Οθέλλος (Ροσσίνι)
Οθέλλος | |
---|---|
Ο Μανουέλ Γκαρσία ως Οθέλλος, Παρίσι 1821 | |
Πρωτότυπος τίτλος | Otello, ossia Il moro di Venezia |
Γλώσσα πρωτοτύπου | Ιταλικά |
Είδος | Όπερα σέρια |
Μουσική | Τζοακίνο Ροσσίνι |
Λιμπρέτο | Φραντσέσκο Μπέριο ντι Σάλσα |
Λογοτεχνική πηγή | Οθέλλος, Σαίξπηρ |
Πράξεις | 3 |
Πρεμιέρα | 4 Δεκεμβρίου 1816 |
Θέατρο | Τεάτρο ντελ Φόντο, Νάπολη |
Οθέλλος ή ο Μαυριτανός της Βενετίας (ιταλικά: Ottelo, ossia Il Moro di Venezia) είναι μια όπερα τριών πράξεων του Τζοακίνο Ροσσίνι σε λιμπρέτο του Φραντσέσκο Μπέριο ντι Σάλσα, βασισμένο στο ομότιτλο έργο του Σαίξπηρ. Η όπερα έκανε την πρεμιέρα της στο Τεάτρο ντελ Φόντο, στη Νάπολη, στις 4 Δεκεμβρίου 1816.[1]
Η πλοκή του λιμπρέτου διαφέρει πολύ από το έργο του Σαίξπηρ στο ότι διαδραματίζεται εξ ολοκλήρου στη Βενετία, όχι και στην Κύπρο, και η δραματική σύγκρουση εξελίσσεται με διαφορετικό τρόπο. Ο ρόλος του Ιάγου είναι αρκετά λιγότερο διαβολικός από το έργο του Σαίξπηρ ή την όπερα Οθέλλος (1887) του Βέρντι, που επίσης βασίστηκε σε αυτό. Ο Σαίξπηρ εμπνεύστηκε το έργο του από την νουβέλα Un Capitano Moro ("Ένας Μαυριτανός καπετάνιος") του Σύνθιο, μαθητή του Βοκάκιου, που δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 1565.[2][3] Σε περαιτέρω αντίθεση, ο Ροδρίγος, ένας δευτερεύοντας ρόλος στον Σαίξπηρ και τον Βέρντι, κατέχει σημαντική θέση στην εκδοχή του Ροσσίνι - μερικές από τις πιο δύσκολες και λαμπρές μουσικές που έχουν ανατεθεί στον χαρακτήρα του Ροδρίγου. Οι ρόλοι του Οθέλλου, του Ιάγου και του Ροδρίγου έχουν δημιουργηθεί για να ερμηνευθούν από τενόρο.
Ο Οθέλλος του Ροσσίνι αποτελεί ένα σημαντικό ορόσημο στην ανάπτυξη της όπερας ως μουσικό δράμα. Παρείχε στον Βέρντι ένα σημείο αναφοράς για τις δικές του διασκευές του Σαίξπηρ. Ένα CD του 1999 της όπερας από την Opera Rara περιλαμβάνει ένα εναλλακτικό ευτυχές τέλος, μια κοινή πρακτική με το δράμα και την όπερα εκείνη την περίοδο του 19ου αιώνα.[4]
Ιστορικό απόδοσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η πρώτη παράσταση πραγματοποιήθηκε στο Τεάτρο ντελ Φόντο της Νάπολης στις 4 Δεκεμβρίου 1816. Παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο Παρίσι στις 5 Ιουνίου 1821 στο Ιταλικό Θέατρο (Théâtre Italien) με τον Μανουέλ Γκαρσία ως Οθέλλο και την Τζουντίτα Πάστα ως Δυσδαιμόνα), στο Λονδίνο στις 16 Μαΐου 1822 στο King's Theatre και στη Νέα Υόρκη στις 7 Φεβρουαρίου 1826 στο Park Theatre.[5]
Μετά από μια μακρά περίοδο σχετικής παραμέλησης, στα τέλη του 20ού αιώνα η όπερα άρχισε να εμφανίζεται ξανά στις παγκόσμιες σκηνές. Μια παραγωγή του Πιέρ Λουίτζι Πίτζι δόθηκε στο Φεστιβάλ Όπερας Ροσσίνι του Πέζαρο το 1988.[6] Η ίδια παραγωγή παρουσιάστηκε στη Βασιλική Όπερα του Κόβεντ Γκάρντεν, το 2000 με τους Μπρους Φορντ, Μαριέλλα Ντέβια, Χουάν Ντιέγκο Φλόρες και Κένεθ Τάρβερ στους πρωταγωνιστικούς ρόλους.[6][7]
Τον Οκτώβριο του 2012, η Όπερα Σάουθγουεστ στην Αλμπουκέρκη του Νέου Μεξικού παρουσίασε τρεις παραστάσεις της όπερας. Η πρώτη παρουσίασε τόσο το πρωτότυπο όσο και το εναλλακτικό «ευτυχισμένο» τέλος. Πριν από τις δεύτερες παραστάσεις, το κοινό ψήφισε για το τέλος που προτιμούσε, και στη συνέχεια εκτελέστηκε η επιλεγμένη εκδοχή.[8][9] Επίσης το 2012, η όπερα ανέβηκε στη Ζυρίχη από την Φλαμανδική Όπερα. Η ίδια παραγωγή δόθηκε στη Γάνδη και την Αμβέρσα τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο του 2014.[9] Το Φεστιβάλ του Μπάξτον παρουσίασε την όπερα σε μορφή συναυλίας τον Ιούλιο του 2014.[9]
Ο Οθέλλος παίχτηκε σε μια παραγωγή στο Theater an der Wien και στην Όπερα της Φρανκφούρτης το 2019, με τον Αινεία Σκάλα στον ομώνυμο ρόλο, ερμηνευμένος από τον Νταμιάνο Μικιελέτο ως επιτυχημένος μουσουλμάνος Άραβας στον σημερινό επιχειρηματικό κόσμο της Βενετίας, με την Καρολίνα Μακούλα και την Νίνο Μαχαΐτζε ως Δυσδαιμόνα.[10]
Χαρακτήρες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Χαρακτήρας | Είδος φωνής | Ηθοποιοί στην πρεμιέρα, 4 Δεκεμβρίου 1816 |
---|---|---|
Οθέλλος | τενόρος | Andrea Nozzari |
Δυσδαιμόνα | μέτζο-σοπράνο | Isabella Colbran |
Ροδρίγος | τενόρος | Giovanni David |
Ιάγος | τενόρος | Giuseppe Ciccimarra |
Αιμιλία | σοπράνο | Maria Manzi |
Ελμίρο (Βραβάντιος) | μπάσος | Michele Benedetti |
Δόγης της Βενετίας | τενόρος | Gaetano Chizzola |
Λούκιος | τενόρος | Nicola Mollo |
Ένας γονδολιέρης | τενόρος | Nicola Mollo |
Ορχήστρα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η παρτιτούρα του Ροσσίνι περιλαμβάνει τα ακόλουθα όργανα:
- 2 Φλάουτα (επίσης και πίκολο), 2 όμποε, 2 κλαρινέτα, 2 φαγκότα
- 2 Κόρνα (4 μόνο στην Συμφωνία), 2 τρομπέτες, 3 τρομπόνια
- Τυμπάνια (βροχή και βροντές)
- Άρπα
- Έγχορδα
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Osborne, Richard (2002). «Otello (i)». Oxford Music Online (Oxford University Press). http://dx.doi.org/10.1093/gmo/9781561592630.article.o003768.
- ↑ Othello. Chichester, UK: John Wiley & Sons, Ltd. 3 Αυγούστου 2018. σελίδες 113–126.
- ↑ Krappe, Alexander Haggerty (1924-03). «A Byzantine Source of Shakespeare's Othello». Modern Language Notes 39 (3): 156. doi: . ISSN 0149-6611. http://dx.doi.org/10.2307/2915152.
- ↑ «Friend, Lionel, (born 13 March 1945), conductor; Music Director, British Youth Opera, since 2015». Who's Who (Oxford University Press). 2007-12-01. http://dx.doi.org/10.1093/ww/9780199540884.013.16496.
- ↑ Morgan, Paula (2001). «Gossett, Philip». Oxford Music Online (Oxford University Press). http://dx.doi.org/10.1093/gmo/9781561592630.article.11511.
- ↑ 6,0 6,1 «Otello». Otello. 2006. doi:. http://dx.doi.org/10.5040/9781350894921.
- ↑ «Philip Dormer Stanhope, 4th earl of Chesterfield to The London Evening Post, February 1755 [stanphOU0010308a1c]». Electronic Enlightenment Scholarly Edition of Correspondence. 2000. Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2023.
- ↑ Subsequent Performances. Peter Lang.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 KLEIN, JOHN W. (1964). «VERDI'S ‘OTELLO’ AND ROSSINI'S». Music and Letters 45 (2): 130–140. doi: . ISSN 0027-4224. http://dx.doi.org/10.1093/ml/45.2.130.
- ↑ Wilhelm., Fink, Gottfried (1845). Musikalischer Hausschatz der Deutschen. Eine Sammlung von 1000 Liedern und Gesången mit Singweisen und Klavierbegleitung. G. Mayer. 29345883.