Ντάλας (σειρά)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ντάλας
ΕίδοςΔραματική σειρά
ΔημιουργοίΝτέιβιντ Τζέικομπς
Σκηνοθεσίαδιάφοροι σκηνοθέτες
Σενάριοδιάφοροι σεναριογράφοι
ΠρωταγωνιστέςΜπάρμπαρα Μπελ Γκέντις
Τζιμ Ντέιβις
Πάτρικ Ντάφι
Λάρι Χάγκμαν
Βικτόρια Πρίνσιπαλ
Σαρλίν Τίλτον
Λίντα Γκρέι
Στιβ Κάναλι
Συνθέτης(ες)Τζέρολντ Ίμελ
ΧώραΗΠΑ
ΓλώσσαΑγγλικά
Αριθμός κύκλων14
Αριθμός επεισοδίων357
Παραγωγή
Διάρκεια47 - 50 λεπτά ανά επεισόδιο
ΔιανομήWarner Bros. Domestic Television Distribution
Προβολή
Τηλεοπτικός σταθμόςCBS
Προβολή2 Απριλίου 1978–
3 Μαΐου 1991
Σχετίζεται με
Knots Landing

Το Ντάλας (αγγλικά: Dallas) είναι μια αμερικανική τηλεοπτική σαπουνόπερα που πρωτοπροβλήθηκε από το CBS από τις 2 Απριλίου 1978 έως τις 3 Μαΐου 1991.[1] Η σειρά περιστρέφεται γύρω από μια εύπορη οικογένεια του Τέξας, τους Γιούινγκ, οι οποίοι κατέχουν την πετρελαϊκή εταιρεία Ewing Oil και το αγρόκτημα Σάουθφορκ όπου εκτρέφονται βοοειδή. Η σειρά επικεντρώθηκε αρχικά στον γάμο του Μπόμπι Γιούινγκ και της Πάμελα Μπαρνς, των οποίων οι οικογένειες ήταν ορκισμένοι εχθροί. Καθώς η σειρά προχώρησε, ο μεγαλύτερος αδελφός του Μπόμπι, ο μεγιστάνας του πετρελαίου Τζέι Αρ Γιούινγκ, έγινε ο κακός του σίριαλ.[2] Όταν η εκπομπή ολοκληρώθηκε στις 3 Μαΐου 1991, ο Τζέι Αρ ήταν ο μόνος ρόλος που εμφανιζόταν σε κάθε επεισόδιο.

Μεγάλη δημοσιότητα στη σειρά δόθηκε εξαιτίας του μυστηρίου «Ποιος πυροβόλησε τον Τζέι Αρ;». Το επεισόδιο του 1980 με τον τίτλο Who Done It παραμένει η τηλεοπτική εκπομπή με τη δεύτερη υψηλότερη όλων των εποχών.[3] Επίσης, στην εκπομπή αποκαλύφθηκε ότι ολόκληρος ο 9ος κύκλος της ήταν ένα όνειρο της Παμ Γιούινγκ. Μετά από 14 σεζόν, προβλήθηκε το φινάλε της σειράς με τίτλο Cundrum το 1991.

Στη σειρά, εκτός από τον Λάρι Χάγκμαν στον ρόλο του άπληστου και δόλιου μεγιστάνα Τζέι Αρ Γιούινγκ, παίζουν η Μπάρμπαρα Μπελ Γκέντις στον ρόλο της μητριάρχη της οικογένειας Μις Έλι και ο Τζιμ Ντέιβις ως ο πατριάρχης της οικογένειας Γιούινγκ, ο Τζοκ, στον τελευταίο του ρόλο πριν από το θάνατό του το 1981. Η σειρά κέρδισε τέσσερα βραβεία Έμμυ, μεταξύ των οποίων και Α' Γυναικείου Ρόλου σε Δραματική Σειρά για την Μπελ Γκέντις το 1980.

Με τα 357 επεισόδια του, το Ντάλας παραμένει μια από τις πιο μακροχρόνιες δραματικές σειρές στην ιστορία της αμερικανικής τηλεόρασης, μετά τα Gunsmoke (635 επεισόδια), Νόμος και τάξη: ειδική ομάδα (478 επεισόδια από τον Απρίλιο του 2020), Νόμος και τάξη (456 επεισόδια), Μπονάντσα (430 επεισόδια) και Grey's Anatomy (363 επεισόδια από τον Απρίλιο του 2020). Το Ντάλας ακολούθησε η συνέχειά του, Knots Landing το 1979, η οποία διήρκεσε επίσης 14 κύκλους και συνολικά 344 επεισόδια.

