Επιδημιολογία

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Επιδημιολογία είναι η μελέτη της κατανομής και της εξέλιξης διαφόρων νοσημάτων στον ανθρώπινο πληθυσμό (περιγραφική επιδημιολογία) και των παραγόντων που τις διαμορφώνουν ή μπορούν να τις επηρεάσουν (αναλυτική επιδημιολογία).

Ο ενεργός επιδημιολόγος που εργάζεται σε τομείς η θεματολογία των οποίων εκτείνεται από πρακτικά ζητήματα, όπως η διερεύνηση μίας επιδημίας, μία περιβαλλοντική έκθεση και η αγωγή υγείας, μέχρι πιο θεωρητικά, όπως η ανάπτυξη στατιστικών, μαθηματικών, φιλοσοφικών, βιολογικών και ψυχοκοινωνικών θεωριών. Έτσι, οι επιδημιολόγοι ασχολούνται σε μία σειρά τύπων επιστημονικής μελέτης –από μελέτες παρατήρησης έως πειραματικές μελέτες- με σκοπό τον προσδιορισμό αμερόληπτων σχέσεων μεταξύ εκθέσεων, όπως η διατροφή, οι βιολογικοί παράγοντες, το άγχος , και του αποτελέσματος, όπως π.χ. μία ασθένεια, η υγεία κ.τ.λ. Στη σύγχρονη επιδημιολογία, χρησιμοποιούνται μέθοδοι και τεχνικές από την Πληροφορική της Υγείας.

Οι επιδημιολόγοι εργάζονται σε ένα εύρος περιβαλλόντων. Μερικοί εργάζονται στο «πεδίο», δηλαδή στην κοινότητα, συχνά σε μία υπηρεσία Δημόσιας υγείας και αποτελούν συχνά τον ακρογωνιαίο λίθο στη διερεύνηση επιδημιών/επιδημικών εξάρσεων. Άλλοι εργάζονται σε εθνικά κέντρα Δημόσιας Υγείας ή σε μη κερδοσκοπικά ινστιτούτα/ιδρύματα. Στην Ελλάδα, δραστηριοποιούνται ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (πρώην Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ.,) και η Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας (Ε.Σ.Δ.Υ.).Ο όρος «τρίγωνο της επιδημιολογίας» χρησιμοποιείται για την περιγραφή του τριγώνου «παράγοντας», «περιβάλλον» και «υποδόχο».

Είδη Επιδημιολογικής Μελέτης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μια επιδημιολογική μελέτη μπορεί να είναι είτε πειραματική είτε παρατηρητική[1]. Η παρατηρητική μελέτη μπορεί να κατηγοριοποιηθεί περεταίρω σε αναλυτική και περιγραφική[2].

>Αναλυτική: Συγκριτική μελέτη που αποσκοπεί στην αναγνώριση και ποσοστικοποίηση σχέσεων, τον έλεγχο υποθέσεων και την αναγνώριση αιτιών.

>Ελέγχου Περιπτώσεων: Είδος παρατηριτικής αναλυτικής μελέτης βασισμένη στην παρουσία και απουσία ασθένειας.

>Λόγου: Είδος παρατηριτικής αναλυτικής μελέτης βασισμένη σε χαρακτηριστικά έκθεσης ή μελών σε μια ομάδα. Ασθένεια, θάνατος ή άλλα σχετικά με την υγεία αποτελέσματα τίθενται υπό σύγκριση.

>Πειραματική: Ο ερευνητής προσδιορίζει την κατηγορία έκθεσης για κάθε άτομο (κλινική δοκιμή) ή κοινότητα (κοινοτική δοκιμή), και μετά ακολουθούν η μελέτη των ατόμων ή της κοινότητας για να εντοπιστούν οι επιπτώσεις της έκθεσης.

>Παρατηριτική: Επιδημιολογική μελέτη σε καταστάσεις όπου η φύση μπορεί να πάρει την πορεία της χωρίς την επέμβαση του ερευνητή. Αλλαγές ή διαφορές σε ένα χαρακτηριστικό μελετώνται σε σχέση με αλλαγές ή διαφορές σε άλλους πληθυσμούς.

Ετυμολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ετυμολογία της λέξης ‘επιδημιολογία’ (ελληνική λέξη επί + δήμος) υποδηλώνει ότι χρησιμοποιείται για ανθρώπινους πληθυσμούς μόνο. Η αντίστοιχη λέξη της «επιδημίας» για ζωικούς πληθυσμούς είναι η επιζωοτία και, της «επιδημιολογίας», επιζωοτιολογία.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Brachman, Philip S. (1996). Baron, Samuel, επιμ. Epidemiology (4th έκδοση). Galveston (TX): University of Texas Medical Branch at Galveston. ISBN 978-0-9631172-1-2. 
  2. «Study design: Epidemiological Studies Overview». lo.unisa.edu.au. Ανακτήθηκε στις 7 Μαρτίου 2023. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]