Μακόντε (φυλή)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μακόντε
Benjamin Mkapa
Filipe Nyusi
George Lilanga
Συνολικός πληθυσμός
1.442.200[1]
Περιοχές με σημαντικούς πληθυσμούς
Τανζανία1.200.000[1]
Μοζαμβίκη240.000[1]
Κένυα2.200[2]
Γλώσσες
Κιμακόντε, Κισουαχίλι
Θρησκεία
Ισλάμ,[2] Προγονική λατρεία και Χριστιανισμός

Οι Μακόντε (Makonde) είναι μια εθνοτική ομάδα στη νοτιοανατολική Τανζανία και τη βόρεια Μοζαμβίκη. Οι Μακόντε ανέπτυξαν τον πολιτισμό τους στο οροπέδιο Mueda στη Μοζαμβίκη. Προς το παρόν, ζουν σε όλη την Τανζανία, τη Μοζαμβίκη, έχουν δε και μια μικρή παρουσία στην Κένυα. Ο πληθυσμός των Μακόντε στην Τανζανία, εκτιμήθηκε το 2001, ότι είναι 1.140.000, η δε απογραφή του 1997 στη Μοζαμβίκη, έθεσε τον πληθυσμό των Μακόντε στη χώρα αυτή, στους 233.358 από μια συνολική εκτίμηση 1.373.358.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οικήματα των Μακόντε.

Οι Μακόντε αντιστάθηκαν επιτυχώς το κυνήγι από τους Αφρικανούς, Άραβες και τους Ευρωπαίους δουλεμπόρους.[Σημ. 1] Δεν περιήλθαν στην αποικιοκρατική δύναμη, μέχρι τη δεκαετία του 1920. Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1960 η επανάσταση που έδιωξε τους Πορτογάλους από τη Μοζαμβίκη, ξεκίνησε από την πατρίδα των Μακόντε, στο οροπέδιο Mueda. Την περίοδο που αυτό το επαναστατικό κίνημα ήταν γνωστό ως "Frelimo", ένα μέρος της χρηματοδοτικής στήριξης, προήρχετο από την πώληση των γλυπτών Μακόντε. Οι Μακόντε είναι περισσότερο γνωστοί για τα ξυλόγλυπτά τους και την τήρησή τους στις εφηβικές τελετουργίες.

Ομιλούν τη γλώσσα Μακόντε, επίσης γνωστή ως Τσιμακόντε (ChiMakonde), μια γλώσσα Μπαντού, η οποία σχετίζεται στενά με τη γλώσσα Γιάο (Yao language). Πολλοί ομιλούν άλλες γλώσσες, όπως Αγγλικά στην Τανζανία, Πορτογαλικά στη Μοζαμβίκη, Σουαχίλι και Μακούα (Makua) και στις δύο χώρες.

Οι Μακόντε είναι παραδοσιακά μια μητρογραμμική κοινωνία όπου τα παιδιά και οι κληρονομίες ανήκουν στις γυναίκες και οι σύζυγοι μετακομίζουν στο χωριό της συζύγου των. Παραδοσιακή η θρησκεία τους είναι μια ανιμιστική μορφή της προγονικής λατρείας και συνεχίζεται και σήμερα, αν και οι Μακόντε της Τανζανίας είναι κατ'όνομα Μουσουλμάνοι και εκείνοι από τη Μοζαμβίκη είναι Καθολικοί ή Μουσουλμάνοι. Στις τελετουργίες των Μακόντε, όταν ένα κορίτσι γίνεται γυναίκα, Μουϊντίνι (Muidini) γίνεται η καλύτερη χορεύτρια από την ομάδα των κοριτσιών που συμμετέχει στις τελετουργίες.

Η τέχνη των Μακόντε[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ξυλόγλυπτα, όπου απεικονίζονται άτομα της φυλής Μακόντε.

Οι Μακόντε παραδοσιακά χαράζουν οικιακά αντικείμενα, φιγούρες και μάσκες. Μετά τη δεκαετία του 1930, η τέχνη των Μακόντε σήμερα, έχει γίνει μέρος της σημαντικής σύγχρονης τέχνης της Αφρικής. Ο πιο διεθνώς αναγνωρισμένος καλλιτέχνης ήταν ο Τζωρτζ Λιλάνγκα (George Lilanga).

Διακεκριμένοι άνθρωποι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Benjamin Mkapa, τρίτος Πρόεδρος της Τανζανίας[3]
  • George Lilanga, Τανζανός καλλιτέχνης
  • Filipe Nyusi, Μοζαμβικανός πολιτικός

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Επειδή, σαν φυλή ήσαν ανθεκτικοί στις κακουχίες -κατά την μεταφορά τους από τις ακτές της Ανατολικής Αφρικής, έως τις ακτές της Αμερικανικής ηπείρου- οι δουλέμποροι και κυρίως οι Άραβες, τους "προτιμούσαν" σε σχέση με τις άλλες γειτονικές φυλές. Αυτό όμως, θα είχε σαν συνέπεια την σταδιακή συρρίκνωση -ίσως και τον αφανισμό- της φυλής. Προκειμένου λοιπόν, να αντισταθούν σε αυτή την "προτίμηση" των δουλεμπόρων, συγκεντρώθηκαν οι γέροντες της φυλής, με σκοπό της εξεύρεση λύσης στο πρόβλημα. Η λύση που πρότειναν οι γέροντες, ήταν, να χαράσσουν κυρίως το πρόσωπο αλλά και το σώμα τους, όπως επίσης και να ακονίζουν τα δόντια τους (σε σχήμα κωνικό), προκειμένου να γίνουν αποκρουστικοί στην όψη και να μην "προτιμώνται" από τους δουλεμπόρους. Έθιμο που τηρείται έως και τις ημέρες μας. (βλ. σχετική φωτογραφία με ξυλόγλυπτα, όπου τα πρόσωπα των είναι χαραγμένα).
Παραπομπές σημειώσεων


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 John Ndembwike (Οκτωβρίου 2009). Tanzania: Profile of a Nation. Intercontinental Books. σελίδες 149–. ISBN 978-9987-9308-1-4. 
  2. 2,0 2,1 «Makonde of Kenya». peoplegroups.org. Ανακτήθηκε στις 16 Οκτωβρίου 2014. 
  3. David Lawrence (12 Μαρτίου 2009). Tanzania and Its People. Intercontinental Books. σελίδες 41–. ISBN 978-1-4414-8692-9. 

Επιπλέον ανάγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

CC-BY-SA
Μετάφραση
Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Makonde people της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες).