Μετάβαση στο περιεχόμενο

Εθνική Λυρική Σκηνή

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Ε.Λ.Σ.)
Εθνική Λυρική Σκηνή
Τοπική επ.Λυρική Σκηνή
Παλαιά επ.Λυρική Σκηνή του Βασιλικού Θεάτρου
Νομική μορφήΛυρικό θέατρο
Κλάδοςόπερα
Ίδρυση5 Μαρτίου 1939, πριν 85 έτη (1939--3-05)
ΙδρυτήςΚωστής Μπαστιάς
ΈδραΚέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος ΝιάρχοςΑθήνα, Ελλάδα
Σημαντικά πρόσωπαΠρόεδρος Διοικητικού Συμβουλίου Ε.Λ.Σ.: Χαρίτων Σταυρόπουλος

Καλλιτεχνικός Διευθυντής Ε.Λ.Σ.: Γεώργιος Κουμεντάκης

Καλλιτεχνικός Διευθυντής Εναλλακτικής Σκηνής: Αλέξανδρος Ευκλείδης
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Μέσα κοινωνικής δικτύωσης
Σελίδα στο Facebook Σελίδα στο Twitter Σελίδα στο Instagram Λογαριασμός στο YouTube
Commons page Πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Η Εθνική Λυρική Σκηνή (συντομογραφία: ΕΛΣ) είναι πολιτισμικός φορέας με αντικείμενο το λυρικό θέατρο, που εδρεύει στην Αθήνα από το 1939. Από το 1994 και υπό την εποπτεία του Υπουργείου Πολιτισμού τελεί σε καθεστώς Νομικού Προσώπου Ιδιωτικού Δικαίου, ενώ από το 2017 στεγάζεται μόνιμα στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.[1] Η ΕΛΣ παρουσιάζει σε ετήσια βάση έργα όπερας, μπαλέτου και μουσικού θεάτρου, αλλά και οπερέτες, συναυλίες συμφωνικού περιεχομένου, καθώς και ειδικές εκπαιδευτικές παραστάσεις για παιδιά και μαθητές.[2]


Όπερα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην πορεία της, έχουν περάσει πολλοί υψίφωνοι ειδικευμένοι στη όπερα, συμπεριλαμβανομένων των Μαρίας Γράμψα, Έλλης Δαδήρα ,Δάφνης Πανουργιά, Βάσιας Ζαχαροπούλου, Φωτεινής Κωστοπούλου, Ιωάννας Φόρτη, Μαρίας Μουρκούση, Ελένης Ζιώγα, Χριστίνας Αλεξίου, Μυρτώς Μποκολίνη, Κάτιας Πάσχου, Μαρίας Γουσέτη, Ελένης Σταμίδου και Ελπινίκης Ζερβού.

Ιστορία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο οργανισμός ιδρύθηκε το 1939 με πρωτεργάτη τον Κωστή Μπαστιά,[3][4] αρχικά ως παράρτημα του Εθνικού Θεάτρου,[5] πραγματοποιώντας παραστάσεις στο κτίριο Τσίλλερ επί της οδού Αγίου Κωνσταντίνου.

Η πρώτη παράσταση δόθηκε στις 5 Μαρτίου 1940 με την οπερέτα του Γιόχαν Στράους Η Νυχτερίδα[6] και η πρώτη όπερα που ανέβηκε ήταν η Μαντάμα Μπατερφλάι[4] του Τζάκομο Πουτσίνι στις 25 Οκτωβρίου του 1940,[7] τρεις μέρες πριν την κήρυξη του Ελληνοϊταλικού πολέμου, παρουσία πολλών πρεσβευτών, αλλά και του γιου του Πουτσίνι, Αντόνιο.[8] Στις 20 Ιουνίου του ίδιου έτους, η Ελληνίδα υψίφωνος Μαρία Κάλλας υπογράφει το πρώτο της επαγγελματικό συμβόλαιο με την ΕΛΣ.[9]

Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, οι παραστάσεις μεταφέρθηκαν στο νεόδμητο τότε κινηματοθέατρο Παλλάς, διότι διέθετε καταφύγιο σε περίπτωση αεροπορικού συναγερμού.[10] Το καλοκαίρι τα έργα ανέβαιναν στο Θέατρο Παρκ στην οδό Μαυροματαίων,[11] καθώς επίσης και σε θερινή σκηνή που βρισκόταν στον κήπο της σημερινής πλατείας Κλαυθμώνος. Στις 9 Μαΐου του 1944 ο οργανισμός λαμβάνει τον χαρακτηρισμό νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου και καθιερώνεται το επίσημο όνομά του ως Εθνική Λυρική Σκηνή. Οι παραστάσεις δίνονται πια στο πρώτο Θέατρο Ολύμπια,[12] εκεί που μεταγενέστερα θα ανεγερθεί το σημερινό θέατρο, με εναρκτήριο έργο την όπερα Ρέα του Σπυρίδωνος Σαμάρα. Από το 1946 το ξεχωριστό τμήμα οπερέτας παρουσιάζει το θερινό του πρόγραμμα στο Θέατρο Μετροπόλιταν και το χειμερινό στο Θέατρο Κυβέλη.[13]

Το 1958 εγκαινιάζεται το νεότερο Θέατρο Ολύμπια, σηματοδοτώντας μια άνθιση του οργανισμού, που περιλαμβάνει είκοσι παραγωγές τον χρόνο, πρώτες παρουσιάσεις (πρεμιέρες), καθώς και παραστάσεις στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού και το Αρχαίο θέατρο Επιδαύρου. Πρώτη παράσταση στο νέο αυτό κτίριο είναι η Αΐντα του Βέρντι. Η παρουσία της Μαρίας Κάλλας υπήρξε καθοριστική για το καλλιτεχνικό ανάστημα του οργανισμού, που ωστόσο μπαίνει σε τροχιά ύφεσης με την άνοδο της Χούντας το 1967.[4] Επί Χούντας εντάσσεται στον Οργανισμό Κρατικών Θεάτρων Ελλάδος (ΟΚΘΕ)

Με τη μεταπολίτευση ο οργανισμός γίνεται πάλι ΝΠΔΔ και συνδέεται με τα πρόσωπα του Δημήτρη Χωραφά, Μενέλαου Παλλάντιου και Μάνου Χατζιδάκι.[14] Παρά τις οικονομικές δυσκολίες διαγράφει ανοδική πορεία, με εμπλουτισμό του ρεπερτορίου του, συνεργασίες με αλλοδαπά λυρικά θέατρα, αλλά και τις σπουδαιότερες προσωπικότητες του ελληνικού καλλιτεχνικού χώρου της εποχής. Το 1994, η ΕΛΣ μετατρέπεται σε νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου, αναδιοργανώνεται και αναπτύσσεται. Από το 2017, η ΕΛΣ μεταφέρεται στις εγκαταστάσεις του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρου Νιάρχου.[4]

Χώροι διεξαγωγής εκδηλώσεων

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Η Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος είναι η κύρια αίθουσα του οργανισμού που πραγματοποιούνται παραστάσεις όπερας και μπαλέτου και έχει χωρητικότητα 1.400 θέσεων.[15]
  • Η Εναλλακτική Σκηνή είναι αίθουσα πολλαπλών χρήσεων γενικά παρουσιάζει μιούζικαλ και εναλλακτικές παραγωγές, με μέγιστη χωρητικότητα 421 θέσεων.[15]
  • Στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού η ΕΛΣ διοργανώνει παραστάσεις κατά του καλοκαιρινούς μήνες, σε συνεργασία με το Φεστιβάλ Αθηνών.[16]

Επίσης, στο φουαγιέ της ΕΛΣ υπάρχει ένα κινούμενο γλυπτό με το όνομα "Epic" του Ιάπωνα καλλιτέχνη Σουσούμου Σίνγκου,[17][18] το οποίο είναι κατασκευασμένο από αλουμίνιο και ύφασμα.

GNO TV

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 17 Νοεμβρίου 2020, η ΕΛΣ παρουσίασε σε ανάρτησή της στο Facebook το νέο εγχείρημά της, την GNO TV, μία διαδικτυακή υπηρεσίας αναπαραγωγής βίντεο, η οποία θα παρουσίαζε αποκλειστικά παραγωγές του οργανισμού.[19][20] Οκτώ ημέρες αργότερα, στις 25 Νοεμβρίου, δημοσιεύτηκε επίσημα η ιστοσελίδα της.[21] Σταθερός υποστηρικτής και χορηγός της GNO TV είναι το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.[22]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ «Την Παρασκευή 28 Ιουλίου ξεκινά η προπώληση των παραγωγών της Εθνικής Λυρικής Σκηνής για το πρώτο τρίμηνο της σεζόν 2017/18». ελculture. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Δεκεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2021. 
  2. ↑ «ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΕΛΣ - Εθνική Λυρική Σκηνή». www.nationalopera.gr. Ανακτήθηκε στις 26 Ιανουαρίου 2024. 
  3. ↑ «Ο δημιουργικός κόσμος της Λυρικής, μέσα από το ντοκιμαντέρ «Εθνική Λυρική Σκηνή, η ιστορία της όπερας στην Ελλάδα»». ελculture. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Απριλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2021. 
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 «ΙΣΤΟΡΙΚΟ - Εθνική Λυρική Σκηνή». www.nationalopera.gr. Ανακτήθηκε στις 26 Ιανουαρίου 2024. 
  5. ↑ «Ιστορικά Στοιχεία - Εθνικό Θέατρο». www.n-t.gr (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2021. 
  6. ↑ Μπουκουράκη, Μαρίνα (5 Φεβρουαρίου 2020). «"Η νυχτερίδα" του Στράους στην Εθνική Λυρική Σκηνή». ert.gr. Ανακτήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2021. [νεκρός σύνδεσμος]
  7. ↑ «Η «Μαντάμα Μπαττερφλάι» σηματοδοτεί την έναρξη της σεζόν στην Εθνική Λυρική Σκηνή». αθηνόραμα. Ανακτήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2021. 
  8. ↑ «Η σπαρακτική «Μαντάμα Μπαττερφλάι» στην Εθνική Λυρική Σκηνή». www.naftemporiki.gr. 15 Οκτωβρίου 2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Απριλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2021. 
  9. ↑ «Η μελλοντική χρήση της παλιάς Λυρικής Σκηνής - Τι αλλάζει με το Μουσείο Μαρία Κάλλας». LiFO. Ανακτήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2021. 
  10. ↑ «Στις 3 Νοεμβρίου 1944 η Εθνική Λυρική Σκηνή δίνει την πρώτη της παράσταση και συναυλία». popaganda.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Νοεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2021. 
  11. ↑ «Ιστορική διαδρομή της Όπερας στη χώρα μας και όχι μόνο, αρχής γενομένης το 1733 στην Κέρκυρα, μέχρι σήμερα στο ΚΠΙΣΝ στο Φάληρο». Greeks Channel. 11 Νοεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2021. 
  12. ↑ «Η Λυρική αποχαιρετά την έδρα της». Η Εφημερίδα των Συντακτών. Ανακτήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2021. 
  13. ↑ «Στις 3 Νοεμβρίου 1944 η Εθνική Λυρική Σκηνή δίνει την πρώτη της παράσταση και συναυλία». popaganda.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Νοεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2021. 
  14. ↑ «Σαν σήμερα, 25 Οκτωβρίου, η Λυρική Σκηνή συστήνεται στο κοινό με τη Μαντάμα Μπαττερφλάι». AthensVoice. 25 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 26 Ιανουαρίου 2024. 
  15. ↑ 15,0 15,1 Wedia. «Εθνική Λυρική Σκηνή». www.snfcc.org. Ανακτήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2021. 
  16. ↑ Τερεζάκη, Σοφία. «Γκαλά όπερας». Athens & Epidaurus Festival. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Απριλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2021. 
  17. ↑ Markatou, Eva. «Classical Meets Contemporary: The Best of Arts and Culture in Athens». Culture Trip. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2021. 
  18. ↑ «Greece s art and culture flourish at the Stavros Niarchos Foundation Cultural Center. To the darkness you respond with light Nikos Kazantzakis - PDF ΔΩΡΕΑΝ Λήψη». docplayer.gr. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2021. 
  19. ↑ «GNO TV, η διαδικτυακή τηλεόραση της Εθνικής Λυρικής Σκηνής». www.clickatlife.gr. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2021. 
  20. ↑ «GNO TV: Η νέα διαδικτυακή τηλεόραση της Εθνικής Λυρικής Σκηνής». Athens Voice. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2021. 
  21. ↑ «Με τη «Μαντάμα Μπαττερφλάι» κάνει πρεμιέρα η GNO TV της Εθνικής Λυρικής Σκηνής». ελculture. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Ιανουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2021. 
  22. ↑ «GNO TV: Η νέα διαδικτυακή τηλεόραση από την Εθνική Λυρική Σκηνή». CultureNow.gr. 16 Νοεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2021. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Εθνική_Λυρική_Σκηνή&oldid=10707510"