Μεσαναγρός
Συντεταγμένες: 36°0′40.507″N 27°49′14.959″E / 36.01125194°N 27.82082194°E
| Μεσαναγρός | |
|---|---|
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Νοτίου Αιγαίου |
| Περιφερειακή Ενότητα | Ρόδου |
| Δήμος | Ρόδου |
| Δημοτική Ενότητα | Νότιας Ρόδου |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Νησιά Αιγαίου Πελάγους |
| Υψόμετρο | 260 |
| Πληθυσμός | |
| Μόνιμος | 96 |
| Έτος απογραφής | 2021 |
| Πληροφορίες | |
| Ταχ. κώδικας | 851 09 |
| Τηλ. κωδικός | 22440 |
Η Μεσαναγρός ή ο Μεσαναγρός είναι οικισμός στην Ρόδο και τα Δωδεκάνησα.[1][2]
Γενικά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Μεσαναγρός βρίσκεται στο κεντρικό και νότιο τμήμα του νησιού, κοντά στο όρος Σκιάδι σε υψόμετρο 260 μέτρα[1] και απέχει περίπου 80 χλμ. νοτιοδυτικά από την πόλη της Ρόδου. Η ονομασία του σημαίνει καλλιεργημένο, περιφραγμένο βυζαντινό μεγάλο αγρόκτημα. Είναι ένα χωριό κρυμμένο ανάμεσα στα βουνά. Μικρά σπίτια, δείγματα της λαϊκής αγροτικής αρχιτεκτονικής, αντιπροσωπεύουν την παράδοση του τόπου.
Έχει πολλά και παλιά μοναστήρια, όπως αυτό της Παναγίας Σκιαδενής που γιορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου[3] και οφείλει την ονομασία της στο σκιάδων (δηλαδή σκιερό, θερινό τοπίο).
Υπάρχει η άποψη ότι η ονομασία της Μονής "Σκιάδι, το", προέρχεται από το γεγονός, ότι κατά την αρχαιότητα στη θέση της σημερινής Μονής υπήρχε Ιερόν, αφιερωμένο στον Απόλλωνα Ισκιάδιον. Μάλιστα μαρτυρείται σε αρχαία επιγραφή της νήσου Ρόδου ο όνομα "Απόλλων Ισκιάδιος".[4]
Ενδιαφέρον παρουσιάζει στην πλατεία του Μεσαναγρού η εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, χτισμένη τον 13ο αι. στη θέση του μεσαίου κλίτους μεγάλης τρίκλιτης παλαιοχριστιανικής βασιλικής του 6ου αι. Έχει χαρακτηριστεί ιστορικό διατηρητέο μνημείο "λόγω των αποκαλυφθέντων ερειπίων παλαιοχριστιανικής βασιλικής, σύμφωνα με το συνημμένο τοπογραφικό διάγραμμα".[5]
Σημειωτέο, ότι στην περιοχή του οικισμού του Μεσαναγρού έχουν επισημανθεί μέχρι σήμερα και εν μέρει ερευνηθεί οκτώ παλαιοχριστιανικές βασιλικές (5ου-6ου αι.), γεγονός, που μας οδηγεί στο συμπέρασμα, ότι η περιοχή κατά την παλαιοχριστιανική εποχή ήταν πυκνοκατοικημένη και οικονομικά και πολιτιστικά ανθηρά και ότι υπήρχε καλώς οργανωμένη και δυναμική τοπική Χριστιανική Εκκλησία. [6]
ΝΑ του Μεσαναγρού και σε απόσταση 2,5 χλμ. περίπου από αυτόν, δεξιά της αμαξιτής οδού Ρόδου - Λαχανιάς - Μεσαναγρού και σε απόσταση 250 μ. περίπου από αυτήν, ανατολικά χειμάρρου, επάνω σε χαμηλό άνδηρο, κείται το μεσαιωνικό ναύδριο του Αγίου Αποστόλου Θωμά. Αυτό έχει ιδρυθεί στη θέση του Ιερού Βήματος μίας παλαιοχριστιανικής βασιλικής, πιθανώς του 5ου ή 6ου αι. μ. Χ.[7]
Οι εσωτερικές επιφάνειες του ναϋδρίου αυτού καλύπτονται με καλής ποιότητας τοιχογραφίες, πιθανώς του τέλους του 15ου ή των αρχών του 16ου αι. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός, ότι στο τεταρτοσφαίριο της αψίδας του Ιερού Βήματος παρίσταται ο Ιησούς Χριστός στηθαίος, μετωπικός, ο Οποίος ευλογεί με το δεξί Του χέρι και κρατεί κλειστό κώδικα Ευαγγελίου με το αριστερό. Εκατέρωθεν του Χριστού εικονίζονται ολόσωμοι όρθιοι, σεβίζοντες, οι Αρχάγγελοι Μιχαήλ και Γαβριήλ, παράσταση ασυνήθιστη στους μεσαιωνικούς ναούς της Δωδεκανήσου και της Ελλάδας γενικότερα. [4]
Ενδιαφέρον παρουσιάζει η επίσκεψη στην περιοχή Σκάλα του Αγίου Θωμά, ένα τοπίο με καταρράκτες, δάσος κωνοφόρων και κυπαρίσσων, καθώς και με πλούσια πανίδα και χλωρίδα.
