Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μάρσαλ Γουόρεν Νίρενμπεργκ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μάρσαλ Γουόρεν Νίρενμπεργκ
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Marshall Warren Nirenberg (Αγγλικά)
Γέννηση10  Απριλίου 1927[1][2][3]
Μπρούκλιν[3][4][5]
Θάνατος15  Ιανουαρίου 2010[6][1][7]
Μανχάταν[8]
Αιτία θανάτουκαρκίνος
ΥπηκοότηταΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
ΣπουδέςUniversity of Michigan College of Literature, Science, and the Arts και Πανεπιστήμιο της Φλόριντα
Γνωστός γιαγενετικός κώδικας
ΣύζυγοςMyrna M. Weissman και Perola Zaltzman
Βραβεύσειςβραβείο Άλμπερτ Λάσκερ για βασική ιατρική έρευνα (1968), μετάλλιο Φράνκλιν (1968), NAS Award in Molecular Biology (1962), διεθνές βραβείο Γκάιρντνερ (1967), βραβείο Λουίζα Γκρος Χόρβιτς (1968), βραβείο Νόμπελ Ιατρικής και Φυσιολογίας (1968), Pfizer Award in Enzyme Chemistry (1964), Εθνικό Μετάλλιο των Επιστημών (1964), Grand Prix Charles-Leopold Mayer (1967), Honorary doctorate of the University of Florida (1969), William H. Nichols Medal (1969) και Βραβείο Ρέμσεν (1967)
Επιστημονική σταδιοδρομία
Ερευνητικός τομέαςβιοχημεία και γενετική
Ιδιότηταγενετιστής, χημικός και νευροεπιστήμονας
δεδομένα (π • σ • ε )
Ο Νίρενμπεργκ το 1962
Οι Νίρενμπεργκ (δεξιά) και ο Χάινριχ Ματέι σε φωτογραφία του 1961

Ο Μάρσαλ Γουόρεν Νίρενμπεργκ (Marshall Warren Nirenberg, 10 Απριλίου 1927 – 15 Ιανουαρίου 2010)[9] ήταν Αμερικανός βιοχημικός και γενετιστής, που βραβεύθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Φυσιολογίας και Ιατρικής το 1968 μαζί με τους Χαρ Γκομπίντ Χοράνα και Ρόμπερτ Χόλυ για για τις έρευνες που κατέδειξαν τον τρόπο με τον οποίο η σειρά των νουκλεοτιδίων στα νουκλεϊκά οξέα, που φέρουν τον γενετικό κώδικα, ελέγχει τη σύνθεση πρωτεϊνών στο κάθε κύτταρο.

Βιογραφικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Νίρενμπεργκ γεννήθηκε στη Νέα Υόρκη και ήταν γιος της Μινέρβα Νίρενμπεργκ (το γένος Μπυκόφσκι) και του Χάρυ `Εντουαρντ Νίρενμπεργκ[10]. Σε παιδική ηλικία ασθένησε από ρευματικό πυρετό, οπότε η οικογένεια μετακόμισε στο Ορλάντο για να επωφεληθεί από το υποτροπικό κλίμα. Από νωρίς ο Μάρσαλ ανέπτυξε ενδιαφέρον για τη βιολογία. Το 1948 πήρε πτυχίο ζωολογίας και το 1952 μεταπτυχιακό δίπλωμα μάστερ στο ίδια επιστήμη από το Πανεπιστήμιο της Φλόριντα. Η διατριβή του για το μάστερ ήταν μία οικολογική και ταξινομική μελέτη των τριχόπτερων εντόμων. Ολοκληρωσε τις σπουδές του παίρνοντας διδακτορικό στη βιοχημεία από το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν στο Ανν Άρμπορ το 1957.

Ο Νίρενμπεργκ άρχισε την έρευνά του ως μεταδιδάκτορας ερευνητής στα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας (NIH) το 1957 ως εταίρος της Αμερικανικής Εταιρείας Καρκίνου. Το 1959 έγινε ερευνητής βιοχημικός στα NIH και άρχισε να μελετά τις σχέσεις μεταξύ του DNA, του RNA και των πρωτεϊνών. Τα πρωτοπόρα πειράματά του τον έφεραν στη θέση του επικεφαλής του Τομέα Βιοχημικής Γενετικής το 1962 στο «Εθνικό Ινστιτούτο Καρδιάς», όπου και παρέμεινε ως διευθυντής εργαστηρίου μέχρι τον θάνατό του. Μεταξύ των συναδέλφων του διευθυντών εργαστηρίου εκεί ήταν και ο Ντάνιελ Κάρλτον Γκάτζντουζεκ, που τιμήθηκε με Νόμπελ το 1976.

