Προσανατολισμός και κινητικότητα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Εκπαιδευτική ταινία του 1964 για την επαγγελματική αποκατάσταση με τη βοήθεια της Υπηρεσίας Αποκατάστασης της Καλιφόρνιας

Ο προσανατολισμός και η κινητικότητα είναι αναπόσπαστο τμήμα της εξέλιξης και εκμάθησης των ατόμων με προβλήματα όρασης.[1] Άτομα που έχουν εξιδεικευτεί στον προσανατολισμό και την κινητικότητα μπορούν να εργαστούν σε σχολεία, κρατικούς φορείς ή να εργαστούν ως ιδιώτες επαγγελματίες. Η Ακαδημία Πιστοποίησης Επαγγελματιών Αποκατάστασης και Εκπαίδευσης Όρασης (ACVREP) προσφέρει πιστοποίηση για επαγγελματίες αποκατάστασης της όρασης στις Ηνωμένες Πολιτείες.[2]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η εκπαίδευση σε θέματα προσανατολισμού και κινητικότητας ξεκίνησε μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν αναπτύχθηκαν τεχνικές για να βοηθήσουν τυφλούς βετεράνους του πολέμου. Οι στρατιώτες που είχαν τυφλωθεί στη μάχη στάλθηκαν για να αναρρώσουν στο Γενικό Νοσοκομείο Valley Forge και στη συνέχεια στο Avon Old Farms Convalescent Hospital, πρώην πειραματικό κέντρο αποκατάστασης τυφλών στρατιωτών του αμερικανικού στρατού στο Έιβον του Κονέκτικατ.[3] Τη δεκαετία του 1960, τα πανεπιστήμια θέσπισαν προγράμματα κατάρτισης για ειδικούς προσανατολισμού και κινητικότητας που επρόκειτο να εργαστούν με ενήλικες και παιδιά σχολικής ηλικίας. Στη δεκαετία του 1980, ο τομέας προσανατολισμού και κινητικότητας αναγνώρισε το όφελος της παροχής υπηρεσιών σε παιδιά προσχολικής ηλικίας και άρχισε να ασχολείται και με αυτά. Σήμερα, οι ειδικοί προσανατολισμού και κινητικότητας έχουν αναπτύξει στρατηγικές και προσεγγίσεις για την εξυπηρέτηση ακόμη νεαρότερων πληθυσμών, έτσι ώστε η εκπαίδευση στην στον προσανατολισμό και κινητικότητα να μπορεί να ξεκινήσει από τη βρεφική ηλικία.

Τεχνικές και εκπαίδευση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ένας ειδικός προσανατολισμού και κινητικότητας παρέχει εκπαίδευση που έχει σχεδιαστεί για την ανάπτυξη ή την εκ νέου εκμάθηση δεξιοτήτων και εννοιών που χρειάζεται ένα τυφλό άτομο ή ένα άτομο με προβλήματα όρασης για να κινείται με ασφάλεια και αυτονομία στο περιβάλλον του. Οι ειδικοί προσανατολισμού και κινητικότητας παρέχουν υπηρεσίες καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής τους, διδάσκοντας βρέφη και παιδιά σε προσχολικά και σχολικά προγράμματα, καθώς και σε ενήλικες σε διάφορες δομές αποκατάστασης. Παρόλο που οι ειδικοί προσανατολισμού και κινητικότητας είναι κυρίως υπεύθυνοι για την εκπαίδευση στον προσανατολισμό και κινητικότητα, η εργασία τους μπορεί να μην γίνεται πάντα απευθείας με το παιδί. Όταν το παιδί είναι πολύ μικρό, για παράδειγμα, ο ειδικός μπορεί να παρέχει συμβουλές σε δασκάλους, εργοθεραπευτές, φυσικοθεραπευτές και στην οικογένεια.

Τυφλός που μαθαίνει να χρησιμοποιεί μπαστούνι

Η εκπαίδευση προσανατολισμού και κινητικότητας εστιάζει σε σημάδια που μπορούν να παρατηρηθούν από ένα άτομο τυφλό ή με προβλήματα όρασης για να του επιτρέψει να κατανοήσει πού βρίσκεται και πώς να κινείται. Η εκπαίδευση προσανατολισμού και κινητικότητας είναι πολύπλοκη και ευρεία. Όλοι οι ειδικοί προσανατολισμού και κινητικότητας που εργάζονται σε κρατικούς φορείς απαιτείται να διαθέτουν σχετική πιστοποίηση.[4] Τα προγράμματα προετοιμασίας για την πιστοποίηση προσανατολισμού και κινητικότητας είναι σχετικά λίγα σε αριθμό.[5] Οι τεχνικές που διδάσκονται στον εκπαιδευόμενο ποικίλλουν ανάλογα με τις συνθήκες ζωής του εκπαιδευόμενου. Για παράδειγμα, οι τεχνικές πλοήγησης στους δρόμους της πόλης θα ήταν άχρηστες για έναν εκπαιδευόμενο που ζει σε μια αγροτική περιοχή και θα παραλείπονταν.

Συνήθω, οι υπηρεσίες προσανατολισμού και κινητικότητας αναζητούνται κατ' επανάληψη στη διάρκεια της ζωής κάθε ατόμου τυφλού ή με προβλήματα όρασης, επειδή αφορούν συγκεκριμένες τοποθεσίες, όπως σπίτια, χώρους εργασίας και άλλους απαραίτητους προορισμούς που μπορεί να μεταβάλλονται κατά τη διάρκεια της ζωής. Στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε άλλες χώρες, οι υπηρεσίες προσανατολισμού και κινητικότητας παρέχονται συνήθως από κρατικούς φορείς ως μέρος ευρύτερων προγραμμάτων επαγγελματικής αποκατάστασης. Στο Τέξας, για παράδειγμα, η Επιτροπή Εργατικού Δυναμικού του Τέξας συνάπτει συμβάσεις με ανεξάρτητους ειδικούς προσανατολισμού και κινητικότητας και εταιρείες που απασχολούν τέτοιους ειδικούς προκειμένου να παρέχουν υπηρεσίες σε άτομα τυφλά και με προβλήματα όρασης, με στόχο οι δεξιότητες που αποκτώνται μέσω αυτής της εκπαίδευσης να επιτρέψουν στο άτομο να αποκτήσει σταθερή απασχόληση στο μέλλον.[6]

Στην Ελλάδα, η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (ΕΣΑμεΑ) σε συνεργασία με τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Τυφλών (ΠΣΤ) έχει καταρτίσει πρόταση για την εκπαίδευση των ειδικών προσανατολισμού και κινητικότητας για τυφλά και με μειωμένη όραση άτομα.[7] Στη Κύπρο, οι σχολές τυφλών ενσωματώνουν στο αναλυτικό τους πρόγραμμα το θέμα «Προσανατολισμός και Κινητικότητα» τόσο για παιδιά όσο και για ενήλικα άτομα.[8]

