Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μουσείο του Σομπίμπουρ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 51°15′54.00″N 23°21′13.32″E / 51.2650000°N 23.3537000°E / 51.2650000; 23.3537000

Μουσείο του Σομπίμπουρ
Χάρτης
Είδοςστρατιωτικό μουσείο
Γεωγραφικές συντεταγμένες51°15′54″N 23°21′13″E
Διοικητική υπαγωγήΣομπίμπουρ (χωριό)
ΤοποθεσίαΣομπίμπουρ (χωριό)
ΧώραΠολωνία
Έναρξη κατασκευής1993
Ιστότοπος
Επίσημος ιστότοπος
Commons page Πολυμέσα

Το Μουσείο του Σομπίμπουρ, ή Μουσείο του πρώην ναζιστικού στρατοπέδου εξόντωσης Σομπίμπουρ (πολωνικά: Muzeum Byłego Hitlerowskiego Obozu Zagłady w Sobiborze‎‎), είναι πολωνικό κρατικό μουσείο αφιερωμένο στη μνήμη των φρικαλεοτήτων που διαπράχθηκαν στο πρώην στρατόπεδο εξόντωσης Σομπίμπουρ, το οποίο βρίσκεται στα περίχωρα του Σομπίμπουρ, κοντά στο Λούμπλιν. Το ναζιστικό ναζιστικό στρατόπεδο εξόντωσης δημιουργήθηκε στην κατεχόμενη Πολωνία κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ως μέρος του προγράμματος εξόντωσης των Εβραίων, γνωστό ως Επιχείρηση Ράινχαρντ, που σηματοδότησε την πιο θανατηφόρα φάση του Ολοκαυτώματος στην Πολωνία. Το στρατόπεδο ήταν υπό τη διεύθυνση των Ζόντερκομαντο της Σούτσσταφφελ, με επικεφαλής τον Φραντς Στανγκλ.[1] Ο αριθμός των Πολωνοεβραίων και άλλων που δολοφονήθηκαν και αποτεφρώθηκαν εκεί μεταξύ Απριλίου 1942 και 14 Οκτωβρίου 1943 υπολογίζεται σε 250.000[2] και πιθανώς περισσότεροι, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που ήρθαν από άλλες χώρες της Γερμανοκρατούμενης Ευρώπης.[3]

Από την 1η Μαΐου 2012, το Μουσείο του Σομπίμπουρ είναι παράρτημα του Κρατικού Μουσείου του Μαϊντάνεκ,[1] αφιερωμένο στην ιστορία και την μνήμη των στρατοπέδων και υποστρατοπέδων του Ολοκαυτώματος του στρατοπέδου εξόντωσης Μαϊντάνεκ.[4] Αρχικά, το μουσείο χρησίμευε ως τμήμα εκτός πόλης του μουσείου στην περιοχή Βουοντάβα, που ιδρύθηκε το 1981.[5] Το Υπουργείο Πολιτισμού και Εθνικής Κληρονομιάς άνοιξε ξανά το μουσείο με πρόσθετη χρηματοδότηση μετά τη διοικητική του αναδιοργάνωση.[6]

Ιστορία του μουσείου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Λίγα ήταν γνωστά για το στρατόπεδο πριν από τη δίκη του Σομπίμπουρ στο Χάγκεν της Γερμανίας και τις παράλληλες δίκες των ανδρών Τραβνίκι στο Κρασνοντάρ και το Κίεβο στην πρώην Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών,[1] εμπνευσμένα από το ερευνητικό έργο του Σίμον Βίζενταλ και την πολύ δημοσιευμένη αρπαγή του Άντολφ Άιχμαν από τη Μοσάντ.[7] Οι περισσότεροι επιζώντες του Ολοκαυτώματος είχαν εγκαταλείψει την Πολωνία πολύ πριν από αυτά τα γεγονότα και το στρατόπεδο είχε σε μεγάλο βαθμό ξεχαστεί.[8][9]

Το πρώτο μνημείο για τα θύματα του Σομπίμπουρ ανεγέρθηκε στην ιστορική τοποθεσία το 1965.[10] Το Μουσείο της Βουοντάβα, το οποίο ήταν υπεύθυνο για το μνημείο, ίδρυσε ένα ξεχωριστό παράρτημα του Σομπίμπουρ στις 14 Οκτωβρίου 1993, στην 50ή επέτειο από την ένοπλη εξέγερση των Εβραίων κρατουμένων εκεί,[11] μερικοί από τους οποίους δραπέτευσαν επιτυχώς το 1943 (βλ. Απόδραση από το Σομπιμπόρ, που προβλήθηκε στο CBS το 1987), προκαλώντας έτσι το πρόωρο κλείσιμο του στρατοπέδου.[12]

Προγράμματα έρευνας και διατήρησης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Αεροφωτογραφία του εργοστασίου θανάτου του Σομπίμπουρ, πιθανώς λίγο πριν από το σχηματισμό. Δεν υπάρχουν ακόμη μόνιμες δομές, συμπεριλαμβανομένων του Στρατώνα II (κάτω κέντρο), καθώς και του Στρατώνα III και του Στρατώνα IV. Η σιδηροδρομική αποβάθρα εκφόρτωσης (με ορατό προπολεμικό σιδηροδρομικό σταθμό) είναι σημειωμένη με το κόκκινο βέλος και η θέση θαλάμων αερίων σημειώνονται με σταυρό. Ο χώρος γδυσίματος σημειώνεται με κόκκινο τετράγωνο με τον παρακείμενο «Δρόμο προς τον Παράδεισο» μέσα από το δάσος.

Το στρατόπεδο έχει προγραμματιστεί να υποβληθεί σε πιο προηγμένες γεωφυσικές μελέτες και περαιτέρω αρχαιολογικές ανασκαφές. Στην περίμετρο του στρατοπέδου, πρακτικά δεν υπάρχουν σταθερά αντικείμενα κανενός είδους αφού η Σούτσσταφφελ αφαίρεσε σχολαστικά όσο το δυνατόν περισσότερα στοιχεία.[12] Οποιαδήποτε ερευνητική εργασία γύρω και κοντά στους τάφους διεξάγεται υπό την αυστηρή επίβλεψη του Αρχιραβίνου της Πολωνίας, Μίχαελ Σούντριχ.[13]

Το πρώτο ανασκαφικό έργο ολοκληρώθηκε τον Οκτώβριο του 2007. Πάνω από χίλια αντικείμενα που ανήκαν στα θύματα ανακαλύφθηκαν. Τον Οκτώβριο του 2009 διεξήχθη η δεύτερη φάση ανασκαφών, η οποία καθόρισε την ακριβή τοποθέτηση διπλών σειρών στύλων περίφραξης από συρματοπλέγματα γύρω από το στρατόπεδο. Το έργο αποκάλυψε επίσης πολλά νέα τέχνεργα, όπως ψεύτικα δόντια, αναμνηστικά από το Μάριενμπαντ και πολλά κλειδιά βαλιτσών.[14] Το φθινόπωρο του 2012 αναλύθηκε το βορειοδυτικό τμήμα γύρω από τους ομαδικούς τάφους 1 και 2, συμπεριλαμβανομένων γεωφυσικών στοιχείων του περιβόλου με συρματοπλέγματα που χώριζε τους ομαδικούς τάφους και τους λάκκους αποτέφρωσης νεκρών από την περιοχή διαβίωσης του Στρατώνα III, καθώς επίσης και την περίμετρο της ζώνης δολοφονιών.[13]