Ο Νίρενμπεργκ νυμφεύθηκε δύο φορές, το 1961 και το 2005. Πρώτη του σύζυγος ήταν η Περόλα Ζάλτσμαν (Perola Zaltzman), μία χημικός από το Ομοσπονδιακό Πανεπιστήμιο του Ρίο ντε Τζανέιρο, που τότε εργαζόταν στο NIH και πέθανε το 2001. Η δεύτερη σύζυγος του Νίρενμπεργκ ήταν η δρ. Μύρνα Μ. Βάισμαν (Myrna Weissman), καθηγήτρια της επιδημιολογίας και της ψυχιατρικής στο «Κολέγιο Ιατρών και Χειρουργών» του Κολούμπια (Columbia University College of Physicians and Surgeons), η οποία είχε 4 παιδιά από τον πρώτο της γάμο. Ο Νίρενμπεργκ, που απεβίωσε από καρκίνο σε ηλικία 82 ετών στη Νέα Υόρκη, είχε επίσης μία αδελφή, την Τζοάν Νίρενμπεργκ-Γκάιγκερ, αρκετές ανεψιές και έναν ανεψιό.

Εκτός από το Βραβείο Νόμπελ, ο Νίρενμπεργκ τιμήθηκε με το Εθνικό Μετάλλιο Επιστήμης το 1964 και με το Εθνικό Μετάλλιο Τιμής το 1968 από τον Πρόεδρο Λίντον Τζόνσον[11]. Επίσης είχε εκλεγεί μέλος της Αμερικανικής Φιλοσοφικής Εταιρείας το 2001.

Επιστημονική έρευνα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1959 αρκετά πειράματα και η επακόλουθη ανάλυσή τους είχαν δείξει ότι το DNA ήταν το μόριο-φορέας της γενετικής πληροφορίας. Δεν ήταν όμως γνωστό το πώς το DNA κατεύθυνε την έκφραση των πρωτεϊνών, ή ποιον ρόλο έπαιζε το RNA σε αυτές τις διαδικασίες. Ο Νίρενμπεργκ συνεργάσθηκε με τον Χάινριχ Ματέι (Heinrich J. Matthaei, γενν. 1929) στα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας προκειμένου να απαντήσει σε αυτά τα ερωτήματα. Παρήγαγαν RNA αποτελούμενο από απόψεως νουκλεοτιδίων μόνο από ουρακίλη και μετά το προσέθεσαν σε ένα ελεύθερο κυττάρων εκχύλισμα υλικού του Escherichia coli που περιείχε DNA, RNA, ριβοσώματα και άλλους παράγοντες της πρωτεϊνοσυνθέσεως. Προσέθεσαν δεοξυριβονουκλεάση, η οποία διασπά το DNA, έτσι ώστε να μην παραχθούν άλλες πρωτεΐνες εκτός από αυτή που θα παραγόταν από το συνθετικό τους RNA. Κατόπιν προσέθεσαν 1 αμινοξύ με ραδιενεργό σήμανση, κάθε φορά διαφορετικό (τα αμινοξέα είναι οι δομικοί λίθοι των πρωτεϊνών), και 19 μη σημασμένα αμινοξέα στο διάλυμα. Μόνο στο διάλυμα που περιείχε τη ραδιενεργά σημασμένη φαινυλαλανίνη ήταν και η προκύπτουσα πρωτεΐνη ραδιενεργή. Αυτό έδειχνε ότι ο γενετικός κώδικας για τη φαινυλαλανίνη στο RNA αποτελείτο από επαναλαμβανόμενες βάσεις ουρακίλης. Πραγματικά, όπως γνωρίζουμε σήμερα, είναι UUU (τρεις βάσεις ουρακίλης στη σειρά). Αυτό υπήρξε το πρώτο βήμα στην αποκωδικοποίηση των «κωδικονίων» του γενετικού κώδικα και η πρώτη «επίδειξη» του αγγελιοφόρου RNA («πείραμα των Νίρενμπεργκ και Ματέι»).[12][13][14][15][16][17][18]

Τον Αύγουστο του 1961, στο Διεθνές Συνέδριο Βιοχημείας στη Μόσχα, ο Νίρενμπεργκ παρουσίασε μία εργασία σε μία μικρή ομάδα επιστημόνων. Ο Φράνσις Κρικ έπεισε τους οργανωτές του συνεδρίου να προσκαλέσουν τον Νίρενμπεργκ να επαναλάβει την ομιλία του την επόμενη ημέρα.[19][20] Μιλώντας ενώπιον όλων των συνέδρων, ο Νίρενμπεργκ εντυπωσίασε την επιστημονική κοινότητα και γρήγορα τα πειράματά του απέκτησαν μεγάλη δημοσιότητα. Μέσα σε λίγα χρόνια, η ερευνητική ομάδα του είχε εκτελέσει παρόμοια πειράματα και είχε ανακαλύψει ότι η τριπλέτα της αδενοσίνης (AAA) παρήγε το αμινοξύ λυσίνη, ενώ η κυτοσίνη επαναλαμβανόμενη (CCC) παρήγε προλίνη. Η επόμενη μεγάλη πρόοδος ήλθε όταν ο Φίλιπ Λέντερ, ένας μεταδιδάκτορας ερευνητής στο εργαστήριο του Νίρενμπεργκ, ανέπτυξε μία μέθοδο για τον προσδιορισμό του γενετικού κώδικα σε κομμάτια του μορίου του tRNA («πείραμα των Νίρενμπεργκ και Λέντερ»). Η μέθοδος αυτή επιτάχυνε σε μεγάλο βαθμό την αντιστοίχηση κωδικονίων των τριών βάσεων σε αμινοξέα, και σύντομα 50 κωδικόνια αντιστοιχήθηκαν με αυτή. Τα επακόλουθα πειράματα του Χοράνα επιβεβαίωσαν αυτά τα αποτελέσματα και ολοκληρωσαν τη μετάφραση του γενετικού κώδικα.

Το 1961 και το 1962 αναφέρονται συχνά ως τα έτη της «κούρσας του κώδικα» εξαιτίας του συναγωνισμού ανάμεσα στα εργαστήρια του Νίρενμπεργκ στα NIH και του ήδη βραβευμένου με Νόμπελ (1959) Ισπανού Σεβέρο Οτσόα στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, όπου υπήρχε περισσότερο προσωπικό. Μπροστά στη δυνατότητα να βοηθήσουν στην πρώτη απόκτηση Βραβείου Νόμπελ από επιστήμονα των NIH, πολλοί ερευνητές τους παραμέρισαν τη δικές τους έρευνες προκειμένου να βοηθήσουν τον Νίρενμπεργκ να αποκρυπτογραφήσει τα κωδικόνια του mRNA για τα αμινοξέα. Ο δρ. DeWitt Stetten, Jr., διευθυντής του Εθνικού Ινστιτούτου Αρθρίτιδας και Μεταβολικών Νόσων, είχε αποκαλέσει αυτή την περίοδο συνεργασίας «την πιο υπέροχη ώρα των Εθνικών Ινστιτούτων Υγείας».[21]

Μετά το Βραβείο Νόμπελ, οι έρευνες του Νίρενμπεργκ εστίασαν στη νευροεπιστήμη (ανάπτυξη των νεύρων, νευροβλάστωμα) και στα γονίδια των αλληλουχιών homeobox.


Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 26  Απριλίου 2014.
  2. ↑ www.nndb.com/lists/506/000063317/.
  3. ↑ 3,0 3,1 «Marshall Nirenberg, Biologist Who Untangled Genetic Code, Dies at 82». 21  Ιανουαρίου 2010.
  4. ↑ «Vetting Advisors». 1  Νοεμβρίου 2010.
  5. ↑ (Αγγλικά) Find A Grave. Ανακτήθηκε στις 28  Ιουνίου 2024.
  6. ↑ «Marshall Nirenberg dies». 19  Ιανουαρίου 2010.
  7. ↑ «Week ending Saturday, January 16, 2010». Life In Legacy.
  8. ↑ (Αγγλικά) Find A Grave. fr.findagrave.com/memorial/46939229/marshall-nirenberg.
  9. ↑ Wade, Nicholas (21 Ιανουαρίου 2010), «Marshall Nirenberg, Biologist Who Untangled Genetic Code, Dies at 82», NY Times, http://www.nytimes.com/2010/01/21/us/21nirenberg.html 
  10. ↑ http://www.bookrags.com/biography/marshall-warren-nirenberg-wob/
  11. ↑ The Marshall W. Nirenberg Papers "Biographical Information"
  12. ↑ Leder, P; Nirenberg, MW (1964), «RNA CODEWORDS AND PROTEIN SYNTHESIS, III. ON THE NUCLEOTIDE SEQUENCE OF A CYSTEINE AND A LEUCINE RNA CODEWORD», Proceedings of the National Academy of Sciences 52 (6): 1521–1529, Δεκέμβριος 1964, doi:10.1073/pnas.52.6.1521, PMID 14243527, http://www.pnas.org/cgi/reprint/52/6/1521 
  13. ↑ Eiserling, F; Levin, JG; Byrne, R; Karlsson, U; Nirenberg, MW; Sjoestrand, FS (1964), «Polyribosomes and DNA-dependent Amino Acid Incorporation in Escherichia coli Extracts», Journal of Molecular Biology 10 (3): 536–40, Δεκέμβριος 1964, doi:10.1016/S0022-2836(64)80073-5, PMID 14257696 
  14. ↑ BLADEN, HA; BYRNE, R; LEVIN, JG; NIRENBERG, MW (1965), «AN ELECTRON MICROSCOPIC STUDY OF A DNA-RIBOSOME COMPLEX FORMED IN VITRO», J. Mol. Biol. 11: 78–83, Ιανουάριος 1965, doi:10.1016/S0022-2836(65)80172-3, PMID 14255762 
  15. ↑ BERNFIELD, MR; NIRENBERG, MW (1965), «RNA CODEWORDS AND PROTEIN SYNTHESIS. THE NUCLEOTIDE SEQUENCES OF MULTIPLE CODEWORDS FOR PHENYLALANINE, SERINE, LEUCINE, AND PROLINE», Science 147 (3657): 479–84, 29 Ιανουαρίου 1965, doi:10.1126/science.147.3657.479, PMID 14237203 
  16. ↑ TRUPIN, JS; ROTTMAN, FM; BRIMACOMBE, RL; LEDER, P; Bernfield, MR; Nirenberg, MW (1965), «RNA CODEWORDS AND PROTEIN SYNTHESIS, VI. ON THE NUCLEOTIDE SEQUENCES OF DEGENERATE CODEWORD SETS FOR ISOLEUCINE, TYROSINE, ASPARAGINE, AND LYSINE», Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 53 (4): 807–11, Απρίλιος 1965, doi:10.1073/pnas.53.4.807, PMID 14324538 
  17. ↑ Jones, OW; Nirenberg, MW (1966), «Degeneracy in the amino acid code», Biochim. Biophys. Acta 119 (2): 400–6, May 19, 1966, doi:10.1016/0005-2787(66)90198-5, PMID 5335948 
  18. ↑ Kellogg, DA; Doctor, BP; Loebel, JE; Nirenberg, MW (1966), «RNA codons and protein synthesis. IX. Synonym codon recognition by multiple species of valine-, alanine-, and methionine-sRNA», Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 55 (4): 912–9, Απρίλιος 1966, doi:10.1073/pnas.55.4.912, PMID 5327071 
  19. ↑ Caskey, C. Thomas (Μάρτιος 2010), «Obituary: Marshall Nirenberg (1927–2010)», Nature 464 (7285): 44, doi:10.1038/464044a, PMID 20203601 
  20. ↑ Leder, Philip (Φεβρουάριος 2010), «Retrospective. Marshall Warren Nirenberg (1927–2010)», Science 327 (5968): 972, doi:10.1126/science.1187484, PMID 20167780 
  21. ↑ The PolyU Experiment Αρχειοθετήθηκε 2015-09-19 στο Wayback Machine.. history.nih.gov

Πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βιβλιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Μάρσαλ_Γουόρεν_Νίρενμπεργκ&oldid=9108650"