Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ζίγκφριντ (ήρωας)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ζίγκφριντ
Αφού σκότωσε τον δράκο Φάφνιρ, ο Ζίγκφριντ γεύεται το αίμα του και αποκτά υπερφυσικές δυνάμεις
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταεξερευνητής
τυχοδιώκτης
Δρακοκτόνος
Οικογένεια
ΣύζυγοςΜπρουνχίλντα
Κριμχίλντα
ΤέκναAslaug
Svanhildr
ΓονείςSigmund και Hjördís
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Ζίγκφριντ (γερμανικά: Siegfried), επίσης Ζίγκουρντ στα σκανδιναβικά έπη, είναι ήρωας των γερμανικών ηρωικών θρύλων, που εμφανίζεται στη γερμανική και στη σκανδιναβική μυθολογία, αν και οι εκδοχές των ιστοριών που αφηγούνται αυτοί οι δύο κλάδοι της γερμανικής παράδοσης δεν συμφωνούν πάντα. Είναι ο ήρωας στο γερμανικό έπος Το τραγούδι των Νιμπελούνγκεν και σε έργα της Ποιητικής Έντας. Εμφανίζεται επίσης σε πολλά άλλα έργα μεταξύ των οποίων μια σειρά μεσαιωνικών γερμανικών και σκανδιναβικών ασμάτων. [1]

Και στις δύο παραδόσεις, είναι ευγενικής καταγωγής, ψηλός, έχει τεράστια δύναμη και ακτινοβολεί με την πλήρη ομορφιά της νιότης του. Είναι ατρόμητος, φιλόδοξος, εύγλωττος και ενδιαφέρεται για την ευημερία των φίλων του. Η μοίρα του επιφύλαξε πρόωρο θάνατο, καθοριστικό ρόλο στον οποίο έπαιξε η διχόνοια μεταξύ της γυναίκας του Κρίμχιλντ και της βασίλισσας Μπρουνχίλντε.[2]

Ο θρύλος του προέρχεται από τον 6ο αιώνα και μαρτυρείται για πρώτη φορά σε γλυπτά, όπως ρουνικοί λίθοι από τη Σουηδία και πέτρινοι σταυροί από τα Βρετανικά Νησιά, που χρονολογούνται από τον 11ο αιώνα. Τον 19ο και τον 20ό αιώνα, ο Ζίγκφριντ συνδέθηκε έντονα με τον γερμανικό εθνικισμό.[3]

Ο θάνατος του Ζίγκφριντ, από χειρόγραφο του 1450

Στη γερμανική παράδοση, όπως παρουσιάζεται στο πρώτο μέρος στο Τραγούδι των Νιμπελούνγκεν, ο Ζίγκφριντ είναι γιος του βασιλιά Ζίγκμουντ και διάδοχος του θρόνου της Ολλανδίας. Ικανός πολεμιστής με πολλά ανδραγαθήματα, σε ένα από τα οποία σκότωσε τον δράκο Φάνφιρ, έγινε έτσι κύριος ενός θησαυρού (που όμως είναι καταραμένος γιατί προκαλεί τον θάνατο στον κάτοχο) και απέκτησε ιδιαίτερες υπερφυσικές δυνάμεις: έχοντας αλειφθεί με το αίμα και το λίπος του τέρατος, έγινε άτρωτος, αλλά μια μικρή περιοχή του σώματός του στην πλάτη του παρέμεινε απροστάτευτη. Ο Ζίγκφριντ ερωτεύτηκε την όμορφη Κρίμχιλντ, αδελφή του βασιλιά της Βουργουνδίας Γκούντερ, και σε αντάλλαγμα για τη συγκατάθεσή του στον γάμο τους τον βοήθησε να παντρευτεί την Ισλανδή βασίλισσα Μπρουνχίλντε. Κατά τη διάρκεια των αθλημάτων στα οποία η Μπρουνχίλντε υπέβαλε τους υποψήφιους μνηστήρες της, ο Ζίγκφριντ αντικατέστησε κρυφά, φορώντας τον μαγικό μανδύα που τον έκανε αόρατο, τον Γκούντερ και τη νίκησε σε όλα, κερδίζοντας το δακτυλίδι και τη ζώνη της. Ηττημένη, η Μπρουνχίλντε δέχθηκε σαν σύζυγό της τον Γκούντερ. Μετά από αρκετό καιρό, σε μια διαμάχη, η Μπρουνχίλντε, σαρκάζει την Κρίμχιλντ ότι παντρεύτηκε έναν υποτελή και η Κρίμχιλντ της αποκαλύπτει την αντικατάσταση. Η Μπρουνχίλντε πείθει τον Χάγκεν, έναν ακόλουθο του Γκούντερ, να εκδικηθεί τον Ζίγκφριντ για την εξαπάτηση. Κατά τη διάρκεια του κυνηγιού, καθώς ο ήρωας έσκυψε να πιει νερό σε μια πηγή, ο Χάγκεν τον σκότωσε χτυπώντας τον με ένα δόρυ στο ευάλωτο σημείο στην πλάτη του. Η σκληρή εκδίκηση της Κρίμχιλντ αποτελεί το δεύτερο μέρος από Το τραγούδι των Νιμπελούνγκεν.[4]

Στη σκανδιναβική παράδοση, όπως παρουσιάζεται στο έπος των Βόλσουνγκ της Ποιητικής Έντας, αναφέρεται ότι ο Ζίγκφριντ και η Μπρουνχίλντε είχαν ήδη συναντηθεί - όταν ο ήρωας τη βρήκε και την ξύπνησε από μαγεμένο ύπνο, ερωτεύτηκαν και δεσμεύτηκαν με όρκους - πριν ο ήρωας φτάσει στη Βουργουνδία αλλά ο Ζίγκφριντ την ξέχασε εξαιτίας ενός φίλτρου που ετοίμασε η μητέρα της Κρίμχιλντ με σκοπό να τον κάνει να παντρευτεί την κόρη της.[3]

Ρουνικός λίθος στο Ούπλαντ της Σουηδίας. Η κεντρική μορφή θεωρείται ότι είναι ο Ζίγκφριντ.

Σε αντίθεση με πολλές μορφές της γερμανικής ηρωικής παράδοσης, ο Ζίγκφριντ δεν μπορεί εύκολα να ταυτιστεί με μια ιστορική προσωπικότητα. Η πιο δημοφιλής θεωρία είναι ότι είναι εμπνευσμένος από μία ή περισσότερες μορφές της δυναστείας των Φράγκων Μεροβίγγειων, συχνά τον ταύτισαν με τον βασιλιά της Αυστρασίας Σιγιβέρτο Α΄, ο οποίος δολοφονήθηκε το 575 με παρότρυνση της βασίλισσας Φρεδεγόνδης, συζύγου του αδερφού του Χιλπέριχου Α΄.

Μελέτες του 19ου αιώνα τον συνέδεσαν με τον φύλαρχο των Χερούσκων Αρμίνιο, ο οποίος ηγήθηκε μιας εξέγερσης γερμανικών φυλών το 9 μ.Χ. και κατέστρεψε τρεις ρωμαϊκές λεγεώνες στη μάχη του Τευτοβούργιου Δρυμού. Μπορεί επίσης να είναι μια συγχώνευση πολλών ιστορικών προσώπων ή ένας καθαρά μυθολογικός χαρακτήρας χωρίς ιστορική προέλευση.[5]

Τέχνη και λογοτεχνία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Βάγκνερ χρησιμοποίησε τους θρύλους για τον Ζίγκφριντ σε δύο όπερες του κύκλου Το δαχτυλίδι των Νιμπελούγκεν: Ζίγκφριντ και Το Λυκόφως των Θεών, έργα που συνέβαλαν σε μεγάλο βαθμό στην αναβίωση του ενδιαφέροντος για τον θρύλο του ήρωα στο ευρύ κοινό. Έκτοτε, η ζωή του έχει διασκευαστεί σε πολυάριθμα έργα, στη μουσική, τη λογοτεχνία, το θέατρο, την οθόνη και τα κόμικς.[6]

Στην ιστορία του Ζίγκφριντ αναφέρεται η γερμανική κινηματογραφική ταινία του βωβού κινηματογράφου Οι Νιμπελούνγκεν (1922 και 1924) σε σκηνοθεσία Φριτς Λανγκ.

Το 2009 δημοσιεύτηκε Ο θρύλος του Ζίγκφριντ και της Γκούντρουν του Τζ. Ρ. Ρ. Τόλκιν με έμπνευση από τη ζωή του ήρωα.