Η υποτροπή ή Η αρετή σε κίνδυνο
 Εικονογράφηση 19ου αιώνα | |
| Συγγραφέας | Τζον Βάνμπρου |
|---|---|
| Τίτλος | The Relapse, or, Virtue in Danger |
| Ημερομηνία δημοσίευσης | 1696 |
| Μορφή | θεατρικό έργο |
| Προηγούμενο | Love's Last Shift; or, The Fool in Fashion |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα () | |
Η υποτροπή ή Η αρετή σε κίνδυνο (αγγλικός τίτλος: The Relapse, or, Virtue in Danger) είναι κωμωδία της Παλινόρθωσης του Άγγλου θεατρικού συγγραφέα και αρχιτέκτονα Τζον Βάνμπρου, που παρουσιάστηκε το 1696, στο τέλος της περιόδου της Παλινόρθωσης των Στιούαρτ. [1]
Το έργο είναι η συνέχεια, και ειρωνική απάντηση στα νέα συντηρητικά ήθη που επικράτησαν στην Αγγλία μετά την Ένδοξη επανάσταση του 1688, ενός θεατρικού έργου του Κόλεϊ Σίμπερ Το τελευταίο κόλπο της αγάπης, στο οποίο, ένας άπιστος σύζυγος εγκαταλείπει τις απιστίες και επιστρέφει κοντά στη γυναίκα του χάρη σε ένα τέχνασμά της. Αντίθετα, στην Υποτροπή ο ίδιος σύζυγος υποκύπτει ξανά στον πειρασμό και ξεκινά μια νέα ερωτική σχέση. Επί πλέον, η πιστή γυναίκα του με πολλή δυσκολία αντιστέκεται σε μια προσπάθεια αποπλάνησης.[2]
Ο Βάνμπρου προσάρμοσε το κείμενο στους ηθοποιούς του θεάτρου του Ντρούρυ Λέιν, λαμβάνοντας υπ'όψιν τις σκηνικές τους συνήθειες, την προσωπική φήμη, ακόμη και τις προσωπικές τους σχέσεις. Ένας τέτοιος ηθοποιός ήταν ο ίδιος ο Κόλεϊ Σίμπερ, ο οποίος έπαιξε τον ρόλο του λόρδου Φόπιγκτον και στα δύο έργα.[3]
Σε αντίθεση με το έργο του Σίμπερ, το οποίο δεν ξαναπαίχθηκε από τη δεκαετία του 1690, Η υποτροπή παρέμεινε ένα δημοφιλές έργο στο κοινό. Κατά τον 18ο αιώνα, ωστόσο, θεωρήθηκε άσεμνο: η απροκάλυπτη αναφορά του κειμένου στη μοιχεία το κατέστησε σταδιακά απαράδεκτο στη βρετανική γνώμη. Το έργο έχει πλέον καθιερωθεί ως μια από τις πιο δημοφιλείς αγγλικές κωμωδίες της Παλινόρθωσης, ιδιαίτερα λόγω του εύθυμου και πνευματώδους ύφους και της ρεαλιστικής ψυχολογικής αντίδρασης των χαρακτήρων.[4]
Υπόθεση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το έργο αναφέρεται σε ένα ζευγάρι, τον Λάβλες και τη σύζυγό του Αμάντα που ζουν ειρηνικά στην εξοχή. Όταν επιστρέφουν στο Λονδίνο, ο Λάβλες, που έχει επανειλημμένα απατήσει τη γυναίκα του στο παρελθόν αλλά έχει μετανιώσει, σύντομα επιστρέφει στις παλιές του συνήθειες, ερωτεύεται την εξαδέλφη της γυναίκας του την Μπερίνθια και την καταδιώκει ανελέητα πίσω από την πλάτη της γυναίκας του προσπαθώντας να την αποπλανήσει. Εν τω μεταξύ, ο πρώην εραστής της Μπερίνθια, ο Γουόρθι, αναλαμβάνει να γοητεύσει την ενάρετη Αμάντα, η οποία με μεγάλη δυσκολία καταφέρνει τελικά να αντισταθεί στη γοητεία του και παραμένει πιστή στον άνδρα της, παρά τις απιστίες του.[5]
Σε δευτερεύουσα πλοκή του έργου, εμφανίζεται ο νεαρός λόρδος Φόπινγκτον, που είναι πολύ όμορφος αλλά φτωχός και ψάχνει για μια πλούσια κυρία να την παντρευτεί. Μέσω προξενητή κανονίζει τον αρραβώνα του με μια πλούσια κληρονόμο, τη μις Χόιντεν, κόρη του ευκατάστατου σερ Τούνμπελυ Κλάμσι. Εν τω μεταξύ, ο μικρότερος αδερφός του Φόπινγκτον, ο Τομ Φάσιον, επέστρεψε πρόσφατα στη χώρα μετά από τρία χρόνια στο εξωτερικό, είναι επίσης χωρίς πόρους και αναζητά κι αυτός μια πλούσια γυναίκα για την προίκα της. Ο Φάσιον αποφασίζει να μεταμφιεστεί ως μεγαλύτερος αδερφός του και - με αυτή τη μεταμφίεση - παντρεύεται κρυφά τη μις Χόιντεν. Όταν ο πραγματικός Φόπινγκτον εμφανίζεται και προσπαθεί να κερδίσει την κοπέλα, ο πατέρας της και οι άνθρωποί του πιστεύουν ότι ο Φόπινγκτον είναι απατεώνας και τον κακομεταχειρίζονται τρομερά. Τελικά το τέχνασμα αποκαλύπτεται, αλλά, δυστυχώς, είναι πολύ αργά, καθώς η μις Χόιντεν και ο Τομ Φάσιον έχουν ήδη παντρευτεί και ο λόρδος Φόπινγκτον αναγκάζεται να παραδεχτεί την ήττα.[6]