Μπασαράμπ Δ΄ της Βλαχίας
| Μπασαράμπ Δ΄ της Βλαχίας | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 15ος αιώνας Βλαχία |
| Θάνατος | 1482 Glogova |
| Χώρα πολιτογράφησης | Βλαχία |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | μονάρχης |
| Οικογένεια | |
| Τέκνα | Neagoe Basarab |
| Γονείς | Μπασαράμπ Β΄ της Βλαχίας |
| Οικογένεια | House of Dănești |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | Κατάλογος ηγεμόνων της Βλαχίας |
Ο Μπασαράμπ Δ΄ ο Νέος, ρουμαν.: Basarab IV cel Tânăr, επίσης γνωστός ως Țepeluș δηλ. Μικρός Παλουκωτής (πριν από το 1444; – 23 Μαρτίου 1482) ήταν γιος του Μπασαράμπ Β΄ και εγγονός του Νταν Β΄ (1422-1431). Έγινε 4 φορές πρίγκιπας (voivode, βοεβόδας) της Βλαχίας μεταξύ 1474 και 1482: από τον Οκτώβριο έως τον Δεκέμβριο του 1474, από τον Ιανουάριο του 1478 έως τον Ιούνιο του 1480, από τον Νοέμβριο του 1480 έως πριν από τον Ιούλιο του 1481, και από τον Αύγουστο του 1481 έως τον Ιούλιο του 1482 [1]
Αυτό συνέβη κατά τη διάρκεια ενός ασταθούς πολιτικού κλίματος στη μεσαιωνική Βλαχία, που είχε άλλους 4 πρίγκιπες να κυβερνούν για ορισμένες χρονικές περιόδους εκείνα τα χρόνια.
Η εξουσία του
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Μπασαράμπ Δ΄ ανέβηκε πρώτα στον θρόνο της Βλαχίας το 1474, όταν με τη βοήθεια του Στέφαν Μπατόρυ βοεβόδα της Τρανσυλβανίας ανέτρεψε τον θείο του Μπασαράμπ Γ΄ τον Γηραιό (Laiotă). Στη συνέχεια απομακρύνθηκε από την εξουσία μέσα σε 2 μήνες από τον Ράντου Γ΄ τον Όμορφο, τον 2ο εξάδελφό του, τον οποίο έφερε ένας μεγάλος οθωμανικός στρατός, που βάδισε για να τιμωρήσει τον Στέφανο Γ' της Μολδαβίας.
Μετά την πρώτη του εξουσία, ο Μπασαράμπ Δ΄ αναζήτησε καταφύγιο πίσω στα ουγγρικά εδάφη, όπου πιθανότατα πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του. Το καλοκαίρι του 1476 αποστέλλεται στην Τρανσυλβανία μαζί με τονΒλάντ Γ΄ Παλουκωτή (Țepeș), που προτιμήθηκε από τον βασιλιά Ματθία Κορβίνο και τον Στέφανο Γ΄ για τον θρόνο της Βλαχίας, και στη συνέχεια μετακομίζει στη Μολδαβία, όπου αναφέρεται στην αυλή του Στεφάνου Γ΄. [2] Με τη βοήθεια του τελευταίου, πριν από τον Ιανουάριο του 1478, ο Μπασαράμπ Δ΄ έδιωξε ξανά τον θείο του Μπασαράμπ Γ΄ και ξεκίνησε τη 2η και μακροβιότερη εξουσία του (2,5 έτη). [1]
Το 1479 ο Μπασαράμπ Δ΄ αναγκάστηκε από τον Aλί Κοκά Μπέη [3] να συμπαραταχθεί με τους Οθωμανούς και να λάβει μέρος στην οθωμανική εκστρατεία κατά της Τρανσυλβανίας, παρέχοντας περίπου 5.000 στρατιώτες της Βλαχίας [3] στην εκστρατεία, όπου αντιμετώπισε τον αρχαίο αντίπαλο θείο του Μπασαράμπ Γ΄, που ζούσε στην Τρανσυλβανία από την ανατροπή του το 1477. Ο Μπασαράμπ Γ΄ έφερε περίπου 2.000 πεζούς στην εκστρατεία και με τη βοήθεια των Ούγγρων νίκησαν τις συνδυασμένες δυνάμεις της Βλαχίας και των Οθωμανών στη μάχη του Μπρέντφηλντ. [4]
Το 1481, την ίδια χρονιά που πέθανε ο Μεχμέτ Β' [5] και η σύγκρουση μεταξύ των δύο επιζώντων γιων του, Βαγιαζήτ Β' και Τζεμ έγινε ανοιχτή σύγκρουση, ο Βλαντ Δ' ο Μοναχός (ετεροθαλής αδελφός τού Βλαντ Γ΄ Παλουκωτή και τού Ράντου Γ΄ Όμορφου, που μέχρι τώρα είχε δείξει ελάχιστο ενδιαφέρει τον θρόνο [6]) τοποθετήθηκε στον θρόνο από τον Στέφανο Γ΄ [7] [8] [9] που είχε εισβάλει στη Βλαχία εκείνον τον Ιούνιο [10] και κατατρόπωσε τον Μπασαράμπ Δ΄ στο Ραμνίκου Βάλτσεα.
Ο 15ος αιώ. ήταν μια πολύ ασταθής εποχή στη Βλαχία, με τον θρόνο να περνά από τον έναν στον άλλο, μεταξύ των πριγκίπων του Οίκου του Μπασαράμπ, μέλη των δύο αντίπαλων κλάδων που το επιθυμούσαν. Σύντομα (Ιούλιος 1481) ο Μπασαράμπ Δ΄ ήταν πάλι βοεβόδας της Βλαχίας, με Οθωμανική υποστήριξη. Ο Στέφανος Γ΄ έκανε μια τελευταία προσπάθεια να εξασφαλίσει την επιρροή του στη Βλαχία το επόμενο καλοκαίρι [8], και μέσα στο έτος ο Μπασαράμπ Δ΄ έχασε ξανά τον θρόνο. Αν και ο Βλαντ Δ' αποκαταστάθηκε, σύντομα αναγκάστηκε να δεχτεί την επικυριαρχία του σουλτάνου. [8]
Το τέλος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Μπασαράμπ Δ΄ σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων περί τον Μάρτιο-Ιούλιο του 1482, ίσως λόγω συνωμοσίας υπό την ηγεσία των βογιάρων της Βλαχίας. Άλλοι ωστόσο προτείνουν ότι απεβίωσε στη μάχη από τον Στέφανο Γ΄ κατά την εισβολή τού Στεφάνου Γ΄ εκείνο το έτος. [8]
Αργότερα, ο Nεαγκόε Κραϊοβέστι, ο οποίος ανέβηκε στον θρόνο της Βλαχίας με το όνομα Nεαγκόε Μπασαράμπ, ισχυρίστηκε ότι ο Μπασαράμπ Δ΄ ήταν ο πατέρας του, επειδή είχε σχέση με τη μητέρα του Nεάγκα, η οποία ήταν τότε παντρεμένη με τον μεγάλο βογιάρο Πάρβου Κραϊοβέστι. Ενώ η οικογένεια Κραϊοβέστι ήταν κοντά με τον κλάδο Ντανέστι της άρχουσας οικογένειας Μπασαράμπ της Βλαχίας, ο ισχυρισμός είναι εξαιρετικά αμφισβητήσιμος, αλλά τον χρησιμοποίησε αργότερα για να υποστηρίξει την πριγκιπική καταγωγή του. [1]
Βιβλιογραφικές αναφορές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Constantin Rezachevici - Cronologia critică a domnilor din Țara Românească și Moldova a. 1324 - 1881, Volumul I, Editura Enciclopedică, 2001
- ↑ Petre P. Panaitescu, Cronicile slavo-române din secolele XV-XVI publicate de Ion Bogdan, Editura Academiei, 1959
- ↑ 3,0 3,1 Kármán & Kunčevic 2013, σελ. 266.
- ↑ Battle of Breadfield (1479), 'Conflict and Conquest in the Islamic World: A Historical Encyclopedia, Vol. 1, ed. Alexander Mikaberidze, (ABC-CLIO, 2011), 215.
- ↑ Shaw 1976, σελ. 70.
- ↑ Florescu & McNally 1989, σελ. 45.
- ↑ Demciuc 2004.
- ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 Eagles 2014, σελ. 216.
- ↑ Cristea 2016, σελ. 338.
- ↑ Shaw 1976.
Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Cristea, Ovidiu (2016). «Guerre, Histoire et Mémoire en Moldavie au temps d'Étienne le Grand (1457–1504)». Στο: Păun, Radu G. Histoire, mémoire et dévotion. Regards croisés sur la construction des identités dans le monde orthodoxe aux époques byzantine et post-byzantine. La Pomme d'or. σελίδες 305–344. ISBN 978-2-9557042-0-2.
- Demciuc, Vasile M. (2004). «Domnia lui Ștefan cel Mare. Repere cronologice». Codrul Cosminului (10): 3–12. ISSN 1224-032X.
- Eagles, Jonathan (2014). Stephen the Great and Balkan Nationalism: Moldova and Eastern European History. I.B. Tauris. ISBN 978-1-78076-353-8.
- Florescu, Radu R.· McNally, Raymond T. (1989). Dracula, Prince of Many Faces: His Life and his Times. Back Bay Books. ISBN 978-0-316-28656-5.
- Kármán, Gábor, επιμ. (2013). The European Tributary States of the Ottoman Empire in the Sixteenth and Seventeenth Centuries. Leiden: Brill. ISBN 9789004246065.
- Shaw, Stanford J. (1976). History of the Ottoman Empire and Modern Turkey: Volume 1, Empire of the Gazis: The Rise and Decline of the Ottoman Empire 1280–1808. Cambridge University Press. ISBN 978-0-52121-280-9.