Πετράκης Γιάλλουρος
Ο Πέτρος ή Πετράκης Γιάλλουρος (29 Αυγούστου 1938 - 7 Φεβρουαρίου 1956) ήταν Ελληνοκύπριος μαθητής που σκοτώθηκε από τις βρετανικές δυνάμεις σε μαθητική διαδήλωση στην Αμμόχωστο, κατά την διάρκεια του αγώνα της ΕΟΚΑ.
Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Γεννήθηκε στις 29 Αυγούστου του 1938 στο Ριζοκάρπασο και ήταν μαθητής στο Ελληνικό Γυμνάσιο Αμμοχώστου. Με το ξέσπασμα του αγώνα της ΕΟΚΑ εντάχθηκε τον Οκτώβριο του 1955 στην νεολαία της οργάνωσης (ΑΝΕ) και γρήγορα αναδείχτηκε σε ένα από τα κυριότερα στελέχη της ΑΝΕ στο σχολείο του.[1] Η δράση του περιλάμβανε μεταξύ άλλων απόκρυψη οπλισμού, μοίρασμα φυλλαδίων και οργάνωση μαθητικών διαδηλώσεων.[2]
Η διαδήλωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στις αρχές του 1956, ενώ συνεχίζονταν οι συνομιλίες Μακαρίου - Χάρντιγκ, ο Γεώργιος Γρίβας στα βουνά της Κύπρου προσπαθούσε να αναδιοργανώσει την ΕΟΚΑ. Ωστόσο επειδή δεν ήθελε να τορπιλίσει τις συνομιλίες με επιθέσεις της ΕΟΚΑ, επέλεξε σύμφωνα με τον Ρίχτερ να καλέσει την νεολαία να οργανώσει «επιθετικές διαδηλώσεις»[3]. Οι μαθητές ανταποκρίθηκαν με ενθουσιασμό, και σε ορισμένα γυμνάσια, άρχισαν να απέχουν από τα μαθήματα τους. Στις 26 Ιανουαρίου οι μαθητές έκαναν κατάληψη στο Παγκύπριο Γυμνάσιο, ενώ στις 6 Φεβρουαρίου ξέσπασαν μαθητικές ταραχές στην Αμμόχωστο[4], οι οποίες οδήγησαν στο κλείσιμο το σχολείου.[2]
Την επόμενη μέρα οργανώθηκε διαδήλωση μαθητών του Γυμνασίου και φοιτητών του Εμπορικού Λυκείου Αμμοχώστου, κατά την οποία οι διαδηλωτές έστησαν οδοφράγματα και εκτόξευσαν πέτρες εναντίον των Βρετανών στρατιωτών, οι οποίοι - με εντολή του επικεφαλής τους - απάντησαν με χρήση πυρών. Από τους πυροβολισμούς τραυματίστηκε θανάσιμα ο Πέτρος Γιάλλουρος στη συμβολή των οδών Ερμού και Κυπριανού στην Αμμόχωστο.[5] Η κηδεία του έγινε την επόμενη ημέρα στο Ριζοκάρπασο.[5] Ο Πέτρος Γιάλλουρος ήταν ο πρώτος[2] νεκρός μαθητής του απελευθερωτικού αγώνα.
Μετά τη δολοφονία του Γιάλλουρου οργανώθηκαν απεργιακές κινητοποιήσεις, μαθητές κατέστρεψαν στα σχολεία τους βρετανικές σημαίες και εικόνες της βρετανικής βασιλικής οικογένειας[6], ενώ τέσσερις μέρες αργότερα, μια ομάδα εκτελεστών της ΕΟΚΑ πήρε εκδίκηση εκτελώντας στη Λευκωσία τρεις αδειούχους άνδρες των βρετανικών δυνάμεων.[7]
Μνήμη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μετά τη δημιουργία της Κυπριακής Δημοκρατίας, ανεγέρθη μνημείο προς τιμήν του Γιάλλουρου στο Ριζοκάρπασο, το οποίο ωστόσο απομακρύνθηκε[8] μετά την κατάληψη της κωμόπολης από τον τουρκικό στρατό ως συνέπεια της εισβολής του 1974, ενώ στο νεκροταφείο διασώζεται σε κακή κατάσταση έτερο μνημείο[5].
Το 2006, ο Κύπριος λογοτέχνης Κυριάκος Χαραλαμπίδης συμπεριέλαβε στο έργο του «Κυδώνιον Μήλον», ποίημα με τίτλο «Πετράκης Γιάλλουρος Καρπασεώτης»[9].
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Χατζηπαναγή, Χρυσοθέμις (13 Μαΐου 2010). «Η ζωή και ο θάνατος του Πέτρου Γιάλλουρου». sigmalive.com. Sigma Live. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουνίου 2018.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 «Γιάλλουρος Πετράκης». Κέντρο Έρευνας και Τεκμηρίωσης Σ.Ι.Μ.Α.Ε. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Φεβρουαρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουλίου 2018.
- ↑ Ρίχτερ 2011, σελ. 477.
- ↑ Ρίχτερ 2011, σελ. 478.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Αλεξάνδρου, Ιωάννα (27 Φεβρουαρίου 2017). «Ο πρώτος ήρωας μαθητής : Πέτρος Γιάλλουρος». rizokarpason.com.cy. Κοινότητα Ριζοκάρπασου. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουνίου 2018.[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ Ελευθερία, 9 Φεβρουαρίου 1956, σελ. 1, 6.
- ↑ Ρίχτερ 2011, σελ. 480.
- ↑ Τσιάρτας, Στέλιος (7 Φεβρουαρίου 2018). «Πετράκης Γιάλλουρος "Να αγωνιζόμαστε πρέπει, μάνα, να αγωνιζόμαστε για την Κύπρο μας"». ant1iwo.com. ΑΝΤ1 internet world. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Φεβρουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουλίου 2018.
- ↑ «ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΗΣ: ΚΥΔΩΝΙΟΝ ΜΗΛΟΝ». agra.gr. Εκδόσεις Άγρα. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουνίου 2018.
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Ρίχτερ, Χάιντς Α. (2011). Ιστορία της Κύπρου. B΄ (1950-1959). Mετάφραση: Χαράλαμπος Παπαχρήστου. Αθήνα: Βιβλιοπωλείον της Εστίας. ISBN 978-960-05-1502-2.