Ευφροσύνη της Βουλγαρίας
| Ευφροσύνη της Βουλγαρίας | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Ефросина (Βουλγαρικά) |
| Γέννηση | 13ος αιώνας |
| Χώρα πολιτογράφησης | Βυζαντινή Αυτοκρατορία |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Θεόδωρος Σβετοσλάβ[1] |
| Τέκνα | Γεώργιος Τέρτερ Β΄[2] |
Η Ευφροσύνη (πέθανε πριν από το 1308) ήταν αυτοκρατορική σύζυγος της Βουλγαρίας (τσαρίνα), πρώτη σύζυγος του τσάρου Θεόδωρου Σβετοσλάβου της Βουλγαρίας.
Η ημερομηνία γέννησής της είναι άγνωστη. Ήταν η κόρη και η κληρονόμος του πλούσιου Μάνουχ[3] (Μάνκους[4] ), ο οποίος ήταν γιος του Παντολέων, βυζαντινού εμπόρου από την Κριμαία και στενός φίλος του Νογκάι Χαν[3] του αποτελεσματικού ηγέτης της Χρυσής Ορδής. Ο Γεώργιος Παχυμέρης καταγράφει ότι το όνομα γέννησης της Ευφροσύνης ήταν Ενκόνα[5] ή Ενκόνεν αλλά αργότερα υιοθέτησε το όνομα της νονάς της Ευφροσύνης Παλαιολογίνας,[3] της βυζαντινής συζύγου του Νογκάι Χαν, η οποία ήταν η νόθα κόρη του αυτοκράτορα Μιχαήλ Η' Παλαιολόγου.
Η Ευφροσύνη παντρεύτηκε τον Θεόδωρο Σβετόσλαβ της Βουλγαρίας στην αυλή του Νογκάι Καν[3] όπου στάλθηκε από τον πατέρα του ως όμηρος περίπου το 1289. Ίσως σε σχέση με τα ίδια γεγονότα, η αδερφή του Θεόδωρου Σβετόσλαβ, Έλενα, παντρεύτηκε τον γιο του Νογκάι, Τσάκα. Κατά τη διάρκεια της εξορίας του, ο Θεόδωρος Σβετόσλαβ έγινε φτωχός και προσπάθησε να βελτιώσει την τύχη με τον γάμο του με την πλούσια Ευφροσύνη [3] Ο γάμος διοργανώθηκε από την Ευφροσύνη Παλαιολογίνα για να βελτιώσει τη θέση του Σβέτοσλαβ στο Μογγολικό δικαστήριο και να κερδίσει υποστήριξη για τον Σβέτοσλαβ εναντίον της ξαδέλφης της, Σμιλτσένα Παλαιολογίνα, η οποία κυβερνούσε στο Τάρνοβο ως αντιβασιλέας του Ιβάν Β', γιου του αείμνηστου τσάρου Σμιλέτς.
Ο σύζυγος της Ευφροσύνης άφησε την αφάνεια το 1298 ή το 1299, όταν, συνοδευόμενος από τον γαμπρό του Τσάκα, εισέβαλε στη Βουλγαρία. Η αντιβασιλεία για τον Ιβάν Β' έφυγε από το Τάρνοβο το 1299 και ο χρυσός της συζύγου του Θεόδωρου Σβετόσλαβ έπεισε τη βουλγαρική αριστοκρατία να ανοίξει την πύλη της πόλης [3] και να δεχτεί τον Τσάκα ως κυβερνήτη. Ωστόσο, οι στρατοί του νέου Χάνου της Χρυσής Ορδής Τοκτά μπήκαν στη Βουλγαρία καταδιώκοντας τον εχθρό του, Τσάκα και ο Θεόδωρος Σβετόσλαβ οργάνωσε αμέσως μία συνωμοσία, καθαιρώντας τον Τσάκα και στραγγαλίζοντας τον στη φυλακή το 1300. Ο Θεόδωρος Σβετόσλαβ έγινε τώρα αυτοκράτορας της Βουλγαρίας και έστειλε το κομμένο κεφάλι του Τσάκα ως δώρο στον Τόκτα, ο οποίος απέσυρε τον στρατό του από τη χώρα.
Μετά την ανάληψη του θρόνου από τον Θεόδωρο Σβέτοσλαβ, η Ευφροσύνη ανακηρύχθηκε ως η νέα αυτοκρατορική σύζυγος (τσαρίνα) της Βουλγαρίας. Σύμφωνα με τον ιστορικό της Βουλγαρίας Πλάμεν Πάβλοβ, εκείνη τη στιγμή η Ευφροσύνη ήταν η πρώτη στεμμένη γυναίκα στη Μεσαιωνική Ευρώπη, που ανήκε στο τρίτο κτήμα.[3]
Η ημερομηνία του θανάτου της είναι άγνωστη, αλλά το 1308 ο Θεόδωρος παντρεύτηκε τη βυζαντινή πριγκίπισσα Θεοδώρα Παλαιολόγια.
Η μνήμη της Ευφροσύνης τιμάται στη Σύνοδο της Βουλγαρικής Εκκλησίας (Obituary of Borill):
Για την Ευφροσύνη, τη θεοσεβούμενη τσαρίνα του τσάρου Θεόδωρου, μακάρι η μνήμη της να ζήσει για πάντα[6].
Οικογένεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Ευφροσύνη και ο Θεόδωρος Σβέτοσλαβ είχαν τουλάχιστον ένα παιδί, τον μελλοντικό τσάρο Γεώργιο Β' της Βουλγαρίας .
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ p22003.htm#i220026. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2020.
- ↑ Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 Павлов, Пламен. Търновските царици. В.Т.:ДАР-ТХ, 2006.
- ↑ Cawley, Charles (11 December 2011), Bulgaria, Foundation for Medieval Genealogy, http://fmg.ac/Projects/MedLands/BULGARIA.htm#_Toc283717754, ανακτήθηκε στις December 2011, Πρότυπο:Better source
- ↑ «Пламен Павлов - Бунтари и авантюристи в средновековна България». liternet.bg. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2021.
- ↑ «ALD * HISTORICAL MATERIALS * ALD». ald-bg.narod.ru. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2021.
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Pavlov, Plamen (2006). Българските царици (στα Βουλγαρικά). Велико Търново: ДАР-РХ. ISBN 954-9489-04-3.