Πέρι Άντερσον

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Πέρι Άντερσον
Γέννηση11 Σεπτεμβρίου 1938
Λονδίνο
Επάγγελμα/
ιδιότητες
δημοσιογράφος άποψης
ΥπηκοότηταΗνωμένο Βασίλειο
Σχολές φοίτησηςΚολλέγιο Γούστερ και Κολέγιο Ήτον
Σύζυγος(οι)Juliet Mitchell και Gyöngyvér Vigh
Commons page Πολυμέσα σχετικά με τoν συγγραφέα

Ο Φράνσις Ρόρι Πέρεγκραϊν «Πέρι» Άντερσον (αγγλ. Francis Rory Peregrine "Perry" Anderson) είναι Βρετανός διανοούμενος και δοκιμιογράφος. Το έργο του περιλαμβάνει έργα πάνω στην ιστορική κοινωνιολογία, την ιστορία της διανόησης και την πολιτισμική ανάλυση. Αυτό που ενώνει αυτά τα έργα είναι η ενασχόληση του Άντερσον με τον Δυτικό Μαρξισμό.

Ο Άντερσον είναι περισσότερο γνωστός ως μία από τις κύριες προσωπικότητες πίσω από το περιοδικό New Left Review. Είναι καθηγητής ιστορίας και κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, Λος Άντζελες (UCLA). Είναι, επίσης, συγγραφέας πολλών βιβλίων, με πιο πρόσφατα από αυτά να είναι τα βιβλία Οι αντινομίες του Αντόνιο Γκράμσι και Η λέξη από "Η": Η περιπέτεια της ηγεμονίας. Είναι ο αδερφός του πολιτικού επιστήμονα Μπένεντικτ Άντερσον (1936-2015).

Οικογενειακό υπόβαθρο και πρώτα χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Πέρι Άντερσον γεννήθηκε στις 11 Σεπτεμβρίου 1938 στο Λονδίνο. Ο πατέρας του, Τζέιμς Κάριου Ο'Γκόρμαν Άντερσον (1893-1946), περισσότερο γνωστός ως Σέιμας, εργαζόταν ως αξιωματούχος στην Κινέζικη Υπηρεσία Ναυτικών Τελωνείων και κατάγεται από Αγγλο-Ιρλανδική οικογένεια, όντας ο νεότερος γιος του Γενικού Ταξίαρχου Σερ Φράνσις Άντερσον από το Μπαλιντέιβιντ της κομητείας Ουότερφορντ. Η οικογένειά του κατάγεται από την οικογένεια Άντερσον από το Μποθρίφνι που εγκαταστάθηκε στην Ιρλανδία στις αρχές του 18ου αιώνα.

Η μητέρα του Άντερσον, Βερόνικα Μπέατρις Μέρι Μπίγκαμ, ήταν Αγγλίδα, κόρη του Τρέβορ Μπίγκαμ, ο οποίος διετέλεσε Αναπληρωτής Επίτροπος της Μητροπολιτικής Αστυνομίας του Λονδίνου από το 1914 μέχρι το 1931. Η γιαγιά του Άντερσον, Φράνσες, Λαίδη Άντερσον, καταγόταν από τη γαελική οικογένεια Γκόρμαν από την κομητεία Κλαιρ και ήταν κόρη του βουλευτή Πέρσελ Ο'Γκόρμαν, ο οποίος τασσόταν υπέρ της αυτοδιάθεσης της Ιρλανδίας, ενώ ο ίδιος με τη σειρά του ήταν γιος του Νίκολας Πέρσελ Ο'Γκόρμαν, ο οποίος συμμετείχε στη ρεπουμπλικανική Εταιρία Ενωμένων Ιρλανδών κατά τη διάρκεια της εξέγερσης του 1798, ενώ αργότερα έγινε γραμματέας της Καθολικής Ένωσης τη δεκαετία του 1820. Ο πατέρας του Άντερσον είχε προηγουμένως παντρευτεί τη λογοτέχνιδα Στέλλα Μπένσον, η οποία πέθανε το 1933.

Ο Άντερσον φοίτησε στο Κολλέγιο Ίτον και αργότερα στο Κολλέγιο Βούστερ του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, από όπου απέκτησε το πρώτο του πτυχίο.

Στα πρώτα χρόνια της ζωής του, ο Άντερσον έκανε ένα πέρασμα από την κριτική της ροκ μουσικής με το ψευδώνυμο Ρίτσαρντ Μέρτον.

Σταδιοδρομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1962, ο Άντερσον έγινε αρχισυντάκτης του περιοδικού New Left Review, ενώ κατείχε τη θέση αυτή για 20 χρόνια. Καθώς οι ακαδημαϊκοί της Νέας Αριστεράς ξεκίνησαν να αναθεωρούν τις αρχές τους στα μέσα της δεκαετίας του 1970, ο Άντερσον άσκησε ιδιαίτερη επιρροή. Το 1974 δημοσίευσε δύο έργα αναλυτικής ιστορίας: το έργο Από την αρχαιότητα στον φεουδαρχισμό, το οποίο επικεντρώνεται στη δημιουργία και στη διατήρηση των φεουδαρχικών κοινωνικών σχηματισμών, και Το απολυταρχικό κράτος, το οποίο αναφέρεται στην απόλυτη μοναρχία. Τα έργα αυτά είναι ιδαίτερα εκτεταμένα, καθώς αναφέρονται στην ιστορία της Ευρώπης από τα κλασικά χρόνια μέχρι τον 19ο αιώνα. Τα βιβλία έφεραν στο προσκήνιο τον ίδιο τον Άντερσον, καθώς οι αναλύσεις του συνέθεταν στοιχεία ιστορίας, φιλοσοφίας και πολιτικής θεωρίας.

Στη δεκαετία του 1980, ο Άντερσον ξεκίνησε να εργάζεται ως καθηγητής στη Νέα Σχολή για την Κοινωνική Έρευνα στη Νέα Υόρκη. Επέστρεψε στη θέση του αρχισυντάκτη του New Left Review το 2000 και, μέχρι τη συνταξιοδότησή του, ήταν μέλος της συντακτικής επιτροπής του περιοδικού. Σήμερα συνεχίζει να συνεισφέρει μέσα από το περιοδικό London Review of Books, ενώ συνεχίζει να διδάσκει ως διακεκριμένος καθηγητής ιστορίας και κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, Λος Άντζελες.

Επίδραση και κριτική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Άντερσον ήταν γνωστός για την κριτική του προς τον Ε. Π. Τόμσον και του έργου του Η φτώχεια της θεωρίας, στο πλαίσιο μιας αντιπαράθεσης κατά τη δεκαετία του 1970 πάνω στο δομικό μαρξισμό του Λουί Αλτουσέρ, καθώς και της χρήσης της ιστορίας και της θεωρίας από την πλευρά του στην πολιτική της Αριστεράς. Στα μέσα της δεκαετίας του 1960, ο Τόμσον έγραψε ένα άρθρο στο περιοδικό Socialist Register που απέρριπτε την οπτική του Άντερσον σχετικά με την κυριαρχία της αριστοκρατίας στην ιστορική πορεία της Βρετανίας, καθώς και την προτίμηση του Άντερσον για τους ηπειρωτικούς Ευρωπαίους θεωρητικούς έναντι της ριζοσπαστικής βρετανικής παράδοσης και του εμπειρισμού. Ο Άντερσον απάντησε δύο φορές στην πολεμική του Τόμσον, πρώτα μέσα από το άρθρο Σοσιαλισμός και ψευδο-Εμπειρισμός στο τεύχος Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου 1966 του New Left Review και στο πιο συμβιβαστικό και, παρ'όλα αυτά, φιλόδοξο έργο του Αντιπαραθέσεις μέσα στον Αγγλικό Μαρξισμό (1980).

Παρά το γεγονός ότι ο Άντερσον δεχόταν συνεχώς κριτική στη χώρα του για την προτίμησή του προς τους Ευρωπαίους θεωρητικούς έναντι των Βρετανών, άσκησε κριτική και σε θεωρητικούς του Δυτικού Μαρξισμού, όπως φαίνεται και στο έργο του Ο δυτικός μαρξισμός (1976). Παρ'όλα αυτά, κύριοι στόχοι του αποτελούσαν ρεύματα του μεταμοντερνισμού στην ηπειρωτική Ευρώπη. Στο βιβλίο του Στις διαδρομές του ιστορικού υλισμού, ο Άντερσον χαρακτηρίζει το Παρίσι ως τη νέα πρωτεύουσα της αντίδρασης στη διανόηση.

Βιβλία του στα ελληνικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Από την αρχαιότητα στον φεουδαρχισμό, Οδυσσέας, 2001 ISBN 9789602103968
  • Ο δυτικός μαρξισμός, Κέδρος, 2005 ISBN 9789600428247
  • Το απολυταρχικό κράτος, Οδυσσέας, 2008 ISBN 9789602104590
  • Οι διαιρέσεις της Κύπρου, Άγρα, 2008 ISBN 9789603257745
  • Η λέξη από "Η": Η περιπέτεια της ηγεμονίας, Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου, 2017 ISBN 9786185118334
  • Η αμερικανική εξωτερική πολιτική και οι διανοητές της, Τόπος, 2017 ISBN 9789604992270
  • Οι αντινομίες του Αντόνιο Γκράμσι, RedMarks, 2019 ISBN 9786188397088