Πρώτες βοήθειες

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Το παγκόσμιο σήμα των πρώτων βοηθειών

Πρώτες βοήθειες είναι η βοήθεια που δίνεται σε κάθε πρόσωπο που υφίσταται μια ξαφνική αρρώστια ή έναν ξαφνικό τραυματισμό, με φροντίδα που παρέχεται για την διατήρηση της ζωής, την πρόληψη της κατάστασης από την επιδείνωση, ή / και την ανάρρωση. Περιλαμβάνει την αρχική παρέμβαση σε σοβαρή κατάσταση πριν από την επαγγελματική ιατρική βοήθεια όταν αυτή θα είναι διαθέσιμη, όπως για παράδειγμα η εκτέλεση ΚΑΡΠΑ περιμένοντας ένα ασθενοφόρο, καθώς και την πλήρη επεξεργασία των μικρής σημασίας καταστάσεις, όπως η εφαρμογή γάζας σε μια πληγή. Οι πρώτες βοήθειες πραγματοποιούνται γενικά από κάποιον ειδήμονα, με πολλούς ανθρώπους που εκπαιδεύονται στην παροχή των βασικών επιπέδων των πρώτων βοηθειών, και άλλοι πρόθυμοι να συνεισφέρουν από τις γνώσεις που αποκτήθηκαν.

Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις που μπορεί να απαιτείται η παροχή πρώτων βοηθειών και σε πολλές χώρες έχουν νομοθεσία, κανονισμό ή καθοδήγηση που καθορίζει ένα ελάχιστο επίπεδο παροχής των πρώτων βοηθειών σε ορισμένες περιπτώσεις. Αυτό μπορεί να συμπεριλαμβάνει ειδική εκπαίδευση ή εξοπλισμό για να είναι διαθέσιμη στο χώρο εργασίας (όπως είναι ένας αυτοματοποιημένος εξωτερικός απινιδωτής), η παροχή εξειδικευμένων πρώτων βοηθειών σε δημόσιες συγκεντρώσεις, ή η υποχρεωτική εκπαίδευση πρώτων βοηθειών στα σχολεία. Οι πρώτες βοήθειες, ωστόσο, δεν απαιτεί κατ' ανάγκη κάποιο ιδιαίτερο εξοπλισμό ή εμπειρία και μπορεί να περιλαμβάνει τον αυτοσχεδιασμό με υλικά διαθέσιμα κατά το χρόνο, συχνά από μη εκπαιδευμένα άτομα.

Οι πρώτες βοήθειες μπορούν να πραγματοποιηθούν σε όλα τα ζώα, ωστόσο το συγκεκριμένο άρθρο αφορά την φροντίδα των ανθρώπινων ασθενών.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πρόωρη ιστορία και πόλεμος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι δεξιότητες σε αυτό που τώρα είναι γνωστό ως πρώτες βοήθειες έχουν καταγραφεί σε όλη την ιστορία, ειδικά σε σχέση με τον πόλεμο, όπου η φροντίδα τόσο τραυματισμών όσων και των ιατρικών περιπτώσεων ήταν ιδιαίτερα αναγκαία σε πολύ μεγάλο βαθμό. Η επίδεση των τραυμάτων στην μάχη εμφανίζεται στη Αρχαία Ελληνική αγγειοπλαστική γύρω στο 500 π.Χ., ενώ η παραβολή του Καλού Σαμαρείτη περιλαμβάνει αναφορές στην περιποίηση πληγών. Υπάρχουν πολυάριθμες αναφορές για τις πρώτες βοήθειες που εκτελούνταν στον Ρωμαϊκό στρατό, με ένα σύστημα πρώτων βοηθειών, που υποστηρίζεται από χειρουργούς, ασθενοφόρα στο πεδίο (της μάχης) και νοσοκομεία. Οι λεγεώνες των Ρωμαίων είχαν το ιδιαίτερο ρόλο του "capsarii", οι οποίοι ήταν υπεύθυνοι για τις πρώτες βοήθειες όπως είναι η περίδεση των τραυμάτων, καθώς ήταν οι πρόδρομοι των γιατρών στη μάχη.

Περαιτέρω παραδείγματα λαμβάνουν χώρα μέσα στην ιστορία, εξακολουθούν ως επί το πλείστον να σχετίζονται με την μάχη, με παραδείγματα όπως των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη του 11ου αιώνα Κοινής Χρονολογίας (CE), η παροχή περίθαλψης σε προσκυνητές και ιππότες στους Αγίους Τόπους.

Τυποποίηση των θεραπειών για την διάσωση της ζωής[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στα τέλη του 18ου αιώνα, ο πνιγμός ως αιτία θανάτου ήταν μια σημαντική ανησυχία για τον πληθυσμό. Το 1767, μια κοινωνία για την διαφύλαξη της ζωής από ατυχήματα στο νερό ξεκίνησε στο Άμστερνταμ, και το 1773, ο γιατρός William_Hawes άρχισε τη δημοσιοποίηση για την δύναμη της τεχνητής αναπνοής ως μέσο για την αναζωογόνηση των ατόμων που είχαν πνιγεί. Αυτό οδήγησε, το 1774, στον σχηματισμό της Εταιρίας για τα Άτομα Προφανώς Πνιγμένα, αργότερα το Royal Humane Society, προώθησε την διαδικασία της ανάνηψης.

Ο χειρουργός του Ναπολέοντα,  βαρώνος Ντομινίκ Ζαν Λαρέ, πιστώνεται με τη δημιουργία ενός ομάδα, ασθενοφόρου πτωμάτων (το ιπτάμενο ασθενοφόρο), η οποία είχε αναλάβει να παρέχει τις πρώτες βοήθειες στη μάχη.

Το 1859, ο Ερρίκος Ντυνάν ήταν μάρτυρας στα επακόλουθα της μάχης του Σολφερίνο και το έργο του οδήγησε στο σχηματισμό του Ερυθρού Σταυρού, με στόχο στην "βοήθεια των αρρώστων και τραυματισμένων στρατιωτών στο πεδίο της μάχης". Ο Ερυθρός Σταυρός και ο Ερυθρός Ημισέληνος είναι ακόμα ο μεγαλύτερος χορηγός βοήθειας παγκοσμίως.

Το 1870, ο χειρουργός πρωσικού στρατού Φρίντριχ φον Έσμαρχ εισήγαγε τις πρώτες βοήθειες στον στρατό και πρώτα επινοήθηκε τον όρο "erste hilfe" ( που μεταφράζεται σε "πρώτες βοήθειες"), συμπεριλαμβανομένης της κατάρτισης για τους στρατιώτες του γαλλο-πρωσικού πολέμου για την φροντίδα των τραυματιών με την χρήση προηγούμενων γνώσεων για την επίδεση των τραυμάτων και την τοποθέτηση νάρθηκα κάνοντας χρήση του επιδέσμου Esmarch που σχεδίασε. Ο επίδεσμος ήταν απαραίτητος για τους Πρωσικούς μαχητές και περιλάμβανε επίσης υπόμνημα με εικόνες που έδειχναν τις συνηθισμένες χρήσης του.

Το 1872, το Τάγμα του Αγίου Ιωάννη της Ιερουσαλήμ στην Αγγλία άλλαξε το επίκεντρό του από την φροντίδα νοσηλείας, και έθεσε ως στόχο να ξεκινήσει ένα σύστημα πρακτικής ιατρικής βοήθειας, ξεκινώντας με την χορήγηση επιδοτήσεως για τη δημιουργία της πρώτης υπηρεσίας ασθενοφόρων της Βρετανίας. Αυτό ακολουθήθηκε από τη δημιουργία δικού του τροχοφόρου φορείου μεταφορών το 1875 το (ασθενοφόρο του Αγίου Ιωάννη), και το 1977 ίδρυσε τον Σύλλογο τροχοφόρων φορείων του Αγίου Ιωάννη "για να εκπαιδεύσει τους άνδρες και τις γυναίκες, προς όφελος των ασθενών και των τραυματιών".

