Ζόρια

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Στη σλαβική μυθολογία, με το όνομα Ζόρια ή Ζβέζντα ή Ζάρια (διαφορετικές από τη θεότητα Ζάρια) αποκαλούνται οι τρεις θεές-φύλακες, που ταυτίζονταν με την Αουρόρα. Εκπροσωπούν το Άστρο της Αυγής, το Άστρο του Εσπερινού και το Άστρο του Μεσονυχτίου, αν και η τελευταία συχνά παραλείπεται.

Σχετίζονται με το γάμο, την προστασία και τους εξορκισμούς. Προσέχουν και φυλάσσουν το λαγωνικό του ουρανού να μην καταβροχθίσει τον αστερισμό της Μικρής Άρκτου. Αν σπάσει η αλυσίδα και χαθεί ο αστερισμός, σύμφωνα με το θρύλο θα έρθει το τέλος του σύμπαντος.

Σε κάποιους μύθους, η Ζόρια της Αυγής ήταν σύζυγος του Μιέσιατς, του θεού της Σελήνης, και ήταν κύρια θεότητα στο πάνθεον. Σύμφωνα με άλλους μύθους, οι Ζόρια είναι παρθένες θεότητες που πλευροκοπούν τον ήλιο και η Μιέσιατς είναι μια άσχετη σεληνιακή θεότητα.

Τριάδα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Συχνά σχετίζονται με το μυθικό αρχέτυπο της Τριαδικής Θεάς, αναπαριστώντας την Κόρη, τη Μητέρα και τη Γριά αντίστοιχα.

Στα ρωσικά, Ζόρ(ι)α (Зора) ή Ζάρυα (заря) σημαίνει "ανατολή" ή "άστρο της αυγής".[1][2]

Άστρο της Αυγής[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αναφέρεται ως Ζβέζντα Ντνιέτσα ή Ζβέζντα Ζόρνιτσα. Ανοίγει τις ουράνιες πύλες για το άρμα του ήλιου το πρωί. Απεικονίζεται ως πάνοπλη και γεμάτη θάρρος πολεμίστρια. Είναι η προστάτιδα θεότητα των αλόγων και σχετίζεται με τον πλανήτη Αφροδίτη. Την επικαλούνταν για προστασία από θάνατο στη μάχη.

Άστρο του Εσπερινού[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αναφέρεται ως Ζβέζντα Βετσέρνιτσα. Αυτή κλείνει τις πύλες του ουρανού κάθε βράδυ, όταν ο ήλιος πάνω στο άρμα του επιστρέφει από το ταξίδι του κατά την ημέρα στο ουράνιο στερέωμα.

Άστρο του Μεσονυχτίου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αναφέρεται ως Ζβέζντα Πολνότσα. Κάποιοι μύθοι παραλείπουν αυτή τη θεότητα, κάνοντας αναφορά μονάχα στις δυο προηγούμενες Ζόρια.

Κάθε νύχτα, ο ήλιος πεθαίνει στην αγκαλιά αυτής της Ζόρια και έπειτα επανέρχεται στη ζωή. Γι' αυτό το λόγο, θεωρείται θεότητα του θανάτου, της αναγέννησης, της μαγείας, της σοφίας και του μυστικισμού.

Επιρροές στη λαϊκή κουλτούρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το μυθιστόρημα American Gods του Νιλ Γκέιμαν περιλαμβάνει τις τρεις Ζόρια ανάμεσα στις αναπαριστώμενες θεότητες[3].

Η Ζόρια Βετσέρνιτσα εμφανίζεται επίσης ως χαρακτήρας στο μυθιστόρημα The Dragons of Babel του Μάικλ Σουάνβικ[4].

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]