Οδός Νόβι Σφιατ (Βαρσοβία)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Οδός Νόβι Σφιατ
Οδός Νέου Κόσμου
Ulica Nowy Świat
Χάρτης
Τμήμα απόΒασιλική Διαδρομή (Βαρσοβία)
Μήκος1 χλμ.
ΤοποθεσίαΒαρσοβία
ΑπόΜνημείο του Νικόλαου Κοπέρνικου
ΈωςΠλατεία Τριών Σταυρών
Κατασκευή
Εγκαίνιαπερ. 1640
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Οδός Νόβι Σφιατ (πολωνικά: Ulica Nowy Świat, ελληνικά: Οδός Νέου Κόσμου) είναι μία από τις κύριες ιστορικές οδούς στη Βαρσοβία της Πολωνίας. Αποτελεί μέρος της Βασιλικής Διαδρομής (Trakt królewski, [Τρακτ κρουλέφσκι]) που εκτείνεται από το Βασιλικό Κάστρο της Βαρσοβίας και την Παλιά Πόλη, νότια προς τη βασιλική κατοικία του 17ου αιώνα του Βασιλιά Γιαν Γ΄ Σομπιέσκι στο Βιλάνουφ.

Γεωγραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κυκλικός κόμβος Σαρλ ντε Γκωλ

Η οδός εκτείνεται από την Πλατεία Τριών Σταυρών προς τα βόρεια, διασταυρώνοντας τη Λεωφόρο Ιερουσαλήμ και την οδό Σφιεντοκσίσκα (οδός Τιμίου Σταυρού). Κοντά στην πανεπιστημιούπολη του Πανεπιστημίου της Βαρσοβίας και στο μνημείο του Νικολάου Κοπέρνικου μετατρέπεται σε οδό Κρακόφσκιε Πσεντμιέστσιε (οδός Προαστίων της Κρακοβίας), η οποία στη συνέχεια φτάνει μέχρι το Βασιλικό Κάστρο στην Πλατεία του Κάστρου.

Στο νότιο άκρο του, στην Πλατεία Τριών Σταυρών, η οδός Νόβι Σφιατ αλλάζει στη Λεωφόρο Ουγιάζντουφ, η οποία αλλάζει σε οδό Μπελβέντερ, η οποία γίνεται οδός Σομπιέσκι καθώς συνεχίζει να κινείται νότια, για να φτάσει τελικά στο Βιλάνουφ.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Νόβι Σφιατ ένα καλοκαίρι, του Βουαντίσουαφ Ποντκοβίνσκι, 1892, Εθνικό Μουσείο της Βαρσοβίας

Μέχρι τον 16ο αιώνα, η οδός Νόβι Σφιατ ήταν ένας κεντρικός δρόμος που οδηγούσε σε πολλά αριστοκρατικά παλάτια και χωριά νότια της Βαρσοβίας. Το σημερινό όνομα του δρόμου επινοήθηκε τον 17ο αιώνα, αφού η πόλη είχε αρχίσει να αναπτύσσεται σημαντικά (περ. 1640).[1][2] Στις αρχές του 18ου αιώνα, τα χωράφια κατά μήκος της οδού είχαν αστικοποιηθεί πυκνά, κυρίως με ξύλινα παλάτια και αρχοντικά.[1] Είχαν κατασκευαστεί υδρορροές και ο ίδιος ο δρόμος ήταν στρωμένος με λιθόστρωτα.

Κατά τη Ναπολεόντεια περίοδο, η Βαρσοβία αναπτύχθηκε σημαντικά και η οδός Νόβι Σφιατ ανοικοδομήθηκε σχεδόν πλήρως. Τα ξύλινα αρχοντικά έδωσαν τη θέση τους σε πέτρινα και τούβλινα, κυρίως τριώροφα, νεοκλασικά. Μέχρι το τέλος του 19ου αιώνα, τα κτίρια είχαν επεκταθεί και η οδός Νόβι Σφιατ είχε γίνει ένας από τους κύριους επιχειρηματικούς δρόμους της Βαρσοβίας.[2] Ήταν επίσης ένας από τους δρόμους με τη μεγαλύτερη διακίνηση, με πολλά καταστήματα και εστιατόρια που προσέλκυαν τους Βαρσοβιανούς αλλά και τους τουρίστες. Μεγαλύτερα νέα κτίρια αντικατέστησαν τα προηγούμενα και ο χαρακτήρας του δρόμου άλλαξε. Στις αρχές του 20ου αιώνα, σχεδόν όλο το ίχνος της νεοκλασικής αρχιτεκτονικής χάθηκε, καθώς χτίστηκαν νέα κτίρια κυρίως σε στιλ αρ νουβό.

Κατά τη διάρκεια της Εξέγερσης της Βαρσοβίας (Αύγουστος-Οκτώβριος 1944), η οδός Νόβι Σφιατ καταστράφηκε σχεδόν ολοσχερώς.[1] Οι Γερμανοί κατέστρεψαν το μεγαλύτερο μέρος των κτιρίων, καθώς ήταν ένας από τους πιο σημαντικούς δρόμους στο κέντρο της Βαρσοβίας.[3] Στο τέλος του πολέμου, αποφασίστηκε η ανοικοδόμηση της οδού. Καθώς η αποκατάσταση της προπολεμικής αρ νουβό κατάστασης του θα ήταν απαγορευτική, επανήλθε στην εμφάνισή του στις αρχές του 19ου αιώνα. Η μεταπολεμική ανακατασκευή του δρόμου κατευθύνθηκε από τον αρχιτέκτονα Ζίγκμουντ Στεπίνσκι.[4]

Σήμερα, η Οδός Νόβι Σφιατ διαθέτει πολλά καταστήματα, εστιατόρια και καφέ. Θεωρείται ότι είναι μια προνομιακή τοποθεσία για λιανοπωλητές πολυτελείας.[5][6]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 «Trakt Królewski». www.warsawtour.pl (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 19 Σεπτεμβρίου 2008. 
  2. 2,0 2,1 «Nowy Świat» (στα Πολωνικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Αυγούστου 2010. Ανακτήθηκε στις 19 Σεπτεμβρίου 2008. 
  3. «Around Poles Create a New Warsaw». Life 26 (22): 19. 30 May 1949. https://books.google.com/books?id=1k4EAAAAMBAJ&q=nowy+swiat+rebuilt&pg=PA19. Ανακτήθηκε στις 9 August 2020. 
  4. «Archived copy». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Αυγούστου 2014. Ανακτήθηκε στις 16 Αυγούστου 2014. 
  5. Sobczyk, Marcin (4 June 2013). «Luxury Retailers Shop Warsaw». The Wall Street Journal. https://www.wsj.com/articles/SB10001424127887323728204578515252401792888. Ανακτήθηκε στις 9 August 2020. 
  6. Turnock, David (2003). The Human Geography of East Central Europe. Routledge. ISBN 9781134827992. in elegant shopping streets like Warsaw's Nowy Swiat, improved by renovation and pedestrianisation 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]