Επίσης στην Βρετανία, ο αρχιχειρουργός Πίτερ Σέπερντ (Peter Shepherd) είχε δει τα πλεονεκτήματα των νέων διδακτικών του von Esmarch των πρώτων βοηθειών και εισήγαγε ένα αντίστοιχο πρόγραμμα για το βρετανικό στρατό με αποτέλεσμα να είναι ο πρώτος χρήστης των "πρώτων βοηθειών σε τραυματίες" που διέδωσε αυτές τις πληροφορίες στα αγγλικά μέσ από μια σειρά διαλέξεων. Μετά από αυτό, το 1878, ο Shepherd και ο συνταγματάρχης Francis Duncan εκμεταλεύτηκαν της νέας φιλανθρωπίας με επίκεντρο τον Άγιο Ιωάννη και καθιέρωσαν την έννοια της διδασκαλίας των δεξιοτήτων των πρώτων βοηθειών για τους άμαχους. Τα πρώτα μαθήματα διεξήχθησαν στην αίθουσα του Πρεσβυτεριανού σχολείου στο Γούλιτς (κοντά στο στρατώνα του Woolwich όπου βασίστηκε ο Shepherd) χρησιμοποιώντας ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα σπουδών των πρώτων βοηθειών.

Η πρώτη εκπαίδευση των πρώτων βοηθειών άρχισε διαδίδεται μέσω της Βρετανικής Αυτοκρατορίας μέσω οργανισμών όπως του Αγίου Ιωάννη, αρχίζοντας συχνά, όπως στο Ηνωμένο Βασίλειο, με δραστηριότητες υψηλού κινδύνου, όπως τα λιμάνια και τους σιδηροδρόμους.

Στόχος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι βασικοί στόχοι των πρώτων βοηθειών μπορούν να συνοψιστούν σε τρία βασικά σημεία, γνωστά και ως "τα τρία Π":

  • Διατήρηση της ζωής: Ο πρωταρχικός στόχος της ιατρικής περίθαλψης, συμπεριλαμβανομένων και των πρώτων βοηθειών, είναι να σωθούν ζωές και να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος του θανάτου.
  • Αποτροπή περαιτέρω ζημιάς: Επίσης, μερικές φορές καλείται να αποτραπεί η κατάσταση από την επιδείνωση ή τον κίνδυνο της περαιτέρω ζημιάς, αυτή καλύπτει και τους δύο εξωτερικούς παράγοντες, όπως η μετακίνηση ενός ασθενή μακριά από οποιαδήποτε αιτία της βλάβης, και εφαρμόζοντας τεχνικές πρώτων βοηθειών για την πρόληψη της επιδείνωση της κατάστασης, όπως όταν ασκούμε πίεση σταματάμε μια αιμορραγία από το να γίνει επικίνδυνη.
  • Προώθηση της ανάκτησης: Οι πρώτες βοήθειες, επίσης, συνεπάγεται στης προσπάθεια να ξεκινήσει η δοκιμασία ανάκαμψης από την ασθένεια ή τον τραυματισμό, και σε ορισμένες περιπτώσεις θα μπορούσε να περιλαμβάνει την συμπλήρωση μιας θεραπείας, όπως και στην περίπτωση της εφαρμογής ενός γύψου σε μια μικρή πληγή.

Βασικές Δεξιότητες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ορισμένες δεξιότητες θεωρούνται απαραίτητες για την παροχή των πρώτων βοηθειών και διδάσκονται παντού. Ιδιαίτερα το "ΑΒΓ" των πρώτων βοηθειών, τα οποία επικεντρώνονται σε παρεμβάσεις για την διασφάλισης της ζωής, πρέπει να παρέχονται πριν από θεραπεία σε μικρότερης σημασίας τραυματισμούς. Το ΑΒΓ σημαίνει "Αεραγωγοί", "Αναπνοή", "Κυκλοφορία αίματος". Το ίδιο μνημονικό χρησιμοποιείται από όλους τους επαγγελματίες υγείας . Προσοχή πρέπει πρώτα να δώσουμε στον αεραγωγό διασφαλίζοντας πως είναι καθαρός. Η απόφραξη (πνιγμονή) είναι μια απειλητική κατάσταση για τη ζωή του θύματος . Μετά την αξιολόγηση των αεραγωγών, θα πρέπει να εξετάσουμε την αναπνοή και να παρέχουμε αναπνοή εάν είναι απαραίτητο. Η διασφάλιση της κυκλοφορίας είναι συνήθως απαραίτητη σε άτομα που δεν αναπνέουν, καθώς στις πρώτες βοήθειες εκπαιδεύονται για να πραγματοποιήσουν θωρακικές συμπιέσεις (και κατά συνέπεια την παροχή τεχνητής κυκλοφορίας), αλλά ο έλεγχος των παλμών μπορεί να γίνει σε λιγότερο σοβαρές περιπτώσεις ασθενών.

Ορισμένες οργανώσεις προσθέτουν και ένα τέταρτο στάδιο "Δ" για θανατηφόρα αιμορραγία ή απινίδωση, ενώ άλλοι θεωρούν αυτό ως μέρος του βήματος της κυκλοφορίας. Παραλλαγές πάνω σε τεχνικές αξιολόγησης και διατήρησης του ΑΒΓ εξαρτάται από το επίπεδο δεξιοτήτων των πρώτων βοηθειών. Μόλις το ΑΒΓ έχει διασφαλιστεί, μπορούν να ξεκινήσουν οι θεραπείες, όπως απαιτείται. Ορισμένες οργανώσεις διδάσκουν την ίδια σειρά προτεραιότητας με την χρήση του "3Β": "Αναπνοή". "Αιμορραγία", "Οστά" (ή "4Β": "Αναπνοή". "Αιμορραγία", "Εγκαύματα", και τα οστά). Ενώ το ΑΒΓ και το 3Β δίδαξε να εκτελούνται διαδοχικά, από ορισμένες προϋποθέσεις μπορεί να απαιτείται η εξέταση δύο βημάτων ταυτόχρονα. Αυτό περιλαμβάνει την παροχή τεχνητής αναπνοής και θωρακικές συμπιέσεις σε κάποιον που δεν αναπνέει και δεν έχει σφυγμό, και η εξέταση των κακώσεων στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης (ΑΜΣΣ) όταν εξασφαλίζεται το άνοιγμα των αεραγωγών.

Διατήρηση της ζωής[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Για να παραμείνουν ζωντανοί, όλα τα άτομα πρέπει να έχουν ένα ανοικτό αεραγωγό- ένα ελεύθερο πέρασμα όπου ο αέρας μπορεί να κινηθεί μέσα από το στόμα ή τη μύτη μέσω του φάρυγγα και κάτω στους πνεύμονες, χωρίς να παρεμποιδίζεται. Άτομα με συνείδηση μπορούν να διατηρούν τη δική τους εξασφάλιση ενός ανοικτού αεραγωγού αυτόματα, αλλά εκείνοι που έχουν χάσει τις αισθήσεις τους (με GCS μικρότερη από 8) μπορεί να μην είναι σε θέση να διατηρήσουν την διαπερατότητα του αεραγωγού τους, καθώς το τμήμα του εγκεφάλου που ελέγχει αυτόματα την αναπνοή υπό φυσιολογικές συνθήκες, δεν μπορεί να λειτουργήσει.

Εάν ο ασθενής ανέπνεε, ένα πρώτο βήμα πρώτων βοηθειών θα είναι να τοποθετηθεί κανονικά στη θέση ανάνηψης, με τον ασθενή ξαπλωμένο στο πλευρό τους, το οποίο έχει επίσης σαν αποτέλεσμα την μετακίνηση της γλώσσας από το φάρυγγα. Αποφεύγει επίσης μια κοινή αίτια θανάτου σε ασθενείς με ασυνείδητο, το οποίο είναι ο πνιγμός από αναμασημένο περιεχόμενο του στομάχου.

Ο αεραγωγός μπορεί επίσης να αποκλειστεί από ένα ξένο αντικείμενο το οποίο έχει σφηνωθεί στον φάρυγγα ή τον λάρυγγα, κοινώς γνωστό ως πνιγμονή. Η παροχή πρώτων βοηθειών θα πρέπει να διδάσκονται για να αντιμετωπισθεί μια τέτοια κατάσταση με συνδυασμό "χτυπημάτων στην πλάτη" και "κοιλιακές ωθήσεις"

Αφού έχει ανοίξει ο αεραγωγός, για την παροχή των πρώτων βοηθειών θα πρέπει να αξιολογήσουμε αν ο ασθενής αναπνέει. Αν δεν υπάρχει αναπνοή, ή ο ασθενής δεν αναπνέει φυσιολογικά, όπως να έχει μια αγωνιώδους αναπνοή, για την παροχή των πρώτων βοηθειών θα πρέπει να προβούμε σε μια διαδικασία γνωστή ο καρδιοπνευμονική ανάνηψη ή ΚΑΡΠΑ, η οποία περιλαμβάνει την αναπνοή τους ασθενούς και με το χέρι συμπιέσεις στη καρδιά για να προωθήσει το αίμα σε όλο το σώμα.

Προώθηση της ανάρρωσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Για την παροχή πρώτων βοηθειών είναι πιθανή η εκπαίδευση για την αντιμετώπιση τραυμάτων όπως τα κοψίματα, εκδορές ή κατάγματα οστού. Πρέπει να είναι σε θέση να αντιμετωπιστεί η κατάσταση στο σύνολο της (ένα μικρό αυτοκόλλητο επίθεμα σε ένα μικρό κόψιμο από χαρτί), ή να μπορεί να απαιτείται να διατηρηθεί η κατάσταση σε κάτι σπασμένο όπως ένα κάταγμα οστού, μέχρι το επόμενο στάδιο φροντίδας (συνήθως ένα ασθενοφόρο) φτάσει.

Εκπαίδευση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι βασικές αρχές, όπως η γνώση για την χρήση ενός αυτοκόλλητου επιθέματος ή η εφαρμογή άμεσης πίεσης σε αιμορραγία, συχνά αποκτούνται με βάση την εμπειρία. Ωστόσο, για να είναι αποτελεσματική, η Πρώτη Βοήθεια για την διατήρηση της ζωής απαιτείται εκπαίδευση και πρακτική εξάσκηση. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα όταν σχετίζεται με δυνητικά θανατηφόρες ασθένειες και τραυματισμούς, όπως εκείνες που απαιτούν καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση (ΚΑΡΠΑ). Αυτές οι διαδικασίες μπορεί να είναι επεμβατικές και να εμπεριέχουν τον κίνδυνο περαιτέρω τραυματισμού του ασθενούς και του ατόμου που του παρέχει τις πρώτες βοήθειες. Όπως κάθε εκπαίδευση, είναι πιο χρήσιμο αν συμβεί πριν από μια πραγματική έκτακτη ανάγκη, και σε πολλές χώρες, ένα ασθενοφόρο μπορεί να δώσει τις βασικές οδηγίες πρώτων βοηθειών δια τηλεφώνου, ενώ αυτό βρίσκεται κατευθύνεται προς αυτούς.

