Μακανεζικά Πορτογαλικά
| Μακανεζικά Πορτογαλικά | |
|---|---|
| Φυσικοί ομιλητές | 6.200 στο Μακάο (2014) |
| Glottolog | κανένα[1] |
Τα Μακανεζικά Πορτογαλικά (πορτογαλικά: português macaense) είναι πορτογαλική διάλεκτος που ομιλείται στο Μακάο, όπου τα πορτογαλικά είναι συνεπίσημα με τα Καντονέζικα. Τα Μακανεζικά Πορτογαλικά ομιλούνται, σε κάποιο βαθμό, είτε μητρικώς είτε ως δεύτερη γλώσσα, με περίπου το 1% του πληθυσμού του Μακάο. Δεν πρέπει να συγχέεται με τη γλώσσα Μακάο (ή patuá), μια ξεχωριστή πορτογαλική κρεολική γλώσσα που αναπτύχθηκε στο Μακάο κατά την πορτογαλικής αποικιακής περιόδου.
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Μακάο είχε την πρώτη του επαφή με την πορτογαλική γλώσσα το 1557 όταν η περιοχή καθιερώθηκε ως εμπορικό κέντρο της Πορτογαλίας και σε άλλα μέρη της Ασίας. Η γλώσσα μπήκε σε μεγάλο βαθμό στο Μακάο τον 19ο αιώνα, όταν η Κίνα παραχώρησε το Μακάο στην Πορτογαλία και το Μακάο ανακηρύχθηκε επίσημη πορτογαλική επαρχία. Εκείνη την εποχή, έγινε επίσημη γλώσσα μαζί με τα καντονέζικα. Παρά το γεγονός ότι ήταν πορτογαλική αποικία για πάνω από τέσσερις αιώνες, η πορτογαλική γλώσσα ποτέ δεν ήταν ευρέως διαδεδομένη στο Μακάο και παρέμεινε περιορισμένη στη διοίκηση και την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Ομιλείται κυρίως από τους πορτογάλους αποίκους, Μακανέζους με μικτή καταγωγή, και τους ελίτ και ανθρώπους μεσαίας τάξης από καθαρό Κινεζικό αίμα. Προς το παρόν υπάρχει μόνο ένα σχολείο στο Μακάο όπου η πορτογαλική γλώσσα είναι το μέσο διδασκαλίας, η Πορτογαλική Σχολή του Μακάου. Πολλοί Μακανέζοι μικτής καταγωγής από την πορτογαλική περίοδο δεν μιλούν τα πορτογαλικά και μιλούν μόνο τα καντονέζικα ως πρώτη γλώσσα. Άλλοι μακανέζοι μικτής καταγωγής μιλούν τα πορτογαλικά ως δεύτερη γλώσσα, με αποτέλεσμα να επηρεάζονται από την καντονέζικη προφορά.
Η κυριαρχία του Μακάο μεταφέρθηκε από την Πορτογαλία στη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας το 1999, αλλά τα πορτογαλικά παρέμειναν επίσημη γλώσσα. Αν και η χρήση των πορτογαλικών ήταν σε πτώση στην Ασία στις αρχές του 21ου αιώνα, μετά τη παραχώρηση του Μακάο στην Κίνα το 1999, έχει υπάρξει μια αύξηση στη διδασκαλία της πορτογαλικής, κυρίως λόγω της αύξησης των ομιλητών από το Ανατολικού Τιμόρ κατά τα τελευταία πέντε χρόνια, αλλά και επειδή οι Κινεζικές αρχές προστατεύουν την πορτογαλική ως επίσημη γλώσσα στο Μακάο, εξαιτίας της ανάπτυξης εμπορικών σχέσεων μεταξύ της Κίνας και των πορτογαλόφωνων χωρών με χώρες όπως την Πορτογαλία, τη Βραζιλία, την Αγκόλα, τη Μοζαμβίκη, και το Ανατολικό Τιμόρ, με 5.000 μαθητές να μαθαίνουν τη γλώσσα.[2] Επειδή οι περισσότεροι Μακανέζοι μιλούν καντονέζικα, πορτογαλικά και μανδαρινικά, είναι σε θέση να κάνουν εναλλαγή κώδικα μεταξύ αυτών των γλωσσών.
Χαρακτηριστικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Φωνολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η διάλεκτος του Μακάο ήταν παραδοσιακά μια Παλιά πορτογαλική ποικιλία, σε ορισμένες πτυχές παρόμοια με τα Βραζιλιάνικα Πορτογαλικά στη προφορά. Για παράδειγμα, η λέξη pôde προφέρεται [[ˈpodʒi]] στα περισσότερα μέρη της Βραζιλίας, αντί για [[ˈpoðɨ]] στη πρότυπη Ευρωπαϊκή Πορτογαλική διάλεκτο, η οποία προφέρεται [[ˈpodi]] στο Μακάο. Ωστόσο, στις μέρες μας, ακολουθεί στενά τη τυποποιημένη Ευρωπαϊκή διάλεκτο στην προφορά και το λεξιλόγιο. Το μόνο πορτογαλικό σχολείο διδάσκει την τυπική Ευρωπαϊκή διάλεκτο, όπως συμβαίνει με τη περισσότερη Κοινότητα Χωρών Πορτογαλικής Γλώσσας, όπως στο Ανατολικό Τιμόρ. Ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν ορισμένες φωνολογικές διαφορές που επηρεάζονται από τη καντονέζικη φωνολογία από εκείνους που μιλούν πορτογαλικά ως δεύτερη γλώσσα, όπως μια ρωτική προφορά: το τελικό [/ʁ/] στα απαρέμφατα ρήματα αποβάλλεται (βλ. comer "τρώω", dormir "κοιμάμαι", αλλά όχι mar "θάλασσα"), όπως και στα Αφρικανικά πορτογαλικά και στους περισσότερους βραζιλιάνους ομιλητές, και το [[ʒ]] αποηχοποιείται σε [[ʃ]], ένα χαρακτηριστικό σχεδόν μοναδικό στο Μακάο. Αυτές οι φωνολογικές διαφορές δεν ισχύουν για τους Κινέζους που έχουν τριτοβάθμια εκπαίδευση στα πορτογαλικά.
Γραμματική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η γραμματική του Μακάο ήταν επίσης Παλιά πορτογαλική παρόμοια με τα Βραζιλιάνικα Πορτογαλικά, αλλά τώρα ακολουθεί την Ευρωπαϊκή γραμματική.
Λεξικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το λεξιλόγιο είναι το ίδιο όπως και στην Πορτογαλία και τη Βραζιλία, αλλά υπάρχουν κάποιες διαφορές λόγω καντονέζικης επιρροής. Τα πορτογαλικά του Μακάου επίσης δανείζοντες λέξεις από τα Μαλισιανά και άλλες Ινδοευρωπαϊκές γλώσσες, όπως τα Σινχαλεζικά, τα Κονκάνι, και Μαράτι από την αρχή του πορτογαλικού εποικισμού καθώς οι πορτογάλοι εποικιστές συχνά παντρεύονταν γυναίκες από την πορτογαλική Μαλάκκα, την πορτογαλική Ινδία και την Πορτογαλική Κεϋλάνης και όχι από τη γειτονική Κίνα. Τον 17ο επηρεάστηκε περαιτέρω από την εισροή μεταναστών από άλλες πορτογαλικές αποικίες στην Ασία, ειδικά από τη πορτογαλική Μαλάκκα, την Ινδονησία, και την πορτογαλική Κεϋλάνη, που είχαν εκτοπιστεί από την ολλανδική επέκταση στις Ανατολικές Ινδίες, και Ιάπωνες Χριστιανούς πρόσφυγες. Αυτές περιλαμβάνουν τις tim sam, dim sum; "goh lor", goh low και "shu tiu", si tiu. Έφτασαν σε χώρες και περιοχές όπου ομιλούνται τα πορτογαλικά, ειδικά για την Πορτογαλία, όπου εισήχθησαν από Πορτογάλους επαναπατριζόμενους και ορισμένους Κινέζους και Μακανέζους (που είναι πιστοί τους) που έφερε τον Κινεζικό και Μακανέζικο πολιτισμό. Επίσης, λεξιλόγιο πήγε ακόμη και στη Βραζιλία αφήνοντας πορτογάλους έποικους με μερικούς Μακανέζους και Κινέζους εποίκους.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Hammarström, Harald· Forkel, Robert· Haspelmath, Martin· Bank, Sebastian, επιμ. (2016). «Macanese Portuguese». Glottolog 2.7. Jena: Max Planck Institute for the Science of Human History.
- ↑ China Sees Advantages in Macao's Portuguese Past, New York Times, October 21, 2004