Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μουτζάνταρα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μουτζάνταρα
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π)

Το μουτζάνταρα ή μουζάνταρα (αραβικά: مجدرة‎‎ mujadarah, με εναλλακτικές ορθογραφίες στα αγγλικά majadra, mejadra, moujadara, mudardara και megadarra) είναι αραβικό πιάτο που αποτελείται από μαγειρεμένες φακές μαζί με πλιγούρι ή ρύζι και γαρνιρισμένο με σοταρισμένα κρεμμύδια.

Όνομα και καταγωγή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μουτζάνταρα είναι η αραβική λέξη για τα σημάδια που αφήνει στο πρόσωπο η ακμή και οι φακές μέσα στο ρύζι μοιάζουν με τα σημάδια αυτά.[1][2] Η πρώτη καταγεγραμένη συνταγή για μουτζάνταρα εμφανίζεται στο Kitab al-Tabikh ή "Βιβλίο των Πιάτων", ένα βιβλίο μαγειρικής που συνέταξε το 1226 ο αλ-Μπαγκντάντι στο Ιράκ.[1] Όταν το περιεχόμενο ήταν ρύζι, φακές και κρέας, αποτελούσε πιάτο που σερβίριζαν κατά τη διάρκεια εορτασμών.[1] Χωρίς κρέας, ήταν ένα μεσαιωνικό αραβικό πιάτο που καταναλωνόταν συνήθως από τους φτωχούς, και που φημίζεται ότι είναι παράγωγο του "πινακίου φακής" με το οποίο ο Ιακώβ αγόρασε την πρωτοτοκία του Ησαύ.[2] Λόγω της σημασίας του στη διατροφή, ένα ρητό στον ανατολικό αραβικό κόσμο είναι, "Ένας πεινασμένος άνθρωπος θα ήταν πρόθυμος να πουλήσει την ψυχή του για ένα πιάτο μουτζαντάρα". [3]

Οι μαγειρεμένες φακές είναι δημοφιλείς σε όλη τη Μέση Ανατολή και αποτελούν τη βάση πολλών πιάτων. Το μουτζαντάρα είναι δημοφιλές πιάτο σε ολόκληρο τον αραβικό κόσμο και γενικά παρασκευάζεται με καφέ ή πράσινες φακές και ρύζι, που μπορούν να καρυκευθούν με κύμινο, κόλιανδρο ή μέντα.[2] Συμπληρώνεται με τηγανητά κρεμμύδια και σερβίρεται γενικά με γιαούρτι, μαζί με άλλα λαχανικά και συνοδευτικά, ζεστά ή κρύα.[2]

Το πιάτο παρασκευάζεται με καφέ φακές και ρύζι. Στον Λίβανο, η λέξη mjaddara αναφέρεται στην πολτοποιημένη εκδοχή του πιάτου, και όχι στην εκδοχή με ολόκληρους κόκκους ρύζι και φακές.[4] Το Mjaddara έχει συνήθως την υφή του ρυζόγαλου ενώ στη λιβανέζικη παραλλαγή που είναι γνωστή ως mudardara, το ρύζι και οι φακές παραμένουν σχετικά άθικτα. Τόσο η mujaddara όσο και η mudardara συμπληρώνονται με καραμελωμένα κρεμμύδια και συνήθως σερβίρονται με γιαούρτι.

Ειδικά στο Ισραήλ και στα Παλαιστινιακά Εδάφη, το ρύζι μερικές φορές αντικαθίσταται με πλιγούρι και το πιάτο ονομάζεται M'jaddaret-Burghul για να το ξεχωρίσει από το M'jaddara που σερβίρεται με ρύζι. Το πιάτο σερβίρεται αρκετές φορές το μήνα στην οικογένεια, μαγειρεμένο με ελαιόλαδο και λωρίδες κρεμμυδιού, και σερβίρεται μαζί με τοπικό πρόβειο γιαούρτι (laban n'aj) φτιαγμένο στη Ναμπλούς και με πράσινη σαλάτα.[5][6][7][8]

Οι Άραβες Χριστιανοί τρώνε παραδοσιακά το μουτζάνταρα κατά τη διάρκεια της Σαρακοστής.[2] Το πιάτο είναι επίσης δημοφιλές στις εβραϊκές κοινότητες με καταγωγή από τη Μέση Ανατολή, ιδίως σε όσους έχουν συριακές και αιγυπτιακές καταβολές. Παρασκευάζεται γενικά με ρύζι και όχι με σιτάρι. Μερικές φορές ονομάζεται "το αγαπημένο του Ησαύ."[9] Οι Εβραίοι το έτρωγαν παραδοσιακά δύο φορές την εβδομάδα: ζεστό το βράδυ της Πέμπτης και κρύο την Κυριακή.[10]

Στην αιγυπτιακή κουζίνα, οι φακές, το ρύζι, τα μακαρόνια και η σάλτσα ντομάτας μαγειρεύονται μαζί και είναι γνωστά ως κούσαρι. Στην ινδική κουζίνα, οι φακές που μαγειρεύονται μαζί με το ρύζι είναι γνωστές ως khichdi. Στην ιρανική κουζίνα, ένα παρόμοιο πιάτο που αποτελείται από ρύζι και φακές ονομάζεται Addas Polo.

Στην κυπριακή κουζίνα, το πιάτο ονομάζεται «φακές μουτζέντρα» και μοιάζει πολύ με το μουτζάνταρα, καθώς αποτελείται από φακές και ρύζι.[11]

  1. 1,0 1,1 1,2 Marks, Gil (17 Νοεμβρίου 2010). Encyclopedia of Jewish Food. HMH. ISBN 978-0-544-18631-6. 
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Middle Eastern Kitchen, Ghillie Basan, p. 118.
  3. Salloum, Habeeb· Peters, James (1997). From the Lands of Figs and Olives: Over 300 Delicious and Unusual Recipes from the Middle East and North Africa. I.B. Tauris. ISBN 978-1-86064-038-4. 
  4. «mjaddara or mdardara?». Orange Room - Promoting free thoughtful dialogue (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Μαρτίου 2021. Ανακτήθηκε στις 10 Ιανουαρίου 2021. 
  5. «Walking Out into the Sunshine: Recollections and Reflections: A Palestinian ... - Ghazi Hassoun - Google Books». web.archive.org. 1 Δεκεμβρίου 2017. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Δεκεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 10 Ιανουαρίου 2021. CS1 maint: Unfit url (link)
  6. «FamilyChef: Samar's Mujaddara | WFP | United Nations World Food Programme - Fighting Hunger Worldwide». web.archive.org. 1 Δεκεμβρίου 2017. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Δεκεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 10 Ιανουαρίου 2021. CS1 maint: Unfit url (link)
  7. «Bulgur with Lentils (Mjaddara)». Kitchen of Palestine (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 10 Ιανουαρίου 2021. 
  8. «PALESTINIAN RECIPES: Maftoul Mujaddara» (PDF). Ανακτήθηκε στις 10 Ιανουαρίου 2021. 
  9. Roden, Claudia (1986). A New Book of Middle Eastern Food. Λονδίνο: Penguin. σελ. 331. ISBN 0-14-046588-X. 
  10. Dweck, Poopa (2007). Aromas of Aleppo. Harper Collins. ISBN 978-0060888183. 
  11. «Cyprus Food Virtual Museum - Φακές μουτζιέντρα». foodmuseum.cs.ucy.ac.cy. Ανακτήθηκε στις 10 Ιανουαρίου 2021.