Διακήρυξη του Παλατιού του Αγίου Ιακώβου

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η Διακήρυξη του Παλατιού του Αγίου Ιακώβου (αγγλικά:Declaration of St James's Palace) ήταν η πρώτη κοινή δήλωση στόχων και αρχών από τους Συμμάχους του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.[1] Η διακήρυξη εκδόθηκε μετά την Πρώτη Συμμαχική Συνάντηση στο Παλάτι του Αγίου Ιακώβου στο Λονδίνο στις 12 Ιουνίου 1941. Εκπρόσωποι του Ηνωμένου Βασιλείου και της βρετανικής κυριαρχίας (Καναδάς, Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία, Ένωση Νότιας Αφρικής), οι Ελεύθεροι Γάλλοι και οκτώ εξόριστες κυβερνήσεις χωρών (Βέλγιο, Τσεχοσλοβακία, Ελλάδα, Λουξεμβούργο, Ολλανδία, Νορβηγία, Πολωνία, Γιουγκοσλαβία) οι οποίες ήταν υπό την κατοχή των δυνάμεων του Άξονα ήταν μέρη της διακήρυξης, η οποία μεταξύ άλλων δηλώνε τη δέσμευση των Συμμάχων να συνεχίσουν τον πόλεμο και καθιέρωσαν αρχές για να χρησιμεύσουν ως βάση μιας μελλοντικής ειρήνης.

Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά τη μάχη της Γαλλίας, οι εξόριστες κυβερνήσεις της Πολωνίας, του Βελγίου, των Κάτω Χωρών και του Λουξεμβούργου εγκαταστάθηκαν στο Λονδίνο και άρχισαν να συνεργάζονται με τους Βρετανούς για να συντονίσουν τις δραστηριότητες αντίστασης και να συνεχίσουν τον αγώνα.[2] Η προσχώρηση του Σαρλ ντε Γκωλ της 18ης Ιουνίου σηματοδότησε επίσης την αρχή του ελεύθερου γαλλικού κινήματος. Μέχρι το 1941, η Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης της Τσεχίας υπό τον Έντβαρντ Μπένες κέρδισε επίσης την αναγνώριση ως προσωρινή κυβέρνηση της Τσεχοσλοβακίας καθώς συνεργάζοταν όλο και πιο στενά με τη Βρετανία.[2]

Η εκστρατεία για τα Βαλκάνια έληξε την 1η Ιουνίου 1941, αφήνοντας τόσο την Ελλάδα όσο και τη Γιουγκοσλαβία υπό την κατοχή του Άξονα. Και οι δύο κυβερνήσεις τους εξορίστηκαν με την κυβέρνηση του Πέτρου Β της Γιουγκοσλαβίας να προσχωρεί στους εξόριστους της Δυτικής Συμμαχίας στο Λονδίνο, ενώ η ελληνική κυβέρνηση του Γιώργου Β' ιδρύθηκε στο Κάιρο.

Το Λονδίνο, ως η πρωτεύουσα της μόνης πολεμικής δύναμης στην Ευρώπη που δεν υπό την κατοχή του Άξονα, έγινε το κέντρο της συμμαχικής διπλωματικής δραστηριότητας.[2] Μέχρι τον Ιούνιο του 1941, η πόλη είχε ήδη υποστεί 22 μήνες πολεμικών εχθροπραξίων κατά την διάρκεια της Μάχης της Βρετανίας και στη συνέχεια του Λονδίνου.[1]

Περιεχόμενο και αντίκτυπο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Διακήρυξη του Παλατιού του Αγίου Ιακώβου περιείχε τρία ψηφίσματα:

  • Το πρώτο ψήφισμα ανέφερε ότι τα μέρη επιβεβαίωναν τη συμμαχία τους, δεσμεύονταν να αλληλοβοηθούνται στον πόλεμο εναντίον της Γερμανίας και της Ιταλίας και δεσμεύοντας «το μέγιστο των αντίστοιχων ικανοτήτων τους».
  • Το δεύτερο ψήφισμα ανέφερε ότι οι Σύμμαχοι δεσμευόνταν να μην εισέλθουν σε χωριστή ειρήνη, δηλώνοντας ότι δεν θα μπορούσε να υπάρξει ειρήνη έως ότου περάσει η απειλή της κυριαρχίας του Άξονα.
  • Το τρίτο ψήφισμα δέσμευε τους Συμμάχους στην αρχή της ειρήνης που βασίζεται στην «πρόθυμη συνεργασία των ελεύθερων λαών» στην οποία «όλοι μπορούν να απολαμβάνουν οικονομική και κοινωνική ασφάλιση».[3][4]

Η διακήρυξη ήταν η πρώτη δήλωση των Συμμαχικών Δυνάμεων που εξέφρασε ένα όραμα για μια μεταπολεμική παγκόσμια τάξη.[1] Τον Αύγουστο του 1941, η Βρετανία και οι Ηνωμένες Πολιτείες παρουσίασαν αυτό το όραμα σε μια πιο λεπτομερή μορφή στη Χάρτα του Ατλαντικού. Τον Σεπτέμβριο, μια δεύτερη συνάντηση μεταξύ των Συμμάχων, η οποία περιλάμβανε τώρα και την Σοβιετική Ένωση η οποία εκπροσωπήθηκε από τον πρέσβη Ιβάν Μάισκι, εξέδωσε ψήφισμα για την έγκριση του Χάρτη. Τον Ιανουάριο του 1942, μια ακόμη μεγαλύτερη ομάδα εθνών εξέδωσε τη Διακήρυξη για τα Ηνωμένα Έθνη, υποστηρίζοντας τις ίδιες αρχές που αρχικά διατυπώθηκαν στο Παλάτι του Αγίου Ιακώβου και δεσμεύονταν να αντισταθούν από κοινού στον Άξονα.[5]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 «1941: The Declaration of St. James' Palace». United Nations. 25 Αυγούστου 2015. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2020. 
  2. 2,0 2,1 2,2 Yapou, Eliezer (Αυγούστου 1998). «Governments in Exile, 1939-1945: Leadership from London and Resistance at Home». Yapou: Governments in Exile. Edith Yapou. 
  3. «St. James Agreement; June 12, 1941». Avalon Project. Yale Law School. 2008. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2020. 
  4. United Nations Documents, 1941—1945 (2nd έκδοση). London: Royal Institute of International Affairs (δημοσιεύτηκε Σεπτεμβρίου 1946). 12 Ιουνίου 1941. σελ. 9. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2020. 
  5. «1942: Declaration of The United Nations». United Nations. 25 Αυγούστου 2015. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2020.