Η εκπαίδευση παρέχεται γενικά με την παρακολούθηση κάποιου προγράμματος, που συνήθως οδηγεί σε πιστοποίηση. Λόγω τακτικών αλλαγών στις διαδικασίες και τα πρωτόκολλα, βάσει επικαιροποιημένων κλινικών γνώσεων, και διατήρηση της ικανότητας αυτής, η συμμετοχή σε τακτική μετεκπαίδευση ή την εκ νέου πιστοποίηση είναι συχνά απαραίτητη. Η κατάρτιση στις Πρώτες Βοήθειες είναι συχνά διαθέσιμη μέσω των κοινοτικών οργανισμών, όπως ο Ερυθρός Σταυρός και το ασθενοφόρο του Αγίου Ιωάννη , ή μέσω εμπορικών παροχών, οι οποίοι θα εκπαιδεύσουν τους ανθρώπους με κάποια οικονομική συμμετοχή. Η εμπορική εκπαίδευση είναι η πιο κοινή για την εκπαίδευση των εργαζομένων για να εκτελέσουν τις πρώτες βοήθειες στο χώρο εργασία τους. Πολλές οργανώσεις της κοινότητας παρέχουν επίσης μια εμπορική υπηρεσία, η οποία συμπληρώνει τα κοινοτικά προγράμματά τους.

Επιστημονικοί Κλάδοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υπάρχουν διάφοροι τύποι πρώτων βοηθειών (και παροχή πρώτων βοηθειών), οι οποίοι απαιτούν ειδική πρόσθετη εκπαίδευση. Αυτές συνήθως αναλαμβάνονται για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του έργου ή της δραστηριότητας που αναλαμβάνονται.

Υπηρεσίες Πρώτων Βοηθειών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μερικοί άνθρωπο αναλαμβάνουν την ειδική κατάρτιση με σκοπό την παροχή πρώτων βοηθειών σε δημόσιες ή ιδιωτικές εκδηλώσεις, κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων ταινιών ή άλλα μέρη όπου οι άνθρωποι μαζεύονται. Μπορούν να χαρακτηρισθεί ως Πρώτες Βοήθειες, η να χρησιμοποιηθεί κάποιος άλλος όρος. Ο ρόλος αυτός μπορεί να πραγματοποιηθεί σε εθελοντική βάση, με έναν οργανισμό όπως ο Ερυθρός Σταυρός, ή ως μισθωτή εργασία με ιατρικό επισκέπτη.

Οι άνθρωποι που εκτελούν έναν ρόλο πρώτων βοηθειών, είτε επαγγελματικά είτε εθελοντικά, συχνά αναμένεται να έχουν υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης πρώτων βοηθειών.

Σύμβολα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παρόλο που συνήθως συνδέεται με την παροχή πρώτων βοηθειών, το σύμβολο ενός κόκκινου σταυρού είναι ένα επίσημα προστατευτικό σύμβολο του Ερυθρού Σταυρού. Σύμφωνα με τις Συμβάσεις της Γενεύης και άλλων διεθνών νόμων, η χρήση αυτής και παρόμοιων συμβόλων επιφυλάσσεται για τις επίσημες υπηρεσίες του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού και της Ερυθράς Ημισελήνου, και ως προστατευτικό έμβλημα για ιατρικό προσωπικό και τις εγκαταστάσεις σε καταστάσεις μάχης. Η χρήση από οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο ή οργανισμό είναι παράνομη και μπορεί να οδηγήσει σε ποινική δίωξη.

Το διεθνώς αποδεκτό σύμβολο για τις πρώτες βοήθειες είναι ο λευκός σταυρός σε πράσινο φόντο όπως φαίνεται παρακάτω.

Ορισμένες οργανώσεις μπορούν να κάνουν χρήση του συμβόλου "Αστέρι της Ζωής", αν και αυτό συνήθως προορίζεται για χρήση από τις υπηρεσίες ασθενοφόρων, ή μπορούν να χρησιμοποιηθούν σύμβολα, όπως ο σταυρός της Μάλτας, όπως και το Τάγμα Σώματος των Ασθενοφόρων της Μάλτας και του Αγίου Ιωάννη. Άλλα σύμβολα μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν.