Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ιστορία των Εβραίων στην Καβάλα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η Καβάλα αποτελούσε προπολεμικά ένα σημαντικό κέντρο μια από τις πιο ακμαίες εβραϊκές κοινότητες της Ελλάδας, μαζί με τα Ιωάννινα, την Καστοριά, τη Βέροια και τη Θεσσαλονίκη.

Ερείπια της παλαιάς Συναγωγής στην Καβάλα επί της Οδού Παύλου Μελά

Η πρώτη καταγεγραμμένη παρουσία Εβραϊκού πληθυσμού στην πόλη καταγράφεται το 1569 στην οποία κατεγράφησαν 23 εβραϊκές οικογένειες, οι οποίες εικάζεται πως ήλθαν στην πόλη το 1526, κατά την αποχώρηση των Οθωμανών από την Ουγγαρία, τους οποίους πήραν αιχμαλώτους. Στην πορεία των αιώνων, εγκαταστάθηκαν στην πόλη Σεφαρδίτες Εβραίοι, κυρίως από τη Θεσσαλονίκη, και αφομοιώθηκαν με τους Ασκεναζί Εβραίους της πόλης, καθώς η πόλη εξελισσόταν στο μεγαλύτερο εξαγωγικό λιμάνι καπνού του βορρά. Το 1885 ιδρύθηκε Εβραϊκό σχολείο και ανεγέρθη Συναγωγή, με την κοινότητα να υπερβαίνει τα 2.000 μέλη.[1] Το 1941 η Καβάλα περιέρχεται στη Βουλγαρική κατοχή. Στις 3 Μαρτίου 1943, οι Βούλγαροι συγκέντρωσαν σε καπναποθήκες τους Εβραίους της πόλης, με τις εντολές του δωσίλογου, Κωνσταντίνου Τοπούζη, και από εκεί τους οδήγησαν στη Δράμα όπου σιδηροδρομικώς έφθασαν στο στρατόπεδο της Τρεμπλίνκα, αρκετοί πνίγηκαν στον Δούναβη όταν αμαξοστοιχία αναποδογύρισε. Ο απολογισμός είναι 1.484 νεκροί. Οι Βούλγαροι κατέστρεψαν την συναγωγή με αποτέλεσμα τα μέλη της κοινότητας να συγκεντρώνονται σε οικία μέλους επί της οδού Παύλου Μελά. Μεταπολεμικά, η κοινότητα αριθμούσε 42 άτομα. Το 1980 η Ισραηλίτικη Κοινότητα Καβάλας, διαλύθηκε,[2] με το τελευταίο εν ζωή μέλος της να πεθαίνει το 2003.

  1. «H ΕΒΡΑΪΚΗ KΟΙΝΟΤΗΤΑ ΚΑΒΑΛΑΣ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Νοεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2021. 
  2. «Καβάλα». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Νοεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2021.