Προσφυγή στις επιπτώσεις: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Διάσωση 1 πηγών και υποβολή 0 για αρχειοθέτηση.) #IABot (v2.0 |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
Γραμμή 55: | Γραμμή 55: | ||
* [[Το Στοίχημα του Πασκαλ]] |
* [[Το Στοίχημα του Πασκαλ]] |
||
* [[Το σύνδρομο της αγέλης]] |
* [[Το σύνδρομο της αγέλης]] |
||
{{επέκταση}} |
|||
{{ΛογικήΠλάνη}} |
{{ΛογικήΠλάνη}} |
||
Γραμμή 61: | Γραμμή 61: | ||
[[Κατηγορία:Λογική πλάνη]] |
[[Κατηγορία:Λογική πλάνη]] |
||
[[Κατηγορία:Συνεπειοκρατία]] |
[[Κατηγορία:Συνεπειοκρατία]] |
||
[[ro:Apelul la consecinţe]] |
Τρέχουσα έκδοση από την 20:58, 12 Δεκεμβρίου 2019
Η προσφυγή στις επιπτώσεις, επίσης γνωστή και ως argumentum ad consequentiam (Λατινικά: επιχείρημα προς επιπτώσεις) είναι ένα επιχείρημα το οποίο οδηγεί στο συμπέρασμα ότι μία πρόταση (συνήθως κάποιο πιστεύω ή πεποίθηση) είναι είτε αληθής είτε ψευδής, ανάλογα με το εάν η πρόταση έχει επιθυμητές ή ανεπιθύμητες επιπτώσεις. Με την σειρά της, η κίνηση αυτή βασίζεται σε επίκληση στα συναισθήματα και θεωρείται λογική πλάνη, διότι η εν λόγω επίκληση δεν απασχολείται με την τιμή αλήθειας της πρότασης. Επιπλέον, επιχειρήματα αυτού του είδους κατηγοριοποιούν τις επιπτώσεις ως επιθυμητές ή ανεπιθύμητες, με αναπόφευκτο αποτέλεσμα να εμπεριέχουν υποκειμενικές απόψεις.
Στην λογική, η προσφυγή στις επιπτώσεις περιλαμβάνει μόνον επιχειρήματα τα οποία αποφαίνονται για την τιμή αλήθειας μίας πρότασης (δηλαδή, για το εάν είναι αληθής ή ψευδής) μόνον μέσω των επιπτώσεών της. Η προσφυγή στις επιπτώσεις δεν περιλαμβάνει επιχειρήματα τα οποία απασχολούνται με την ίδια ελκυστικότητα της πρότασης (ως καλή ή κακή, ορθη ή εσφαλμένη, κλπ) χωρίς να αναφέρονται στην τιμή αλήθειας της.
Γενική Δομή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μία προσφυγή στις επιπτώσεις έχει την ακόλουθη γενικότερη δομή:[1]
- Εάν Ρ, τότε θα συμβεί το Q.
- Το Q είναι επιθυμητό/ανεπιθύμητο.
- Άρα το Ρ είναι αληθές/ψευδές.
Η παραλλαγή προσφυγή στις επιπτώσεις ενός πιστεύω έχει την εξής δομή:[2]
- Το πιστεύω Ρ οδηγεί στο Q.
- Το Q είναι επιθυμητό/ανεπιθύμητο.
- Άρα το Ρ είναι αληθές/ψευδές.
Πέρα από την πλανερή δομή της, μία ιδιαίτερα ευτελής προσφυγή στις επιπτώσεις είναι δυνατόν να περιέχει και άκυρες προτάσεις. Δηλαδή, το Ρ μπορεί να μην οδηγεί καν στο Q. Με άλλα λόγια, η υποτιθέμενη και προτεινόμενη σχέση αιτιότητας μεταξύ Ρ και Q πιθανόν να μην υφίσταται ή να μην αποδεικνύεται πουθενά.
Θετική δομή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Εάν Ρ, τότε θα συμβεί το Q.
- Το Q είναι επιθυμητό.
- Άρα, το Ρ είναι αληθές.
Η παραπάνω δομή είναι παρόμοια με ευσεβείς πόθους.
Παραδείγματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- «Ο π είναι μάλλον ρητός αριθμός, γιατί έτσι φαίνεται πιο κομψός.»
- «Οι άνθρωποι θα κατακτήσουν ταχύτητες μεγαλύτερες του φωτός, ώστε να γίνουν εφικτά να διαστημικά ταξίδια.»
Αρνητική δομή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Εάν Ρ, τότε θα συμβεί το Q.
- Το Q είναι ανεπιθύμητο.
- Άρα, το Ρ είναι ψευδές.
Το επιχείρημα ad baculum αποτελεί ειδική περίπτωση αυτής της δομής.
Αυτή η δομή είναι παρόμοια με τον modus tollens (άρνηση του επομένου), αλλά έχει σημαντικές διαφορές και άλλωστε αποτελεί πλάνη, εφόσον η πρόταση «το Q είναι ανεπιθύμητο» δεν είναι ίδια με την πρόταση «το Q είναι ψευδές».
Παραδείγματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- «Η Βικιπαίδεια σπάνια κάνει λάθος: εάν είχε πληθώρα λαθών, δεν θα αποτελούσε αξιόπιστη πηγή.»
- «Ο αθεϊσμός είναι εσφαλμένος διότι διώχνει τον κόσμο από την εκκλησία.»
- «Η θρησκεία είναι το όπιο του λαού, γιατί αν επαληθευόταν, τότε κανείς δεν θα είχε ελεύθερη βούληση.»
Υποσημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ FallacyFiles.org - Appeal to Consequences
- ↑ «Ramdac.org - Appeal to Consequences of a Belief». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Μαρτίου 2007. Ανακτήθηκε στις 11 Νοεμβρίου 2006.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Αυτό το λήμμα χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |