Νέα Αριστερά

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αυτό το λήμμα αφορά το πολιτικό κίνημα της αριστεράς. Για το πολιτικό κόμμα στην Ελλάδα, δείτε: Νέα Αριστερά (Ελλάδα). Για άλλες χρήσεις, δείτε: Νέα Αριστερά (αποσαφήνιση).

Η Νέα Αριστερά ήταν ένα ευρύ πολιτικό κίνημα, το οποίο προέκυψε από την αντικουλτούρα της δεκαετίας του 1960, και ήταν ενεργό έως την δεκαετία του 1970. Το κίνημα της Νέας Αριστεράς αποτελείτο από ακτιβιστές στο δυτικό κόσμο που εκστράτευσαν για ένα ευρύ φάσμα κοινωνικών ζητημάτων όπως ο φεμινισμός, τα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων, η μεταρρύθμιση της πολιτικής για τα ναρκωτικά, ο κρατισμός, ο νεομαρξισμός, ενώ ήταν υπέρ της απόρριψης των οικογενειακών αξιών, της κοινωνικής τάξης και των παραδοσιακών ρόλων των φύλων.[1] Η Νέα Αριστερά διαφέρει από την παραδοσιακή αριστερά, στο γεγονός ότι τείνει να κλίνει περισσότερο υπέρ της κοινωνικής δικαιοσύνης σε σύγκριση με προηγούμενες εποχές. Ωστόσο, άλλοι μελετητές έχουν χρησιμοποιήσει τον όρο «Νέα Αριστερά» για να περιγράψουν την εξέλιξη, την συνέχεια και την αναζωογόνηση των παραδοσιακών αριστερών στόχων.[2][3][4]

Μερικοί που αυτοπροσδιορίστηκαν πολιτικά με τα κινήματα της «Νέας Αριστεράς» εκείνη την εποχή[5] απέρριψαν τη συμμετοχή στο εργατικό κίνημα και την ιστορική θεωρία του μαρξισμού για την ταξική πάλη,[6] αν και άλλοι εκπρόσωποι διατύπωσαν νέες, δικές τους θεωρίες για τον μαρξισμό, όπως το Νέο Κομμουνιστικό κίνημα (το οποίο προήλθε από τον μαοϊσμό) στις Ηνωμένες Πολιτείες ή το K-Gruppen στον γερμανόφωνο κόσμο. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, το κίνημα της μεταπολεμικής Νέας Αριστεράς συνδέθηκε με τα αντιπολεμικά κινήματα διαμαρτυρίας των νέων, συμπεριλαμβανομένου του Κινήματος της Ελευθερίας του Λόγου.

Προέλευση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Χέρμπερτ Μαρκούζε, ο οποίος σχετίζεται με τη Σχολή της Κριτικής Θεωρίας της Φρανκφούρτης, τιμάται ως ο «Πατέρας της Νέας Αριστεράς».[7]

Η προέλευση της Νέας Αριστεράς έχει εντοπιστεί σε διάφορους παράγοντες. Προφανώς, η συγκεχυμένη απάντηση του Κομμουνιστικού Κόμματος των ΗΠΑ και του Κομμουνιστικού Κόμματος της Μεγάλης Βρετανίας στην Ουγγρική Επανάσταση του 1956 οδήγησε ορισμένους μαρξιστές διανοούμενους να αναπτύξουν μια πιο δημοκρατική προσέγγιση στην πολιτική, σε αντίθεση με την αυταρχική, και συγκεντρωτική, κατά την άποψη τους, πρακτική που ακολουθούσαν τα αριστερά κόμματα πριν τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Όσοι κομμουνιστές απογοητεύτηκαν από τα Κομμουνιστικά Κόμματα μετά την Ουγγρική Επανάσταση λόγω του αυταρχικού τους χαρακτήρα τελικά σχημάτισαν τη «νέα αριστερά». Οι διαμορφωτήριες ομάδες αυτού που ονομάστηκε Νέα Αριστερά ήταν οι διαφωνούντες, πρώην μέλη του Κομμουνιστικού Κόμματος Ηνωμένου Βασιλείου και φοιτητές στα πανεπιστήμια στο Ηνωμένο Βασίλειο, και αργότερα, ριζοσπαστικά φοιτητικά κινήματα στις Ηνωμένες Πολιτείες και στο Δυτικό Μπλοκ.[8] Ο όρος nouvelle gauche ήταν ήδη επίκαιρος στη Γαλλία τη δεκαετία του 1950. Συνδέθηκε το περιοδικό France Observateur, και τον εκδότη του Κλωντ Μπουρντέ, ο οποίος προσπάθησε να διαμορφώσει μια τρίτη θέση, μεταξύ των κυρίαρχων σταλινικών και σοσιαλδημοκρατικών τάσεων στα αριστερά κόμματα της εποχής, και των δύο μπλοκ του Ψυχρού Πολέμου.[9]

