Δημήτριος Στανιλοάε

Δημήτριος Στανιλοάε
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Dumitru Stăniloae (Ρουμανικά)
Γέννηση	29  Νοεμβρίου 1903 Vlădeni
Θάνατος	5  Οκτωβρίου 1993 Βουκουρέστι
Τόπος ταφής	Cernica monastery
Χώρα πολιτογράφησης	Ρουμανία
Θρησκεία	Ανατολικός Ορθόδοξος Χριστιανισμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Ρουμανικά
Εκπαίδευση	Δόκτωρ Θεολογίας
Σπουδές	Πανεπιστήμιο του Βουκουρεστίου Πανεπιστήμιο Φέντκοβιτς
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	θεολόγος διδάσκων πανεπιστημίου δημοσιογράφος συγγραφέας
Εργοδότης	Lucian Blaga University of Sibiu
Οικογένεια
Τέκνα	Lidia Stăniloae
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	Πρωθιερέας
Βραβεύσεις	Dr. Leopold Lucas Prize (1980) επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Βελιγραδίου Doctorat honoris causa de l'Institut Saint-Serge
Σχετικά πολυμέσα

Ο Δημήτριος Στανιλοάε (1903-1993) ήταν Ρουμάνος ορθόδοξος θεολόγος και καθηγητής πανεπιστημίου.

Βίος

Ο Δημήτριος Στανιλοάε γεννήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 1903 στο Βλαντένι στο Μπρασόβ. Οι γονείς του ήταν χωρικοί. Μέσα σε έξι χρόνια ολοκλήρωσε οκτώ τάξεις του λυκείου από το 1916 μέχρι το 1922. Σπούδασε για ένα χρόνο στη Φιλοσοφική και Φιλολογική Σχολή του Βουκουρεστίου και μετά από παρότρυνση της μητέρας του και του θείου του για τέσσερα χρόνια στη Θεολογική Σχολή του Τσέρνοβιτς της Μπουκοβίνας. Το 1927 έλαβε το πτυχίο της θεολογίας και έλαβε υποτροφία για να φοιτήσει στη Θεολογική Σχολή Αθηνών, ενώ παράλληλα ετοίμαζε τη διατριβή του με θέμα Ο βίος και το έργο του Πατριάρχη Δοσιθέου και οι σχέσεις του με τις ρουμανικές χώρες. Με το θέμα αυτό το 1928 έλαβε τη διδακτορική διατριβή του στο Τσερναούτσι. Τον Νοέμβριο του 1928 αναψώρησε για τη Γερμανία (Μόναχο και Βερολίνο)και το Παρίσι με υποροφία από τον μητροπολίτη Νικόλαο Μπαλάν. Στρέφεται στη μελέτη του Γρηγόριου Παλαμά και μεταβαίνει στο Άγιον Όρος για να μελετήσει χειρόγραφα. Τον Σεπτέμβριο του 1929 διορίζεται από τον Μητροπολίτη Νικόλαο Μπαλάν αναπληρωτής καθηγητής στην έδρα της Δογματικής της Θεολογικής Ακαδημίας του Σιμπίου. Το 1931 χειροτονήθηκε διάκονος και το 1932 ιερέας. Το 1935 γίνεται μόνιμος καθηγητής.

ο Στανιλοάε σε Ρουμανικό γραμματόσημο του 2016

Διδάσκει για 17 χρόνια Δογματική (1929-1946), και κατά διαστήματα Απολογητική(1929-1932,1936-1937)Ποιμανική (1932-1936)και την Ελληνική γλώσσσα (1929-1934). Το 1936 εκλέγεται πρύτανης της Ακαδημίας, ενώ προηγουμένως είχε εισέλθει στις τάξεις του κλήρου και είχε χειροτονηθεί πρεσβύτερος. Το 1947 πηγαίνει να διδάξει στη Θεολογική Σχολή του Βουκουρεστίου λόγω των καταπιεστικών μέτρων του κομμουνιστικού καθεστώτος. Εκεί από τον Ιανουάριο του 1947 έως το 1948 διδάσκει ασκητική και μυστική θεολογία. Το 1949 η έδρα μυστική θεολογίας διαλύεται και παραμένει καθηγητής Δογματικής θεολογίας για τους υποψήφιους διδάκτορες έως τη συνταξιοδότησή του το 1973 Στο χρονικό διάστημα μεταξύ 1958-1963 κρατήθηκε στις φυλακές ως υπονομευτής της κοινωνικής τάξεως Είχε δικαστεί στις 14 Νοεμβρίου 1958 μαζί με άλλους 15 θεολόγους και μοναχούς. Το 1963 αποφυλακίστηκε και εργάστηκε ως υπάλληλος της Ιεράς Συνόδου της Ρουμανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και το 1963 τον Οκτώβρη επανήλθε στα ακαδημαϊκά του καθήκοντα. Από τον Νοέμβριο έως τον Δεκέμβριο του 1982 προσκαλείται από τις Ρουμανικές κοινότητες των ΗΠΑ και του Καναδά και παραδίδει μαθήματα σε θεολογικές σχολές και ιδρύματα. Πέθανε στις 5 Οκτωβρίου 1993