Το 2007, το Ντάλας συμπεριλήφθηκε στη λίστα του περιοδικού Time με τις 100 καλύτερες τηλεοπτικές εκπομπές όλων των εποχών.[4]

Το 2010, το TNT ανακοίνωσε ότι είχε παραγγείλει μια νέα, ενημερωμένη συνέχεια του Ντάλας.[5] Η νέα σειρά, συνεχίζοντας την ιστορία της οικογένειας Γιούινγκ, έκανε πρεμιέρα στο TNT στις 13 Ιουνίου 2012 και προβλήθηκε για τρεις κύκλους, ολοκληρώνοντας την προβολή της στις 22 Σεπτεμβρίου 2014.

Αρχική υπόθεση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Ντάλας έκανε το ντεμπούτο του στις 2 Απριλίου 1978, ως μίνι σειρά πέντε μερών στο CBS. Αν και η μίνι σειρά δημιουργήθηκε πιλοτικά, από τη στιγμή που προβλήθηκε, ούτε οι παραγωγοί ούτε το δίκτυο ήλπιζαν ότι θα συνεχιζόταν πέρα από αυτά τα πέντε επεισόδια και αρχικά δεν είχαν σχέδια για επέκταση. Ωστόσο, η μίνι σειρά αποδείχθηκε αρκετά δημοφιλής ώστε να μετατραπεί σε κανονική σειρά και να μεταδοθεί για 13 πλήρεις κύκλους, από τις 23 Σεπτεμβρίου 1978 έως τις 3 Μαΐου 1991. Τα πέντε πιλοτικά επεισόδια, που αρχικά αποτέλεσαν τη μίνι σειρά, αναφέρονται τώρα ως κύκλος 1, καταλήγοντας σε δεκατέσσερις κύκλους συνολικά.

Η σειρά είναι γνωστή για την απεικόνιση του πλούτου, του σεξ, της ίντριγκας, των συγκρούσεων και της μάχης για την εξουσία. Σε όλη τη σειρά, η κύρια υπόθεση είναι η μακροχρόνια αντιπαλότητα μεταξύ των οικογενειών Γιούινγκ και Μπαρνς, η οποία ήρθε στο επίκεντρο όταν η κόρη των Μπαρνς, Πάμελα (Βικτόρια Πρίνσιπαλ), κλέφτηκε με τον μικρότερο γιο των Γιούινγκ, Μπόμπι (Πάτρικ Ντάφι), στο πρώτο επεισόδιο. Η σειρά διαδραματίζεται σε μεγάλο βαθμό στο Ντάλας του Τέξας και στη φανταστική κομητεία Μπράντοκ, όπου βρίσκεται το αγρόκτημα Σάουθφορκ.

Το αγρόκτημα Σάουθφορκ, σπίτι της οικογένειας Γιούινγκ.

Η αιτία της έχθρας βρίσκεται στη δεκαετία του 1930, όταν ο άγριος Τζον Ρος (Τζοκ) Γιούινγκ (Τζιμ Ντέιβις) φέρεται να είχε εξαπατήσει τον κάποτε συνεταίρο του, Γουίλαρντ (Ντίγκερ) Μπαρνς (Ντέιβιντ Γιούινγκ / Κίναν Γουίν ), από το μερίδιό του στην εταιρεία τους Ewing Oil και παντρεύτηκε τη μοναδική αγάπη του Ντίγκερ, Έλινορ "Μις Έλι" Σάουθγουορθ (Μπάρμπαρα Μπελ Γκέντις / Ντόνα Ριντ). Σε αντίθεση με τον Τζοκ, η Μις Έλι προερχόταν από οικογένεια κτηνοτρόφων με μεγάλη αγάπη για τη γη και τα βοοειδή. Μετά τον γάμο τους, το αγρόκτημα της οικογένειας έγινε το σπίτι των Γιούινγκ, όπου ο Τζοκ και η Μις Έλι μεγάλωσαν τρεις γιους: τον Τζέι Αρ (Λάρι Χάγκμαν), τον Γκάρι (Ντέιβιντ Άκροιντ / Τεντ Σάκλφορντ) και τον Μπόμπι.

Ο αδίστακτος Τζέι Αρ, που είναι παντρεμένος με την πρώην Μις Τέξας, Σου Έλεν Σέπαρντ (Λίντα Γκρέι), ερχόταν συχνά σε αντιπαράθεση με τον Μπόμπι, ο οποίος είχε την ηθική και την ακεραιότητα που έλειπε από τον Τζέι Αρ. Ο μεσαίος γιος, Γκάρι, ήταν ο αγαπημένος της Μις Έλι, καθώς είχε κληρονομήσει χαρακτηριστικά της οικογένειας Σάουθγουορθ. Ωστόσο, ο Γκάρι είχε συγκρουστεί τόσο με τον Τζοκ όσο και με τον Τζέι Αρ από την παιδική του ηλικία είχε εκδιωχθεί. Στα 17, ο Γκάρι γνώρισε και παντρεύτηκε κρυφά τη 15χρονη σερβιτόρα Βαλίν Κλέμεντς (Τζόαν βαν Αρκ), η οποία γέννησε το πρώτο εγγόνι των Γιούινγκ - τη μικροκαμωμένη και αυθάδη Λούσι (Σαρλίν Τίλτον) - και κατόπιν επέστρεψε στο Σάουθφορκ με σκοπό να εγκατασταθεί εκεί. Παρόλο που ο Τζοκ συμφιλιώθηκε με τη Βαλίν και υποστήριξε τη νεοσύστατη οικογένεια του Γκάρι, ο Τζέι Αρ έσπρωξε τον Γκάρι στον αλκοολισμό ωθώντας τον κακές επιχειρηματικές συμφωνίες που τον έκαναν να φύγει από το Σάουθφορκ. Αφού έφυγε ο Γκάρι, ο Τζέι Αρ παρενοχλούσε τη Βαλίν μέχρι που έφυγε και εκείνη από το αγρόκτημα και την πολιτεία, αφήνοντας τη Λούσι να μεγαλώνει με τους παππούδες της.

Κατά τη διάρκεια των πρώτων επεισοδίων της σειράς, η έφηβη Λούσι εμφανίζεται να κοιμάται με τον επιστάτη του αγροκτήματος, Ρέι Κρεμπς (Στιβ Κάναλι). Αργότερα, στον 4ο κύκλο, αποκαλύπτεται ότι ο Ρέι είναι θείος της Λούσι, νόθος γιος του Τζοκ από μια εξωσυζυγική του σχέση κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Δυσαρεστημένος με τον μικρό, μονοδιάστατο ρόλο του, ο Κάναλι είχε σκεφτεί να αποχωρήσει από τη σειρά. Για να προσθέσει βάθος στον χαρακτήρα του Ρέι, ο Χάγκμαν πρότεινε στους συγγραφείς να δημιουργήσουν μια πλοκή όπου ο Ρέι γίνεται ετεροθαλής αδελφός του Τζέι Αρ, του Γκάρι και του Μπόμπι, σημειώνοντας την ομοιότητά του με τον Ντέιβις. Για τα επεισόδια όπου ο Ρέι και η ανιψιά του η Λούσι είχαν δεσμό ο Κάναλι είχε πει «προσεύχομαι να ξεχαστούν».

Ο Ρέι είχε προηγουμένως συμμετάσχει μια σύντομη σχέση με την Πάμελα, αλλά εκείνη ερωτεύτηκε βαθιά τον Μπόμπι και το πιλοτικό επεισόδιο ξεκινά με τους δυο τους να φτάνουν στο Σάουθφορκ ως νεόνυμφοι, σοκάροντας όλη την οικογένεια. Ο Τζέι Αρ, που μισούσε την οικογένεια Μπαρνς, δεν ήταν ευχαριστημένος με τη έλευση της Παμ στο Σάουθφορκ και συνεχώς προσπαθούσε να υπονομεύσει τον γάμο της με τον Μπόμπι. Εντωμεταξύ, ο αδερφός της Παμ, Κλιφ (Κεν Κέρσεβαλ), ο οποίος είχε κληρονομήσει το μίσος του Ντίγκερ για τους Γιούινγκ, συμμεριζόταν τις αντιρρήσεις του Τζέι Αρ για τον γάμο και συνέχιζε την προσπάθεια του πατέρα του για εκδίκηση.

Διανομή και ρόλοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εκθέματα του επεισοδίου Ποιος πυροβόλησε τον Τζέι Αρ; στο αγρόκτημα Σάουθφορκ του Τέξας.

Στην αρχική μίνι σειρά πέντε επεισοδίων (κύκλος 1) πρωταγωνιστούσαν έξι ηθοποιοί: Η Μπάρμπαρα Μπελ Γκέντις ως Μις Έλι, της οποίας η οικογένεια ήταν οι αρχικοί ιδιοκτήτες του Σάουθφορκ. Ο Τζιμ Ντέιβις ως σύζυγός της, Τζοκ, ιδρυτής της Ewing Oil και επικεφαλής της οικογένειας Γιούινγκ. Ο Πάτρικ Ντάφι ως ο μικρότερος γιος τους, Μπόμπι. Η Βικτόρια Πρίνσιπαλ ως Πάμελα Μπαρνς Γιούινγκ, κόρη της αντίπαλης οικογένειας Μπαρνς την οποία φέρνει στο σπίτι ο Μπόμπι ως σύζυγό του στο πιλοτικό επεισόδιο. Ο Λάρι Χάγκμαν ως Τζέι Αρ Γιούινγκ, ο μεγαλύτερος γιος, που αντιτίθεται έντονα στη νέα κουνιάδα του. Και η Σαρλίν Τίλτον ως Lucy, η έφηβη ανιψιά του Μπόμπι και του Τζέι Αρ, η οποία λατρεύει τον Μπόμπι, αλλά δυσανασχετεί με τον Τζέι Αρ που διώχνει τους γονείς της για να μεγαλώσει από "αληθινούς Γιούινγκ".

Η Λίντα Γκρέι ως Σου Έλεν, η πολύπαθη, αλκοολική σύζυγος του Τζέι Αρ, δεν συμπεριλαμβανόταν στους πρωταγωνιστές στη διάρκεια του 1ου κύκλου, αν και εμφανιζόταν στα περισσότερα επεισόδια. Άλλα μέλη του καστ ήταν ο Στιβ Κάναλι ως ο πρώην φίλος της Παμ, Ρέι Κρεμπς και νόθος γιος του Τζοκ και ο Κεν Κέρσεβαλ ως ο αδερφός της Παμ, Κλιφ Μπαρνς, βασικός ανταγωνιστής του Τζέι Αρ. Η Γκρέι και ο Κάναλι εμφανίζονταν ως πρωταγωνιστές από το πρώτο επεισόδιο του 2ου κύκλου και ο Κέρσεβαλ από το πρώτο επεισόδιο του 3ου κύκλου.

Στη σειρά προστέθηκαν αρκετοί νέοι ρόλοι, καθώς οι αρχικοί ηθοποιοί αποχώρησαν από τη σειρά:

Στον 5ο κύκλο, έχοντας κάνει γκεστ σταρ εμφάνιση στον 2ο κύκλο, εντάχθηκε στο κύριο καστ η Σούζαν Χάουαρντ ως Ντόνα Κάλωερ Κρεμπς, πολιτικός και χήρα ενός πρώην κυβερνήτη του Τέξας, που γίνεται η πρώτη σύζυγος του Ρέι και μητέρα της κόρης του, Μάργκαρετ.

Στον 8ο κύκλο, ο ηθοποιός Χάουαρντ Κιλ μπήκε στο πρωταγωνιστικό καστ αφού εμφανίστηκε από τον 8η κύκλο στον ρόλο του πλούσιου, οξύθυμου κτηνοτρόφου Κλέιτον Φάρλοου, συζύγου της Μις Έλι μετά τον θάνατο του Τζοκ και η Πρισίλα Μπολιέ Πρίσλεϊ ως η έφηβη αγαπημένη του Μπόμπι, Τζένα Γουέιντ, που γέννησε το μοναδικό βιολογικό παιδί του Μπόμπι, τον Λούκας, και τελικά γίνεται η δεύτερη σύζυγος του Ρέι. Την Τζένα είχε προηγουμένως υποδυθεί η Μόργκαν Φέρτσαϊλντ σε ένα επεισόδιο του 2ου κύκλου και η Φρανσίς Τάκερ σε δύο επεισόδια στην του 3ου κύκλου, πριν αναλάβει οριστικά τον ρόλο η Πρίσλεϊ στον 7ου κύκλο. Στο κύριο καστ εντάχθηκε επίσης η Ντόνα Ριντ κατά τη διάρκεια του 8ου κύκλου, παίζοντας προσωρινά τη Μις Έλι μέχρι να επιστρέψει η Μπάρμπαρα Μπελ Γκέντις το επόμενο έτος.

Προβολή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Ντάλας προβαλλόταν αρχικά στις ΗΠΑ βράδυ Σαββάτου όταν έκανε το ντεμπούτο του ως κανονική σειρά. Μέσα σε έναν μήνα, η σειρά μεταφέρθηκε βράδυ Κυριακής, όπου έμεινε μέχρι τα μισά του κύκλου, οπότε μεταφέρθηκε βράδυ Παρασκευής. Το Ντάλας συνέχισε να προβάλλεται Παρασκευή μέχρι να τελειώσει η σειρά το 1991.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, τα δικαιώματα προβολής του Ντάλας είχαν αγοραστεί από το BBC και γρήγορα σειρά απέκτησε τεράστια τηλεθέαση, προσελκύοντας περισσότερους από 20 εκατομμύρια θεατές. Ωστόσο, το 1985 η εταιρεία αρνήθηκε να πληρώσει 60.000 δολάρια ανά επεισόδιο για τον επόμενο (ένατο) κύκλο. Ενώ διαπραγματεύονταν με τον διανομέα για την απόκτηση του επόμενου κύκλου, ο εμπορικός αντίπαλός της, Thames Television, παρενέβη απροσδόκητα και πλήρωσε το τίμημα. Το θέμα προκάλεσε σάλο στον Τύπο και έγινε ακόμη και ερώτηση στο Κοινοβούλιο.[6] Τελικά, η ρυθμιστική Αρχή Ανεξάρτητης Ραδιοφωνίας ανάγκασε την Thames Television να υποχωρήσει στα σχέδιά της και να πουλήσει τον τελευταίο κύκλο που είχε αγοράσει στο BBC, με ζημία.[7] Το Ντάλας συνέχισε να μεταδίδεται στο BBC μέχρι το τέλος της σειράς που διάρκεσε μέχρι το 1991.

Στην Ελλάδα, το Ντάλας προβαλλόταν από την ΕΡΤ ξεκινώντας από το 1979 μέχρι το 1982 (με το τελευταίο επεισόδιο του 3ου κύκλου), αλλά δεν συνεχίστηκε περαιτέρω. Το 1990, η σειρά προβλήθηκε από το MEGA, το οποίο παρέλειψε ενάμιση κύκλο της σειράς από τις προβολές του (όλο τον 4ο και τον μισό 5ο), ενώ ξαναπροβλήθηκε από το STAR το 1994.[8] Κατά τη διάρκεια ενός επεισοδίου της πρώτης προβολής από την ΕΡΤ, σημειώθηκε την Τρίτη 24 Φεβρουαρίου 1981 ισχυρή σεισμική δόνηση μεγέθους 6,7 ρίχτερ, η πρώτη της σειράς σεισμών στις Αλκυονίδες, που συγκλόνισε τη χώρα.[9]

Έμπνευση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ταινία του 1956 Ο γίγας θεωρείται η έμπνευση για τη σειρά Ντάλας. Και οι δύο παραγωγές επικεντρώνονται στον αγώνα μεταξύ πλούσιων πετρελαιοπαραγωγών και κτηνοτρόφων στο Τέξας, από τα μέσα έως τα τέλη του 20ού αιώνα. Επιπλέον, και οι δύο παραγωγές έχουν έναν πρωταγωνιστικό χαρακτήρα που αναφέρεται ως "Τζέι Αρ".[10]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Dallas both TV series every intro, https://www.bitchute.com/video/0rSD11GbrlKG/, ανακτήθηκε στις 2021-10-12 
  2. Jacobs, David (April 15, 1990). «TV View; When the Rich And the Powerful Were Riding High». The New York Times. https://www.nytimes.com/1990/04/15/arts/tv-view-when-the-rich-and-the-powerful-were-riding-high.html?scp=10&sq=jr%20ewing%20dallas&st=cse. Ανακτήθηκε στις August 31, 2010. 
  3. Hyatt, Wesley (2012). Television's Top 100. US: McFarland. σελ. 169. ISBN 978-0-7864-4891-3. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2013. 
  4. Poniewozik, James (September 6, 2007). «The 100 Best TV Shows of All-Time». Time. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις October 2, 2011. https://web.archive.org/web/20111002233122/http://www.time.com/time/specials/2007/completelist/0,,1651341,00.html. Ανακτήθηκε στις March 4, 2010. 
  5. «Jordan, Chris. "TNT, TBS Order 4 Pilots, Including 'Dallas' Update" TV Squad; September 8, 2010». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Ιουλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 5 Ιανουαρίου 2022. 
  6. Rosenberg, Howard (Apr 5, 1985). «Television; J.R. Would Be Proud Of British TV's 'Dallas' Brawl». Los Angeles Times. https://www.latimes.com/archives/la-xpm-1985-04-05-ca-27408-story.html. Ανακτήθηκε στις January 26, 2019. 
  7. Hewson, David (July 12, 1985). «Thames TV head leaves in dispute over Dallas». The Times. 
  8. «Ντάλλας (Dallas)». Retromaniax. Ανακτήθηκε στις 5 Ιανουαρίου 2022. 
  9. «24 Φεβρουαρίου 1981: Ο σεισμός των Αλκυονίδων». ProtoThema. 24 Φεβρουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 5 Ιανουαρίου 2022. 
  10. Gary M. Cramer, "'Giant': A giant book about a giant film", The Philadelphia Inquirer, May 3, 2018.

 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]