Κοινές τεχνικές που διδάσκονται είναι η μετακίνηση με μπαστούνι, ο εντοπισμός πεσμένων αντικειμένων, η πλοήγηση σε οδικές διαβάσεις και άλλες.[2]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ Giorgos, Anagnostopoulos; Papazis, Filippos (2015-01-01). Παπάζης, Φ., & Αναγνωστόπουλος, Γ. (2015). Προσανατολισμός και Κινητικότητα: Εκπαιδευτικές πρακτικές σε άτομα με πρόβλημα όρασης. Στο Π. Ορφανός (Επιμ.), στα πρακτικά 3ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Ειδικής Αγωγής: Διλήμματα και Προοπτικές στην Ειδική Εκπαίδευση (Τόμος Δ’, σελ. 63-75). Αθήνα: Γρηγόρης.. https://www.academia.edu/50843134/%CE%A0%CE%B1%CF%80%CE%AC%CE%B6%CE%B7%CF%82_%CE%A6_and_%CE%91%CE%BD%CE%B1%CE%B3%CE%BD%CF%89%CF%83%CF%84%CF%8C%CF%80%CE%BF%CF%85%CE%BB%CE%BF%CF%82_%CE%93_2015_%CE%A0%CF%81%CE%BF%CF%83%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CF%84%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82_%CE%BA%CE%B1%CE%B9_%CE%9A%CE%B9%CE%BD%CE%B7%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%84%CE%B7%CF%84%CE%B1_%CE%95%CE%BA%CF%80%CE%B1%CE%B9%CE%B4%CE%B5%CF%85%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%82_%CF%80%CF%81%CE%B1%CE%BA%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%82_%CF%83%CE%B5_%CE%AC%CF%84%CE%BF%CE%BC%CE%B1_%CE%BC%CE%B5_%CF%80%CF%81%CF%8C%CE%B2%CE%BB%CE%B7%CE%BC%CE%B1_%CF%8C%CF%81%CE%B1%CF%83%CE%B7%CF%82_%CE%A3%CF%84%CE%BF_%CE%A0_%CE%9F%CF%81%CF%86%CE%B1%CE%BD%CF%8C%CF%82_%CE%95%CF%80%CE%B9%CE%BC_%CF%83%CF%84%CE%B1_%CF%80%CF%81%CE%B1%CE%BA%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AC_3%CE%BF%CF%85_%CE%A0%CE%B1%CE%BD%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%AE%CE%BD%CE%B9%CE%BF%CF%85_%CE%A3%CF%85%CE%BD%CE%B5%CE%B4%CF%81%CE%AF%CE%BF%CF%85_%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CE%AE%CF%82_%CE%91%CE%B3%CF%89%CE%B3%CE%AE%CF%82_%CE%94%CE%B9%CE%BB%CE%AE%CE%BC%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1_%CE%BA%CE%B1%CE%B9_%CE%A0%CF%81%CE%BF%CE%BF%CF%80%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%82_%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD_%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%95%CE%BA%CF%80%CE%B1%CE%AF%CE%B4%CE%B5%CF%85%CF%83%CE%B7_%CE%A4%CF%8C%CE%BC%CE%BF%CF%82_%CE%94_%CF%83%CE%B5%CE%BB_63_75_%CE%91%CE%B8%CE%AE%CE%BD%CE%B1_%CE%93%CF%81%CE%B7%CE%B3%CF%8C%CF%81%CE%B7%CF%82. 
  2. ↑ 2,0 2,1 M. Cay Holbrook, Alan J. Koenig. Foundations of Education, Second Edition Vol I: History and Theory of Teaching Children and Youths with Visual Impairments. AFB Press. σελ. 25. ISBN 978-0-89128-340-9. 
  3. ↑ Foundations of Education, Second Edition Vol I: History and Theory of Teaching Children and Youths with Visual Impairments. σελ. 25. 
  4. ↑ ACVREP. «Certified Orientation and Mobility Specialist (COMS) - ACVREP». www.acvrep.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2017. 
  5. ↑ Sauerburger, Dona (3 Οκτωβρίου 2017). «Orientation and Mobility University and College Personnel Preparation Programs». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Οκτωβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2017. 
  6. ↑ «Vocational Rehabilitation - Adults | Texas Workforce Commission». www.twc.state.tx.us (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2017. 
  7. ↑ «ΠΡΟΤΑΣΗ ΓΙΑ ΠΟΡΙΣΜΑ ΟΜΑΔΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ» (PDF). ΕΣΑμεΑ, ΠΣΤ. 2021. 
  8. ↑ «Προσανατολισμός και Κινητικότητα - Καθημερινές Δεξιότητες». eid-scholi-tyflon-lef.schools.ac.cy. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2024. 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Προσανατολισμός_και_κινητικότητα&oldid=10454503"