Το ανέβασμα στο ύψωμα Σταυρός δίνει τη δυνατότητα στον επισκέπτη να δει και τις δύο θάλασσες που βρέχουν τη νότια Ρόδο, από την ανατολική και τη δυτική πλευρά.[8]
Διοικητικά - πληθυσμιακά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Αναφέρεται επίσημα το 1948 να ορίζεται έδρα της ομώνυμης νεοϊδρυθείσας κοινότητας.[9] Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης και την τροποποίησή του Κλεισθένης Ι αποτελεί την κοινότητα Μεσαναγρού[10] που υπάγεται στην δημοτική ενότητα Νοτίας Ρόδου του δήμου Ρόδου ενώ σύμφωνα με την απογραφή 2011 έχει 155 κατοίκους.[11]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- 1 2 Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα. 41. Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος. 1996. σελ. 319.
- ↑ «Συμβούλια Τοπικών Κοινοτήτων». ΔΗΜΟΣ ΡΟΔΟΥ. Ανακτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2023.[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ Ρόδου, Ιερά Μητρόπολις. «Ιερά Μονή Σκιαδίου (Παναγίας Σκιαδενής)». imr.gr. Ανακτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2023.
- 1 2 Βολανάκης, Ιωάννης Δρ. (1981). «Παλαιοχριστιανικές βασιλικές Μεσαναγρού Ρόδου». Αρχαιολογικά Ανάλεκτα εξ Αθηνών, τόμος ΧΙΙΙ, τεύχος 2 (Αθήναι 1981), σ. 210-234, σχέδια 1-2, πίνακες 1-18..
- ↑ «ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ». listedmonuments.culture.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Ιανουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2023.
- ↑ Βολανάκης, Ιωάννης Δρ.. «Παλαιοχριστιανικές βασιλικές Μεσαναγρού Ρόδου». Δωδεκανησιακά Χρονικά, τ. Ι ΄(Αθήναι 1984), σ. 191-217.
- ↑ Βολανάκης, Ιωάννης Δρ. (Ρόδος Ιανουάριος - Ιούνιος 2014). «Τοιχογραφημένοι ναοί της Δωδεκανήσου. Συμβολή στη μελέτη των βυζαντινών και μεταβυζαντινών μνημείων της Δωδεκανήσου. Ενότητα Α΄.». Δωδεκάνησος. Επίσημον Δελτίον των εν Δωδεκανήσω Επαρχιών του Οικουμενικού Θρόνου, έτος ΣΤ΄, τεύχος ΙΑ΄(Ρόδος, Ιανουάριος-Ιούνιος 2014), σ.37-233..
- ↑ «ΜΕΣΑΝΑΓΡΟΣ – ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ». Ανακτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2023.
- ↑ «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2023.
- ↑ «Τράπεζα Πληροφοριών Νομοθεσίας: e-nomothesia.gr».
- ↑ ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011», σελ. 10854 (σελ. 380 του pdf)