Το Μάιο του 2013, οι Ισραηλινοί και οι Πολωνοί αρχαιολόγοι που διεξήγαγαν ανασκαφές κοντά στον Στρατώνα III, ανακάλυψαν μια σήραγγα διαφυγής μήκους 10 μέτρων και βάθους 1,6–2 μ. σε ορισμένα σημεία, ξεκινώντας κάτω από τους στρατώνες των Εβραίων Ζόντερκομαντο και οδηγώντας προς έναν φράχτη από συρματοπλέγματα δύο σειρών.[15] Το τούνελ μπορεί να είχε καταρρεύσει με ανθρώπους μέσα, καθώς η περίμετρος του στρατοπέδου είναι γνωστό ότι έχει ναρκοθετηθεί. Σημειωτέον, στα αρχεία του στρατοπέδου δεν αναφέρεται κανένα περιστατικό αυτού του είδους. Άλλα νέα ευρήματα περιελάμβαναν ετικέτες αναγνώρισης παιδιών από την Ολλανδία και επτά ανθρώπινα υπολείμματα σκελετού πιθανώς από τους Ζοντερκομάντο, τα οποία τραβήχτηκαν μετά την ολοκλήρωση της αφαίρεσης αποδεικτικών στοιχείων γενοκτονίας.[11][16]

  1. 1,0 1,1 1,2 MBOZS (2013). «Sobibór extermination camp. Commemoration». The State Museum at Majdanek. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Ιανουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2013. 
  2. M.Z.C (2011). «"Z popiołów Sobiboru" (From the Ashes of Sobibor)». Oficjalna strona internetowa (official webpage) (στα Polish). Muzeum Ziemi Chełmskiej im. Wiktora Ambroziewicza w Chełmie. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Ιουλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2013. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  3. MBOZS (2013). «Sobibór extermination camp. History». The State Museum at Majdanek. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Μαΐου 2013. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2013. 
  4. «Aktualności». Muzeum we Włodawie informuje o zmianach (στα Polish). Muzeum - Zespół synagogalny we Włodawie. 2013. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουνίου 2013. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  5. MPŁW (2013). «Historia muzeum». History of Włodawa State Museum (στα Polish). Muzeum Pojezierza in Włodawa. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Νοεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουνίου 2013. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  6. TRW (Μαΐου 2013). «Muzeum Byłego Hitlerowskiego Obozu Zagłady w Sobiborze jest oddziałem zamiejscowym Muzeum Państwowego na Majdanku». Archiwum (στα Polish). Twoje radio Włodawa. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουνίου 2013. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link) [νεκρός σύνδεσμος]
  7. Victor Smart (2009). «Adolf Eichmann Capture in Argentina». Operation Eichmann. Holocaust Education & Archive Research Team. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2013. 
  8. Richard C. Lukas, Out of the Inferno: Poles Remember the Holocaust University Press of Kentucky 1989 - 201 pages.
  9. Michael C. Steinlauf.
  10. E.S.R. (2013). «Museum of the Former Sobibór Death Camp». Information Portal to European Sites of Remembrance. Gedenkstattenportal zu Orten der Erinnerung in Europa. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουνίου 2013. 
  11. 11,0 11,1 Virtual Shtetl (2013). «A discovery in the former Sobibór death camp». The extermination camp in Sobibór. Museum of the History of Polish Jews. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2013. 
  12. 12,0 12,1 Lest we forget (14 March 2004), "Extermination camp Sobibor" The Holocaust.
  13. 13,0 13,1 Mgr Wojciech Mazurek (27 Δεκεμβρίου 2012). «Wstepne wyniki badan archeologicznych Muzeum Bylego Hitlerowskiego Obozu Zaglady» (PDF). Badania Archeologiczne (στα Polish). Sub Terra. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF file, direct download 3.76 MB) στις 3 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουνίου 2013. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  14. Yad Vashem (2013). «Archaeological Excavations at Sobibór Extermination Site». Research Projects. International Institute for Holocaust Research at Yad Vashem. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Απριλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2013. 
  15. Próba ucieczki z obozu zagłady. Odkryli nieznany tunel w Sobiborze. Δελτίο τύπου. Ανακτήθηκε στις June 11, 2013.
  16. Nir Hasson (7 Ιουνίου 2013). «Archaeologists find escape tunnel at Sobibor death camp». Haaretz Daily Newspaper. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2013.