Οικογενειακή κατάσταση

Στις 4 Οκτωβρίου 1930 παντρεύεται και αποκτά στις 10 Μαΐου 1931 τα δύο πρώτα δίδυμα παιδιά του: τον Δημήτριο (πεθαίνει τον Σεπτέμβριο του 1931) και τη Μαρία. Στις 8 Οκτώβρη του 1933 αποκτά μια κόρη τη Λυδία. Τον Μάιο του 1945 πεθαίνει η κόρη του Μαρία. Η Λυδία είναι ποιήτρια και κατοικεί στη Γαλλία.

Ερευνητικό έργο

Το καλοκαίρι το 1930 πηγαίνει στην Κωνσταντινούπολη για να μελετήσει και φωτογραφήσει χειρόγραφα έργων του Γρηγόριου Παλαμά και το 1933 μεταφράζει δύο έργα του. Το 1938 δημοσιεύει στο Σιμπίου το Η ζωή και η διδασκαλία του Αγίου Γρηγορίου Παλαμά. Το 1942 δημοσιεύει το Ιησούς Χριστός: η αποκατάσταση του ανθρώπου Από το 1946 έως το 1948 εκδίδει τους τέσσερις πρώτους τόμους της Φιλοκαλίας Το 1978 εκδίδει την τρίτομη Δογματική του. Το 1981 ο Πατριάρχης Iustin Moisescu τον προτρέπει να εκδώσει μεταφράσεις πατερικών έργων. Έτσι τη δεκαετία του 80 εκδίδει έργα των Γρηγορίου Νύσσης, Μάξιμου Ομολογητού,Μεγάλου Αθανασίου και Κυρίλλου Αλεξανδρείας. Συνολικά το έργο του περιέχει 20 βιβλία, 24 τόμους πατερικών μεταφράσεων,275 θεολογικές, ιστορικές και οικουμενικές μελέτες, 440 άρθρα στον Ρουμανικό τηλέγραφο και 17 δοκίμια στο περιοδικό Gandirea.

Βιβλία στα ρουμανικά

• Η ζωή και η δραστηριότητα του πατριάρχη Δοσιθέου Ιεροσολύμων και οι σχέσεις αυτού με τις Ρουμανικές Χώρες, 1929
• Ο καθολικισμός μετά τον πόλεμο, 1933
• Η ζωή και η διδασκαλία του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά,1938
• Η Ορθοδοξία και ο Ρουμανισμός,1939
• Η στάση του Lucian Blaga προς το Χριστιανισμό και προς την Ορθοδοξία, 1942
• Η Ρουμανική Εκκλησία,1942
• Ο Ιησούς Χριστός ή η αποκατάσταση του ανθρώπου,1942
• Η Δογματική και Συμβολική Θεολογία για τα Θεολογικά Ινστιτούτα, 2 τόμοι, 1958
• Ο ουνιτισμός στην Τρανσυλβανία,μια προσπάθεια διάσπασης του ρουμανικού λαού, 1973
• Η Ορθόδοξη Δογματική Θεολογία,3 τόμοι, 1978, (β εκδ. 1996,1997)
• Η Ορθόδοξη Ηθική Θεολογία, 1981
• Πνευματικότητα και κοινωνία στην Ορθόδοξη Λειτουργία, 1986
• Η αθάνατη εικόνα του Θεού, 1987
• Μελέτες ορθοδόξου δογματικής θεολογίας, 1991
• Συλλογισμοί περί της πνευματικότητας του ρουμανικού λαού, 1992
• Η ευαγγελική εικόνα του Ιησού Χριστού, 1992
• Πρωί με τον πατέρα Στανιλοάε, Συζητήσεις με τον Sorin Dumitrescu, 1992
• To βίωμα του Θεού μέσα στην Ορθοδοξία, 1993
• Ο Ιησούς Χριστός-το φως του κόσμου και η θέωση του ανθρώπου, 1993
• Η Αγία Τριάδα ή στην αρχή ήταν η αγάπη,1993 (β εκδ.2005)