Ο Γερμανός κριτικός θεωρητικός Χέρμπερτ Μαρκούζε αναφέρεται ως ο «πατέρας της Νέας Αριστεράς» από πολλούς. Απέρριψε την ορθόδοξη μαρξιστική άποψη για το επαναστατικό προλεταριάτο. Αντίθετα, ο Μαρκούζε θεώρησε τα φοιτητικά κινήματα και το κίνημα της Μαύρης Δύναμης ως τη νέα δύναμη αντιπολίτευσης ενάντια στο καπιταλισμό. Σε μια ομιλία του στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϋ το 1971, ο Μαρκούζε είπε ότι «Εξακολουθώ να θεωρώ το ριζοσπαστικό φοιτητικό κίνημα και τους μαύρους αγωνιστές ως τη μόνη πραγματική αντιπολίτευση που έχουμε σε αυτή τη χώρα».[10] Σύμφωνα με τον Λέσεκ Κοουακόφσκι, ο Μαρκούζε υποστήριξε ότι αφού «όλα τα ζητήματα της υλικής ύπαρξης έχουν λυθεί, οι ηθικές εντολές και απαγορεύσεις δεν είναι πλέον σχετικές». Ο Κοουακόφσκι πιστεύει ότι η συνειδητοποίηση της ύπαρξης της ερωτικής φύσης του ανθρώπου, του έρωτα, αποτελούσε την πραγματική απελευθέρωση του ανθρώπου, και ακριβώς αυτή η συνειδητοποίηση ήταν η ρίζα των ριζοσπαστικών σκέψεων αρκετών ακτιβιστών της ίδιας εποχής, όπως ο Τζέρι Ρούμπιν.[11] Ωστόσο, ο Μαρκούζε πίστευε επίσης ότι η έννοια της λογικής θα απορροφούσε και τον έρωτα με την πάροδο του χρόνου.[12] Ο εξέχων στοχαστής της Νέας Αριστεράς Ερνστ Μπλοχ πίστευε ότι ο σοσιαλισμός θα προσέφερε τα μέσα ώστε να γίνουν όλα τα ανθρώπινα όντα αθάνατα και τελικά να δημιουργήσουν τον Θεό.[13]

Τα γραπτά του κοινωνιολόγου Σ. Ράιτ Μιλς, ο οποίος εισήγαγε τη χρήση του όρου «Νέα Αριστερά» σε μια ανοιχτή επιστολή του 1960,[14] έδωσαν επίσης μεγάλη έμπνευση στο κίνημα. Ο βιογράφος του Μιλς, Ντάνιελ Γκίρι, αναφέρει ότι τα γραπτά του είχαν «ιδιαίτερα σημαντική επίδραση στα κοινωνικά κινήματα της Νέας Αριστεράς της δεκαετίας του 1960».[15]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Carmines, Edward G.· Layman, Geoffrey C. (1997). «Issue Evolution in Postwar American Politics». Στο: Shafer, Byron. Present Discontents. NJ: Chatham House Publishers. ISBN 978-1-56643-050-0. 
  2. Kaufman, Cynthia (2003). Ideas for Action: Relevant Theory for Radical Change. South End Press. ISBN 978-0-89608-693-7. 
  3. Gitlin, Todd (2001). «The Left's Lost Universalism». Στο: Melzer, Arthur M. Politics at the Turn of the Century. Lanham, MD: Rowman & Littlefield. σελίδες 3–26. 
  4. Farred, Grant (2000). «Endgame Identity? Mapping the New Left Roots of Identity Politics». New Literary History 31 (4): 627–48. doi:10.1353/nlh.2000.0045. https://archive.org/details/sim_new-literary-history_autumn-2000_31_4/page/627. 
  5. Thompson, Willie (1996). The Left in History: Revolution and Reform in Twentieth-Century Politics. Pluto Press. ISBN 978-0-74530891-3. 
  6. Coker, Jeffrey W. (2002). Confronting American Labor: The New Left Dilemma. University of Missouri Press. 
  7. Kellner, Douglas. «Herbert Marcuse». University of Texas. 
  8. Kenny, Michael (1995). The First New Left: British Intellectuals After Stalin. London: Lawrence & Wishart. 
  9. Hall, Stuart (January–February 2010). «Life and times of the first New Left». New Left Review (New Left Review) II (61). http://newleftreview.org/II/61/stuart-hall-life-and-times-of-the-first-new-left. 
  10. Herbert, Marcuse (2017). Kellner, Douglas, επιμ. Collected Papers of Herbert Marcuse: The New Left and the 60s. Routledge. σελ. 142. 
  11. Kołakowski, Leszek (1981). Main Currents Of Marxism. III. Oxford University Press. σελ. 416. ISBN 0-19-285109-8. 
  12. Marcuse, Herbert (1955). Eros and Civilization. Beacon Press. σελίδες 125–126. ISBN 978-1-135-86371-5. Ανακτήθηκε στις 28 Αυγούστου 2018. 
  13. Kołakowski, Leszek (1981). Main Currents Of Marxism. III. Oxford University Press. σελίδες 436–440. ISBN 0-19-285109-8.  quoting Dans Prinzip Hoffnung pp. 1380–1628.
  14. Wright, C. Wright (1960). Letter to the New Left. 
  15. Geary, Daniel (2009). Radical Ambition: C. Wright Mills, the Left, and American Social Thought. University of California Press. σελ. 1. ISBN 9780520943445.