1 «Ricardo Zamora». Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2020.
- ↑ «Ricardo Zamora: "More famous than Garbo, and better looking"». Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2020.
- ↑ 25,0 25,1 «Ricardo Zamora: Divine intervention». Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2020.
- ↑ 26,0 26,1 «1978: Ο θάνατος του Ρικάρντο Θαμόρα». Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2020.
- ↑ «Ricardo Zamora : trainer». Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2021.
- ↑ «Ricardo Zamora Martínez». Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2021.
- ↑ «FIFA World Stars Games» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 22 Νοεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 22 Νοεμβρίου 2022.
- ↑ «El Madrid presume en el Salón de la Fama de FIFA: con Gento son 12». Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2020.
- ↑ «Hall of Fame of Soccer Mexico and World: World». Ανακτήθηκε στις 26 Δεκεμβρίου 2021.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
|
- Ισπανοί ποδοσφαιριστές
- Ποδοσφαιριστές Εθνικής Ισπανίας
- Ποδοσφαιριστές Ρεάλ Μαδρίτης
- Ποδοσφαιριστές Μπαρτσελόνα
- Ισπανοί Ολυμπιονίκες
- Τερματοφύλακες ποδοσφαιριστές
- Ποδοσφαιριστές στους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες 1924
- Ποδοσφαιριστές Παγκοσμίου Κυπέλλου 1934
- Ποδοσφαιριστές Πριμέρα Ντιβιζιόν
- Προπονητές ποδοσφαίρου ΟΖΚ Νις
- Προπονητές ποδοσφαίρου Ατλέτικο Μαδρίτης
- Προπονητές ποδοσφαίρου Εθνικής Ισπανίας
- Προπονητές ποδοσφαίρου Θέλτα Βίγο
- Προπονητές ποδοσφαίρου ΡΚΝ Εσπανιόλ
- Ποδοσφαιριστές ΡΚΝ Εσπανιόλ
- Καταλανοί ποδοσφαιριστές
- Προπονητές Πριμέρα Ντιβιζιόν
- Ισπανοί ηθοποιοί