Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ισιδώρα Ντάνκαν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ισιδώρα Ντάνκαν
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Angela Isadora Duncan (Αγγλικά)
Γέννηση26  Μαΐου 1877[1][2][3] ή 27  Μαΐου 1878[4][5][6]
Σαν Φρανσίσκο[7][8]
Θάνατος14  Σεπτεμβρίου 1927[9][10][11]
Νίκαια[12][8]
Αιτία θανάτουligature strangulation
Συνθήκες θανάτουθανατηφόρο δυστύχημα
Τόπος ταφήςΚοιμητήριο του Περ-Λασαίζ[13][14]
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών[2]
Θρησκείααθεϊσμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά[15][16]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταχορεύτρια[17][18]
χορογράφος[8]
αυτοβιογράφος
σεναριογράφος
χορεύτρια μπαλέτου[19]
συγγραφέας[20]
Οικογένεια
ΣύζυγοςΣεργκέι Γεσένιν (1922–1923)
ΣύντροφοςJules Grandjouan
Mercedes de Acosta
André Caplet
Paris Singer
Edward Gordon Craig
ΤέκναDeirdre Craig[21]
Patrick Augustus Duncan
ΓονείςJoseph Charles Duncan[22] και Mary Dora Gray[22]
ΑδέλφιαRaymond Duncan
Augustin Duncan
Elisabeth Duncan
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Ισιδώρα Ντάνκαν (αγγλικά: Isadora Duncan, 27 Μαΐου 187714 Σεπτεμβρίου 1927) υπήρξε χορεύτρια και θεωρείται από πολλούς σαν η μητέρα του σύγχρονου χορού[23][24]. Υπήρξε γνωστή και σαν "ξυπόλητη χορεύτρια"[25]. Η χορογραφία της είναι εμπνευσμένη από την αρχαία ελληνική χορογραφία[26].

Η Ισιδώρα, μετά τα 22 της χρόνια, έζησε κυρίως στην Ευρώπη, ενώ για ένα διάστημα ήρθε και στην Ελλάδα. Το 1903 έχτισε στο Βύρωνα μία κατοικία όπου τώρα έχει μετατραπεί σε σχολή χορού με το όνομα της[27], με σχέδια του αδελφού της Ραϋμόνδου, βασισμένη σε αρχαιοελληνικά πρότυπα[28].

Απέκτησε μία κόρη (1906) με τον Γκόρντον Γκρεγκ και έναν γιό (1910) με τον Πάρις Σίνγκερ (έναν από τους απογόνους του Ισαάκ Σίνγκερ). Τα δύο παιδιά πέθαναν νωρίς, το 1913, με τραγικό τρόπο: καθώς γυρνούσαν με την νταντά τους, ο οδηγός αναγκάστηκε να σταματήσει για να αποφύγει ένα τρακάρισμα. Όταν μετά βγήκε για να βάλει μπροστά τον κινητήρα με τη μανιβέλα, ξέχασε να βάλει χειρόφρενο και το αμάξι κύλησε μόνο του και έπεσε στο Σηκουάνα, σκοτώνοντας τα δύο παιδιά και την νταντά μαζί.

Μετά το δυστύχημα, πήγε στην Κέρκυρα, όπου έζησε αρκετούς μήνες με την Ιταλίδα ομοφυλόφιλη ηθοποιό Ελεονώρα Ντούζε.

Το 1922 παντρεύτηκε τον Σεργκέι Γιεσένιν, έναν πολύ μικρότερό της Ρώσο ποιητή.

Amilcar Type CGSS Roadster του 1926. Προσέξτε την εντελώς ανύπαρκτη απόσταση ανάμεσα στο διθέσιο σαλόνι και τις πίσω ρόδες του Amilcar Type CGSS και ειδικά μάλιστα στην έκδοση του αυτοκινήτου όπου επέβαινε η Ντάνκαν οι πίσω τροχοί ήταν ακάλυπτοι, χωρίς φτερά.

Την πολυτάραχη, παραβατική και τραγική ζωή της, ακολούθησε ένας τραγικός θάνατος στις 14 Σεπτεμβρίου 1927, σε ηλικία 50 ετών, στη Νίκαια της Γαλλίας. Σε μία έξοδο, σκοτώθηκε ακαριαία όταν το μεταξωτό μαντήλι (φουλάρι) της πιάστηκε σε μία από τις πίσω ανοιχτές ακτινωτές ρόδες του σπορ αυτοκινήτου όπου επέβαινε, τραβώντας την από το καμπριολέ αυτοκίνητο και σπάζοντας τον αυχένα της.[29] Όπως σημείωσαν οι New York Times στη νεκρολογία τους, η Ντάνκαν «βρήκε τραγικό θάνατο στη Νίκαια στη Ριβιέρα». «Σύμφωνα με αποστολές από τη Νίκαια, η Ντάνκαν εκσφενδονίστηκε με ασυνήθιστο τρόπο από ένα ανοιχτό αυτοκίνητο στο οποίο επέβαινε και σκοτώθηκε ακαριαία από τη δύναμη της πτώσης της στο πέτρινο πεζοδρόμιο».[30] Άλλες πηγές σημείωσαν ότι σχεδόν αποκεφαλίστηκε από το ξαφνικό σφίξιμο του μαντηλιού γύρω από το λαιμό της.[31]

Η Ντάνκαν αποτεφρώθηκε και οι στάχτες της τοποθετήθηκαν δίπλα σε εκείνες των παιδιών της[32] στο columbarium στο νεκροταφείο Père Lachaise στο Παρίσι.[33] Στην ταφόπλακα του τάφου της, είναι χαραγμένη η φράση «École du Ballet de l'Opéra de Paris» («Σχολή Μπαλέτου της Όπερας του Παρισιού»).

  1. 1,0 1,1 (Αγγλικά) Internet Movie Database. Ανακτήθηκε στις 25  Ιουνίου 2019.
  2. 2,0 2,1 2,2 «Большая российская энциклопедия». (Ρωσικά) Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα.
  3. 3,0 3,1 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά)
  4. 4,0 4,1 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) Ανακτήθηκε στις 26  Μαΐου 2021.
  5. 5,0 5,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. Ανακτήθηκε στις 26  Μαΐου 2021.
  6. 6,0 6,1 (Τσεχικά) Olomouc City Library regional database. tritius.kmol.cz/authority/865990. Ανακτήθηκε στις 25  Σεπτεμβρίου 2024.
  7. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 15  Δεκεμβρίου 2014.
  8. 8,0 8,1 8,2 Ιστορικό Αρχείο Ρικόρντι. 3152. Ανακτήθηκε στις 3  Δεκεμβρίου 2020.
  9. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 29  Απριλίου 2014.
  10. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  11. (Αγγλικά) SNAC. w67945s0. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  12. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2014.
  13. 13,0 13,1 Charlette Beauvis, Vincent de Langlade: «Le columbarium du Père-Lachaise» 1992. σελ. 61. ISBN-13 978-2-86514-022-0. ISBN-10 2-86514-022-9.
  14. 14,0 14,1 Paul Bauer: «Deux siècles d'histoire au Père Lachaise» (Γαλλικά) Βερσαλλίες. 2006. σελ. 301. ISBN-13 978-2-914611-48-0. ISBN-10 2-914611-48-X.
  15. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 121698127. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  16. CONOR.SI. 86758499.
  17. The Fine Art Archive. 63006. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  18. (Τσεχικά) Olomouc City Library regional database. tritius.kmol.cz/authority/865990. Ανακτήθηκε στις 26  Σεπτεμβρίου 2024.
  19. Ανακτήθηκε στις 24  Ιουνίου 2019.
  20. «American Women Writers» (Αγγλικά) 1979.
  21. Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
  22. 22,0 22,1 22,2 22,3 Leo van de Pas: (Αγγλικά) Genealogics. 2003.
  23. «Η «μητέρα» του μοντέρνου χορούΙσιδώρα Ντάνκαν». Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2012. 
  24. «Αφιέρωμα στην Isadora Duncan». Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2012. 
  25. «Ισιδώρα Ντάνκαν (1877 – 1927): Η "ξυπόλυτη χορεύτρια" που έφερε την επανάσταση στην Τέχνη». Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2012. 
  26. «Mary Sano Studio of Duncan Dancing: Featured Articles» (στα Αγγλικά και Ιαπωνικά). Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2012. 
  27. «Αφιέρωμα: Ισιδώρα Ντάνκαν (Isadora Duncan)». Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2012. 
  28. «Κέντρο Μελέτης Χορού Ισιδώρας & Ραϋμόνδου Ντάνκαν». Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2012. 
  29. Craine, Debra; Mackrell, Judith (2000). The Oxford Dictionary of Dance (First ed.). Oxford [England]: Oxford University Press. p. 152. ISBN 978-0-19-860106-7. OCLC 45663394.
  30. «Isadora Duncan, Dragged by Scarf from Auto, Killed; Dancer Is Thrown to Road While Riding at Nice and Her Neck Is Broken». The New York Times. 1927-09-15. http://select.nytimes.com/gst/abstract.html?res=F30C10F9355F17738DDDAC0994D1405B878EF1D3. Ανακτήθηκε στις 2007-07-02. 
  31. Janet Flanner (1972-06-16), Episode 179, Season 6 
  32. Kavanagh, Nicola (May 2008). «Decline and Fall». Wound Magazine (London) (3): 113. ISSN 1755-800X. 
  33. Hemingway: The Homecoming