Άρθρα σε περιοδικά

• Ιερά Παράδοση.Προσδιορισμός της έννοιας και της έκτασής της, Orthodoxia, 16 (1964)1,σελ.47-109
• Οι τριαδικές σχέσεις και η ζωή της εκκλησίας, Orthodoxia, 16 (1964)4,σελ.503-525
• Η έννοια του δόγματος, Studii Teologice, 17, 9-10, σελ.533-571
• Η ρωμαιοκαθολική διδασκαλία του αλάθητου στην Α' και Β' Σύνοδο του Βατικανού, Orthodoxia, 17 (1965)4,σελ.103-127
• Αποκάλυψη μέσω πράξεων, λόγων και εικόνων, Orthodoxia, 20 (1968)3,σελ.347-377

Τιμητικές διακρίσεις

Το 1976 η Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης τον έκανε επίτιμο διδάκτορά της, το 1981 το Ινστιτούτο του Αγίου Σεργίου στο Παρισι τον απένειμε τον τίτλο Doctor honoris causa Το 1981 η Αγγλικανική Εκκλησία του χορηγεί τον τίτλο του Σταυρού του Ιερού Αυγουστίνου του Κατέρμπουρυ για τη συμβολή του στη θεολογια και στο χριστιανικό βίο. Το 1991 η Θεολογική Σχολή Αθηνών τον έκανε επίτιμο διδάκτορά της. Το 1990 έγινε αντεπιστέλλον μέλος της Ρουμανικής Ακαδημίας Επιστημών και το1991 τακτικό μέλος αυτής. Τον Ιούνιο του 1992 έγινε επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου του Βουκουρεστίου.

Έργα του Στανιλοάε στα ελληνικά

• Ὁ σταυρός καί η χαρά στή ζωή τῶν μοναχών, εκδ. Ἀρχιεπισκοπή Ἀθηνῶν,Αθήνα, 1973
• Εισαγωγή- Σχόλια στη Μυσταγωγία του Αγίου Μαξίμου του Ομολογητού, μτφρ. Ιγνάτιος Σακαλής, εκδ.Αποστολική Διακονία της Ελλάδας, Αθήνα,1973 1989,β εκδ. και 1997 γ εκδ)
• Εισαγωγή -Σχόλια στα Φιλοσοφικά και Θεολογικά Ερωτήματα του Αγίου Μαξίμου του Ομολογητού,εκδ.Αποστολική Διακονία της Ελλάδας, Αθήνα,1978, (1990 β εκδ., 2002 γ εκδ.)
• Θεολογία και Εκκλησία, μτφρ. Νίκος Τσιρώνης, εκδ. Τήνος, Αθήνα, 1989
• Ο Θεός ο Κόσμος και ο Άνθρωπος. Εισαγωγή στην Ορθόδοξη Δογματική Θεολογία, μτφρ. Κωνσταντίνος Coman, Γιώργος Παπαευθυμίου, εκδ. Αρμός, Αθήνα 1990
• Ο Θεός είναι αγάπη, εκδ. Πουρναράς, Θεσσαλονίκη, 2000
• Η Θεοτόκος. Τα νέα δόγματα της ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας και η ορθόδοξη απάντηση. μτφρ. Irina Vreme, Cristina Dogaru,εκδ.Μπαρμπουνάκη, Θεσσαλονίκη,2015

Πηγές

• Irina Vreme, «Πρόλογος», Δημήτριος Στανιλοάε, Η Θεοτόκος. Τα νέα δόγματα της ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας και η ορθόδοξη απάντηση.εκδ.Μπαρμπουνάκη, Θεσσαλονίκη,2015,σελ.9-20
• Gheorge G. Holbea, Η θεολογία του π. Δημητρίου Στανιλοάε και η σχέση της με τη σύγχρονη Ανατολική και Δυτική Θεολογία, εκδ.Κυριακίδης, Θεσσαλονίκη, 2006
• Ştefan - Lucian Toma, Η πατερική παράδοσις εις το έργον του π. Δημητρίου Στανιλοάε και ο σύγχρονος κόσμος, εκδ. Π.Πουρναράς,Θεσσαλονίκη 2007