Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μάρια Ντομπρόφσκα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μάρια Ντομπρόφσκα
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Maria Dąbrowska (Πολωνικά)
Γέννηση6  Οκτωβρίου 1889[1][2][3]
Ρούσουφ[3]
Θάνατος19  Μαΐου 1965[4][2][3] ή 1965[5][6][7]
Βαρσοβία[8][9][3]
Τόπος ταφήςΚοιμητήριο Ποβόνσκι
Χώρα πολιτογράφησηςΠολωνία[3]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠολωνικά[10][3][11]
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο της Λωζάνης[3]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμυθιστοριογράφος[3]
ημερολογιογράφος
μεταφράστρια[12]
δημοσιογράφος
συγγραφέας[12]
δραματουργός[12]
Αξιοσημείωτο έργοd:Q11764079
Οικογένεια
ΑδέλφιαBogumił Szumski
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΜετάλλιο της 10ης Επετείου της Λαϊκής Πολωνίας (19  Ιανουαρίου 1955)
Golden Laurel of the Polish Academy of Literature (5  Νοεμβρίου 1935)
Σταυρός της Ανεξαρτησίας (Πολωνία) (16  Μαρτίου 1933)
Χρυσός Σταυρός της Αξίας (11  Νοεμβρίου 1934)[13]
Τάγμα του Λαβάρου της Εργασίας, 1η τάξη (1959)[14]
Αξιωματικός του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας (1  Οκτωβρίου 1952)[15]
Διοικητής με Αστέρι του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας‎ (15  Ιουλίου 1954)[16]
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Οικογενειακό αρχοντικό στο Ρούσουφ, όπου μεγάλωσε η Ντομπρόφσκα.

Η Μάρια Ντομπρόφσκα (πολωνικά: Maria Dąbrowska‎‎, προφέρεται: [dɔmˈbrɔfska]), γεννημένη ως Μάρια Σούμσκα (Maria Szumska) (6 Οκτωβρίου 188919 Μαΐου 1965) ήταν Πολωνή συγγραφέας, μυθιστοριογράφος, δοκιμιογράφος, δημοσιογράφος και θεατρικός συγγραφέας.[17] Ήταν η συγγραφέας του δημοφιλούς πολωνικού ιστορικού μυθιστορήματος Noce i dnie (Νύχτες και Μέρες), γραμμένο μεταξύ 1932 και 1934 σε τέσσερις ξεχωριστούς τόμους. Το μυθιστόρημα μετατράπηκε σε ταινία με τον ίδιο τίτλο το 1975 από τον Γέζι Άντσακ.[18] Η Ντομπρόφσκα έλαβε την περίφημη Χρυσή Δάφνη της Πολωνικής Ακαδημίας Λογοτεχνίας το 1935. Ήταν πέντε φορές υποψήφια για το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας.[19] Μετέφρασε το Ημερολόγιο του Σάμιουελ Πιπς στα πολωνικά.

Η Ντομπρόφσκα γεννήθηκε ως Μάρια Σούμσκα στο Ρούσουφ, κοντά στο Κάλις του Βασιλείου της Πολωνίας, υπό τον τσαρικό στρατιωτικό έλεγχο.[18] Οι γονείς της ήταν φτωχοί γαιοκτήμονες. Η Μαρία υπέφερε από εσωτροπία, δίνοντάς της μια «αλλήθωρη» εμφάνιση. Σπούδασε κοινωνιολογία, φιλοσοφία και φυσικές επιστήμες στη Λωζάνη και στις Βρυξέλλες και εγκαταστάθηκε στη Βαρσοβία το 1917. Ενδιαφέρθηκε τόσο για τη λογοτεχνία όσο και για την πολιτική και αφιερώθηκε στη βοήθεια όσων γεννήθηκαν στη φτώχεια. Κατά την περίοδο του μεσοπολέμου, η Ντομπρόφσκα εργάστηκε προσωρινά στο πολωνικό Υπουργείο Γεωργίας, ενώ επιχειρούσε όλο και περισσότερο στα δελτία εφημερίδων και στη δημόσια ζωή. Το 1927 ασχολήθηκε περισσότερο με τη συγγραφή για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Στα μυθιστορήματά της, σε θεατρικά έργα και σε άρθρα εφημερίδων ανέλυσε τις ψυχολογικές συνέπειες της δυσκολίας και των τραυμάτων της ζωής στον κόσμο των απλών ανθρώπων.

Η Μάρια παντρεύτηκε τον Μάριαν Ντομπρόφσκι, ο οποίος πέθανε ξαφνικά όταν η Μάρια ήταν 36 ετών. Ο δεύτερος μακροχρόνιος σύντροφός της ήταν ο 19χρονος Στανίσουαφ Στεμπόφσκι, με τον οποίο ζούσε σε ανεπίσημο νομικό γάμο μέχρι το ξέσπασμα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.[18] Κατά τη διάρκεια της κατοχής της Πολωνίας, έμεινε στη Βαρσοβία και υποστήριξε την υπόγεια πολωνική πολιτιστική ζωή. Περίπου εκείνη τη στιγμή, συνάντησε την Άννα Κοβάλσκα και τον Γέζι Κοβάλσκι, ένα λογοτεχνικό ζευγάρι. Δημιούργησαν ένα ερωτικό τρίγωνο (ménage à trois), και η Μάρια απέκτησε ένα παιδί από τον Γέζι το 1946, αλλά πέθανε ξαφνικά το 1948. Οι δύο γυναίκες έμειναν μαζί σε σχέση για τα επόμενα 20 χρόνια, αν και η Μάρια προσπάθησε να παντρέψει ξανά την Άννα. Η Ντομπρόφσκα απονεμήθηκε με το Τάγμα της Αναγέννησης της Πολωνίας κατά τη σταλινική περίοδο. Το 1964 ήταν μία από τις υπογράφουσες της λεγόμενης Επιστολής των 34 προς τον Πρωθυπουργό Γιούζεφ Τσιρανκιέβιτς, σχετικά με την ελευθερία του πολιτισμού. Πέθανε το 1965 σε ηλικία 75 ετών, σε κλινική της Βαρσοβίας.

  • Dzieci ojczyzny (Παιδιά της πατρίδας), 1918
  • Gałąź czereśni (Κλαδί κερασιάς), 1922
  • Uśmiech dzieciństwa, (Το χαμόγελο της παιδικής ηλικίας) 1923
  • Ludzie stamtąd, 1926
  • Marcin Kozera, 1927
  • Dzikie ziele, 1925-1929
  • Noce i dnie (Νύχτες και Μέρες), 1932-1934
  • Znaki życiaημάδια ζωής), 1938
  • Gwiazda zaranna, (Πρωινό αστέρι) 1955
  • Dzienniki (Ημερολόγια), (1914-1965)


 

  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 12037357j. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 2,2 (Αγγλικά) SNAC. w6kh0wx4. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 3,8 José Espasa Anguera: «Enciclopedia universal ilustrada europeo-americana» (Ισπανικά) Editorial Espasa. 1905. σελ. 282-283. ISBN-13 978-84-239-4500-9. ISBN-10 84-239-4500-6.
  4. «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 27  Σεπτεμβρίου 2015.
  5. www.epdlp.com/escritor.php?id=12332.
  6. www.biografiasyvidas.com/biografia/d/dabrowska.htm.
  7. Alvin. alvin-person:46442.
  8. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2014.
  9. «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28  Σεπτεμβρίου 2015.
  10. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12037357j. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  11. CONOR.SI. 49942883.
  12. 12,0 12,1 12,2 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/38093. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  13. Ανακτήθηκε στις 8  Μαρτίου 2021.
  14. Ανακτήθηκε στις 11  Σεπτεμβρίου 2021.
  15. Ανακτήθηκε στις 8  Ιανουαρίου 2022.
  16. Ανακτήθηκε στις 9  Ιανουαρίου 2022.
  17. Μαρσέλ Κορνίς-Ποπ, Τζον Νόιμπαουερ, History of the Literary Cultures of East-Central Europe: Types and stereotypes. σελ. 488. Benjamins Publishing, 2010. (ISBN 90-272-3458-2).
  18. 18,0 18,1 18,2 Κσίστοφ Τομάσικ (19 Οκτωβρίου 2009). «Fragment książki "Homobiografie"». Krzysztof Tomasik, Homobiografie, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2008 (στα Πολωνικά). Polityka.pl. Ανακτήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2012. 
  19. «Nomination database». https://www.nobelprize.org/nomination/archive/show_people.php?id=2097. Ανακτήθηκε στις 2017-11-25.